99229 SHQIPËRIA Partneriteti i Grupit të Bankës Botërore Vështrim i Programit Qershor 2015 SHQIPËRIA Partneriteti i Grupit të Bankës Botërore Vështrim i Programit Qershor 2015 Tiranë, Qershor 2015 Zyra e Bankës Botërore Rruga Ibrahim Rugova, Nr. 34 Tiranë, Shqipëri www.worldbank.org.al Fotot nga Jutta Benzenberg, Blerta Kambo, Gent Shkullaku Design nga “Grid Cartels” Tabela e Përmbajtjes Zhvillimet e Fundit Ekonomike dhe Sektoriale.................………...………….…...………6 Programi i Bankës Botërore në Shqipëri.………………………………………….……..….18 projektet e IBRD 19 Projekti për Modernizimin e Asistencës Sociale në Shqipëri ...............................……….……...20 Projekti i përmirësimit të sistemit shëndetësor .……..........................................................22 Programi i Menaxhimit të Integruar të Zonës Bregdetare dhe Pastrimit ….……….……..24 Komuniteti Energjetik i Evropës Juglindore apl5 - Shqipëri – Projekti për sigurinë e digave....26 Projekti i Burimeve Ujore dhe Ujitjes në Shqipëri ......................................................28 Projekti i Investimit në Sektorin e Ujit .....................................................................30 Projekti i shërbimeve mjedisore ........………………………………….........………..……32 Forcimi i kapaciteteve mbikëqyrëse të Autoritetit Shqiptar të Mbikëqyrjes Financiare ..……33 Iniciativa për transparencë në industritë nxjerrëse (eiti) - Granti i paspajtueshmërisë ………34 Fondi i besimit shumëdonatorësh për sistemin e planifikimit të integruar (ips2) ..........…36 projektet e ifc 37 Shqipëria: Kurum International........………………………………….........………………38 Shqipëria: Union Bank…..........…....……………………………….........…………………40 Shqipëria: Bankers Petroleum……………………………………….........…………………41 Shqipëria: Banka Credins …………..…………………….......…….........…………………42 Shqipëria: Antea Cement …………………………………….......…….........………………43 Shqipëria: Projekti i ifc për eficencën e energjisë për banesat (reep) ...………………44 Shqipëria: Zgjidhja e borxhit ...…………………………………………………........……..45 Shqipëria: Programi ballkanik i ifc për energjinë e rinovueshme (brep) ...................46 Shqipëria: Programi për transparencën dhe lehtësimin e taksave në Europën Juglindore.....48 Shqipëria: Operacioni ppp dhe mirëmbajtja e autostradës Milot-Morinë….............……50 Shqipëria: Enso Hydro Energji....…………………………………………………........……52 projektet e MIGA-s 53 Shqipëria: Giorgi Alfo sh.p.k.…………………………………………………..........………54 Shqipëria: Energji Ashta sh.p.k………..……………………………………….........………56 Shqipëria: Mbulimi i Detyrueshëm i Rezervave të Grupit ProCredit nga Banka Qendrore.....57 Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 Zhvillimet e fundit ekonomike dhe sektoriale Rritja ekonomike e Shqipërisë tregon shenja të Treguesi i Tendencës Ekonomike (R) dhe Rritja Reale ePBB-së (L) rimëkëmbjes që nga kriza financiare globale. Rritja ekonomike e vendit pati pasoja nga kriza në eurozonë, ndikimi erdhi sidomos nga vendet fqinje Greqia dhe në Italia. Eksportet, remitancat, dhe në një farë mase, investimet e huaja direkte (FDI) ranë duke qenë kanalet kryesore të goditjeve të jashtme në ekonomi. Rritja arriti shkallën më të ulët prej 1.4 përqind në vitin 2013, duke qenë se konsumi u tkurr, investimet nuk patën zhvillim, dhe dobësitë fiskale dhe financiare dolën në pah. Në sajë të rritjes të kërkesës së brendshmetë mbështeturnga politika Burimi: Banka e Shqipërisë, INSTAT. të shëndosha fiskale dhe reforma strukturore, rritja vlerësohet të ketë arritur deri në 2.1 përqind në vitin 2014, kjo për shkak edhe të rritjessë konsumit dhe investimeve private. Rritja llogarisë rrjedhëse ( CAD ) ra nga 15.9 përqind e PBB-së në vitin ekonomike pritet të rritet gradualisht gjatë periudhës afatmesme, 2009 në 10.6 përqind në vitin 2013, ndërkohë që eksportet por do të mbetet në mënyrë të konsiderueshme nën nivelet e u rritën nga 28.4 përqind e PBB-së në vitin 2009 në 35,0 periudhës para krizës si dhe potencialittë saj. Rritja ekonomike përqind në vitin 2013 si dhe importet patën pak ndryshim është parashikuar të rritet në 3 përqind në vitin 2015 dhe 3.5 si rezultat i këtyre zhvillimeve. Prirja e rënies së CAD pritet përqind në vitin 2016 mbështetur nga një rritje në investimet të jetë përmbysur në vitin 2014 dhe të këte arritur në 14 për- e huaja direkte. Investimi privat i brendshëm pritet gjithashtu qind të PBB-së. Financimi i këtij zgjerimi të llogarisë korrente të rritet gradualisht si rezultat i shlyerjes së borxhit dhe rritjes ka qenëi mjaftueshëm dhe është kryer nëpërmjet borxhit dhe së kredisë, si dhe përmirësimeve të qëndrueshme në klimën e instrumenteve të kapitalit. Pavarësisht këtij zgjerimi, në llogarinë biznesit. financiare ka pasur financim në dispozicion përmes borxhit dhe kapitalit. Borxhi i jashtëm është rritur që nga viti 2009, por ka Zhbalancimet e mëdha nga jashtë u korrigjuan grad- mbetur në një masë të menaxhueshme prej 36,7 përqind të PBB- ualisht, por dobësitë e jashtme ende mbeten. Deficiti i së gjatë vitit 2014. Faqe 6 Inflacioni mbetet i ulët për shkak të një hendeku neg- filluar në vitin 2015. Deficiti fiskal arriti në 5.6 përqind të PBB-së ativ të prodhimit dhe presioneve të ulëta inflacioniste në vitin 2014, duke përfshirë shlyerjen e borxheve në masën 2.4 nga jashtë. Banka e Shqipërisë (BSH) mban një politikë mon- përqind të PBB-së. Ligji per buxhetin vjetor 2015 ka marrë masa etare që adreson inflacionin dhe një regjim fleksibël të kursit të fiskale qoftë për anën e të ardhurave dhe të shpenzimeve, gjë e këmbimit me relativisht pak ndërhyrje. Pavarësisht të dhënave cila sugjeron një ngushtim të mëtejshëm të deficitit fiskal në 4.8 se gjatë dekadës së shkuar norma e inflacionit ështe mbajtur përqind të PBB-së në vitin 2015. Borxhi publik i Shqipërisë është afër synimit, politika monetare tani po përballet me kufizimet e parashikuar të bjerë nën 60 përqindderi në vitin 2019, duke rënies globale të çmimeve, një hendek negativ të vazhdueshëm qenë se konsolidimi i qëndrueshëm fiskal kombinuar me rritjen të prodhimit, si dhe kërkesë të ulët të punës, pavarësisht e qëndrueshme të PBB-së pritet të vendosë borxhin publik në lehtësimit të konsiderueshëm të politikave monetare. Në janar një trajektore të mprehtë rënieje. Megjithatë, kjo rrugë është e të vitit 2014 politika e normës së Bankës së Shqipërisë arritur ndjeshme ndaj ndryshimeve të qëndrimit të politikës fiskale, një minimum historik prej 2 përqind. Megjithatë, transmetimi i rritjes së PBB-së, termave financiarë dhe të kursit të këmbimit, si plotë në tregjet e kreditit është dobësuar për shkak të euroizimit dhe realizimin e detyrimeve të papritura të varuara nga sektori të lartë, primeve të larta të rrezikut dhe kërkesës së ulët për kredi. energjetik. Kursi i këmbimit të lekut (monedhës lokale) përkundrjet euros Të ardhurat dhe shpenzimet fiskale (L) dhe Bilanci i përgjithshëm fiskal si përqind e PBB-së (R) ka pasur shumë pak ndryshime që nga 2011 dhe përgjithësisht duket në përputhje me bazat. Performanca Fiskale Qeveria e Shqipërisë është duke implementuar aktu- alisht disa reforma me qëllimin për të ulur ngurtësinë e shpenzimeve publike dhe duke liruar burimet për shpen- zime më të efektshme. Që nga viti 2008 borxhi publik është Burimi: Ministria e Financës; përllogaritjet e stafit të Bankës Botërore. rritur, duke arritur në 71 përqind të PBB-së në vitin 2014. Rritja e borxhit publik erdhi si rezultat i politikave fiskale të lirshme, Sektori i energjisë paraqet rreziqe të konsiderueshme nevoja për të mbështetur kompaninë shtetërore e cila prodhon fiskale. Rreth 98 përqind e energjisë së Shqipërisë gjenerohet energji, si dhe goditjeve të jashtme. Në fund të vitit 2012, nga hidrocentralet. Mungesat e përsëritura të energjisë si rezultat Parlamenti hoqi limitin prej 60 përqind të borxhit publik, pa e i luhatjeve të reshjeve, humbjet e larta dhe të vazhdueshme në zëvendësuar atë me ndonjë tjetër ankorë fiskale apo borxhi. Në shpërndarje (rreth 43 përqind në vitin 2013), dhe tarifat e vitin 2013, duke qenë se qeveria i njohu borxhin sektorit privat, rregulluara nën kosto të energjisë kanë sjellë mbështetjen borxhi publik u rrit edhe më tej duke arritur në 70,2 përqind e qëndrueshme fiskale nga ana e qeverisë në formën e të PBB-së. Programi i konsolidimit fiskal që filloi në vitin 2014 garancive për importin e energjisë dhe injektimin e likuiditetit dhe është përfshirë në kuadrin fiskal afatmesëm përmban një për kompaninë e cila gjeneron energji (KESH). Në sektorin e reduktim të raportit të borxhit publik borxhit ndaj PBB-së, duke shpërndarjes, normat e ulëta të mbledhjes së të ardhurave nga Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 familjet, bizneset dhe institucionet publike kanë ndikuar tek Në fillim të 2015-ës,kreditë e këqija përbënin 22.8 problemet financiare të kompanisë së shpërndarjes me pronësi përqind të kredive totale, një përmirësim i lehtë publike (OShEE), e cila përballet me një deficit të pafinancuar nga 23.5 përqind në fund të 2013-ës dhe 24.9 për- prej US $ 550,000,000. Në shkurt 2015, qeveria përgatiti një Plan qind në shtator të 2014-ës. Një numër masash ligjore dhe për Rehabilitimin Financiar të Sektorit të Energjisë Elektrike, administrative të mbështetura nga Banka Botërore dhe Fondi zbatimi i të cilit mbështetet nga Banka Botërore – Projekti për Monetar Ndërkombëtar (FMN) u morën nga autoritetet për Rimëkëmbjen e Sektorit të Energjisë. të adresuar zgjidhjen e kredive të këqija. Shlyerja e borxheve deri më tani nuk ka ndikuar në mënyrë të konsiderueshme në Banka Botërore ka mbështetur hartimin e Strategjisë reduktimin e tyre, por në të ardhmen kur shlyerja e borxheve për Menaxhimin e Financave Publike, e cila shërben të avancojë pritet të këtë një ulje. Megjithatë, progresi deri gjithashtu si platformë për përkrahjen buxhetore nga Bashkimi më sot për pastrimin e këtyre kredive me probleme ka qenë i Evropian (BE). Garancia e Bazuar në Politika, e cila u miratua kufizuar. Ndërkohë, gjatë vitit 2015, bankat pritet të anullojnë kohët e fundit synon të përmirësojë veçanërisht stabilitetin një numër të konsiderueshëm të NPL-ve të vjetra, në përputhje makro dhe atë fiskal. me rregullat e Bankës së Shqipërisë që kërkojnë anullimin e detyrueshëm të kredive të cilat janë klasifikuar për më shumë se tre vjet në kategorinë «të humbura». Rimëkëmbja ekonomike, Sektori Financiar pastrimi i borxheve dhe reforma e ligjit të falimentit do të Sektori financiar vazhdon të përballet me rreziqe ndihmonin në lehtësimin e ristrukturimittë bilancit privat dhe të rëndësishme, sidomos ato të jashtme, megjithatë të rritjen e kërkesës për kredi. ai ka mbetur i qëndrueshëm, si dhe kohët e fundit ka treguar tendenca përmirësimi. Pas një kontraktimi të Pavarësisht nga numri i madh i NPL-ve, bankat huadhënies gjatë gjysmës së parë të 2014, kredia filloi te rritet mbeten në gjendje të mirë, me një raport të përgjith- gjatë gjysmës së dytë të vitit, duke arritur një rritje vjetore prej shëm të mjaftueshmërisë së kapitalit prej 16.8 2.2 përqind në fund të vitit. përqind në fund të vitit 2014. Sektori bankar mbetet Në Janar 2015, Banka e Shqipërisë e uli edhe më tej normën fitimprurës, duke qenë se fitimi nga aktivetnë fund të së njëjtës bazë tëinterest duke arritur në shifrën më të ulët 2 përqind. Për periudhë shënoi një rezultat pozitiv prej 0,89 përqind, ndërsa pasojë, gjatë 2015-ës, normat e interesit vazhduan të ulen. Kur- fitimi nga kapitali arriti 10.5 përqind. si i këmbimit të euros ka mbetur i qëndrueshëm. Megjithatë, ndërkohë që kushtet monetare dhe financiare janë përmirësu- ar, huadhënia dhe kërkesa asete monetare ka mbetur e ulët. Papunësia dhe Varfëria Euro-izimi i përhapur gjerësisht, kërkesa e ulët, si dhe hezitimi Performanca e fortë ekonomike e Shqipërisë para i bankave në lidhje me riskun (për shkak të niveleve të lartë të vitit 2008 u shoqërua me ndryshime pozitive në punësim NPL-ve) pengojnë transmetimin e politikave monetare. Kriza dhe një reduktim të fortë të normave të varfërisë. Shkal- ekonomike dhe kriza e borxhit Grek paraqesin rreziqe të kon- la e varfërisë, e matur sipas standardeve kombëtare, ra nga siderueshme edhe për Shqipërinë. 25 përqind në vitin 2002 në 12 përqind në vitin 2008, si dhe Faqe 8 varfëria rurale rë me një normë edhe më mbresëlënëse nga 40 Fuqisë Punëtore mbi punësimin, të cilat tregojnë se 27 përqind në 15 për qind gjatë të njëjtës periudhë. e familjeve shqiptare kanë të paktën një anëtar, i cili ka humbur punënpërkundrejt mesatares prej 18 përqind në Evropën Megjithatë, efektet e krizës globale dhe të eurozonës, dhe Azinë Qendrore (ECA). Të dhënat e disponueshme mbi si dhe rritja e ngadaltë duket se e kanë kthyer disi normën e papunësisë tregojnë se ajo është rritur nga 12.5 përqind trendin e varfërisë.Tregjet e punës dhe transferet-publike në vitin 2008 në 18 përqind në vitin 2014, me një humbje më të dhe private, kanë qenë kanalet kryesore që kanë ndikuar theksuar të vendeve të punës tek grupet vulnerabël si të rinjtë dhe në standardet e jetesës. Të dhënat nga Studimi Matja e gratë. Hendeku i vazhdueshëm mbi rezultatet dhe vështirësitë Standardeve të Jetesës (LSMS) për vitin 2012 tregojnë se e tregut të punës reflektohen edhe në tendencën në rënie të shkalla e varfërisë është rritur në 14.3 përqind që nga viti 2008. pjesëmarrjes së fuqisë punëtore. Rritja e varfërisë u zbut pjesërisht Popullsia jashtëzakonisht e varfër, e përkufizuar në ata persona nga të ardhurat e pensioneve dhe transfertat sociale. që kanë vështirësi të përmbushin nevojat ushqimore bazë, është rritur nga 1.2 përqind në vitin 2008 në 2.2 përqind në Ka pasur progres në ngritjen e një rrjeti për mbrojtjen vitin 2012. Varfëria ekstreme është rritur si zonat urbane dhe sociale për të varfërit. Masa të mëtejshme janë planifikuar rurale. Ky zhvillim mbështetet edhe nga të dhënat e Anketës së për të përmirësuar barazinë, efikasitetin, transparencën dhe Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 efektivitetin në përdorimin e burimeve për mbrojtjen sociale. e PBB-së). 