ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ក្រុមធនាគារពិភពលោក មាតិកា សេចក្តីថ្លែងអំណរគុណ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 4 សម្រាប់អ្នកតា អនុស្សរណៈ​ ​ លនយោបាយ​ ​ ក់តែងគោ កម្ពុជា������������������������������������������������������������������ 5 នៅ​ សេចក្តីសង្ខេបរួម������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 7 ​ រិបទ�������������������������������������������������������������������������������������������������� 14 ផ្នែកទី ១៖ សេចក្តីផ្តើម និងប 1>1 សេចក្តីផ្តើម��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������14 1>2 ដំណាក់កាលដំបូងនៃកា ​ រអភិវឌ្ឍទីក្រុងដែលមានកំណើនច ​ ពេលខា ​ ្រើននា ​ ងមុខ���������������������������������������������14 1>2>1 ប្រទេសកម្ពុជា (ថ្នាក់ជាតិ)���������������������������������������������������������������������������������������������������14 1>2>2 ភូមិសាស្តរា ្រ​ ជធានីភ្នំពេញ���������������������������������������������������������������������������������������������������17 1>2>3 ចំនួនប្រជាជន​នៃរាជធានីភ្នំពេញ�������������������������������������������������������������������������������������������18 1>3 កំណើនសេដ្ឋកិចយ ្ច​ ៉ាងឆាប់រហ័ស�����������������������������������������������������������������������������������������������������20 1>4 ការរៀបចំស្ថាប័ន និងហ ​ ិរញ្ញវត្ថុ���������������������������������������������������������������������������������������������������������21 1>4>1 ការទទួលខុសត្រូវតាមមុខងារ�����������������������������������������������������������������������������������������������21 1>4>2 ការរៀបចំហិរញ្ញវត្ថុ �����������������������������������������������������������������������������������������������������������23 1>5 ស្ថានភាពនៃការរៀបចំក្រុង ក្នុងប ​ ្រទេសកម្ពុជា��������������������������������������������������������������������������������������25 1>5>1 ច្បាប់ បទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងក ​ ្រឹត្យ��������������������������������������������������������������������������������������������26 1>6 ស្ថានភាព​នកា ៃ​ រ​ ផ្តល់សេវាក ​ ្នុងទីក្រុង និងប ​ ញ្ហាប្រឈម​ សំខាន់ៗក ​ ីក្រុង ���������������������������������������������������29 ​ ្នុងទ 1>6>1 ការដឹកជញ្ជូនក ​ ជធានីភ្នំពេញ �������������������������������������������������������������������������������������������29 ​ ្នុងរា 1>6>2 ប្រព័នល ្ធ​ រ ូ​ំដោះទឹកភ្លៀង និងកា ​ រការពារ​ ទឹកជំនន់​ក្នុងទ ​ ីក្រុងភ​ ្នំពេញ��������������������������������������������������34 1>6>3 ប្រព័នល ្ធ​ ូទឹកស្អុយ និងកា ​ រសំអាតទឹកស្អុយ ក្នុងទ ​ ្នំពេញ���������������������������������������������������������35 ​ ីក្រុងភ 1>6>4 ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ��������������������������������������������������������������������������������������������36 1>6>5 ការគ្រប់គ្រងសំណល់រឹង ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ��������������������������������������������������������������������������������37 1>6>6 ការផ្គត់ផ្គងល ់​ ំនៅដ្ឋាន និងកា ​ រអភិវឌ្ឍអចលនទ្រព្យ ���������������������������������������������������������������������38 1>7 និរន្តរភាព និងវ​ិសមភាព����������������������������������������������������������������������������������������������������������������40 1>7>1 បញ្ហាសំខាន់ៗជុំវិញន ​ ិរន្តរភាព ����������������������������������������������������������������������������������������������40 1>7>2 ប្រជាជនក្រីក្រក្នុងទីក្រុង និងត ​ ំបន់ងាយរងគ្រោះ �����������������������������������������������������������������������41 ​ ែលរារាំងដល់ប ផ្នែកទី ២៖ ឧបសគ្គដ នកា ​ ្រសិទ្ធភាព​ អភិវឌ្ឍ និងកា ៃ​ រ​ ​ រពង្រីកទីក្រុង���������������������������������������� 45 2>1 សេចក្តីផ្តើម��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������45 2>2 ខ្វះភា ​ ពច្បាស់លាស់ ក្នុងកា បែងចែកតួនាទី និងកា ​ រ​ ​ រទទួលខុសត្រូវ​������������������������������������������������������������45 2>3 ការអនុវត្តផ​ ែនការ​ នៅមានកម្រិតទាប ហើយស ​ មត្ថភាពស្ថាប័ននៅ ​ ​ មាន​ កម្រិតនៅ​ ឡើយ�����������������������������������49 2>4 ការផ្តលហ ់​ ិរញ្ញប្បទាន​ ុំ​ ន​ ពមា និរន្តរភាព�����������������������������������������������������������������������������������������������53 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 1 ់​ ង្កើនភា ផ្នែកទី ៣៖ អាទិភាព សម្រាបប ប្រកួតប ​ ព​ ​ រិយាប័នរ ​ ្រជែង និរន្តរភាព និងប ្ន​បស់ទីក្រុង��������������������������� 54 3>1 សេចក្តីផ្តើម��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������54 3>2 កែលំអស្ថាប័ន និងល ​ ើកក ​ ម្ពសអ ់​ ភិបាលកិច្ច ����������������������������������������������������������������������������������������56 3>3 កែលំអកា​ រងាររៀបចំក្រុង និងកា ​ រអនុវត្ត​��������������������������������������������������������������������������������������������58 3>4 វិនិយោគ​លហ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុងប ​ ្រកប​ ដោយ​ និរន្តរភាព ��������������������������������������������������������������������62 3>5 ការធានាអភិក្រមប ​ ្រកប​ ដោយ​ បរិយាប័ន្ន ��������������������������������������������������������������������������������������������72 ឧបសម្ព័ន្ធ ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 79 តារាង តារាងទី ១៖ ​ នុសាសន៍ជាអាទិភាព​ សង្ខេបអ ​ ្នំពេញ....................................................................12 សម្រាប់ទីក្រុងភ តារាង ១.១៖ ​ គរយ​ ចំនួនប្រជាជននៅតំបន់ក្រុង និងតំបន់ជនបទនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងភា នៅត ប្រជាជន​ ​ ំបន់ក្រុង (២០១៤).........................................................................................................................15 តារាង ១.២៖ ​ ំនួនប ការព្យាករពីច ​ ្រជាជន​ នៅ​ ប្រទេសកម្ពុជា និងភា ​ គរយប្រជាជន​ ​ ំបន់ក រស់នៅត ​ ្រុង ១៩៩៥-២០៥០ (គិតជាពាន់នាក់)...............................................................................................................15 តារាង ១.៣៖ បែងចែកលំអិតន ការ​ ៃ​ រងារ និងមុខរបរ​ ​ កា ក្នុងទីក្រុងភ ចម្បង​ ​ ្នំពេញ.....................................................21 តារាង ១.៤៖ ​ ំពីប្រព័ន្ធរៀបចំក្រុង ប្រព័ន្ធរៀបចំភូមិសាស្ត្រ និងប្រព័ន្ធរៀបចំផែនការ​ ការពិពណ៌នាអ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី កម្រិតរ នៅតាម​ ​ដ្ឋបាលនានា..................................................................................................27 តារាង ១.៥៖ ប្រភព​ មុខរបរ ឬ​ ​ ំខាន់ៗរ ចំណូលស ​បស់ប ​ ្រជាពលរដ្ឋ ដែលរ ​ស់នៅតា សហគមន៍ក ​ ម​ ្រ​ ្នុងទ ​ ្រីកក ​ ីក្រុង..............44 តារាង ៣.១៖ ​ នុសាសន៍ជាអាទិភាព​ សង្ខេបអ ​ ្នំពេញ....................................................................54 សម្រាប់ទីក្រុងភ រូបភាព រូបភាព ១.១៖ ប្រជាជន​ ភាគរយ​ ​ ីក្រុង (%) ធៀប​ ក្នុងទ ម្នាក់ ចំណុចដៅ​ នឹង ផសស សម្រាប់ប្រជាជន​ កម្រិតស នៅ​ ​ កល ឆ្នាំ ២០១៤................................................................................................16 រូបភាព ១.២៖ ច្រករបៀង​ ្ច​ គខាងត្បូងន សេដ្ឋកិចភា ​ ម ៃ​ ហាអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គ និងត ​ ំបន់ទីក្រុងរ ​ ្រទេសក ​បស់ប ​ ម្ពុជា............16 .៣៖ វិសាលភាព​ រូបភាព ១​ នទ ​ ្នំពេញ ក្នុងឆ ៃ​ ីក្រុងភ ​ ្នាំ ១៩៩០...............................................................................17 .៤៖ វិសាលភាព​ រូបភាព ១​ នទ ​ ្នំពេញ ក្នុងឆ ៃ​ ីក្រុងភ ​ ្នាំ ២០១៥...............................................................................17 រូបភាព ១.៥៖ ព្រំប្រទល់រា ​ ជធានីភ្នំពេញ.....................................................................................................18 រូបភាព ១.