20 përqindëshi më i varfër i përfituesve marrin 56 Ndihma Ekonomike (NE) është programi kryesor i asistencës përqind të të gjitha transfertave të NE, ndërsa në programet sociale me përfitim në para, program ky i orientuar për të e asistencës sociale të cilët performojnë më mirë në rajonin e adresuar varfërinë, duke ofruar një ndihmë mujore në para Evropës dhe Azisë Qendrore, të paktën 80 përqind e ndihmës për afërsisht 7.3 përqind të popullatës (rreth 100.000 familje) arrin 20 përqindëshin më të varfër të popullsisë. Qeveria, me mbi bazën e kontrollit të nevojës. Shpenzimet e përgjithshme mbështetjen e Bankës Botërore, ka nisur reformën e programit për asistencën sociale janë të krahasueshme me vendet e për të përmirësuar lidhjen e tij me varfërinë, si në terma të tjera të rajonit (rreth 1.7 përqind e PBB-së), por përbërja transfertave nga niveli qëndror tek bashkitë ashtu edhe në gradualisht është larguar nga përfitimet që kishin në fokus përzgjedhjen e përfituesve në nivel bashkie. të varfërit. Me kalimin e kohës nga burimet e mbledhura për NE, balanca relative e shpenzimeve për NE dhe asistencën për Banka po vazhdon të mbështesë mbrojtjen sociale invaliditetin kanë anuar në mënyrë të konsiderueshme nga në Shqipëri me anë të Projektit për Modernizimin e ana e përfitimeve për personat me aftësi të kufizuar. Vetëm Asistencës Sociale, i cili po mbështet asistencën sociale rreth një e katërta e shpenzimeve totale për ndihmën sociale dhe reformën për invalidët. Projekti po i ofron mbështetje në Shqipëri (1.6 përqind e PBB-së) shkon për NE (0.4 përqind qeverisë për zbatimin e reformave që përmirësojnë barazinë Faqe 10 dhe efikasitetit e programeve të mbështetjes në para për Arsimi dhe Zhvillimi i Aftësive asistencën sociale dhe invaliditetin. Nën objektivin e barazisë, Shqipëria ka rritur ndjeshëm aksesin në të gjitha përmirësimi i fokusit dhe shtrirjes janë komponentë kyç të nivelet e arsimit. Regjistrimi në ciklin fillor dhe të reformave për të dy programet. mesëm të ulët është thuajse universal, si dhe nga 2009 në 2013, regjistrimi neto parafillor u rrit nga 47,4 në 73 përqind, ndërsa regjistrimi në ciklin e mesëm të lartë nga 76 në 92 përqind. Sektori i shëndetësisë Megjithatë, 20 përqindëshi më i varfër ka arritja e më të ulëta në Shërbimet shëndetësore janë përmirësuar, krahasim me 20 përqindëshin më të pasur, duke kufizuar aksesin megjithatë mund të bëhet më shumë në mënyrë që të këtyre grupeve në mundësitë ekonomike dhe bazën e aseteve të sigurohet akses universal edhe nga familjet e varfëra. mundshme të vendit. Shqipëria shpenzon rreth 2.6 përqind të PBB-së në kujdes shëndetësor, çka është një shpenzim thelbësisht më e ulët Rëndësia e arsimit dhe punës të kualifikuar për krahasuar me vendet me nivele të ardhurash të ngjashme. Si vete individët dhe për zhvillimin ekonomik është e rezultat i shpenzimeve të ulëta të sektorit publik, shpenzimet gjithëpranuar në Shqipëri. Për pasojë, vitet e fundit janë jashtë xhepit në pikën e shërbimit përbëjnë rreth 60 përqind të nisur reforma madhore dhe me shtrirje të gjerë në arsim, duke financimit sektorial. Niveli i lartë i shpenzimeve të drejtpërdrejta përfshirë: reformimin e kurrikulave; përmirësimin e trajnimit të ekonomisë familjare tregon se sistemi ekzistues shëndetësor për mësuesit; një shpërndarje më të barabartë të burimeve midis i ofron mbrojtje të kufizuar popullsisë ndaj sëmundjeve apo rajoneve; përmirësimin e kushteve të mësimit; një rritje të rro- dëmtimeve dhe lejon vetëm një shpërndarje të kufizuar gave mesatare të mësuesve; dhe një rimëkëmbje të përmbajtjes burimesh për mbrojtjen e grupeve më të prekshme nga shoku dhe administrimit të provimit të maturës. Në të ardhmen, qeve- shëndetësor. Barrierat ekonomike që hasin të varfërit për të ria mund të marrë në konsideratë të përfshijë më shumë reforma patur akses në shërbimet cilësore, përkeqësohen nga mungesa që kanë vëçanërisht në fokus fëmijët më të varfër dhe vulnerabël. e mbulimit të sigurimeve shëndetësore.. Qeveria po punon për zhvillimin e një politike financuese shëndetësore që do të Reforma të rëndësishme kanë filluar edhe në arsimin adresojë të gjitha këto probleme, bazuar edhe mbi një studim e lartë. Fokusi ka qenë tek adoptimi i procesit të Bolonjës për rajonal të Bankës mbi financimin shëndetësor. një arsim modular që përputhet me atë europian. Për këtë qël- lim, Banka është duke ofruar asistencë teknike për të rishikuar Banka është duke mbështetur aktualisht sektorin kuadrin ligjor, të kryejë një vlerësim të funksionimit dhe më pas shëndetësor në Shqipëri nëpërmjet një projekti të apro- të këshillojë mbi krijimin e strukturave të reja të menaxhimit për vuar rishtazi për Përmirësimin e Sistemit Shëndetësor, i cili ka arsimin e lartë, si dhe të rekomandojë procedurat administrative për fokus përmirësimin e efikasitetit dhe cilësisë të kujdesit për zbatimin e dispozitave të ligjit të ri për Arsimin e Lartë. shëndetësor. Projekti synon të forcojë menaxhimin dhe ad- ministrimin e shërbimeve të spitaleve publike, përmirësimin Sfida në Shqipëri është rritja e cilësisë dhe përshtatja e marrëveshjeve për financimin esektorit shëndetësor, si dhe e sistemit të arsimit dhe aftësimit për të përmirësuar ngritjen e sistemeve për informimin mbi shëndetësor. rezultatet e tregut të punës për punëtorët e tanishëm, Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 duke u siguruar se rezultatet e trajnimit janë të përkthyera përqind të PBB-së të vendit dhe duke përfaqësuar 43,3 në aftësitë përkatëse të nevojshme për tregun e punës. Për të përqind të fuqisë punëtore (tëdhëna për vitin 2014).Sektori përmirësuar aftësitë dhe perspektivat për punësim, Shqipëria bujqësor në Shqipëri është dominuar nga sipërmarrje të vogla mund të marrë në konsideratë vendosjen e kanaleve të besu- private që prej rëniës së komunizmit në vitin 1991, kur fshatarët eshme të informimit mbi tregun e punës për politika të infor- fermerë shpërbënë fermat kolektive gjysëm shtetërore. Aktualisht muara dhe reforma programore, si dhe rritjen e cilësisë së shërbi- ka rreth 324 000 biznese bujqësore, secila me një mesatare prej meve të punësimit për punëtorët e papunë. vetëm 1.1 hektarë toke të punueshme në çdo katër parcela. Përveç të korrurave, rreth 70përqind e fermave kanë edhe gjë të gjallë. Raporti i Bankës për Sistemin e Zhvillimit të Gjatë 10 viteve të fundit ka pasur një prirje të lehtë rënieje në Fëmijërisë së Hershme për Përqasjen e Rezultateve më zonën rurale që i kushtohet të korrave, me një rënie të madhe në të Mira në Arsim nënvizonrëndësinë e zhvillimit të aftësiva drithëra, kompensuar pjesërisht nga rritja e zonave nën foragjere tëmira të mendimit (cognitive) dhe aftësive themelore socio- dhe në një masë më të kufizuar me perime. emocionale si një bazë që shërben për përvetësimin e aftësive teknike gjatë gjithë jetës. Një përqasje më e strukturuar për zhvil- Sfidë përbën transformimi i bujqësisë nga prodhimi i limin e fëmijësrisë së hershme do të ishte e vlefshme. orientuar drejt mjeteve të jetesës në një sektor më modern dhe komercial, duke nxitur ndërkohë mundësi alternative të Në të ardhmen, do të jetë me rëndësi që përpjekjet e ardhurash për banorët e zonave rurale që e braktisin këtë sek- reformës së arsimit Shqiptar të përqëndrohen në zhvillimin tor. Konkurrueshmëria mund të përmirësohet përmes rritjes e “ aftësive të shekullit të 21-të “, për nxënësit e saj, si dhe ta së prodhueshmërisë dhe produkteve me cilësi më të lartë. Në të bëjë këtë në një mënyrë që është e bazuar në fakte dhe lidhet me njëjtën kohë, reforma e politikave bujqësore duhet të ndërmer- nevojat e tregut të punës. Ekzistojnë boshllëqe në kuptueshmëri- ret në kontekstin e kërkesave aktuale dhe të ardhshme të BE-së, në e kushteve që pengojnë mirë-funksionimin e tregut të punës duke përfshirë harmonizimin me legjislacionin dhe standardet në Shqipëri. Një qasje gjithëpërfshirëse do të jetë e nevojshme e BE-së. të identifikojë kufizimet e të dy anëve ofrtës dhe kërkesës. Në vazhdim të projektit për Cilësi dhe Barazi në Arsim, të bashkëfi- Banka ka mbështetur bujqësinë në Shqipëri përmes nancuar nga Banka Botërore, angazhimet e ardhshme të Bankës, financimit të investimeve në ujitje, ekspozimit ndaj qoftë analitike apo të orientuar drejt investimeve, do të kërkojnë teknologjive dhe praktikave të reja dhe përmirësimit të një qasje multi- sektoriale, si dhe bashkëpunimin e ngushtë mes aksesit më cilësor të tregut dhe gjithashtu përmes pilotimit të ministrive kryesore, duke përfshirë edhe Ministrinë e Arsimit një programi të vogël grantesh që u replikua edhe nga qeveria. dhe Sportit dhe Ministrinë e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë. Aktualisht, Banka po financon Projektin për Burimet Ujore dhe Ujitjen, që ka për qëllim vendosjen e një kornize strategjike për të menaxhuar burimet ujore në nivel kombëtar dhe në bazenet Bujqësia e lumenjve Drin-Bunë dhe Seman dhe për të përmirësuar në Bujqësia është burimi kryesor i punësimit dhe të mënyrë të qëndrueshme performancën e sistemeve të ujitjes në ardhurave në zonat rurale, duke kontribuar me 21 zonën e projektit. Faqe 12 përmirësuar dhe promovuar vlerën e shërbimeve të ekosistemit, Mjedisi në partneritet me qeverinë suedeze dhe GEF. Përmes rigjener- Qeveria e Shqipërisë zbaton një gamë të gjerë politikash imit të biomasës, komunitetet që varen nga pyjet morën pjesë me në fushën e mbrojtjes mjedisore dhe manaxhimit të sukses në një program pilot, Fondi i BioKarbonit, për të reduk- burimeve natyrore, duke i shtyrë ligjet respektive drejt përaf- tuar emetimin e gazrave të dëmshëm dhe marrjen e burimeve rimit gradual me legjislacionin e BE-së mbi mjedisin. Sfidat përf- shtesë për nevojat lokale. shijnë zbatimin e kufizuar, për shkak të kapaciteteve të pakta të autoriteteve mjedisore si në nivel qëndror ashtu edhe në nivel ra- Projekti i Integruar i Menaxhimit të Zonës Bregdetare jonal si edhe për shkak të mungesës së burimeve për monitorimin mbështeti përmirësimin e insfrastrukturës publike mjedisore dhe sigurimin e përputhjes së plotë me standardet mjedisore. dhe shërbimet bashkiake në bregdetin e jugut dhe një reduktim të rreziqeve mjedisore dhe shëndetësore nga ndotja industriale. Banka ka ndihmuar në ruajtjen e aseteve të rëndësishme Më specifikisht, projekti mbështeti infrastrukturën mjedisore natyrore dhe mjedisore të Shqipërisë dhe në nxitjen e bregdetare në bashkitë e Himarës dhe Sarandës. Projekti ndihmoi rritjes ekonomike lokale përmes një numër projektesh, në gjithashtu në pastrimin e zonave të populluara prej 280 hektarësh bashkëpunim me Global Environment Facility (GEF) dhe part- në Porto Romano nga trashëgimia e njëfabrike të vjetër kimike nerë të tjerë të zhvillimit. Një projekt tjetër po përgatitet për të në jug të Durrësit që prodhonte pesticide. Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 Transporti Energjia Zgjerimi, përmirësimi, siguria dhe manaxhimi i rrjetit Sektori energjitik po përballet me një numër sfidash rrugor janë të gjitha kritike për zhvillimin e Shqipërisë. sistemike të cilat e lenë vendin vulnerabël ndaj Me mbështetjen e disa partnerëve të zhvillimit, kushtet e rrjetit çrregullimeve të furnizimit dhe kontigjentit të detyrimeve rrugor janë përmirësuar. Rrjeti rrugor në Shqipëri është një në rritje. Kombinimi i varësisë totale ndaj gjenerimit hidrik dhe burim kryesor që mbështet rritjen dhe krijimin e vendeve të pu- vulnerabiliteti ndaj tipareve të motit, mungesa e kapaciteteve nës. Aktualisht, menaxhimi, financimi,dhe zhvillimi i tijpërballet vetëgjeneruese dhe niveli tejet i lartë i humbjeve në shpërndarje me një numër sfidash kyçe. Rrugët në Shqipëri përbëjnë një nga që kërkojnë importe domethënëse të energjisë, poi shton stres asetet me vlerë më të lartë, e vlerësuar në rreth US$ 6 miliard, financiar sektorit dhe ekonomisë. Për më tepër, tarifat e shitjes me rritje të konsiderueshme gjatë dekadës së kaluar. Si i tillë, sek- me pakicë nuk reflektojnë plotësisht strukturën e kostos së sek- tori duhet të këtë buxhet të mjaftueshëm për të menaxhuar në torit, që e kombinuar me norma të ulta mbledhjeje/prapambetje mënyrë të qëndrueshme dhe për të vënë në përdorim asetet rru- të mëdha, nënkuptojnë që sektori energjetik nuk është i aftë të gore, si dhe një program për të adresuar kërkesat e mirëmbajtjes jetë fnanciarisht i qëndrueshëm. me prioritet më të lartë për 3400 km të rrugëve kombëtare, ky i fundit duhet të financohet dhe zbatohet. Gjatë katër viteve të fundit, 2011-14, besueshmëria e furnizimit u përkeqësua dhe nivelet e humbjeve Në sektorin e transportit, theksi kryesor ëhstë dhe borxheve në shpërndarje ndikuan në këtë sector vendosur në zhvillimin e rrjetit kombëtar, por këto inves- në mënyrë të konsiderueshme. Situata hidrologjike u time nuk janë mirëmbajtur ashtu si duhet. Prioritetet aktuale e përmirësua në vitin 2013 dhe 2014, por siguria e furnizimit mbe- sektorit të transportit si pjesë e draftit të Strategjisë Kombëtare tet problematike, pasi kërkesa rritet dhe tiparet e motit variojnë për Zhvillim dhe Integrim (SKZHI) 2014-2020 përfshijnë një nga një stinë në tjetrën, apo nga një vit në tjetrin. fokus të fortë në ndërtimin, rehabilitimin dhe menaxhimin e rrjetit rrugor kombëtar. Figura 3. Sistemi Energjitik Shqiptar 2001–14 (Furnizimi and Gjenerimi në GWh) Banka Botërore do të mbështesë mirëmbajtjen e rrugëve nën projektin e miratuar së fundmi Projekti i Bazuar në Rezultate për Mirëmbajtjen dhe Sigurinë rrugore (RRMSP), i cili do të përfshijë zhvillimin e strategjive të cilat mund të përdoren për informimin e mirëmbajtjes dhe me- naxhimit të rrugëve dhe investimet e ardhëshme në këtë sektor, si dhe do të mbështesë rritjen e transparencës në menaxhimin e investimeve publike në sektorin e transportit. Ky projekt do të Burimi: Banka Boterore. kontribuojë në ofrimin e mundësive rajonale për burime të qën- drueshme punësimi dhe të të ardhurave për të varfërit, sidomos Deri në fund të vitit 2014, Qeveria kishte nisur në komunitetet rurale, ku varfëria është më e lartë. një program të fuqishëm e të vazhdueshëm për Faqe 14 zbatueshmërine e ligjit me qëllim reduktimin e vjedhjes pozitivisht në uljen e varfërisë dhe zhvillimin e së energjisë elektrike dhe përmirësimin e mbledhjes së përbashkët duke ndihmuar për të mbështetur rritjen të ardhurave. Si rezultat, situata u përmirësua dhe në vitin 2014 dhe për të zvogëluar rreziqet fiskale. Megjithatë, mbledhja humbjet arritën në 38 përqind krahasuar me 45 përqind të viteve e tarifave më të larta të energjisë elektrike mund të ketë një efekt të mëparshme. Megjithatë, kostoja e humbjeve në shpërndarje negativ për familjet e varfra, i cili mund të zbutet duke rregul- mbetet e njëjtë, duke arritur në US $ 200 milion. Shkalla e luar subvencionit e energjisë për të varfërit. Qeveria ka pranuar mbledhjes u përmirësua 90 përqind në vitin 2014, por borxhet përgjegjësinë e saj për të subvencionuar familjet vulnerabël ndaj e akumuluara arritën në US$ 650 milion (duke përfshirë disa ndryshimeve në çmim për sasinë mujore prej 300 kilovat orë ( reakordime). Autoriteti Rregullator i Energjisë (ERE) miratoi kWh ) dhe ka miratuar subvencione në vlerën 1.7 miliardë lekë tarifat e reja duke hequr strukturën e tarifës me dy- shtresa për për 214,000 konsumatorë në këtë kategori. familjet dhe duke futur një tarifë me kosto - reflektuese për të gjitha kategoritë e konsumit e cila do të fillonte aplikimin nga Përpjekje të mëtejshme janë të nevojshme për të muaji janar2015. rivendosur qëndrueshmërinë financiare të sektorit dhe për të siguruar që humbjet, borxhet dhe borxhi i keq të Reforma e sektorit të energjisë do të kontribuojë zvogëlohen në nivele të qëndrueshme, jo vetëm për të reduktuar Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 presionet mbi buxhetin, por edhe për të mundësuar një siguri më Performanca e Aktivitetit Shpërndarës 2001–2014 (Shpërndarja, Humbjet, dhe Konsumi i Faturuar në GWh) të lartë të furnizimit.Banka Botërore po mbështet këto përpjekje nëpërmjet një Projekti prej për US$ 150 milion për Rimëkëmbjen e Energjisë, i cili do të ndihmojë dhe mbështesë reformat e sektorit të energjisë të Shqipërisë, veçanërisht përpjekjet për të përmirësuar besueshmërinë e furnizimit me energji elektrike dhe qëndrueshmërinë financiare të sektorit. Në shkurt 2015, qeveria miratoi një plan për rimëkëmbjen financiare të sektorit të energjisë. Zbatimi Burimi: Banka Boterore. efektiv dhe i qëndrueshëm i këtij plani do të ndryshonte tërësisht sistemin e energjisë në kuadër të paketës së financimit që është madhësisë së mesme, dhe nëpërmjet një programi të vazh- rënë dakord me FMN-në duke e kthyer sektorin të vetëqën- dueshëm këshillimor për Energjinë e Rinovueshme në Ballkan, drueshëm deri në 2018-ën. Plani gjithashtu mund të sigurojë po ndihmon qeverinë për të hartuar një ligj të ri të energjisë e që rreziku fiskal që buron nga sektori të zvogëlohet në mënyrë rinovueshme në mënyre që t’i mundësojë sektorit privat të zhvil- progresive. Qeveria po ndërmerr hapa për të reduktuar vul- lojë dhe ndërtojë hidrocentrale eficente. nerabilitetin e vendit, ku përfshihet mbështetja afatshkurtër për importet plotësuese të energjisë për të ruajtur nivelet e duhura të rezervuarit në Kaskadën e Drinit, rritja e kapaciteteve ndërku- Zhvillimi i Sektorit Privat fitare nëpërmjet ndërtimit të një linje interkonjeksioni me Kos- Përmirësimi i klimës së biznesit ka qenë prioritet i ovën, dhe vënies në punë të termocentralit të Vlorës, etj. rëndësishëm i qeverisë. Një fushë me progres konkret është korniza ligjore dhe rregullatore për biznesin, që është moderni- Angazhimi i Bankës Botërore në sektorin e energjisë, zuar dhe riorganizuar thelbësisht. i kryer në bashkëpunim të ngushtë me Korporatën Ndërkombëtare Financiare (IFC), ka përfshirë mbështetjen Pavarësisht progresit në këto reforma, sfidat në për ta vënë sektorin e energjisë në një rrugë të qëndrueshme mjedisin rregullator mbeten. Pozicionimi relativ i Shqipërisë financiare, me qëllim që gradualisht të zhvendoset drejt liber- për sa i përket lehtësisë së të bërit biznes në raportin Doing Busi- alizimit të tregut. Sigurimi i një furnizimi me energji në nivelin ness 2015 është rritur në vendin e 68-të, duke përfaqësuar një e duhur është i domosdoshëm për përmirësimin e mjedisit të bi- përmirësim të konsiderueshëm krahasuar me Doing Business znesit. Grupi i Bankës Botërore së bashku me Bankën Evropiane 2014, ku pozicionimi i Shqipërisë ishte vendi i 108-të. Në 2015- për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH), Sekretariatin Zviceran të ën distanca e Shqipërisë nga kufiri është 66.0, ndërsa vlera e rishi- Shtetit për Çështjet Ekonomike (SECO) dhe Bankës Gjermane kuar për 2014-ën ishte 59.8. IFC-ja është e angazhuar plotësisht për Zhvillim (KFW) është duke udhëhequr gjithashtu një pro- në bashkëpunimin e vazhdueshëm për të lehtësuar përmirësimin gram për forcimin e sigurisë së digave mbi Kaskadën e Drinit. e indikatorëve të Doing Business. IFC ka ndihmuar Qeverinë shqiptare për të dhënë Aktivitetet e IFC janë duke u zgjeruar në Shqipëri. me koncesion dhe për të investuar në hidrocentrale të Prioritetet përfshijnë përgjigje ndaj krizave, ndryshimet klimatike, Faqe 16 dhe përmirësimin e klimës së investimeve dhe të sektorëve këtij qëllimi. IFC po ofron gjithashtu këshilla për qeverisjen e realë. IFC-ja po i përqendron shërbimet e saj të investimeve korporatave në Shqipëri. Ajo ka mbështetur krijimin e Institutit në Shqipëri tek rritja e aksesit në financa duke mbështetur Shqipëtar për Qeverisjen e Korporatave si dhe ka ndihmuar në zhvillimin e institucioneve financiare lokale, veçanërisht të hartimin e Kodit Kombëtar të parë për Qeverisjen e Korporatave. atyre që përqendrohen tek ndërmarrjet e vogla dhe të mesme (NVM). Nga të gjithë sektorët, IFC-ja i jep prioritet investimeve në rajonet më pak të zhvilluara të Shqipërisë dhe projekteve që Qeverisja dhe menaxhimi i sektorit publik kontribuojnë në një diversifikim më të madh ekonomik dhe Performanca e sektorit publik është tepër e integrimin rajonal. Portofoli që angazhoi IFC-ja duke filluar nga rëndësishme për ambiciet e vendit për anëtarësim në dhjetori 2014 ishte rreth US $ 310 milion, 56 përqindi së cilësi BE. Një përpjekje për mbështetje të koordinuar (IMF- Bankë ka shkuar sektorit të prodhimit të përgjithshëm, 41 përqind Botërore-BE) që në fillim të 2014-ës është fokusuar veçanërisht infrastrukturës, dhe 3 përqindsektorit financiar. Shërbimet në përmirësimin e kornizës buxhetore dhe sistemit të thesarit. Këshillimore të IFC -së në Shqipëri synojnë të përmirësojnë Qeveria ka artikuluar prioritetet kyçe për përshpejtimin e rri- klimën e investimeve, performancën e kompanive të sektorit tjes dhe përmirësimin e shërbimeve publike duke i bërë ato privat, si dhe aksesin në financa dhe tërheqjen e pjesëmarrjes më transparente dhe duke vënë në vëmendje qytetarin. Njësia së sektorit privat në zhvillimin e projekteve të infrastrukturës. . për Jetësimin e Prioriteteve ( DU) që u ngrit në dhjetor 2013 pranë Zyrës së Kryeministrit ofron mbështetje me monitorimin IFC po mobilizon gjithashtu fonde, vecanërisht për e prioriteteve kryesore të qeverisë çdo ditë. në dhjetor 2013 në pjesëmarrje private në infrastrukturë përmes shërbimeve Zyrën e Kryeministrit është duke ofruar çdo ditë monitorimin e të saj këshillimore. Ajo ka përdorur një Këshillim për mbështetjes për ecurinë e prioriteteve kryesore të Qeverisë. Ban- Transaksion Partneriteti Publik-Privat për të lehtësuar financimin ka ka ofruar mështetje për (DU) si dhe ka deklaruar paraprakisht privat për transaksionet e partneritetit publik-privat (PPP) mbështetejn e saj edhe për programin e Qeverisë “Inovacioni për privatizimin e hidroenergjisë, perimin dhe mirëmbajtjen kundër Korrupsionit” si pjesë e projektit të propozuar Ofrimi i e rrugëve dhe shërbimet shëndetësore. Autostrada Milot - Shërbimeve me në Qendër Qytetarin. Projekti do të përqëndrohet Morinë është aktualisht në procesin e dhënies me koncesion në përmirësimin e ndërveprimit qeveri- qytetar, duke përfshirë investitorëve strategjikë me përvojë në këtë fushë. IFC ka ofruar reformën e zyrës pritëse dhe krijimin e një one-stop shop, si dhe mbështetjen e saj këshillimorë për të përmirësuar më tej klimën përmirësime në informacionin dhe komunikimin me qytetarët. e investimeve në linjë me aspiratat e përgjithshme të vendit për anëtarësim në BE. Program i klimës së investimeve të IFC-së në Në partneritet me disa donatorë për zhvillimin, Banka Shqipëri përfshin gjithashtu thjeshtëzimin e taksave, lehtësimin po mbështet një numër programesh. Aktualisht janë shtatë e logjistikave të tregtisë, projekteve për zgjidhjen e borxhit Fonde Besimi aktive që ekzekutohen nga marrësi duke arritur dhe konkurrueshmërisë. IFC-së ka punuar drejt një qasjeje të në vlerën US $ 12.5 milion. Ato përqendrohen tek burimet integruar për reformat në klimën e biznesit përmes aktiviteteve natyrore, sistemii planifikimit të integruar, kontabilitetii sektorit që promovojnë eficiencën energjetikë, energjinë e rinovueshme, publik, dhe industritë nxjerrëse. Një numër Fondesh Besimi thjeshtëzimin e taksave, lehtësimin e tregëtisë përtej kufijve si edhe të rëndësishme po përgatiten dhe mbështesin standardet e treguesve kycë të Doing Business.Projektet e IFC për eficiencën kontabilitetit dhe forcimin e kapaciteteve të mbikëqyrjes të energjetike dhe energjinë e rinovueshme po kontribojnë kundrejt Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare. Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 Programi i Bankës Botërore në Shqipëri Që kur Shqipëria iu bashkua Bankës Botërore në Programi Analitik dhe Këshillues. Numri i fundit i vitin 1991, total i financimit të Bankës Botërore në Shqipëri raportit gjashtë mujor Raporti i Rregullt Ekonomik (RER) për llogaritet të jetë rreth 2.1 miliard $ duke përfshirë burimet e Evropën Juglindore doli në janar të vitit 2015, dhe Shqyrtimi i fondeve të Besimit që menaxhohennga Banka Botërore. Financave Publike është duke përfunduar. Puna analitike dhe asistenca teknike janë duke u dhënë shpesh nëpërmjet pro- Strategjia aktuale e Partneritetit të Vendit të grameve rajonale, në sektorin financiar, menaxhimin financiar Bankës Botërore (CPS) për 2011-2014 fokusohet në tre publik, kontabilitetin e korporatave, monitorimin e varfërisë, objektiva strategjike: (i) mbështetja e rekuperimit ekonomik reformën e pensioneve, sektorin e energjisë, si dhe ndërmar- të Shqipërisë; (ii) zgjerimi dhe mbështetja e fitimeve sociale të rjet e ujësjellësit. Shqipërisë dhe (iii) reduktimi i cënueshmërisë nga ndryshimet klimatike dhe katastrofat natyrore. Një total angazhimi prej 442 Portofoli aktual përbëhet nga tetë projekte që ar- milion US$ të Bankës Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zh- rijnë në 450 milion US$ në kredi nga Shoqata Ndërkombë- villim (IBRD) u aprovua gjatë kësaj periudhe të CPS-së.Gjatë tare për Zhvillim (IDA) dhe hua të IBRD-së. Në vitet e fundit vitit financiar 2015 u miratuan: një projekt për Rimëkëmbjen portofoli është konsoliduar në mënyrë të konsiderueshme, nga e Sektorit të Energjitikës (150 milionë US$), Projekti për Mod- 18 projekte në fund të vitit finaciar 09 në gjashtë projekteve ernizimin e Sistemit Shëndetësor (40 milionë US$), Projekti për në vitin financiar 14, me në rritje mesatare të projektit nga 17 Sigurinë dhe Mirëmbajtjen Rrugore (80 milionë US$, dhe një milion US$ në 56 milionë US$ për projekt. Në mënyrë që të Garanci e Bazuar në Politika (200 milion US$). përmirësohet edhe më tej performanca dhe rezultatet, një sërë hapash po ndërmerren në bashkëpunim me Qeverinë për të Grupi i Bankës është duke përfunduar kornizën e përmirësuar portofolin, ristrukturuar projektet, dhe për të ri- pesë vjeçarit të ardhshëm për Shqipërinë për Part- shikuar rregullisht performancën e portofolit. neritetin me Vendin (CPF)e cila mbulon periudhën 2015-19. Kjo e fundit, u parapri nga Diagnostikimi Sistema- Angazhimi dhe partneriteti janë themelet e tik i Vendit (SCD) i cili identifikoivështirësitë kryesore dhe mbështetjes së Grupit të Bankës Botërore në Shqipëri. mundësitë për rritje të Shqipërisë gjithashtu edhemundësitë Banka Botërore u angazhua në një proces shumë të gjerë kon- në lidhje me uljen e varfërisë