៦៖ របាយប្រជាជន​ ​ ីក្រុងភ ក្នុងទ ​ ម​ ​ ្នំពេញ បែងចែកតា ខណ្ឌ....................................................................18 រូបភាព ១.៧៖ ការព្យាករពីចំនួនប្រជាជនក្នុងទ ​ ីក្រុងភ្នំពេញ...............................................................................19 រូបភាព ១.៨៖ រចនាសម្ព័នរ ្ធ​បស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ....................................................................................22 រូបភាព ១.៩៖ ចំណូលរ ​បស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ ២០១២-២០១៧ (គិតជារៀល)................................................23 រូបភាព ១.១០៖ ព័ត៌មានលំអិតអ ី​ រប៉ាន់ប្រមាណចំណូលពន្ធសម្រាប់ឆ្នាំ ២០១៧..................................................24 ​ ំពកា រូបភាព ១.១១៖ ចំណូលរបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ ធៀប​ ​ េត្ត ២៤ ផ្សេងទៀត (គិតជា​ នឹងខ រៀល)..........................24 លាន​ 2 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា រូបភាព ១.១២៖ ការរៀបចំ និងកា ​ ្រុង នៅ​ ​ រគ្រប់គ្រងក កម្ពុជា.................................................................................26 រូបភាព ១.១៣៖ ប្លង់គោលរាជធានីភ្នំពេញ ២០៣៥ (ប្លង់ប្រើប្រាស់ដីធ្លី).................................................................28 រូបភាព ១.១៤៖  កំណើន​ ​ ្នុងរា យានយន្តក ​ ្នំពេញ ចន្លោះពីឆ្នាំ ១៩៩០​ ​ ជធានីភ ដល់ ២០១២.............................................29 រូបភាព ១.១៥៖  ការ​ នកា ប្រែប្រួលល្បឿន​ ធ្វើដំណើរ​ ៃ​ រ​ ចន្លោះពីឆ្នាំ ២០០១ ដល់ ២០១២...............................................29 រូបភាព ១.១៦៖ គន្លងផ្លូវរ សាធារណៈ​ ​ថយន្តក្រុង​ បច្ចុប្បន្ន...................................................................................32 រូបភាព ១.១៧៖ គន្លងផ្លូវរ ​ ធារណៈ ១០ខ្សដ ​ថយន្តសា ​ ឡ ែ​ ែលស ្នើ​ ើង .......................................................................32 រូបភាព ១.១៨៖ រោងចក្រស ​ ំអាតទឹក ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ......................................................................................36 គ្រួសារ​ រូបភាព ១.១៩៖​ ​ ទួលបានទឹកស្អាតប ដែលទ ់​ ្នុងទ ​ ្រើប្រាសក ​ ្នំពេញ (%)....................................................37 ​ ីក្រុងភ រូបភាព ១.២០៖ គ្រួសារ​ ​ ្រើប្រាស់សេវាប ដែលប ​ ្រមូលសំរាម (%)...........................................................................37 រូបភាព ១.២១៖ ការអភិវឌ្ឍទ ​ ីក្រុងភ ​ ្រង់ទ្រាយធំ ក្នុងទ ​ ្នំពេញ.................................................................................39 រូបភាព ១.២២៖ ការ​ ដែលត្រូវបាន​ បែងចែកគ្រួសារ​ កំណត់អត្តសញ្ញាណថាជាគ្រួសារក្រីកល ្រ​ ំអិតទៅ ​ តាម​ ់ សង្កាត.................42 រូបភាព ១.២៣៖ ផែនទីបង្ហាញពីទីតាំងគ ្រ​ ្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ឆ្នាំ ២០១៥......................................................43 ​ ្រួសារក្រីកក រូបភាព ៣.១៖ អភិក្រមរ ​ ែលមានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ .................................................................59 ​ ៀបចំក្រុងដ ប្រអប់ ប្រអប់ទី ១៖ ​ ន​ សេវាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុងដែលមា ​ ុសៗគ្នាក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ.............................................9 កម្រិតខ ១៖ ប្រអប់ ១.‌ ស្តីពប ផែនការគោល​ ​ ជធានីភ្នំពេញ រៀបចំដោយ JICA ..........................................30 ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍រា ប្រអប់ ១.២៖ បច្ចុប្បន្នន ស្ថានភាព​ ក្នុងទីក្រុងភ ​ ៃចិញ្ចើមថ្នល់សម្រាប់ថ្មើរជើង​ ​ ្នំពេញ ..................................................33 ប្រអប់ ១.៣៖ ប្រជាជនក្រីកក ​ ីក្រុង និងត ្រ​ ្នុងទ ​ ិនរៀបរយ ក្នុងទ ​ ំបន់តាំងទីលំនៅម ​ ្នំពេញ.....................................41 ​ ីក្រុងភ ប្រអប់​២.១៖ បញ្ហាប្រឈម​ ្ធ​ ឹងកា ពាក់ព័នន ម្រួលស ​ រសម្របស​ ដឹកជញ្ជូនសា ​ េវា​ ​ ធារណៈ............................................48 ប្រអប់ ២.