dhe rritjen e zhvillimit të për- sultimi gjatë përgatitjes së SCD-së dhe CPF-së së re. Konsultimet u bashkët. Gjatë përgatitjes së SCD dhe CPF u kryen konsutime zhvilluan me përfaqësues të qeverisë, parlamentit, partnerëve të zh- të gjera në vend. CPF-ja e re parashikon thellimin e angazhimit villimit, autoriteteve lokale, sektorit privat dhe shoqërisë civile në të Grupit të Bankës Botërore në fushat prioritare të identifi- nivel qendror dhe lokal. Zyra e Bankës në Tiranë ka promovuar kuara ngaSCD dhe drafti i Qeverisë për Strategjinë Kombëtare gjithashtu Nismën për të Dhëna të Hapura duke ndërmarrë disa për Zhvillimin dhe Integrim. udhëtime në universitete të ndryshme në të gjithë vendin. Faqe 18 projEKTET ibrd Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKTET ibrd Projekti për modernizimin e asistencës sociale në Shqipëri Data kryesore: Financuesi Financimi Miratuar në: 3 prill, 2012 Hua e IBRD-së 50.00 Hyrja në fuqi: 31 tetor, 2012 Qeveria e Shqipërisë 147.82 Data e përfundimit: 30 qershor, 2017 Kosto totale e projektit 197.82 Disbursimi nga Banka Botërore në milionë $ *: Total Disbursuar Padisbursuar Kredi e IBRD-së 50.00 15.00 35.00 * deri në Prill 2015 Shënim: Disbursimet mund të kenë ndryshime nga financimet për shkak të lëvizjeve të kursit të këmbimit në kohën e disbursimit. Objektivi i Projektit të Modernizimit të Asistencës Sociale në Rezultatet e arritura Shqipëri është mbështetja e vendit në implementimin e refor- XX Trajnimi i administratorëve sociale mbi përmirësimin e mave për të përmirësuar barazinë dhe efiçiencën e programeve kritereve të pranueshmërisë së Ndihmës Ekonomike (do me të asistencës sociale. Projekti, që është hartuar duke u orientuar thënë një Formulë e Unifikuar e Llogaritjes), u përtfundua me tek rezultatet përbëhet nga dy komponentë: sukses dhe shënon arritjen e Indikatorit të parë që lidhet me (1) Forcimi i implementimit dhe performancës së pro- disbursimet për projektin. grameve të asistencës sociale. Objektivi i këtij komponenti XX Deri më sot dhe katër indikatorët e tjerë të lidhur me disbursimin është mbështetja e rezultateve nga përnmirësimet në programet janë arritur, ku përfshihen: (i) evidentimi i më shumë se 80 kryesore të asistencës sociale. Ky komponent do të mbështesë përfituesve të NE në tre zona pilot (Tirana, Elbasan, dhe përmirësimin e implementimit si tek program i Ndihmës Durrës), bazuar në Formulën e Re të Llogaritjes; (ii) zhvillimi Ekonomike (NE) ashtu edhe përfitimet e asistencës së aftësive dhe testimi i sistemit të menaxhimit të informacionit të NE të kufizuara në fushat kryesore të identifikuara në hartën e gjerë (MIS) në të tri zonat pilot; (iii) përdorimi nga njësitë e qeverisjes të reformave: (a) paramtetrat e programit (kriteret e pranuesh- vendore i një sistemi të automatizuar për të procesuar aplikimet, mërisë dhe proceset e marrjes); (b) administrimi i përfitimeve përfitimit, regjistrimet në program dhe radhën e pagesave për proceset e biznesit, manaxhimi i informacionit, mekanizmat e pag- NE; dhe (iv) sigurimi i kontrollit të parallel të informacionit nga esave dhe raportimi dhe monitorimi) dhe (c) mbikqyrja dhe kon- MIS NE me të paktën shtatë sisteme qeveritare informacioni trollet. (i.e., regjistri i taksave, punësimit, gjendja civile, etj.), çka do të (2) Asistencë teknike për të forcuar kapacitetet implemen- mundësojë këshilla për përmirësimet në të ardhmen. tuese të programeve të asistencës sociale. Objektivat e këtij XX Kanë filluar aktivitetet për hartimin e reformës në ndihmën komponenti janë forcimi i kapaciteteve për përmirësimin e për personat me aftësi të kufizuara. Është shkruar një studim implementimin në përfitimet e ofrimit të asistencës sociale. Ky politikash mbi reformimin e bazave kryesore të sistemit të komponent do të financojë aktivitete të përzgjedhura të asist- ndihmës për personat me aftësi të kufizuar, i cili aktualisht po encës teknike dhe investimeve. pret miratimin. Partnerë kyç: Ministria e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë Partnerë kyç në zhvillimin e projektit: Bashkimi Evropian (BE) Faqe 20 Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKTET ibrd Projekti i përmirësimit të sistemit shëndetësor Datat Kryesore: Financimi në milion $: Miratuar më: 27 shkurt 2015 Financuesi Financimi Hyrja në fuqi: Nuk ka hyrë ende në fuqi Hua e IBRD 40.00 Data e përfundimit: 28 shkurt 2021 Qeveria e Shqipërisë 5 Kosto Totale e Projektit 45.00 Disbursimi nga Banka Botërore në milionë US$ *: Total Disbursuar Padisbursuar Hua e IBRD 40.00 0 40.00 * deri në Prill 2015 - Shënim: Disbursimet mund të kenë ndryshime nga financimet për shkak të lëvizjeve të kursit të këmbimit në kohën e disbursimit. Objektivi i Zhvillimit të Projektit është të kontribuojë në b. përmirësimin i menaxhimit dhe monitorimit të cilësisë përmirësimin e efiçencës së shërbimit në disa spitale të për- dhe efiçencës së shërbimit përmes vendosjes së një zgjedhura në Shqipëri, duke përmirësuar menaxhimin e sistemi të informacionit të menaxhimit shëndetësor dhe informacionit në sistemin shëndetësor, dhe të rrisë aksesin një sistemit të menaxhimit dhe mirëmbajtjes së pajisjeve financiar ndaj shërbimeve shëndetësore. mjekësore; si dhe Në mënyrë që të përmirësohet aksesi dhe efiçenca e shërbimit c. reformimin e sistemeve të financimit shëndetësor dhe të kujdesit shëndetësor në Shqipëri, projekti do të mbështesë: pagesës së ofruesit, përmirësimin e kapaciteteve të Fondit a. reformimin e sektorit spitalor duke krijuar një kornizë të Sigurimeve Shëndetësore për kryerjen e blerjeve të shëndoshë ligjore dhe një strukturë menaxhuese për strategjike, forcimin e sistemeve për blerje/shpërndarje ofrimin efiçient të shërbimit, forcimin e performancës efiçente të furnizimit farmaceutik dhe medicinal, dhe menaxhuese dhe planifikuese, tejkalimin e pengesave vlerësimin e opsioneve për të zgjeruar mbulimin me operacionale në dhënien e shërbimeve, mbështetjen e sigurim brenda hapësirës së gjindshme fiskale. racionalizmit të rrjetit spitalor, dhe forcimin e sistemit të referimit; Rezultatet e Arritura Projekti i nënshkruar, ende nuk ka hyrë në fuqi Partner kyç: Ministria e Shëndetësisë. Partnerë kyç në zhvillimin e projektit: Agjencia Zviceriane për Zhvillim dhe Bashkëpunim dhe Agjencia Austriake për Zhvillim. Faqe 22 Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKTET ibrd Programi i manaxhimit të integruar të zonës bregdetare dhe pastrimit Datat Kryesore: Financimi në milion $ Miratuar në: 29 qershor 2005 Financuesi Financimi Hyrja në fuqi: 25 nëntor 2002 Kredi e IDA-s 18.05 Ristrukturuar: 22 mars 2010, nëntor 2012 Qeveria e Shqipërisë 5.71 Data e përfundimit: 31 mars 2015 Donatorë të tjerë (Qeveria Holandeze) 3.11(mbyllur) Donatorë të tjerë (Qeveria Japoneze) 2.23 Donatorë të tjerë (Qeveria Austriake) 2.60 Donatorë të tjerë (KE) 1.8 (mbyllur) Donatorë të tjerë (GEF) 0.95(mbyllur) Kosto totale e projektit 34.45 Disbursimet e Bankës Botërore në milion US$ *: Totali Disbursuar Pa disbursuar Kredi e IDA-s 17.50 16.00 1.50 * deri në Prill 2015 - Shënim: Shumat e paguara mund të kenë ndryshime nga financimet për shkak të lëvizjeve të kursit të këmbimit në kohën e disbursimit. Në vitin 2002, Shqipëria ndërmorri një iniciativë për infrastrukturën komunitare dhe rritur burimet arkitekturore manaxhimin e integruar të zonës bregdetare, me qëllim dhe kulturore. Projekti u ristrukturua në vitin 2010 dhe në mbrojtjen e kësaj zone për brezat e sotëm dhe të ardhshëm si 2012. dhe adoptoi zyrtarisht rekomandimet kryesore të Konventës së Barcelonës për Mbrojtjen e Detit të Mesdheut. Projekti Rezultatet e Arritura: për Manaxhimin e Integruar të Zonës Bregdetare dhe XX Në korrik të vitit 2008 u miratura Plani dhe Rregullorja Pastrimit luan një rol katalitik për mobilizimin e asistencës për Zhvillimin e Bregdetit Jugor, pas një dialogu me së zhvillimit dhe përmirësimin e kushteve mjedisore dhe grupet e interest në nivel qendror, rajonal, dhe lokal. sanitare, të cilat janë thelbësore për zhvillimin afatgjatë të XX Pastrimi i pikës së nxehtë në Porto Romano u përfundua bregdetit dhe turizmit. Objektivi i zhvillimit të projektit në vitin 2013, me më tepër se 45 000 metër kub mbetjesh është të asistojë qeverinë shqiptare për të zhvilluar, mbi të rrezikshme të asgjësuara dhe mbledhura, duke baza të qëndrueshme, turizmin në bregdetin e Shqipërisë mbrojtur kështu popullsinë e Porto Romanos nga rreziqet së jugut duke përmirësuar infrastrukturën kryesore publike mbi shëndetin mjedisore dhe shërbimet lokale, rregulluar dhe ndaluar XX Faza e parë e programit të Mbrojtjes dhe Zhvillimit të problemet me ndotjen që vjen nga një ish-fabrikë kimike Fshatit Bregdetar (CVCD) përfunduar në vitin 2010, në Porto Romano afër Durrësit, si dhe duke përmirësuar mbështeti investimin tek infrastruktura e fshatit në Faqe 24 Partnerë kyç: Ministria e Zhvillimit Urban dhe Turizmit, e cila është përgjegjëse për koordinim e përgjith- shëm të projektit dhe manaxhimin; Ministria e mjedisit, që është përgjegjëse për pastrimin e pikës së nxehtë të rrezikshme pranë Durrësit; Distrikti Bregdetar dhe administrata bashkiake, këshillat e fshatrave në komunitetet bregdetare dhe organizat lokale jo qeveritare (OJQ). Partnerë kyç në zhvillimin e projektit përfshijnë Qeverinë e Holandës, Austrisë dhe Japonisë, Komi- sionin Evropian dhe Global Environment Facility. tre bashki bregdetare dhe 12 fshatra bregdetarë, që përfshinte përmirësime të infrastrukturës të fshatrave, përfshinte: një sistem të ri furnizimi me ujë që i shërben si rrugët hyrëse, sheshet dhe sistemet e ujësjellësve për më tepër se 400 familjeve në Gjilek; rehabilitimin e 12 fshatra në bashkinë e Sarandës dhe Himarës. Një sistemit të furnizimit më ujë për 167 familje në Vuno; program pilot për rehabilitimin e çative dhe fasadave për furnizimin me ujë për 315 familje në Piqeras; një rrugë shtëpitë që bujtin turistët u implementua në disa fashtra. prej 1.3 km në Orikum, për turistët ditorë dhe banorët; XX Punë të mëdha infratrukturore të përfunduara deri në fund rehabilitimin e një rruge prej 1.2 km që i shërben 132 të dhjetorit 2014 përfshijnë: (i) rehabilitimin e Terminalit familjeve dhe turistëve në Dhërmi; përmirësimin e një të Pasagjerëve në Sarandë, çka rezultoi në përmirësimin e rruge panoramike prej 2.6 km në Manastirin e Shën kapacitetit të portit për të pritur anije të mëdha pasagjerësh Theodorit me një peizazh të Kanionit të Gjipesë dhe një dhe përmirësimin e sipërfaqes infrastrukturore të rrugë këmbësorësh prej 0.6 km në kështjellën e Borshit portit.; (ii) ndërtimin e një landfilli rajonal në Bajkaj- për vizitorët dhe pelegrinët. Palavli; dhe (iii) rehabilitimin e ujësjellësit dhe sistemit të XX Faza e dytë e CVCD u përfundua në gusht 2014 dhe kanalizimeve në zonën turistike të Sarandës. Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKTET ibrd Komuniteti Energjetik i Evropës Juglindore apl5 - Shqipëri – Projekti për sigurinë e digave Datat Kryesore: Financimi në milion $ Miratuar në: 30 qershor 2008 Financuesi Financimi Hyrja në fuqi: 16 dhjetor 2008 IDA Credit 35.30 Data e përfundimit: 31 dhjetor 2016 IBRD Loan 21.60 KESH 8.70 Other Donors (SECO) 7.40 Other Donor (EBRD) 16.50 Other Donor (KfW) 20.50 Disbursimet e Bankës Botërore në milion $*: Kosto totale e projektit 110.00 Total Disbursuar Padisbursuar Kredi e IDAs 35.30 21.73 10.51 Hua e IBRD-së 21.60 0.30 17.10 * deri në prill 2015 - Shënim: Shumat e paguara mund të kenë ndryshime nga financimet për shkak të lëvizjeve të kursit të këmbimit në kohën e disbursimit.. Diga e fundit e hidrocentalit në Shqipëri u ndërtua në rajonal. mesin e viteve 80‘. Këto facilitete infrastrukturore kryesore Objektivi i zhvillimit të projektit është zhvillimi i një nuk janë monitoruar në mënyrën e duhur dhe janë tregu rajonal funksional në Evropën juglindore dhe mirëmbajtur dobët për mëse 15 vjet dhe tashmë rrezikohet integrimi i tij në tregun e brendshëm të energjisë të infrastruktura e tyre. Duke ndjekur alarmin e dhënë Bashkimit Evropian nëpërmjet zbatimit të investimeve nga Banka Botërore për këtë çështje, një “Pyetësor për prioritare që mbështet tregun energjetik dhe veprimet sigurinë e digave të hidrocentraleve mbi kaskadat e Drinit e sistemit të shpërndarjes në prodhimin e energjisë dhe Matit” u përgatit, financuar nga Sekretariati Zviceran i elektrike. Projekti do të kontribuojë në sigurimin e Punëve Ekonomike (SECO). Studimi u përfundua në fund digave kryesore energjetike të Shqipërisë dhe do të të vitit 2006. Raporti identifikoi mungesa serioze dhe arriti përmirësojë efikasitetin e tyre operacional si dhe do të në përfundimin se “gjendja aktuale e digave është e pasigurtë shtojë stabilitetin e furnizimit me energji për tregun dhe se katastrofa mund të konsiderohet e mundshme nëse rajonal të energjisë. Projekti do të asistojë Shqipërinë çështja lihet që të përkeqësohet më tej”. Mbështetja për në maksimizimin e përfitimeve nga hidrocentralet hidrocentralet e Shqipërisë do të përmirësonte gjithashtu ekzistues, duke përmirësuar praktikat operacionale dhe të edhe fuqinë hidrike në tërësi të vendit si dhe do të bënte faciliteteve ekzistuese dhe duke mundësuar pjesëmarrje më që të përfitonte i gjithë sistemi rajonal elektrik. Më aktive në tregun rajonal të energjisë. Projekti gjithashtu do të e rëndësishmja për tregun rajonal të energjisë është promovojë investimet e sektorit privat në hidrocentrale duke kapaciteti i konsiderueshëm