២៖ ប្លង់គោលរាជធានីភ្នំពេញ ២០៣៥..........................................................................................50 ប្រអប់​២.៣៖ ការអភិវឌ្ឍអចលនទ្រព្យដោ ពមា ​ យ​ ការសម្របសម្រួល...............................................................51 ុំ​ ន​ ប្រអប់ ២.៤៖ សមត្ថភាពរៀបចំក្រុង .........................................................................................................51 ប្រអប់ ៣.១៖  ករណីសក ្ - ប្រប ិ សា ើ ស្រា ់ ICT ដើមប ្​ ប ី ង្កន ូ ​ ើ ចំណល របស់​ រដ្ឋបាល​ ថក ក ់ ម ា្ន ​ ុ ​ ្រោ ជាតិ ក្នងបទ ្រ ស តង់ហសា េ ​ ្ នៀ...... 56 ប្រអប់ ៣.២៖ ឧទាហរណ៍ប ​ ជ្ញាធររៀបចំក្រុង​របស់ទីក្រុងធំៗ ...............................................................57 ​ ង្ហាញពីអា ប្រអប់ ៣.៣៖ ករណីសិក្សា - ការរៀបចំក្រុងក ​ ្រទេសសឹង្ហបុរ......................................................................... ​ ្នុងប ី 60 ប្រអប់ ៣.៤៖ ករណីសិក្សា - ការរៀបចំក្រុង​នៅ​ ​ ូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន ...........................................................64 ទីក្រុងត ប្រអប់ ៣.៥៖ ករណីសិក្សា​- ការស្តារសហគមន៍​នៅ​ ទីក្រុងសេអ៊ូល ប្រទេសកូរ៉េ ...................................................69 ប្រអប់ ៣.៦៖  គម្រោងអ ចីរភាព - ការ​ ​ ភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុង​Ningbo ប្រកបដោយ​ ​ ុខមាត់ត ផ្លាស់ប្តូរម ​ ធារណៈ​ ​ ំបន់សា ​ ​ រ​ ក្នុងទីក្រុង ការធ្វើដំណើរក្នុងទីក្រុង និងកា ​ និភ័យន កាត់បន្ថយហា ៃ​ ឹកជំនន់........................................71 ​ ទ ប្រអប់ ៣.៧៖ ការកែលំអកា ធ្វើដំណើរ និងកា ​ រ​ បង្កើនដ ​ រ​ ​ ង់ស៊ីតេ៖ ករណីសិក្សាទីក្រុងហុងកុង......................................71 ប្រអប់ ៣.៨៖  ករណីសិក្សាប ​ ំណែទម្រង់រថយន្តក្រុង និង​ ​ ្រព័ន្ធរថយន្តក្រុងសាធារណៈ (BRT) និងក ​ ្នុងការធ្វើដំណើរទៅ ភាពងាយស្រួលក ​ ន្លែងធ ​ ដល់ក ​ ូកូតា ប្រទេសកូឡុំប.......................... ​ ្វើការ​ក្នុងទីក្រុងប ៊ី 73 ប្រអប់ ៣.៩៖ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុង សម្រាប់សហគមន៍ដែលមានចំណូលទាប..................................................77 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 3 សេចក្តីថ្លែងអំណរគុណ ត្រូវបានរៀបចំដោយ​ របាយការណ៍នេះ​ ​ រងារ​ ក្រុមកា ​ រងារ និង​ របស់ធនាគារពិភពលោក ដូចជា Judy L. Baker (ប្រធានក្រុមកា ​ កទេសទីក្រុង) Sarah Xinyuan Lin (អ្នកវ ប្រធានក្រុមសេដ្ឋវិទូ) Natsuko Kikutake (អ្នកឯ ​ិភាគទីក្រុង) Erik Caldwell ​ កទេសជា Johnson (អ្នកឯ ់​ ង​ ​ ន់ខ្ពសខា កម្មវិធី) អភិវឌ្ឍន៍សង្គម) លោក​ យិន សូរិយា (ទីប្រឹក្សាជាតិ)​ និង អ៊ូ ណារីយ៉ា (ជំនួយការ​ ​ ម្មវិធីការអនុវត្តជាសកល​ នៃក ​ ង្គម តំបន់ទីក្រុង និងត សម្រាប់ភាពធន់ស ​ ំបន់ជនបទ (GSURR)។ ​ ម្រាប់របាយការណ៍នេះ​ ត្រូវបាន​ យោបល់ស ់​ យ​ ផ្តលដោ សហការីដែលជា ​ អ ​ ួយព ​ ្នកជ ​ កសារ​ ​ ិនិត្យឯ នេះ ដូចជា Jon Kher Kaw ​ កទេសជា (អ្នកឯ ់​ ង​ ​ ន់ខ្ពសខា អភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុងនៃក ​ ម្មវិធី GSURR), Barjor Mehta (ប្រធាន​ ក្រុមអ ​ ក ​ ្នកឯកទេសខាងទីក្រុងន ៃ​ ម្មវិធី ​ ម្មវិធី EACVF) និង Rawong Rojanvit (មន្ត្រីប្រតិបត្តិការ) និង GSURR) និង Madhu Raghunath (ប្រធានក្រុមក ​ ម្មវិធី)។ Louise Scura (ប្រធានក្រុមក ការងារ​ ការអនុវត្ត​ ក្រោមកម្មវិធីនេះ​ គ្រប់​ ការណែនាំរបស់ Abhas Jha អ្នក​ ត្រូវបានធ្វើឡើង ក្រោម​ ការអនុវត្ត​ គ្រង​ ការងារ ប៉ាស៊ីហ្វិច, Inguna Dobraja (នាយក​ (GSURR) ប្រចាំតំបន់អាស៊ីបូព៌ា និង​ ំ​ ្រទេសក ប្រចាប ​ ម្ពុជា), Sameh Wahba, ប្រធាន​ ប្រចាប កម្មវិធី GSURR, Ulrich Zachau (នាយក​ ​ ម្មវិធី EACTF) និង Ede Jorge Ijjasz-Vasquez ំ​ ្រទេសនៃក ់​ ក នាយកជាន់ខ្ពសន ៃ​ ម្មវិធី GSURR ។ 4 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា អនុស្សរណៈ​ ​ ក់តែងគោ សម្រាប់អ្នកតា ​ លនយោបាយ​ នៅ​កម្ពុជា ​ កា អនុស្សរណៈនេះគឺជា អំពីរបាយការណ៍ស្តីពីការអភិវឌ្ឍទីក្រុង​ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា។ របាយការណ៍នេះ​ ​ រណែនាំ​ ​ ញ្ហាប្រឈម​ បង្ហាញពីប ​ ំពុងមា ដែលក នាពេលបច្ចុប្បន្ន និងផ ​ ន​ ​ ្តល​ អ ់ នុសាសន៍ជា ​ ីក្រុងនេះអា ​ អាទិភាព ដើម្បីឱ្យទ សម្រេចបាន​ ​ ច​ នូវ​ ​ ្រកប​ កំណើនប និរន្តរភាព និង​ ដោយ​ ំ​ ន​ បរិយាប័ន្ន។ ពុមា ប្រទេសណា​ បាន​ សម្រេច​ ​ េដ្ឋកិចក កំណើនស ​ ម្រិតខ្ពស់ ដោយ​ ្ច​ ្នុងក ការ​ ពុំមាន​ ​ ើយ ហើយ​ អភិវឌ្ឍ​ និងការពង្រីកទីក្រុងឡ ដែលបានពីប ភស្តុតាង​ ​ ្រទេសនានា​ ទូទាំងស ​ កលលោកបង្ហាញថា​ អភិវឌ្ឍ និងកា ការ​ ​ រ​ ​ ំមកនូវឱ ពង្រីកទីក្រុងនា ​ កាស​ យ៉ាងច្រើន សម្រាបស ់​ ម្រេចបាន​ នូវក ក្រីក្រ និងប ​ ំណើន កាត់បន្ថយភាព​ ​ ង្កើនគុណភាពនៃជីវិត។ ប៉ុន្តែ ិ បើ​ ប្រសន ុ្រ ​ ការអភិវឌ្ឍទីកង ធឡើ្វ ង ើ ​ ព​ ដោយ​ ំុ ន​ មា ការ​ រៀបចំ​ ផន តម ែ ការ​ ូ្រ នោះទេ ទីកង ឹ្រ តវ ុ្រ ​ នង ្រ ះបញ្ហប ឹ ជួបបទ ា ឈ ើ្រ ដូចជា ្រ មជាចន ​ រាចរណ៍ ភាពក្រីក្រ វិសមភាព និងប ការបំពុលបរិស្ថាន ការកកស្ទះច ​ ទល្មើសនានាជាមិនខាន។ ​ ្នំពេញបា ទីក្រុងភ សម្រេចនូវក ​ ន​ ​ ំណើនគ ​ ួរឱ្យកត់សម្គាល់ ក្នុងរ ​យៈពេល ១០​ បច្ចុប្បន្ននេះ មាន​ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ហើយ​ ប្រជាជន​ នាក់ កំពុងរ ជិត ២ លាន​ ​ ្នុងទ ​ស់នៅក ​ ីក្រុងដ ​ ែលប ​ ន្តពង្រីកខ្លួនបន្តិចម្តងៗ​ សេវាជាមូលដ្ឋាននៅ មួយនេះ។ ការទទួលបាន​ ​ មានកម្រិត​ ​ ឹងប ខុសៗគ្នា ជាមួយន ជាច្រើន​ ​ ញ្ហាប្រឈម​ ពាក់ព ​ ័នន ្ធ​ ឹងប សំអាតទឹកស្អុយ ការដឹកជញ្ជូនជាសាធារណៈ និងស ​ ្រព័ន្ធលូ ការ​ ​ ំណល់​ ដោយ​ រឹង។ ប្លង់គោល ២០៣៥ ប្រកប​ ​បស់ទីក្រុងនេះ បាន​ មហិច្ឆតារ ​ ក្ខុវិស័យជាយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បស ដាក់ចេញនូវច ​ ំណើន ី​ ម្រេចក យ ្តែ ុទ្ធសាស្ត្រនេះ​ ប៉ុន​ ពុំទាន់មាន​ ផែនការ​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លីលំអិត និងក ​ ្របខ័ណប ្រ​ ល់កា ្ឌ​ ទដ្ឋានគតិយុត្តិ​ សម្រាប់គាំទដ ​ រអនុវត្តឡើយ។ ហូរចូលន ក្នុងពេលជាមួយគ្នា ការ​ ​ រវិនិយោគ​ ​ ូវកា ពីបរទេស​ បានរួមច ​ ំណែកធ ​ ្វើឱ្យ​ ​ ្នុងទីក្រុងក កំណើនក ​ ីនេះបន្តិចទីនោះបន្តិច ​ ើតឡើងទ ​ឹតតែដា ដែលរ ​ ន្ថែមទៀត​ ​ ក់សម្ពាធប លហ ្ធ​បស់ទីក្រុង។​ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នរ ការ​ ការអភិវឌ្ឍ និង​ ី ​ ពង្រក ី ង ទក ុ្រ ​ របស់បទ ្រ ស ុ ​ េ កម្ពជា ើ ឡើង​ កត កងុ្ន ​ អត​ ទា ្រា បជាង​ អដ ែ គេរព ី្វ ល ឹ ​ ំ ង ទកុ សមប ្រា ​ ់ ណ ក ើ ​ ំ ន ផលិតផល​ ​ ្នុងស សរុបក ​ ង្ហាញថា ល្បឿន និង​ ​ ្រុក​(ផសស) របស់ប្រទេសនេះ ដែលប វិសាលភាព​ នៃការអភិវឌ្ឍ និងកា ​ រ​ ​ ីក្រុង ទំនងជា​ ពង្រីកទ នឹង​ ​ នការកើនឡើង។ ដូច្នេះ ជាការសំខាន់ណា បន្តមា ​ ំបាច់ត្រូវមាន​ ​ ស់ ដែលចា ស្ថាប័ន ដើម្បប ប្រព័ន្ធ និង​ ី​ ង្កលក្ខណៈឱ្យមានការរៀបចំ​ ​ ្រប់គ្រងក ផែនការ និងគ ​ ្នុងទ ​ ំណើនក ​ ីក្រុងឱ ​ ្យបាន​ ទាន់ពេលវេលា ដើម្បីកុំឱ្យទ ​ ីក្រុងភ្នំពេញ និងទ ​ ្សេងទៀត​ ​ ីក្រុងផ ​ ្នុង​ ត្រូវជាប់គាំងក ​ ក គន្លងន ​ ែលព ៃ​ ំណើនដ ​ មា ុំ​ ន​ និរន្តរភាព។ ដើម្បស ី​ ម្រេចគោលដៅនេះ របាយការណ៍នេះ​ ​ ្តលន សូមផ ​ នុសាសន៍ទូលំទូលាយ​ ់​ ូវអ ដូច​ ក្រោម សម្រាបប ខាង​ ​ ម្ពុជា៖ ់​ ្រទេសក ​ ើក​ ™™ កែលំអស្ថាប័ន និងល ់​ ភិបាលកិច្ច៖ ស្ថាប័នដ កម្ពសអ ​ ែលដំណើរការ​ ប្រកប​ ដោយ​ ​ ន​ ប្រសិទ្ធភាព គឺមា ​ ៉ាងខ្លាំង សារៈសំខាន់យ ់​ រអភិវឌ្ឍ និងកា សម្រាបកា ​ រគ្រប់គ្រងទីក្រុង។ ប្រសិនបើពមា ុំ​ ន​ ការ​ ពង្រឹងស ​ ្នំពេញ និងទ ​ មត្ថភាពស្ថាប័នទេ ទីក្រុងភ ​ ីក្រុងផ្សេង​ ​ ប្រាកដជា​ ទៀត​ គ្មានកា អភិវឌ្ឍ ដោយ​ ​ រ​ សម្របសម្រួល និងហើយកា ​ រអភិវឌ្ឍន ​ ើតឡើងក ​ ឹងក ​ ន្លែងនោះបន្តិចជា ​ ន្លែងនេះបន្តិចក ​ ​ ​ ន ដែលនា មិនខា ដាក់សម្ពាធបន្ថែមល ​ ំឱ្យមានការ​ ​ ហ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ នាំឱ្យមានការ​ សាងសង់អគារ​ ​ ណ្តាប់ធ្នាប់និងកា គ្មានស ​ រ​ ស្ទះចរាចរណ៍ ធ្វើឱ្យទ កក​ ​ ន់តរ ​ ីក្រុងកា ែ​ងគ្រោះ​ ដោយសារការប្រែប្រួលអា ​ កាសធាតុ និងប ​ ង្កើតប ​ ្នុងទីក្រុងដ ​ រិស្ថានក ​ ្រជា​ ​ ែលប រដ្ឋ​ ពល​ ដែល​ ពិបាករស់នៅ។ ខណៈពេល​ គំនិត​ ផ្តួចផ្តើមផ ​ ្តោត​ វិមជ្ឈការរបស់ប្រទេសកម្ពុជា គឺជា​ លើ​ បោះជំហានទៅមុខ​ ការ​ សំខាន់ស យ៉ាង​ ់​ ្រទេសនេះ វិសាលភាព​ ​ ម្រាបប សម្រាបព ់​ ង្រឹងសមត្ថភាព​ជាពិសេស នៅ​ ថ្នាកម ​ តែមា ់​ ូលដ្ឋាននៅ ី​ ញ្ជាក់​ ​ ន ដើម្បប ​ ន់តែច្បាស់ពីតួនាទី និងកា ឱ្យកា ​វាង​ ​ រទទួលខុសត្រូវរ ក្រសួងស ​ ្ថាប័នពា ​ ក់ព ​ ័ន្ធ​ ​ លារាជធានីភ្នំពេញ និងក នានា និងសា ​ រ​ ​ ែលំអកា នានា​ សម្របសម្រួលសកម្មភាព​ ្ធ​ ឹងកា ពាក់ព័នន ​ រ​ រៀបចំផ ​ ែនការ និងកា ​ រគ្រប់គ្រងទ ​ ែលកា ​ ីក្រុង។ ខណៈពេលដ ដាក់ឱ្យអនុវត្ត​ ​ រ​ ្ឌ​ ទដ្ឋាន គតិយុត្តិនានា គឺជាចំណុចដ នូវក្របខ័ណប ា​ ងដែរនោះ គឺត ​ ៏សំខាន់ អ្វីដែលសំខាន់ដូចគ្នផ ធានា​ ​ ្រូវ​ ក្រសួង​ យ៉ាងណាឱ្យ​ ​ដ្ឋបាលមូលដ្ឋានទ ពាក់ព័ន្ធ និងរ ​ ទួលបាន​ ការកសាងសមត្ថភាព និងកា ​ រ​ បំពាក់បំប៉នប ី​ នុវត្តតួនាទី និងកា ​ ច្ចេកទេស ដើម្បអ ​ រ​ ​ ុសត្រូវ ដែលជាភារកិច្ចរបស់ពួកគេ។​ ទទួលខ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 5 ំ ការរៀបចំ និងកា ™™ កែលអ ែ ការ៖ ដើមប ​ រអនុវត្តផន ្ស ី មច ចក្ខវ េ្រ ​ ុស ិ យ ័ រយៈពេលវង ែ ​ដូច​ ដល មាន​ ែ ​ ចងែ ​ កង ​ ន ុ្ន ផ ែ ការគោលឆ្នំា ២០៣៥ ពង្រឹងប ចាំបាច់ត្រូវមានការ​ ​ ទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងក ​ ្របខ័ណច ្ឌ​ ្បាប់​ ដែលផ ​ ្តល់​ រៀបចំផែនការ​ នូវភាពអនុគ្រោះ ដំណើរការ​ ទីក្រុង​ ​ មត្ថភាព​ ដែលមានស្រាប់ និងស រៀបចំប្លង់គោល​ បច្ចេកទេសសម្រាប់អនុវត្ត។ ដំណើការ​ ​ ន​ ដែលមា ​ ្រោយ លក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ មាន​ ដែល​ ់​ ្រើប្រាសដ បញ្ចូលប្លងប ្លី​ ែលមា ់​ ីធដ ​ ន​ លក្ខណៈលំអិត ផ្អែកទៅតាមប្លង​ គោ ់ ល​ វិស័យដ តាម​ ​ ន​ ​ ែលមា ស្រាប់ (ដូចជា ប្លង់​ ​ ្ធ​ ឹកជញ្ជូនក គោលប្រព័នដ ប្រព័នល ​ ្នុងទីក្រុងឆ្នាំ ២០៣៥ ប្លង់គោល​ ូ​ំដោះទឹកភ្លៀង និងប ្ធ​ រ ​ ែនការ​ ​ ្រព័ន្ធលូ ឆ្នាំ ២០៣៥ និងផ ្ត​ ្តីពីទីក្រុងប យុទ្ធសាស្រស ​ ំណើរការ​ ​ ៃតង ២០១៦-២០៣៥) គឺជាដ ដែលស ​ ំខាន់ និងចា ​ ំបាច់ ដើម្បធា យ៉ាងណាឱ្យ​ ី​ នា​ ការរៀបចំប្លង់​ ់​ ីធ្លី ផែនការ​ ប្រើប្រាសដ អភិវឌ្ឍហ ស្តីពីការ​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងកា ​ រ​ ផ្តល់សេវា អាច​ តាម​ ​ ្បឿន​ ទាន់ល នក ​ ្រជាជន។​ចំណុច​ ៃ​ ំណើនប ​ ួយទៀត​ គឺត សំខាន់ម ផ្តលកា ​ ្រូវ​ លើកទឹកចិតឱ ់​ រ​ ​ ន​ ្ត​ ្យមា ការ​ អភិវឌ្ឍទ ​ ីក្រុងប ុំ​ ម​ ​ ែបប្រមូលផ្តតា កន្លែង ី​ ៀសផុតព ដើម្បច ​គ ​ ៃ​ ី​ ន្លងន ទីក្រុងដ កំណើន​ ​ ្មានប ​ ែលគ ​ ្រសិទ្ធភាព។ វិធាន​ សម្រាបក ់​ ំណត់ឱ ​ ្យបា ប្រើប្រាស់ដីធ្លី អាទិភាព​ ​ នច្បាស់លាស់ពីការ​ ់​ រ​ សម្រាបកា វិនិ​ ផលប៉ះពាល់ និង​ យោគ វិធានការការពារ​ បទដ្ឋានបច្ចេកទេសនានា អាច​ ដាក់ឱ្យអ ​ នុវត្ត ដោយ​ ប្រើប្រាសដ តាម​ ់​ ំណើរការ​ បែប​ ​ មភស្តុតាង​ ចូលរួម ផ្អែកតា ី​ ង្កើនត ជាក់ស្តែង ដើម្បប ​ ម្លាភាព ភាព​ អាច​ ព្យាករ​ ​ ណនេយ្យភាព នៃដ បាន និងគ រៀបចំ​ ​ ំណើរការ​ អភិវឌ្ឍន៍។ ការរៀបចំ​ ផែនការ និង​ ផន ភម ែ ការ​ ូ សា ិ ស្ត​ តា ្រ មមូលដ្ឋន ា ដោយ​ ែ ឆ្ងយ មានការគិតគូរវង ធស ា និង​ ​ ម​ ើ្វ មាហរណកម្មត​ា ​ បណ្តោយ​ ខ្សែ​ ​ ្សែទទឹង ជាមួយន ផង និងខ ​ ឹងផ ​ ែនការ​ អភិវឌ្ឍន ​ហ ​ ួយធានាឱ្យមានការ​ ៍​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ នឹងជ ​ ម្រូវការ​ បំពេញត សេវា​ ​ នា។​ ជាមូលដ្ឋាននា ិ គ​ ™™ ការវិនយោ លហើ ដ ​ ា្ឋ ចនាសម្ពន េ រ ័ ទ​ ្ធ ក ុ្រ ប ី ង ្រ ប​ ​ ក ចរ ដោយ​ ី ភាព៖ ដើមប ្​ ឆ ី យ តម្រវ ើ្ល តបចំពោះ​ របស់​ ូ ការ​ ទក ី ង ុ្រ និង​ បង្កត ើ ​ ូ​ នវ កាស​ បរិយា​ ​ អាចរស់នៅបាន និង​ ដែលអាចបង្កើនភាព​ ប្រកួតប្រជែង ការវិនិយោគ​ ភាព​ ​ ហ តាមវិស័យល ​ ្នុង​ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាមូលដ្ឋានក ធ្វើបានកាន់តប ទីក្រុង អាច​ ែ​ ្រសើរ ប្រសិនបើមា ​ ន​ ការ​ តម្រង់ទិសដោយ​ ដែលមា ប្លង់គោល​ ​ នលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ អភិក្រម​ ទីតាំង ដែលធ តាម​ ពិចារណា​ ​ ្វើការ​ មិនត្រឹមតែហ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងកា ​ រ​ ​ េដ្ឋកិច្ច និងកា អភិវឌ្ឍស បង្កើត​ ​ រ​ ទៀតផងនោះ អាច​ ការងារ​ ផ្តលន ់​ ូវស ​ ក្តានុពល​ យ៉ាងច្រើន សម្រាប់ទីក្រុង។ ការ​ ​ រវិនិយោគ​ ជម្រុញឱ្យមានការចូលរួម និងកា ពី​ ី​ ន្លឿន និងធា វិស័យឯកជន ដើម្បព ការ​ ​ នានិរន្តរភាព​ ី​ ម្រេចឱ្យបាន​ អភិវឌ្ឍទីក្រុង ក៏មានសារៈសំខាន់ផងដែរ ដើម្បស ​ ិពិធភាព នូវព តុល្យភាពសង្គមសេដ្ឋកិច្ច ដែលវ ថាមភាព និង​ មិនអាចសម្រេចបាន​ ​ ​ិស័យសាធារណៈតែឯង​ ។ ​ រពង្រីកទីក្រុងប ™™ ធានាឱ្យមានការអភិវឌ្ឍ និងកា ដោយ​ ​ ្រកប​ បរិយាប័ន្ន៖ វិសមភាព​ ក្នុងទីក្រុងប ​ ង្កកា គំរាមកំហែងដ ​ រ​ ​ ិរន្តរភាព ​ ល់ន ​ ច​ និងអា ការ​ នាំឱ្យមាន​ បែកបាក់ និងជ ​ ម្លោះក ​ ្នុងសង្គម។ គោលនយោបាយ​ ​ ម្ពស់បរិយាប័ន​ លើកក ្ន េដ្ឋកិច្ច