grumbullues i digave, i cili mbledhur, organizuar dhe mundësuar më shumë të dhëna mund të promovojë efikasitetin ekonomik në tregun dhe studime të potencialeve hidroenergjetike të vendit.. Faqe 26 Key Partners: Ministry of Energy and Industry and the Albanian Power Corporation (KESh), the implement- ing agency of the project. Key Development Partners include the Swiss Secretariat for Economic Affairs (SECO), the European Bank for Reconstruction and Development (EBRD), and the German Development Bank (KfW). Rezultatet e arritura XX Ka progres në rehabilitimin e zones së gërryer dhe bazës së Projekti ka arritur disa rezultate të ndërmjetme: Digës së Komanit, financuar nga BERZH. XX Paneli i Ekspertëve për Sigurinë e Digave është zgjedhur dhe XX Studimi për Përmbytjet në Kaskadën e Hidrocentralit është aktiv që prej 2009-ës të Lumit të Drinit është prezantuar. Ndërkohë që janë XX Një vlerësim i punimeve rehabilituese në kaskadën e Drinit kontraktuar dhe po progresojnë asistenca teknike për dhe në hidrocentralet e saj në kuadër të përmbytjeve gjatë studimit e realizueshmërisë dhe për përgatitjen e Hartmit fillimit dhe fundit të vitit 2010 kanë shtruar nevojën urgjente të Procedurave të Tenderimit dhe Specifikimeve Teknike për të shtrirë këto përpjekjeve dhe për të mundësuar për mundësimin e menaxhimit të sigurtë të situatës së investime shtesë për të rritur impaktin e projektit dhe për përmbytjeve në kaskadën e Drinit. të arritur objektivat e zhvillimit. Financimi Shtesë është XX Është kontraktuar dhe po progreson asistenca teknike për miratuar dhe zbatimi i punimeve të mëdha rehabilituese dhe forcimin gjendjes institucionale të Planit të Emergjencave civile ka filluar. dhe Sigurisë të Digave. XX Është kryer monitorimi gjeologjik, sizmik, dhe gjeodezik XX Ka pasur disa vonesa në paketën e planit rehabilitues të në tri diga në Lumin Drin; mbrojtja nga rreziku i rënies së portave zbrazëse dhe masave penguese në tre digat e Lumit gurëve është kryer në digën e Fierzës dhe po implementohet Drin; kjo paketë është aktualisth në proces ristrkutrimi dhe në digën e Komanit. ritenderimi. XX Puna rehabilituese në Hidrocentralin e Komanit ka nisur XX Objektivat zhvillimore që kontribuojnë në mirëmbajtjen e në qershor 2013, dhe po procedon sipas plannit. Restaurimi digave kryesore të hidrocentraleve në Shqipëri po progresojnë dhe rehabilitimi i njësive të para pritet përfundojë në Korrik në drejtim e duhur; është rritur me 30 përqind numri i 2015; objekteve që janë ndikuar nga këto masa mirëmbajtëse. Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKTET ibrd Projekti i burimeve ujore dhe ujitjes në Shqipëri Data kryesore: Financimi në milion $: Miratuar në: 29 nëntor 2012 Financuesi Financimi Hyrja në fuqi: 13 maj 2013 Hua e IBRD 40.00 Data e përfundimit: 31 maj 2018 Qeveria Suedeze 5.00 Kosto totale e projektit 45.00 Disbursimet e Bankës Botërore në milion $*: Total Disbursed Undisbursed Hua e IBRD 40.00 4.10 35.90 TF Suedeze 5.00 1.30 3.70 * deri në prill 2015 - Shënim: Shumat e paguara mund të kenë ndryshime nga financimet për shkak të lëvizjeve të kursit të këmbimit në kohën e disbursimit.. Objektivat e Projektit të Burimeve Ujore dhe ujitjes janë të qeverive lokale, bordeve të kullimit dhe Shoqatat (i) vendosja e një kornize strategjike për të manaxhuar e Përdoruesve të Ujit dhe do të pilotojë partneritete burimet ujore në nivel kombëtar dhe në bazenet e lumit publike-private në shërbimin e dorëzimit të I&D përmes Drini-Buna dhe Seman dhe (ii) përmirësimi në mënyrë rekrutimit të oepratorëve të tretë për të ofruar shërbime të qëndrueshme, i performancës së sistemeve të ujitjes në ujitjeje në tre skema pilote I&D. zonën e projektit. 3. Komponenti i Manaxhimit të Integruar Ujor do të Projekti ka katër komponentë: themelojë një kornizë strategjike për të manaxhuar 1. Komponenti i rehabilitimit të sistemeve të digave, ujitjes burimet ujore në nivel kombëtar dhe në nivelin e dhe kullimit (I&D) do të rehabilitojnë dhe modernizojnë bazeneve të Drinit-Bunës dhe Semanit. sistemet I&D dhe infrastrukturën e digave. 4. Komponenti i Mbështetjes së Implementimit do të 2. Mbështetja institucionale për komponentin I&D do të manaxhojë burimet e projekteve në përputhje me përmirësojë performancën e organizatave që ofrojnë objektivat dhe procedurat e projektit. shërbime ujitjeje. Këto përfshijnë implementimin e reformave institucionale dhe forcimin e kapaciteteve Faqe 28 Partnerë kyç: Ministria e Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujrave dhe Ministria e Mjedisit janë përgjegjëse për koordinimin dhe manaxhimin e përgjithshëm të projektit, partnerë të tjerë përfshijnë bordet e kullimit, qeveritë lokale dhe agjencitë dhe këshillat e bazeneve lumore. Partneri kyç në zhvillimin e projektit: Qeveria suedeze. Rezultatet e arritura Projekti po implementohet nga Ministria e Bujqësisë, për investimet I&D; është bërë përzgjedhja paraprake Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujrave (MBZHRAU) dhe janë përgatitur termat e referencës për supervizionin dhe Ministria e Mjedisit (MM). Ekipet e projektit në të e rehabilitimit të digave (duke përfshirë mbikëqyrjen e dy ministritë kanë ngritur stafin menaxhues të projektit planeve të menaxhimit të rregullave të sigurisë); si dhe (menaxher, prokurime, menaxhim financiar, kontrollor) dhe përgatitja e specifikimeve të detajuar për prokurmin e kanë organizuar një sërë aktivitetesh, duke përfshirë: pajisjeve të monitorimit të ujit për Bordet e Kullimit. Në MBZHRAU: Janë rishikuar dokumentet e tenderimit Në MM: Ka pasur avancim në procesin e tenderimit për për punimet madhore të rehabilitimit për konkurrim nga kontratat kryesore, duke përfshirë përgatitjen e Strategjisë firma ndërkombëtare (kontrata më e madhe në projekt për Menaxhimin e Integruar të Burimeve Ujore (në fazën dhe dokumentet e tenderimit kërkonin përgatitje afatgjatë, e vlerësimit teknik), përgatitjen e databazës/kadastrës së duke përfshirë përgatitjen e planeve specifike të sigurisë për burimeve ujore dhe planeve të menaxhimit të baseneve të digat dhe marrjen e aprovimit nga “Paneli i ekspertëve” i lumenjve (në fazën e përzgjedhjes paraprake), agjencitë digave); është kryer dhënia e kontratave dhe negocijimit për për punimet rehabilituese të baseneve të lumenjve, dhe përgatitjen e studimeve të fizibilitetit dhe planet e detajuara vlerësimin dhe monitorimin e projektit në bazë të gjerë. Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKTET ibrd Projekti i investimit në sektorin e ujit Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar në: 20 dhjetor 2013 Financuesi Financimi Hyrja në fuqi: 14 maj 2014 Hua e IBRD 85.30 Data e përfundimit: 30 qershor 2019 Kosto totale e projektit 85.30 Disbursimet e Bankës Botërore në milion $*: Total Disbursuar Padisbursuar Hua e IBRD 85.3 8.4 76.9 * deri në prill 2015 - Shënim: Shumat e paguara mund të kenë ndryshime nga financimet për shkak të lëvizjeve të kursit të këmbimit në kohën e disbursimit. Objektivi është të: (i) përmirësohet cilësia e shërbimeve ujore më mënyrë që të reduktohen humbjet. dhe mbetjeve ujore në Zonën e Durrësit dhe (ii) përmirësimi i performancës financiare të Ujësjellësit të Durrësit. Kompo- ii. Investimet në Rrjetin e Ujrave të Zeza do të financojnë in- nentët e projektit janë: vestime prioritare në këtë fushë, duke përfshirë rehabiliti- min e pjesëve kritike të sistemit ekzistues të kanalizimeve në i. Investimet Prioritare në Furnizimin me ujë do të financo- qytetin e Durrësit; ndërtimin e rrjetit dytësor dhe tretësor jnë 6 puse të prodhimit të furnizimit me ujë dhe një tuba- të kanalizimeve në zonën e plazhit të Durrësit; furnizimin e cion për transmetimin e furnizimit me ujë do të ofrojë deri pajisjes me fuqi të lartë për pastrimin e kanaleve për Ujës- në 6301 l/s kapacitet shtesë furnizimi në Durrës; investime jellësin e Durrësit dhe forcimin e aftësisë paraprake të Ujës- ndihmëse, duke përfshirë rezervuarët e ngritur që lidhin jellësit të Durrësit për të operuar dhe ruajtur një central të bashkitë/komunitetet brenda zonës së Durrësit bashkë me ri trajtimi të ujrave të zeza. rrugën e tubacionit të transmisionit tek sistemi i furnizimit me ujë dhe investimet prioritare në rrjetin e shpërndarjes iii. Programi i Zhvillimit Institucional, Forcimi i Utilitetit dhe së ujit në Durrës, duke përfshirë masa për pajisjen që zbu- Manaxhimi i Kërkesës për Ujë do të mbështesë politikën lon rrjedhjen e ujit dhe valvula për reduktimin e presionit e gjerë të qeverisë dhe do të reformojë axhendën në nivel Faqe 30 Partnerë kyç: Ministria e Transportit dhe Infrastrukturës dhe Ujësjellësi i Durrësit janë partnerët kryesorë. kombëtar me ndërhyrje specifike në nivel lokal. Investimet të investimit të projektit, si edhe mbikqyrja, moniorimi, përfshijnë hartimin dhe implementimin e Programit të vlerësimi dhe raportimi i përgjithshëm i projektit. Manaxhimit të Kërkesës për Ujë; mbështetje për Njësinë e Monitorimit dhe Standardizimit të Performancës; për- Rezultatet e arritura gatitjem dhe implementimin e një Plani për Përmirësimin Projekti është në fazën fillestare të implementimit. PIU në e Performancës dhe mbështetje tjetër për Forcimin In- Ministrinë e Transportit dhe Infrastrukturës ka filluar pro- stitucional të Ujësjellësit të Durrësit; Analizë Teknike dhe cesin e prokurimit, i cili ka pasur disa vonesa për pjesën më të Ndërtim Kapacitetesh në veçanti sa i përket efiçiencës en- madhe të tubave të ujit dhe investimeve që lidhen me to, dhe ergjetike dhe një auditim vjetor për Ujësjellësin e Durrësit. proceset e prokurimit për mbikëqyrjen e këtyre investimeve, si dhe aktivitete komplementare për të rritur lidhjet në rrje- iv. Mbështetja për Implementimin e Projektit do të ndihmojë tin e kanalizimeve dhe mbështetjen e aktivitetit të impiantit të në implementimin e projektit, duke përfshirë pagat për përpunimit të ujrave të zeza. Ujësjellësi i Durrësit gjithashtu ka stafin e njësisë së implementimit të projektit (PIU), kostot miratuar një plan biznesi i cili planifikon mënyrën si ofrimi i e operimit të PIU, parashikimet për pajisjet e nevojshme, shërbimit dhe situata financiare e ujësjellësit do të përmirëso- shërbimet këshilluese që mbështesin rishikimet teknike hen brenda pesë viteve të ardhshme.. Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKTET ibrd Projekti i shërbimeve mjedisore Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar në: 8 korrik 2014 Financuesi Financimi Hyrja në fuqi: 29 janar 2015 Hua e IBRD 10.00 Data e përfundimit: 30 qershor 2019 Qeveria Suedeze 10.00 Agjencia Globale e Mjedisit 2.88 Kosto totale e projektit 22.88 Disbursimet e Bankës Botërore në milion $*: Total Disbursuar Padisbursuar Hua e IBRD 10.00 0.20 9.98 * deri në Prill 2015. - Shënim: Shumat e paguara mund të kenë ndryshime nga financimet për shkak të lëvizjeve të kursit të këmbimit në kohën e disbursimit. Objektivi i Zhvillimit të Projektit është që të mbështesë Projekti ka komponentët e mëposhtëm: praktikat e menaxhimit të qëndrueshëm të tokës dhe të Komponenti 1. Forcimi institucional për të përmirësuar rrisë përfitimiet monetare dhe jomonetare për komunite- shërbimet mjedisore për menaxhimin e integruar të tokës tet në zonat që janë fokus i projektit, të cilat janë përgjithë- sisht zona malore me rrezikshmëri për erozion. Komponenti 2. Përgatitja për planifikimin dhe dhënien Ky objektiv do të arrihet përmes mbështetjes së mjeteve e Instrumenteve për Asistencën Para-Integrimit për Zh- alternative të jetesës, ofrimit të shërbimeve mjedisore, dhe villimin Rural (IPARD)– si për shembull grante për të përdorimin e qëndrueshëm të produkteve të pyjeve dhe përmirësuar menaxhimin e tokës kullotave në aspektin afatgjatë. Ky projekt do të fokuso- het në veçanti në forcimin e qëndrueshmërisë financiare, Komponenti 3. Prezantimin e pagesës për shërbimet mje- ekonomike dhe institucionale të përdorimit të tokës dhe disore menaxhimin e burimeve njerëzore dhe në ndihmesën për ndërtimin e kapaciteteve të fermerëve shqiptar, organizi- Komponenti 4. Mbështetja e implementimit të projektit min e komuniteteve, dhe institucioneve qeveritare për të përdorur në mënyrë efikase fondet e BE. Partnerët Kyç: Ministria e Mjedisit, Ministria e Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujërave. Partner Kyç në Zhvillimin e Projektit është Qeveria Suedeze. Faqe 32 Forcimi i kapaciteteve mbikëqyrëse të Autoritetit Shqiptar të Mbikëqyrjes Financiare Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar në: nëntor 2014 Financuesi Financimi Hyrja në fuqi: prill 2015 Kredi e IDAs - Data e përfundimit: dhjetor 2017 Donatorë të tjerë 2.00 Kosto totale e projektit 2.00 Disbursimet e Bankës Botërore në milion $*: Total Disbursed Undisbursed Grant 1.85 0.00 1.85 * deri në Prill 2015 - Shënim: Shumat e paguara mund të kenë ndryshime nga financimet për shkak të lëvizjeve të kursit të këmbimit në kohën e disbursimit Objektiva e zhvillimit të projektit është mbështetja e Projekti pritet të arrijë rezultatet e mëposhtme: Autoritetit Shqiptar të Mbikëqyrjes Financiare (AMF) Rezultati 1: AMF pajiset me praktikat dhe metodologjinë për forcimin e kapaciteteve për të mbikëqyrur sektorët e gjithëpërfshirse për fondet e investimit si dhe me manualet fondeve të investimit dhe dhënien e bonove të korporatave dhe mjetet operacionale që lidhen me to. dhe bashkive.Projekti pritet të mbulojë dy fusha specifike: Rezultati 2: AMF është më e aftë për të mbështetur Fusha 1: Zhvillimi i kapaciteteve të AMF për të mbikëqyrur zhvillimin e bonove të korporatave dhe bashkive, përmes dhe rregulluar sektorin e fondit të investimeve një kornize rregullatore të përmirësuar. Fusha 2: Zhvillimi i kapaciteteve të AMF për t’u përgatitur Rezultati 3: Forcimi i burimeve profesionale dhe humane të për dhënien e bonove të korporatave dhe bashkive AMF për të mbikqyrur aktivitetet tregjeve të kapitalit përmes AMF është përfituesi direkt i këtij projekti, ndërkohë që aktiviteteve që ndërtojnë kapacitete në vend dhe jashtë vendit. Qeveria, si dhe Banka e Shqipërisë, kanë një interes të qartë në zhvillimin e qëndrueshëm të tregjeve financiare Rezultatet e arritura: jobankare. Projekti ka filluar në prill 2015. Partnerë Kyç: Autoriteti Shqiptar i Mbikëqyrjes Financiare Partnerë kryesorë në zhvillimin e projektit: SECO zvicerane. Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKTET ibrd Iniciativa për transparencë në industritë nxjerrëse (eiti) - Granti i paspajtueshmërisë Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar në: tetor 2013 Financuesi Financimi Hyrja në fuqi: shkurt 2014 Kredi e IDA-s - Data e përfundimit: qershor 2015 Donatorë të tjerë 0.30 Kosto totale e projektit 0.30 Disbursimet e Bankës Botërore në milion $*: Total Disbursuar Padisbursuar Granti 0.30 0.20 0.10 * deri në prill 2015 - Shënim: Shumat e paguara mund të kenë ndryshime nga financimet për shkak të lëvizjeve të kursit të këmbimit në kohën e disbursimit. Iniciativa për Transparencë në Industritë Nxjerrëse (EITI) ka një Sekretariat Kombëtar të EITI (AlbEITI) i cili kryeson është një standard global, i cili promovon transparencën e punët për përgatitjen e raporteve vjetore. Shqipëria u shpall të ardhurave dhe llogaridhënien në sektorët e naftës, gazit pjesë e EITI në 3 maj 2013. dhe minierave. Kjo iniciativë ka një metodologji robuste, Banka Botërore e ka mbështetur procesin e EITI në Shqipëri por njëkohësisht fleksibël, për bërjen publike dhe pajtimin përmes Fondit Shumëdonatorësh të Besimit për EITI e pagesave të kompanive dhe të ardhurave shtetërore në (MDTF-EITI) që prej 2010. Granti aktual përbën grantin vendet ku implementohet. Qeveria e Shqipërisë mbështeti e tretë nga MDTF-EITI dhe objektivat e tij kryesore janë zyrtarisht EITI anë konferencën Globale të EITI në Doha mbështetja e qëllimeve që Shqipëria ka pas hyrjes në EITI: në Shkurt 2009. EITI në Shqipëri po implementohet përmes (i) forcimi i rolit të EITI në prodhimin dhe shpërndarjen Ministrisë së Energjisë dhe Industrisë. Implementimi i e informacionit për qytetarët, veçanërisht ata që jetojnë EITI në Shqipëri po mbikqyret nga një bord i shumfishtë i në zonat e prodhimit, duke përfshirë zgjerimin e qëllimit grupeve të interesit (MSG) i cili kryesohet nga Zv. Ministri të procesit aktual të EITI duke përforcuar mbulimin e i Energjisë dhe Industrisë dhe përbëhet nga përfaqësues raporteve të EITI dhe në nivel subkombëtar; dhe (ii) të sektorit privat, shoqërisë civile, dhe përfaqësues të mbështetjen e qëllimeve të vendit në bazë të EITI për të ministrive dhe agjencive të tjera qeveritare. Në nivel teknik, përmirësuar menaxhimin e përgjithshëm dhe qeverisjen Faqe 34 Partner Kyç: Ministria e Energjisë dhe Industrisë, Ministria e Financave, sektori privat, Organizatat e Shoqërisë Civile dhe ministritë e tjera të linjës. Partnerë kryesorë në zhvillimin e projektit: SIDA, Departmenti për Zhvillim Ndërkombëtar (DFID), Agjencia e Shteteve të Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID), BE, Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE), dhe partner të tjerë të zhvillimit. e industrive nxjerrëse. Granti i tretë EITI-MDTF, përtej Rezultatet e arritura qëllimeve të tjera, ka mbështetur gjithashtu dhe MSG dhe Projekti ka mundësuar mbështetje për Ministrinë e AlbEITI në prodhimin e raporteve vjetore EITI për 2011 Energjisë dhe Industrisë për finalizimin e dy raporteve dhe 2012. vjetore të EITI dhe ka dhënë mbështetje kyç për aktivitetet Për të ardhmen, AlbEITI po sheh mundësitë për të zgjeruar e zgjerimit dhe komunikimit. Gjithashtu po mbështetet qëllimin e raporteve EITI dhe po fillon aktualisht një sekretariati shqiptar i EITI në ndërtimin e kapaciteteve dhe studim, të financuar nga granti MDTF-EITI, për të vlerësiar mbështetje operacionale. fisibilitetin e përfshirjes së të ardhurave nga hidrocentralet Granti po mundëson në mënyrë të përgjithshme një (HPPs) në raportet e ardhshme të EITI. Në 2015, janë platformë dialogu midis Qeverisë, sektorit privat, dhe planifikuar aktivitete të tjera trajnimi dhe zgjerimi për EITI organizatave të shoqërisë civile, me objektivën e përforcimit si pjesë e grantit MDTF-EITI. të qeverisjes së burimeve natyrore në Shqipëri. Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKTET ibrd Fondi i besimit shumëdonatorësh për sistemin e planifikimit të integruar (ips2) Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar në: dhjetor 2012 Financuesi Financimi Hyrja në fuqi: mars 2013 Kredi e IDA-s - Data e përfundimit: mars 2016 Donatorë të tjerë 3.70 Kosto totale e projektit 3.70 Disbursimet e Bankës Botërore në milion $*: Total Disbursuar Padisbursuar Granti 3.70 1.60 2.10 * deri në prill 2015 - Shënim: Shumat e paguara mund të kenë ndryshime nga financimet për shkak të lëvizjeve të kursit të këmbimit në kohën e disbursimit. Projekti synon të adresojë dobësinë në anën e monitorimit duke propozuar i zhvillimit i IPS 2 është të “Forcojë implementimin vendosur një zinxhir koherent rezultatesh ndërmjet rezultateve e IPS, duke krijuar kushtet për prezantimin e orientimit tek të programeve të buxhetit dhe treguesve të nivelit të lartë (për performanca në planifikimin e politikave dhe proceseve buxhetore shembull treguesit e impaktit në nivelin e Strategjisë Kombëtare dhe duke përmirësuar kapacitetet institucionale për të monitoruar për Zhvillim dhe Integrim), përmes zhvillimit të rezultateve të rezultatet në nivel strategjie dhe programi”. Orientimi kah ndërmjetme në nivel politikash apo strategjish, që deri tani kanë performancës është një lidhje thelbësore ndërmjet strategjive qenë një lidhje e munguar. Komponenti i tretë gjithashtu pritet dhe politikave (SKZHI dhe strategjitë mbështetëse sektoriale/ të mbështesë integrimin e manaxhimit financiar dhe proceseve ndërsektoriale), nga njëra anë dhe proceset buxheore nga ana të politikave publike. Kjo do të lehtësohet përmes Sistemit të tjetër. Në këtë kontekst, performanca kuptohet gjerësisht, duke Integruar Shqiptar të Informacionit për Manaxhimin Financiar përfshirë masa të efiçiencës teknike (efikasiteti i kostos) si edhe (AFMIS), që do të lidhë Planin Afatmesëm të Buxhetimit me rezultate dhe outpute programi. thesarin, duke mundësuar kështu gjetjen e rregullt të rezultateve në nivel programi dhe lidhjen e tyre me inputet buxhetore, Rezultatet e arritura ndërkohë që Sistemi i Informacionit të Sistemit të Integruar të Projekti mundëson asistencë për Ministrinë e Financave Planifikimit (IPSIS) do të lehtësojë monitorimin e rezultateve për të hartuar dhe instaluar AFMIS. Vendosja e një Sistemi në nivel programi si edhe implementimin e politikave dhe Informacioni për Menaxhimin e Burimeve Njerzore është nën rezultatet e ndërmjetme në nivel strategjik. Projekti do të progres. Do të nisë së shpejti të japë rezultate mbështetja për Sistemin kontribojë në forcimin e manaxhimit publik financiar dhe e Informacionit të Menaxhimit të Asistencës së Huaj. Fondi i besimit makroekonomik, që është një prej prioriteteve kryesore të ka mundësuar gjithashtu mbështetje fillestare të rëndësishme për Strategjisë së Partneritetit të Bankës Botërore. Objektivi i Njësinë e Jetësimit të Prioriteteve në Këshillin e Ministrave. Partnerë kyç: Ministria e Financave; Njësia e Jetësimit të Prioriteteve (Këshilli i Ministrave); Departamenti i Zhvillimit të Programeve, Financimit dhe Ndihmës së Huaj (Këshilli i Ministrave), Departamenti i Administrës Publike, dhe Ministria e Ekonomisë, Turizmit, Tregtisë dhe Sipërmarrjes Partnerët kryesorë në zhvillimin e projektit: SIDA, Agjencia Austriake e Zhvillimit (ADA); Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim (SDC); BE. Faqe 36 projeKtET ifc Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKtET ifc Shqipëria: Kurum International Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar në: korrik 2013 Financuesi Financimi IFC 30.00 Kosto totale e projektit 120.00 Huaja është për Kurum International Sh.A. për financimin Rezultatet që do të arrihen e: (a) blerjes nga privatizimi i katër hidrocentraleve që XX Mbështetja e reformave të sektorit energjetik duke rritur gjenden në Shqipëri me një kapacitet total të instaluar pjesën e sektorit privat në gjenerimin e përgjithshëm të prej 76.5 megavat dhe (b) investimin e rehabilitimit të elektricitetit në Shqipëri këtyre centraleve. Kosto totale e projektit llogaritet të jetë XX Ndihma në liberalizimin e tregut energjetik në Shqipëri 120 milionë euro, prej të cilave 109.5 milionë euro do të dhe promovimi i pjesëmarrjes së sektorit privat mbulojnë shumën që do të paguhet për privatizimin dhe XX Lehtësimi i lëvizjes drejt krijimit të tregut energjetik pjesa tjetër do të përdoret për rehabilitimin. Projekti rajonal në Evropën Juglindore sponsorizohet nga Kurum Holding AS, një kompani turke e XX Rritja e investimeve të huaja direkte dhe promovimi i nivelit të tretë që operon në industrinë e hekurit dhe çelikut. investimeve rajonale Elektriciteti që do të prodhohet do të konsumohet kryesisht XX Mobilizimi i huadhënësve paralel dhe B prej centralit të çelikut të kompanisë në Shqipëri, që është XX Ndihma për hyrjen e bankave turke në tregun shqiptar një prej kompanive më të mëdha industriale në vend, duke XX Lehtësimi i ndryshimeve klimatike (rritja e gjenerimit siguruar kështu një input të fuqishëm energjie për centralin, të energjisë së pastër duke përmirësuar efiçiencën) i dyti më i rëndësishmi pas skrapit. XX Kurum International sh.a. Partnerët kyç: Kurum International SH.A. Faqe 38 Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKtET ifc Shqipëria: Union Bank Data kryesore Financimi në milion $: Aprovuar: Maj 2013 Financuesi Financimi IFC 4.00 Kosto totale e projektit 4.00 Projekti është në linjë me Strategjinë e IFC për Shqipëri- Rezultate që do të arrihen në, që ka të bëjë më ndërtimin e partneriteteve me klientë XX Të ofrohen garanci për mbështetjen e operacioneve në sektorë strategjikë që i shërbejnë zhvillimit të qen- të tregtisë financiare të bankës dhe të lejohet banka të drueshëm dhe afatgjatë të vendit. Për shkak të nivelve të lirojë kapital dhe të ulë kostot; larta të likuiditetit në këtë sektor dhe prezencës dominuese XX Të sinjalizojë besim në bankë dhe potencialisht të të aktorëve të huaj që kontrollojnë 90 përqind të tregut, fitojë mbështetje nga banka të tjera tregtare që janë IFC është fokusuar tek bankat lokale që mund të përfito- të gatshme të punojnë me Union Bank si banka që jnë nga ekspertiza e IFC-së në produktet e specializuara, emetojnë para; si për shembull tregtia financiare, energjia e rinovueshme/ XX Të mbështesë operacionet e tregtisë financiare të efiçienca energjetike etj. Projekti është gjithashtu në linjë bankës në një kohë kur linjat e tregtisë financiare po me ovjektivin e Grupit të Bankës Botërore për të lehtësuar shkurtohen; fluksin e tregtisë pas krizës. XX Të mbështesë ndërmarrjet e sektorit privat që varen tek tregtia financiare për të mbijetuar. Partnerë kyç: Union Bank Faqe 40 Shqipëria: Bankers Petroleum Data kryesore Financimi në milion $: Aprovuar: Shtator 2009; Dhjetor 2012 Financuesi Financimi IFC 105.00 BERZH 105.00 Kosto totale e projektit 370.00 Në shtator 2009, IFC-ja dhe BERZH bashkëfinancuan Rezultatet e arritura projektin dhe kanë dhënë 10.4 milionë US$ në kapital dhe XX Investimi ndihmoi në promovimin dhe integrimin 30 milionë US$ në hua për projektin, si edhe afërsisht 5 e praktikave më të pastra dhe më të qëndrueshme në milionë US$ secila në formën e një huaje me qëllim special prodhimin e naftës në Shqipëri. mjedisor. XX Projekti ndihmoi në përshpejtimin e prodhimit të Projekti përfshin ri-zhvillimin e mëtejshëm të fushës brendshëm të naftës dhe shifrat e rimëkëmbjes nga së naftës Patos Marinzë në jug të Shqipërisë. Kostoja e burimet ekzistuese në vend. përllogaritur e projektit ëshë 370 milionë US$ dhe përfshin: XX Projekti ndihmoi për të çuar më tej zhvillimin e aftësive (i) zgjerimin dhe riaktivizimin e puseve ekzistuese në fushë lokale dhe transferimin e dijeve dhe teknologjisë për dhe (ii) shpimin e puseve të reja horizontale dhe vertikale nxjerrjen e naftës së rëndë në Shqipëri. dhe mbajtjen e testimit paralel dhe aplikimin e strategjive XX Projekti ka kontribuar në rritjen e të ardhurave të shtesë, duke përfshirë përmbytjet dhe stimulimin e avujve qeverisë së Shqipërisë, falë rritjes domethënëse në ciklik, për të rritur më tej rimëkëmbjen e naftës. Koha e shitjet e naftës përllogaritur e projektit është 5 vite, në varësi të çmimeve XX Bankers hartuan dhe përfunduan një projekt rehabilitimi të naftës. Për më tepër, në Dhjetor 2012 IFC dhe EBRD në vitin 2011 për të pastruar ndotjen historike. nënshkruan një marrëveshje të dytë kredie prej 50 milionë XX Plane të mëtejshme përfshijnë rehabilitimin e zonave US$ secila për mbështetjen e mëtejshme të kompanisë. të ndotura në zonën e projektit, zbatimin e planeve për manaxhimin e mbetjeve të ngurta si edhe pastrimin mjedisor të një prej gropave historike ekologjike Partnerë kyç: Partnerë kyç: Bankers Petroleum; BERZH Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKtET ifc Shqipëria: Banka Credins Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar në: Gusht 2012 Financuesi Financimi IFC 10.00 Kosto totale e projektit 10.00 Projekti përfshin një hua prej 10 milionë euro në energji Rezultatet që do të arrihen: të rinovueshme ER për Bankën Credins, bashkë me asist- XX Lehtësimi i zhvillimit të investimeve në efiçiencën encën teknike për ER dhe qeverisjen e korporatave si edhe energjetike përmes rritjes së financimit të mbështetje për manaxhimin e riskut. Qëllimet kryesore disponueshëm për klientët rezidentë dhe sipërmarrjet të angazhimit të Shërbimeve Këshillimore përfshijnë: (i) potenciale të vogla dhe të mesme (SME); ndërtimin e kapaciteteve operacionale të bankës për të zh- XX Përmirësimi i konkurrueshmërisë së ekonomisë villuar dhe lëshuar produkte të zbatueshme huadhënieje shqiptare duke rritur efiçiencën e përdorimit të dhe të mbështesë financimin e hidrocentraleve të vegjël energjisë përgjatë sektorëve të ndryshëm; (SHPP) (ii) rritjen e njohurive të bankës në ER/SHPP XX Rritja e huadhënies për projektet ER në Shqipëri me dhe financimin e projekteve, (iii) ofrimin e mbështetjes fokus specific tek SHPP-të; fillestare për vlerësimin e projektit SHPP dhe vlerësimin XX Përmirësimi i mjediseve lokale dhe globale përmes dhe monitorimin si edhe (iv) mbështetjen e bankës në uljes së emetimit të gazrave serë dhe ndotës të tjerë përmirësimin e sistemeve të manaxhimit të riskut dhe au- konvencionalë duke reduktuar ndërkohë varësinë e ditimin e brendshëm. vendit tek eksporti i energjisë. Partnerë kyç: Banka Credins Faqe 42 Shqipëria: Antea Cement Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar në: maj 2008, qershor 2012 Financuesi Financimi IFC 30.00 BERZH 30.00 Kosto totale e projektit 210.00 Projekti përfshin ndërtimin dhe aktivitetin e një fabrike Rezultatet që do të arrihen: gëlqere me kapacitet prodhimi prej 1.4 millionë ton në vit, XX Modernizimi i industrisë vendase të gëlqeres pranë fshatit të Burizanës, që ndodhet 45 kilometra nga XX Përfitimet për të punësuarit porti i Durrësit dhe 35 kilometera nga Tirana. Projekti, XX Përfitimet për konsumatorët me një kosto totale prej 210 milionë €, kapitalizon XX Lidhjet për ofertën vendase perspektivat e rritjes së tregut vendas dhe zëvendësimit XX Performancë më të lartë mjedisore dhe sociale të importit. Gjithashtu mundëson eksportimin e një pjese XX Përfitime e kunatifikuara të impaktit në zhvillim të produktit drej tregjeve më të vogla rajonale. Projekti stimulon konkurrueshmërinë në Shqipëri dhe ndihmon në adresimin e mungesës së ofertës vendase të gëlqeres duke zëvendësuar importet me çmime më të përballueshme dhe duke mbështetur sektorët e infrastrukturës dhe ndërtimit. Projekti ndjek standardet ndërkombëtare të mjedisit dhe sociale. Në qershor 2012, IFC ndërmori një tjetër investim prej 5.4 millionë €. Partnerë kyç: Antea Cement, BERZH. Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKtET ifc Shqipëria: Projekti i ifc për eficencën e energjisë për banesat (reep) Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar në: janar 2009 Financuesi Financimi Data e përfundimit: shtator 2015 Ministria Austirake e Financave (TATF) 0.75 Kosto totale e projektit 0.77 Projekti REEP ofron mbështetje për institucionet financiare XX U hodhёn nё treg 5 produkte tё reja EE, si dhe asistenca për të zgjeruar huatë e vogla dhe për të siguruar efikasitet teknike e thelluar ndihmoi pёr ndёrtimin e kapaciteteve energjetik (EE) dhe ulje të konsumit energjetik. Projekti për- tё brendshme nё vleresimin e projekteve EE nё sektorin e bëhet prej tri komponentësh: banesave, me qёllim lehtёsimin e investimeve tё duhura XX Shërbime Këshilluese për institucionet partnere financiare, (aktualisht po vazhdon asistenca teknike) mbёshtetje pёr institucionet lokale financiare pёr t’i XX Kёshillim i thelluar pёr Union Bank mbi financimin e EE ndihmuar tё ndërtojnë një produkt të ri me efikasitetit gjatё viti financiar 15 (nёntor 2014–aktualisht) energjetik dhe tё lehtёsojnё investimet e duhura; XX Asistenca teknike për Bankën Credins ka çuar në një XX Aktivitete tё ndёrgjegjёsimit public pёr tё rritur investim të IFC-së në financimin e efiçiencës energjetike ndёrgjegjёsimin e publikut mbi EE dhe kursimet nё dhe energjisë së rinovueshme me bankën. (10 milionë energji; Euro në EE/ER linja kreditimi). XX Kornizë rregullatore për të mbështetur Agjencinë XX Veprimet e huasё sё FIs (investimeve tё huaja)arrijnё nё Kombëtare të Burimeve Natyrore (AKBN) në rishikimin mbir 4,900 kredi me vlerёn 20 million US $qё nga fillimi e draft ligjit për efikasitetin energjetik dhe në zhvillimin e deri mё sot. Mё shumё se 15,000 individё kanё pёrfituar akteve nënligjore përkatëse. nga veprimet e huasё deri mё sot. XX Website iEE u zhvillua dhe hostohet nga Shoqata e Rezultatet e arritura Bankave Shqiptare, duke adresuar masat EE dhe produket XX Projekti po punon me pesё institucione financiare – EE nё treg (http://www.aab.al/edu/ee/en/index.php) Banka Credins, Banka Societe Generale, Union Bank, XX 11 workshop nё nivel kombёtar pёr tё rritur njohuritё e Fondi BESA (një institucion mikrofinanciar (mfi) dhe publikut mbi benefitet ekonomike tё investimeve EE. NOA (mfi) – për të prezantuar hua të vogla që kanë për XX Rishikimi i Ligjit pёr Efiçencёn e Energjisё dhe draftimi qëllim përmirësimet në efiçiencën energjetike. i shtatё akteve nёnligjore pёr tё promovuar pёrdorimin XX 16 aktivitete seminarё, trajnime, workshopetё mbajtura efiçent tё energjisё dhe kursimit tё saj (mbёshtetja iu dha me bankat mbi potencialin e EE dhe promovimin dhe AKBN-sё). Procesi i pranimit tё paketave tё EE ёshtё zhvillimin e produktit tё huasё ndaluar pёrkohёsisht nga ana e qeverisё. Partnerë kyç: Agjencia Kombëtare e Burimeve Natyrore (AKBN), Shoqata Shqiptare e Bankave, Banka Credins, Societe General Albania, Union Bank, Fondi BESA, NOA Donatorë: Fonde Besimi Austriake (TATF). Faqe 44 Shqipëria: Zgjidhja e borxhit Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar në: korrik 2012 Financuesi Financimi Data e përfundimit: dhjetor 2015 Kosto totale e projektit (Shqipëria) 0.80 Objektivat e projektit janё: pazgjidhshmёrisё nga Mbretёria e Bashkuar. XX Mbёshtetje pёr reformat legjislative duke pёrmirёsuar legjislacionin XX Lançimi zyrtar i projektit sё bashku me Ministrinё e Drejtёsisё dhe e pazgjidhshmёrisё pёr tё prezantuar rehabilitimin dhe procedura SECO nё Shtator 2014 mё efikase pёr Shqipёrinё. XX Njё aktivitet ndёrgjegjёsues me gazetarёt nё lidhje me Projektin pёr XX Tё zhvillohen dispozita pёr njohjen e shpejtё tё zgjidhjeve tё dala Zgjidhjen e Borxheve nё fund tё shtatorit 2014 nga negociatat e kryera jashtё procesit gjyqёsor (pre-packs) pёr XX Draftimi, dorёzimi dhe aprovimi i njё Plani Veprimi tё detajuar tre- Shqipёrinё. vjeçar me Ministrinё e Drejtёsisё dhe ABSA XX Mbёshtetja e reformave rregullatore duke prezantuar dhe ngritur XX Draftimi i pesё formularёve pёr aktorёt e pёrfshirё si bankat, njё mekanizёm qё funksionon jashtё sistemit gjyqёsor. gjyqtarёt, studio ligjore, zyrat pёrmbarimore, dhe administratorёt e XX Rritja e kapaciteteve tё Agjensinё Shqipёtare pёr Mbikёqyrjen e pazgjidhshmёrisё pёr tё mbledhur mendime mbi kornizёn ligjore Falimentit (ABSA) dhe profesioneve tё fushёs, si gjyqtarё, avokatё, aktuale pёr falimentin administrator tё pazgjidhshmёrisё dhe njerёzve tё biznesit, si rritet XX Ofrimi i njё raporti diagnostikues, analize dhe rekomandimeve pёr ndёrgjegjёsimi midis grupeve tё interesit. mungesat nё Legjislacionin e Falimentit Ministrisё sё Drejtёsisё nё XX Tё ofrojё trajnim dhe rritje tё ndёrgjegjёsimit tё aktorёve tё in- Dhjetor 2014 teresuar; tё pёrforcojё rolin e ABSA dhe tё rrisё cilёsinё e profe- XX Mbёshtetje pёr Ministrinё e Drejtёsisё pёr tё draftuar njё ligj tё rimbi sionit tё administratorit tё falimentit falimentin. Pritet tё finalizohet nё fund tё mars 2015 XX Rezultati i pritshёm ёshtё ta bёjё sistemin shqiptar pёr zgjidhjen XX 30 takime teknike/ workshope nё kuadёr tё draftimit tё ligjit e borxheve mё efikas duke pёrmirёsuar kuadrin dhe praktikёn e me Ministrinё e Financave, Ministrinё e Ekonomisё/Qendrёn pazgjidhshmёrisё, e cila do tё sjellё njё mundёsi mё tё mirё pёr Kombёtare tё Regjistrimit, Drejtorinё e Pёrgjithshme tё Tatimeve, zgjidhjen e kredive joperformuese (NPL), tё rrisё kthimin ndaj Avokatin e Shtetit, Dhomёn e Tregёtisё dhe Industrisё tё Tiranёs, Task kreditorёve dhe tё mbrojё kompanitё qё janё ekonomikisht tё Forcёn e Prokurorisё, shtatё studio ligjore, gjashtё bank, kёshilltarё besueshme. XX Gjashtё tryeza tё rrumbullakta me Shoqatёn e Bankave Shqiptare, gjyqtarёt e Gjykatёs sё Tiranёs, Ministrinё e Drejtёsisё/ABSA, Rezultatet e arritura: administratorё tё pazgjidhshmёrisё, Dhoma e Tregёtisё Amerikane, XX Rishikimi i legjislacionit tё pazgjidhshmёrisё dhe dhenia e re- dhe zyrat pёrmbarimore komandimeve pёr pёrmirёsim XX Aktualisht nё process negocimi me gjykatёn e Tiranёs pёr tё firmo- XX Rishikimi i procedurave tё funksionimit dhe administrimit tё sur njё memorandum bashkёpunimi pёr ofrimin e shёrbimeve tё brendshёm tё ABSA konsulencёs pёr gjyqtarёt e kolegjit tregtar mbi çёshtjet e falimentit XX Trajnimi i stafit tё ABSA pёr tё mundёsuar transferimin e njo- XX Aprovimin e gjashtё rekomandimeve bazuar nё shёrbimet e hurive, aftёsitё, dhe ofrimi i njё guide nga njё ekspert pёr çёshtjet e konsulencёs (kёshillimore) qё i janё ofruar Ministrisё sё Drejtёsisё. Partnerë kyç: Ministria e Drejtёsisё dhe Agjensia Shqipёtare pёr Mbikёqyrjen e Falimentit. Donatorë: SECO. Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKtET ifc Shqipëria: Programi ballkanik i ifc për energjinë e rinovueshme (brep) Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar në: janar 2009 Financuesi Financimi Data e përfundimit: qershor 2017 Ministria Austriake e Financave 7.40 Kostot Totale të Projektit Rajonal 7.91 Kostot Totale të projektit Shqipëria 1.70 Ky projekt është pjesë e një Programi Rajonal në Ballkanin Rezultatet e arritura Perëndimor, ai zbatohet në Shqipëri, Bosnje dhe Herce- XX Paketa rregullatore pёr Energjinё e Rinovueshme (RE) govinë Maqedoni, Kosovё, Mal i Zi dhe Serbi. Këto vende dhe mbёshtetja e Ministrisё sё Energjisё pёr tё krijuar ofrojnë potencialet më të mëdha dhe kanë bërë përparim njё kornizё githёpёrfshirёse zhvillimin e projekteve RE në zbatimin e kuadrit rregullator. Projekti ka tre objektiva: dhe zbatimit me fokus mbi SHPP-tё nё Shqipёri. XX Përmirësimi i kuadrit ekzistues rregullator për të ÔÔ Ligji pёr RE u aprovua nё maj 2013. mundësuar që sponsorёt e projekteve tё vogla me fuqi ÔÔ Ekipi IFC është duke punuar me ekipin e hidrike (SHPP) të zhvillojnë dhe ndërtojnë SHPP të energjisë Bankës Botërore pёr tё ofruar komentet realizueshme mbi draft ligjin pёr energjinë. XX Punojë me sponsorët e SHPP-ve për të përmirësuar XX Puna me konçesionarёt/ sponsorёt SHPP nё Shqipёri. dizenjimet e tyre dhe planet e biznesit ÔÔ Tetё aktivitete seminarё dhe workshope me XX Punojë me institucionet e përzgjedhura financiare në konçesionarёt SHPP pёr tё promovuar investimet Shqipëri për të përmirësuar kapacitetet e brendshme RE. si edhe dijet mbi SHPP-të dhe financimin e projekteve. ÔÔ Workshopet Business-to-Business, kanё sjellё Impaktet e pritshme janë lehtësimi i të paktën 90 milio- bashkё investitorёt ndёrkombёtarё dhe lokalё nëUS $ investimeve në ndërtimin e SHPP; mbështetja për nё sektorin e rinovueshmёrisё pёr tё promovuar ndërtimin e 30 SHPP-ve me një kapacitet total të instaluar investimet e huaja direkte (FDI) nё kёtё sector. prej 60 megavatësh dhe shmangia direkte e 0.15 metrik ÔÔ Asistencё teknike e thelluar pёr ENSO GMBH, ton emetimesh të CO2 në vit. njё sponsorSHPP, pёr aprovimin e programit tё aktiviteteve nё lidhje me mekanizmin e zhvillimit tё pastёr (CDM) procesin e regjistrimit nё Faqe 46 Partnerë kyç: Ministria e Energjisё dhe Industrisё (MEI), Enso Hydro GmbH (SHPP); S. P.E Gjadёr (SHPP); Banka Credins; Banka Intesa Sanpaolo; Shoqata e Bankave Shqipёtare. Donatorë: Ministria Austriake e Financave. Konventёn Rregullatore tё Kombeve tё Bashkuara ÔÔ Asistencё teknike e thelluar pёr banken Credins mbi Ndryshimet Klimatike (UNFCCC). pёr tё ndёrtuar kapacitetet e saj tё brendshme nё ÔÔ Asistencё teknike e thelluar pёr S.P.E. Gjader, vlerёsimin e projekteve SHPP pёr tё mbёshtetur njё sponsor SHPP sponsor,pёr tё rishikuar strategjinё kombёtare pёr sektorin RE (aktualisht dizenjimin teknik tё njё kaskade me shtatё asistenca teknike vazhdon). SHPP(24.3MW). ÔÔ Asistencë teknike e thelluar për Inesa Sanpaolo XX Puna me institucionet financiare tё zgjedhura pёr tё Bank për të ndërtuar kapacitetet e brendshme në pёrmirёsuar kapacitetet e brendёshme mbi financimin vlerësimin e projektit SHPP. Paketa këshilluese e projekteve SHPP. përfshin (i) trajnimin e thelluar për stafin, ii) ÔÔ Nёntё workshope, seminare, takime dhe trajnime manualet e vlerësimit dhe mjetet RE, dhe iii) me bankat e Shqipёrisё. Njё workshop nё nivel një vlerësim tё tre projekteve SHPP, rritjen e kombёtar u organizua sё bashku me bankat dhe kapaciteteve të brendshme të stafit të bankës për Shoqatёn e Bankave Shqiptare pёr tё promovuar t’u angazhuar në kredidhënie SHPP (aktualisht investimet nё sektorin RE. asistenca teknike vazhdon) Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKtET ifc Shqipëria: Programi për transparencën dhe lehtësimin e taksave në Europën Juglindore Data kryesore Financimi në milion $: Miratuar: 6 dhjetor 2012 Financuesi Financimi Data e përfundimit: 30 qershor 2015 Sekretariati Shtetëror për Çështjet Ekonomike (SECO) 3.00 Kosto totale e projektit (Region) 3.00 Qëllimi i përgjithshëm i projektit është të përmirësojë përputh- XX I është ofruar mbështetje Minsitrisë s Financës dhe Drejtorisë shmërinë e taksave duke rritur transparencën dhe thjeshtëzimin së Përgjithshme të Tatimeve për të draftuar legjislacionin e procedurave të administrimit të taksave. Programi i Evropës primar dhe dytësor Juglindore për Transparencën dhe Lehtesimin e Taksave punon XX I është ofruar mbështetje Ministrisë së Financës për të në Shqipëri, Bosnje dhe Hercegovinë, Kosovë, Ish Republikën pregatitur një studim mbi rimbursimin e VAT bazuar në Jugosllave të Maqedonisë dhe Serbi për të arritur dy objektiva: komentet e ofruara nga IMF. XX Thjeshtimin e procedurave për administrimin e taksave për XX I është ofruar mbështetje Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve të reduktuar kostot e pajtueshmërisë së taksave, veçanërisht (GDT) për të rishikuar dhe amenduar legjislacionin e duhur për sipërmarrjet e vogla dhe të mesme. që i përket lehtësimit të procedurave të taksave XX Përmirësimin e kuadrit ligjor dhe efikasitetit të administrimit XX Transferimi i legjislacionit primar I aprovuar nga parlamenti të procedurave të taksimit ndërkombëtar, me fokus tek në prill 2014 Transferimi i Çmimit (dhe traktatet e Taksimit të Dyfishtë). XX U draftuan Marrëveshjet Paraprake të Çmimeve XX Disa trajnime dhe aktivitete rajonale mbi Marrëveshjet për Rezultatet e arritura Transferimin e Çmimeve, Traktatet për Taksimin e Dyfishtë XX Sondazhi për Koston e Tax Compliance (800 biznese) janë ofruar për Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve dhe XX Bërja e hartës për “si është” dhe “si duhet të jetë”, 12 procedura stafin e Ministrisë së Financave të administrimit të taksave XX Mbështetje për Ministrinë e Financave për Forumin XX Rekomandime të sondazhit dhe hartës u ndanë me qeverinë, Global të Rishikimit Faza I në lidhje me shkëmbimin e çka rezultoi në 8 ndryshime ligjore në paketën fiskale të 2014 informacionit XX Në Tetor 2014 iu dorëzua Ministrisë së Financave Raporti XX Tetë ligje dhe pesë akte nënligjore u draftuan, amanduan për Vlerësimin e Nevojave për Transferimin e Çmimeve. dhe aprovuan gjatë periudhës korrik 2014-janar 2015. Partnerë kyç: Ministria e Financave dhe Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve. Marrëveshja e Bashkëpunimit u nënshkrua në mars 2013 me Ministrinë e Financave (50 000 US$ tarifa kesh të mbledhura). Donatorët: SECO. Faqe 48 Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKtET ifc Shqipëria: Operacioni ppp dhe mirëmbajtja e autostradës Milot-Morinë Data kryesore Miratuar: janar 2011, amenduar në maj 2014 IFC është këshilluesi kryesor për koncesionin e Operimit Rezultatet e arritura dhe Menaxhimit (O & M) të autostradës Milot- Morinë XX Korniza ligjore rregullatore e aprovuar nga parlamenti (114 kilometra). Kjo është autostrada e parë me pagesë XX Dorëzimi i tenderit pritet në fund të pranverës 2015 në Shqipëri. Struktura e transaksionit është inovative për XX Ofertuesi fitues do të shpallet në fund të tetorit 2015 rajonin e Evropës Juglindore ajo parashikon që Qeveria XX Kontrata përfundimtare pritet në dhjetor 2015 Shqiptare të ofrojë një garanci minimale të trafikut në XX Concesionari pritet të investojë 25-30M Euro gjatë vend të disponueshmërisë së pagesës (tipike për projektet afatit të konçesionit për të përmirësuar autostradën e rrugëve Europiane të ndërtuara me partneritet publik- dhe masat e stabilizimit të shpatit. privat). Projekti ka dy faza. Përgatitja e transaksionit përfshin një vlerësim të plotë teknik, ligjor, mjedisor, social dhe finan- ciar; identifikimin e investitorëve potencialë; një analizë të opsioneve të ndryshme në dispozicion për PPP; dhe iden- tifikimin e vendimeve kryesore dhe dizenjimin e struk- turës së transaksionit. Faza e zbatimit të transaksionit do të përfshijë parakualifikimin e investitorëve potencialë, hartimin dhe mbikëqyrjen e procesit të tenderimit, har- timin e negocimin e dokumentacionit kontraktual, dhe në fund, procesin e ofertës së çmimitdhe mbylljen e kontratës. Partnerët kyç: Ministria e Transportit Faqe 50 Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKtET ifc Shqipëria: Enso Hydro Energji Data kryesore Financimi in million US Dollars*: Miratuar në: shkurt 2012 Financuesi Financimi Kapitali i IFC në aksione 8.40 Kosto totale e projektit 105.00 IFC-ja investoi 8.4 milionë US$ për 20 përqind të aksion- Rezultatet e arritura eve në Enso Hidro Energji për të ndihmuar në ndërtimin XX Projekti ndihmon në reduktimin e pengesave e një serie projektesh hidrike në Shqipëri. Ky investim do infrastrukturore për të stimuluar rritjen ekonomike të të rrisë gjenerimin e elektricitetit të vendit dhe reduktimin Shqipërisë. e importeve të energjisë. Zhvilluesi austriak Enso Hidro XX Projekti mbështet zhvillimin e një sektori energjetik themeloi Enso Hidro Energji për të zhvilluar hidrocentrale të qendrueshëm që varet më pak tek importet të vogla dhe të mesme në Shqipëri. Gjatë periudhës 2012- e kushtueshme dhe për rrjedhojë përmirëson 2015, kompania ka për qëllim të investojë rreth 75 milion konkurrueshmërinë e ekonomisë shqiptare. euro në vend për të ndërtuar hidrocentrale të reja që do të XX Suksesi i projektit do të dërgojë gjithashtu një sinjal të kenë kapacitetin për të prodhuar rreth 50 megavat hidroen- fortë mbështetjeje për reformimin e vazhdueshëm të ergji. Ky investim mbështet strategjinë tonë për Shqipërinë sektorit energjetik që është kritik për suksesin afatgjatë për të stimuluar investimin tek burimet e energjisë së rino- të këtij sektori. vueshme si hidroenergjia. XX Projekti mbështet zhvillimin e projekteve të gjenerimit të energjisë bazuar tek energjia e rinovueshme dhe ndihmon në mbështetjen e ruajtjen e ujit në digat hidroenergjetike duke e rritur prodhueshmërinë në hidrocentrale të llojit që vendosen mbi lumenj. Partnerë kyç: Enso Hydro Energji Faqe 52 projeKTET miga Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKTET miga Shqipëria: Giorgi Alfo Sh.p.k. ID e projektit: 1163 Totali bruto: 1.6 milionë $ Viti fiskal: 2000 Lloji i projektit: Non-SIP Statusi: aktiv Mbajtësi i garancisë: Ge/Por.Tur.s.a.s. Vendi investitor: Italia Vendi pritës: Shqipëria Sektori: turizmi Në projektin e saj të parë në Shqipëri, MIGA dha një tregti, infrastrukturë dhe turizëm në vendet fqinje. garanci prej 1.6 milion US$ për Ge.Por..Tur.s.a.s. për in- Qeveria shqiptare pret që turizmi të kthehet në një burim vestimet e saj kapitale në Giorgi Alfo Sh.p.k, Ge.Pot.Tur do të madh të ardhurash. Marina e parë në bregdetin shqiptar të hartojë, ndërtojë dhe operojë një marinë turistike- duke do të jetë një hap modest drejt arritjes së këtij qëllimi- pritet përfshirë një kabinë, restorant, supermarket, klub jahti dhe që do të ndihmojë të plotësohen kërkesat në rritje nga ven- spirancë për varkat- në jug të bregdetit shqiptar. Garantuesi det evropiane për portet turistike në jug të detit Adriatik. sigurohet kundër rreziqeve të konfiskimit. Pritet gjithashtu që të krijohen vende pune dhe trajnime të Projekti është kontribuon nё përpjekjet e udhëhequra përhershme për rreth 50 qytetarë vendas. Në hartimin e tij, nga Banka Botërore dhe Komisioni Evropian në Ballkan porti është sensitiv ndaj mjedisit, pasi minimizon dëmtimin pas luftës së Kosovës, që shkaktoi ndërprerje të mëdha në e peizazhit për të ruajtur bukurinë e vijës bregdetare. Faqe 54 Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015 projeKTET miga Shqipëria: Energji Ashta Shpk (ASHTA) ID e projektit: 7869 Sektori: Energjetika Viti fiskal: 2012 Data e hapjes: 7 nëntor 2011 Statusi: aktiv Data e bordit të projektit: 31 janar 2012 Mbajtësi i garancisë: EVN, AG Ekspozimi bruto: 159.4 milionë $ Vendi investues: Austria Lloji i projektit: Non-SIP Vendi pritës: Shqipëria Fusha strategjike prioritare: Projekt Kompleks Kategoria mjedisore: A ESRS: Përmbledhja mjedisore dhe sociale për Energji Ashta Shpk në Shqipëri Në 1 shkurt 2012, Agjencia Multilaterale për Garantimin është në qarkun e Shkodrës në veri-perëndim të Shqipërisë. e Investimeve (MIGA) lëshoi garanci që arrinin një total prej Zhvilluesit kanë nënshkruar marrëveshje me furnizuesin pub- 121.4 milionë euro (159.4 milionë $) ndaj EVN Ag e Aus- lik të shitjeve me shumicë në Shqipëri, Korporata Elektroen- trisë për investimet e saj tek Energji Ashta shpk në Shqipëri. ergjetike Shqiptare Sh.A (KESH). Mbulimi i MIGA-s vlen deri në 20 vjet për investimet e saj Projekti pritet të ketë impakt të lartë zhvillues duke siguruar kapitale dhe deri në 10 vjet për huatë e saj të garancisë. Mbu- energji të pastër dhe të rinovueshme ndërkohë që ndihmon limi sigurohet kundrejt rrezikut për kufizimin e transferimit, në lehtësimin e ndërprerjes së energjisë elektrike afatmesëm shpronësimin, luftë dhe shqetësime civile si edhe shkeljen e dhe afatgjatë. Projekti do të reduktojë gjithashtu importet dhe kontratës. reduktimet e elektricitetit. Projekti përfshin rikonstruksionin e një hidrocentrali prej Projekti përshtatet me Strategjinë e Bankës Botërore 52.9 megavat në baza ndërto, zotëro, opero dhe transfero nën për Shqipërinë. Një prej tre objektivave strategjike të kësaj një marrëveshje koncesioni prej 35 vitesh që fillimisht hyri në strategjie është përshpejtimi i rimëkëmbjes ekonomike të fuqi ndërmjet VERBUND AG dhe Ministrisë së Ekonomisë të Shqipërisë përmes shërbimeve të përmirësuara dhe finan- Shqipërisë. Në vitin 2010, dy sponsorët e projektit, EVN AG ciarisht të qendrueshme infrastrukturore si rrugët, energje- dhe VERBUND AG, negociuan një marrëveshje aksionarësh tika dhe ujitja. Në sektorin energjetik, strategjia fokusohet për të zhvilluar dhe zbatuar një projekt së bashku. tek konsolidimi i reformave aktuale dhe përfundimi i projek- Ky projekt është hidrocentrali i katёrt mbi lumin Drin, por teve të nisura, duke promovuar ndërkohë mekanizma të reja i pari që ndërtohet nё këto 30 vitet e fundit. Vendodhja e tij financimi privat. Faqe 56 Shqipëria: Mbulimi i detyrueshëm i rezervave nga Banka Qendrore të grupit Procredit ID e projektit: 9186 Sektori: Bankar Viti fiskal: 2011 Date SPG disclosed: 05 tetor 2010 Statusi: Aktiv Data e Bordit të projektit: 23 nëntor 2010 Mbajtësi i garancisë: Procredit Ekspozimi bruto: 25.0 milionë $ Vendi investues: Gjermania Lloji i projektit: Non-SIP Vendi pritës: Shqipëria Fusha strategjike prioritare: Projekt kompleks Kategoria mjedisore: FI Në 22 dhjetor 2010, MIGA dha një garanci prej 25 milionë $ nancimin e MIGA’s kundër rrezikut të shpronësimit të fondeve, për ProCredit Holding (PCH) duke mbuluar investimin e tij në peshimi i riksut për rezervat e detyrueshme mbajtur tek Banka filialin në Shqipëri. Mbulimi vlen për një periudhë deri në 10 vite Qendrore mund të reduktohet. Një peshim risku më i ulët do të kundrejt rrezikut të shpronësimit për fondet për rezervat e de- lejojë PCH-në të lirojë kapitalin që për momentin është i lidhur tyrueshme të mbajtura nga filiali në bankën qendrore të juridik- për qëllimet e mirëmbajtjes së CAR-it, duke lejuar kështu që këto sionit të saj. fonde të injektohen në bankat filiale. Në këmbim kjo do të lejojë Ky projekt është pjesë e një kontrate madhore që MIGA ka tregun në zhvillim të bankave filiale të PCH-së nëpër të gjithë nënshkruar. PCH i ka zyrat qendrore në Gjermani dhe është rrjetin, të rrisin aktivitetet huadhënëse. kompania mëmë e 21 bankave (Grupi ProCredit). Grupi Pro- Mbështetja e MIGA’s do ta ndihmojë PCH-në të optimizojë Credit është sigurues i financave për rreth 750,000 sipërmar- manaxhimin e saj të kapitalit nëpër të 21 bankat, duke e lejuar rje mikro, të vogla dhe të mesme në Amerikën Latine, Evropën kështu PCH-në të drejtojë kapitalin tek filialet me nevojën më të Qendrore dhe Lindore dhe Afrikë. Në të gjithë botën bankave u madhe. Këto banka do të mund të ofrojnë shërbime shtesë finan- kërkohet të ruajnë rezerva të detyrueshme me bankën qendrore ciare ndaj sipërmarrjeve të vogla dhe të mesme në një kohë sfidash të juridiksionit të tyre përkatës. Raporti i mjaftueshmërisë së kapi- makroekonomike. Mbështetja e bizneseve të vogla produktive do talit të grupit ProCredit përllogaritet sipas Aktit Bankar Gjerman. të ndihmojë në stimulimin e rritjes, gjenerimin e punësimit dhe Sipas këtij akti, në një nivel të konsoliduar, rezervat e depozituara reduktimin e varfërisë. tek bankat e ndryshme qendrore mund të tërheqin një rrezik që Mbështetja e MIGA’s për këtë projekt është në përputhje me arrin 100 madje edhe 150përqind në varësi të vendit. Peshimi i strategjinë e Grupit të Bankës Botërore për mikrofinancimin nё rrezikut përcakton shumën e kapitalit të kërkuar për të ruajtur një tregje tё mёdha port e pashërbyera sic duhet, rritja e kapaciteteve raport specifik në përputhje me Aktin Bankar Gjerman. të depozitimit duke asistuar institucionet e mikrofinancës në mo- Garancia e lëshuar nga MIGA do të ndihmojë PCH-në të bilizimin e kursimeve; promovimi i ndërtimit të kapaciteteve; kri- marrë lehtësim kapitali nga kërkesat e CAR. Duke marrë fi- jimi dhe formësimi i tregjeve dhe nxitja e inovacionit. Shqipëria - Vështrim i Programit - 2015