ភូមិសាស្ត្រ និង​ ស សង្គម ផ្តលល អាច​ ​ ្រជាជន​ ់​ ទ្ធភាពឱ្យប ​ ​ ន​ ដែលមា ចំណូលទាប​ អាច​ ចូលរួមព ក្នុងទ ​ េញលេញ​ ការងារ ​ ីផ្សារ​ ​ ង្កើនល និងប ​ ទ្ធភាព​ ​ ួកគេក របស់ព ការ​ ​ ្នុង​ ទទួលបាន​ ការងារធ្វើ និងទ ​ ទួលសេវា និងកា ឆ្លើយ​ ​ រទូទាត់សំណងនានា។​ ដើម្បីធានាឱ្យមានការ​ តប និង​ ​ ម្រូវការ​ គិតគូរឱ្យបានសមស្របពីត របស់ប មូលដ្ឋាន (ជាពិសេស តម្រូវការ​ ​ ្រជាពលរដ្ឋ​ ក្រីកក ្រ​ ្នុងទីក្រុង) ចាំបាច់ត តែមាន​ ​ ្រូវ​ ការ​ ុ ឱ្យមានការចូលរួម​ ជម្រញ ឱយ ពល ្ បានទាន់​ េ វ ​ លា េ ជាប់​ និង​ ជា​បចា ្រ ​ ព ំ ​ អ ី ក ពាក់ពន ្ន ​ នា ័ ​ ្ធ នា ដូចជា កស ្រ ង ួ ​ ពន ពាក់​ ា ័ ្ធ រដ្ឋបាលមូលដ្ឋន រាជធានីភ្នំពេញ ខណ្ឌ និងសង្កាត់) វិស័យឯកជន សង្គមស៊ីវិល និងអ (សាលា​ មិនម ​ ង្គការ​ ​ ំខាន់ផ ​ ែនរដ្ឋាភិបាល។ អ្វីដែលស ​ ងដែរ ព័ត៌មាន​ គឺត្រូវមានការផ្សព្វផ្សាយ​ ដល់​ ឱ្យបានទូលំទូលាយ​ ពាក់ព័ន្ធនានា និង​ អ្នក​ ត្រូវធានាថារដ្ឋបាលមូលដ្ឋានពិតជាមាន គ្រប់គ្រាន់ សម្រាប់អនុវត្តវ សមត្ថភាព​ ការពារ​ ​ិធានការ​ ​ នា។​ ចាំបាច់នា ​ ែលមា ទីក្រុងដ ការរៀបចំផែនការ​ ​ ន​ បាន​ ល្អ ​ េអាច​ ផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យគ ប្រយោជន៍សង្គម-សេដ្ឋកិចយ ទទួលបាន​ ្ច​ ៉ាង​ លេញ​ ពេញ​ ី​ រ​ ពកា អភិវឌ្ឍ និងកា ​ រពង្រីកទីក្រុង និងអា ​ ច​ បង្កើតន ​ ្រកប​ ​ ូវតំបន់ក្រុងប ភាព​ ដោយ​ រស់រវើក គួរជាទីចង់រស់​ ឱ្យមាន​ នៅ។ ការធានា​ បង្កត ការ​ ើ ​បរិយាកាស​ អណោ ំ ្រា ក យផល សមប ​ ់ ណ ំ ន ើ ​ ទក ុ្រ ​ ី ង បក្រ ប​ ដោយ​ នរ កង ិ ន្តរភាព​ ុ្រ ​ ុ្ន ទីកង ំ ញ ភ្នព ដណ េ គឺជា​ ើ ការ​ ំ រ រយៈពេលវែង ប៉ន ុ ​ អ ែ្ត ្វីដែលអាចធ្វើបាន ជាមួយន ​ រប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពសព ​ ឹងកា ី​ ្នក និងស ់​ អ ​ មភាគីរបស់អ្នក ពប ក៏ដូចជា​ ​ិស័យ​ ី​ ្រជាពលរដ្ឋ និងវ ឯកជន។​ 6 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា សេចក្តីសង្ខេបរួម េ ​ ប្រទស ុ ​ កម្ពជា ំ ង កព ុ ​ សត នៅ​ ិ្ថ ​ ល​ើ បត់ផវ រ ដស ូ្ល ​ ៏ ខា ំ ន់​ ក្នង ុ ​ ំ ដណ ើ ការអភិវឌឍ រ ពងក ្ ន៍ និង​ ី្រ ទីកង ុ្រ ​ របស់​ ខន នង ួ្ល ជាមួយ​ ជាចន ឹ ឱកាស​ ើ្រ ់​ ង្កើតទីក្រុងដ សម្រាបប ​ ែលមា ​ នភាព​ ប្រកួតប្រជែង និរន្តរភាព និងប ​ រិយាប័ន្ន។ ការអភិវឌ្ឍទ ​ ្នំពេញមា ​ ីក្រុងភ ​ នសារៈសំខាន់ជាពិសេស ហេតុថាន ដោយ​ ​ ីក្រុងធ ​ េះគឺជាទ ​ ន​ ​ ំជាងគេ និងមា ការ​ អភិវឌ្ឍឆា ​ ប់រហ័សជាងគេ ក្នុងប ក៏ជាច ​ ្រទេស ហើយ​ ​ ំនាក់ទំនង​ ​ ្រកផ្លូវទ ជាមួយ​ ​ េដ្ឋកិចស នឹងស ផងដែរ។ ការ​ ្ច​ កលលោក​ បម្លែងខ្លួនព ​ ីទីក្រុងដ ​ ែលខ ​ ្ទិចខ្ទដោ ជម្លោះ និងអ ាំ​ យសារ​ មជ្ឈមណ្ឌលទ ​ ស្ថិរភាព ទៅជា​ ​ ីក្រុង​ ី ខ្លន ដែលពង្រក មានការអភិវឌ្ឍសេដក ួ និង​ ្ឋ ច ិ ​ យ ្ច ង ឆាប់រហ័ស​ ា៉ ​ បបែ នេះ គឺជា​ សមិទផ គរ ្ធ ល​ ួ ឱយ ្​ កត់សម្គល ា ។ យង ់ ទោះជា​ ា៉ ណាក៏ដោយ ​ េះក កំណើនន ​ ញ្ហា​ ​ ៏នាំមកនូវប ប្រឈម​ មួយចំនួនផងដែរ ដោយសារតែ​ សកម្មភាព​ ជាច្រើនក ​ យ​ ​ ើតឡើងដោ ត្រឹមត្រូវ និង​ គ្មានផែនការ​ ា ​ គ្មន គប ធនធាន​ ់ ន ្រ គ ស ្រា ​ ់ មប ្រា ​ ផ ់ ល ហ ់ រ ្ត ​ ្ ទាន​ ិ ញ្ញបប បពំ ញ េ តមវ ូ្រ ការ​ ផក ហដ ែ្ន ​ ា្ឋ ចនាសម្ពន េ រ ែ ​ ័ ្ធ ដល កតើ ឡើងពម ្រ គ្ន​ ា មួយ​ ជា នង កណ ឹ ​ ើ ​ ំ ន ​ ប់រហ័សបែបនេះ។ តាមរយៈការ​ ដ៏ឆា ​ រ​ បង្កើនកា ផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ល ​ កា ើ​ រ​ បង្កើនសមត្ថភាព​ រៀបចំផែនការទីក្រុង ការ​ ពង្រឹង​ ​ រវិនិយោគ​ ការអនុវត្ត និងកា លហើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុង ទីក្រុងនេះន ​ ឹងអាច​ បង្កើតឱ ់​ ង្កើតកា ​ កាសជាច្រើន សម្រាបប ​ រងារ សម្រួល​ ធ្វើដំណើរ​ ដល់ការ​ ​ ្រជាពលរដ្ឋ ធ្វើឱ្យទីក្រុងក របស់ប ​ ្លាយជា​ កន្លែងគួររស់នៅ និងប ​ ង្កើតន ​ ូវភា សុខុដុមរមនា​ ​ ព​ ​ ន​ ក្នុងសង្គម ដែលមា ដល់ប ឥទ្ធិពល​ ​ ក ​ ្រជាជនរស់នៅ ​ ីក្រុងរា ​ ្នុងទ ​ ប់ទសវត្សរ៍ទៅមុខទៀត។​ បង្ហាញដោយសង្ខេបអំពីបញ្ហាសំខាន់ៗជ របាយការណ៍នេះ​ ​ ុំវិញ​ ការ​ អភិវឌ្ឍ និងកា ​ រពង្រីកទ ​ ្នំពេញ ក្នុងនាមជាទីក្រុងធ ​ ីក្រុងភ ​ ំជាង​ ​ ន​ គេ និងមា ​បស់ប ការរីកចម្រើនជាងគេរ ​ ្រទេសនេះ។ ផ្នែកទីមួយប ​ ង្ហាញព ​ប ជុំវិញ​ ី​ រិបទ​ ​ រពង្រីកទីក្រុង ការរៀបចំ​ ការអភិវឌ្ឍ និងកា ​ ិងហ ស្ថាប័នន ផ្តល់សេវាក ​ ិរញ្ញវត្ថុ ការរៀបចំផែនការទីក្រុង ការ​ ​ ញ្ហានិរន្តរភាព និងវ ​ ្នុងទីក្រុង និងប ​ ្តោត​ ​ិសមភាព។ ផ្នែកទីពីរផ ​ ឧ ការយកចិត្តទុកដាក់ល ​ ំខាន់ៗចំនួន ៣ ដែលរា ើ​ បសគ្គស ​ រ​ អភិវឌ្ឍ និងកា ​ រាំងមិនឱ្យមានការ​ ​ ្រកប​ ពង្រីកទីក្រុងប ប្រសិទ្ធភាព ដោយ​ ផ្នែកទី ៣ រៀបរាប់ពីអាទិភាព ដើម្បីឱ្យទីក្រុងភ្នំពេញ ក្លាយជា​ ហើយ​ ​ ្រកប​ ទីក្រុងប ​ រិយាប័ន្ន។​ ដោយភាពប្រកួតប្រជែង ចីរភាព និងប ​ ែលមានការរីកចម្រើនយ ភ្នំពេញ៖ ទីក្រុងដ ​ ៉ាងឆាប់រហ័ស ​ រពង្រីកទ ការអភិវឌ្ឍ និងកា ​ ីក្រុងភ្នំពេញ មាន​ ការ​ កើនឡើងយ ​ ៉ាងឆាប់រហ័ស ហើយ​ ឆ្នាំ ២០១០ ឃុច ក្នុង​ ំ​ ំនួន ២០ មកពី​ កាត់ចូល​ ខេត្តមួយផ្សេងទៀត ត្រូវបាន​ ក្នុងទីក្រុងនេះ ដែលនា មក​ ​ ំឱ្យក ​ ្រឡាផ្ទៃ​ របស់ទ ​ េះក ​ ីក្រុងន ​ ្រជាជន​ ​ ើនឡើតជិតពីរដង។ ចំនួនប ​ ៏មានការកើនឡ ក្នុងទីក្រុងនេះក ​ ើងច ​ ្រើនផងដែរ ដោយ​មានការប៉ានប ់​ ្រមាណថាប្រជាជន​ មាន​ ​ ិត​២ លាន​ ចំនួនជ នាក់ (បើទោះបីជា​ ​ ំផុតធ ជំរឿនចុងក្រោយប ​ ្វើ ឡើងក ​ ្នុងឆ្នាំ ២០០៨ ក៏ដោយ)។ ប៉ុន្តែ កំណើនឆាប់រហ័សប ​ ែបនេះក ​ ើតឡើង ដោយ​ ​ មា ភាគច្រើនព ុំ​ ន​ ច្បាស់លាស់ ដែលជាលទ្ធផល​ ផែនការ​ នាំឱ្យមា ​ នការពង្រីកទីក្រុងផង និងមា ​ ន​ កំណើនច ​ រ​ ​ រាចរណ៍ និងកា កកស្ទះចរាចរណ៍ផង។​ ​ ន​ បើទោះបីជាមា ​ ្របខ័ណនៅ ផែនការ ច្បាប់ និងក ្ឌ​ ​ ថ្នាក់ជាតិ និងថ ​ ្នាក់ក្រោមជាតិជាច្រើន ពាក់ព ្ធ​ ឹងកា ​ ័នន ​ រ​ ​ រអភិវឌ្ឍទីក្រុង និងកា ​ ីធក គ្រប់គ្រងដ ពាក់ព័នន ្លី​ ៏ដោយ បញ្ហា​ ្ធ​ ឹងកា ​ ររៀបចំស្ថាប័នដ ​ ែលនៅ ​ មា លក្ខណៈរាយប៉ាយ និងស ​ ន​ អនុវត្តប ​ មត្ថភាព​ ​ ទដ្ឋានគតិយុត្តិ សមត្ថភាព​ និង​ ​ ​ បច្ចេកទេសនៅ មានកម្រិត គឺជាក ​ ត្តដ ា​ ែលប ​ ន្ទុចបង្អាកដ ​ រអនុវត្ត។ ប្លង់គោល​ ់​ ល់កា ដាក់​ រាជធានីភ្នំពេញ ២០៣៥ បាន​ យុទ្ធសាស្តដ ចេញនូវទិសដៅ​ ​ ន​ ្រ​ ែលមា លក្ខណៈទូលំទូលាយ ប៉ុនផ ្តែ​ ែនការនេះព ​ ុំបាន​ ចែងលំអិតអ ី​ រ​ ​ ំពកា ផែនការ​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី ឬ​ គោលតាមវិស័យផ្សេងៗ និងកា អនុវត្តជាដំណាក់កាលៗនោះទេ។ ប្លង់​ ត្រូវ​ ​ រសិក្សាសមិទ្ធិលទ្ធភាព​ រៀបចំឡើងក បាន​ ​ ន្លងមក ដោយ មាន​ ​ ្រ​ អ ការគាំទព ​ ្តល់ជំនួយ បើទោះបីជាព ី​ ្នកផ ​ មា ុំ​ ន​ ស្ថាប័ន សម្រាបព ​ ្រប់គ្រងល ់​ ិនិត្យគ ើ​ រអនុវត្តផ ​ កា ​ រសិក្សាទាំងអស់នេះ​ ​ ែនការ និងកា ក៏ដោយ។ ​ វ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងធ ក្នុងប ្វើ​ិមជ្ឈការ​ ​ ្រទេសនេះបា ​ ន​ ផ្ទេរ​ ការទទួលខុសត្រូវជា ​ ្នាក់ជាតិ ទៅ​ ​ បណ្តើរៗពីថ ់​ ្រោមជាតិ ដែល​ ថ្នាកក ​ មា ប្រសិនប ើ​ នការគ្រប់គ្រងបានល្អ អាច​ ផ្តលន ់​ ូវអ ​ ត្ថប្រយោជន៍យ យ៉ាងណាឱ្យ​ ​ ៉ាងច្រើន​ ជាពិសេស ក្នុងការធានា​ ការសម្រេចចិត្ត​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 7 ​ ធឡ នានា​ ើ ​ ើ្វ ង សប្រ ទៅតាម​ តម្រវ ូ ការ​ មល នៅ​ ា ។ បច្ចប ូ ដ្ឋន ុ ប្ ន្ន ការផ្តលស ់ វា េ ​ កង ុ្រ ភ្នព ុ្ន ទីកង ំ ញ ជប េ ​ នង ួ ​ ឹ ​ បញ្ហប ា ឈ ចណ ្រ ម និង​ ុ ខ្វះខាត​ ំ ច ​ ​ ្នុងវ ជាច្រើនក ​ ំខាន់ៗន ​ិស័យស ​ រសំអាតទឹកស ​ ីមួយៗ ដូចជា គមនាគមន៍ ប្រព័ន្ធលូរំដោះទឹកភ្លៀង ប្រព័ន្ធលូទឹកស្អុយ និងកា ​ ្អុយ​ ផ្គត់ផ្គង់ទឹកធ ជាដើម។ ការ​ ​ យអាជ្ញាធរ​ ​ ្វើឡើងដោ ស្វយ័តមួយ ដែលមានឈ្មោះថា​ រដ្ឋាករទឹកស ​ ្វយ័តក ​ ្នំពេញ ដែលទ ​ ្រុងភ ​ ទួលបាន​ ​ ៉ាងច ជោគជ័យយ ់​ បទពិសោធន៍ដ ​ ្រើន​ សម្រាប់ផ្តលជា ​ ល់វ ​ិស័យ​ ផ្សេងទៀត។ ខណៈពេលដ ​ ញ្ហាជាក់លាក់អា ​ ែលប មានលក្ខណៈ​ ​ ច​ គតា ខុសៗ​ ្នា​ មវិស័យ ការផ្តលហ ់​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជារួមនៅ ​ ​ មាន​ បទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងស កម្រិតនៅឡើយ ហើយ​ ​ មត្ថភាពពង្រឹងការ​ ​ ​ អនុវត្តបទដ្ឋានគតិយុត្តិទាំងនេះនៅ កម្រិតខ្សោយខ្លាំង។ នេះនា មាន​ ​ ្លូវត្រូវកកស្ទះ ងាយលិចលង់ រងការបំពុលបរិស្ថាន និងធ្វើឱ្យ​ ​ ំឱ្យផ បញ្ហ​ មាន​ ា ង្វះស ក ​ វា េ ​ ជាមូលដ្ឋន ា ​ ា ច្រន ជារួម។ បញ្ហជា កង ើ ​ ុ្ន ​ ចណោ ំ បញ្ហទា ម​ ា ង ំ នេះ​ បង្ក​ ផលប៉ះពាល់ខង ំា្ល ជាងគេ​ សហគមន៍​ ដល់​ ដល ែ ​ ចំណូលទាប​ មាន​ ។ ពមា បើទោះបីជា​ ំុ ន​ ​ ទនិ ន ្ន យ ័ ​ ពញ សមប េ លេញ​ ់ រសិកសា ្រា កា ្ នេះ​ កដោ ៏ យ ធនធាន​ ហរ ្ ទាន​ ិ ញ្ញបប កមត មាន​ សមប ិ្រ ​ ្រា ​ ស ់ វាជាម េ ​ ូ ដ្ឋន ​ល ា ​ ​ ីក្រុង​ បានក្លាយជាបញ្ហាចោទមួយ។ ទីក្រុង​ ក្នុងទ ភ្នំពេញ​ រកចំណូលបា ​ ន​ ពី​ ជាច្រើន ស្មើនឹងប ប្រភព​ ​ ្រមាណជា ៧០ ភាគរយ នៃ​ ​ តិ ដែលមានប្រភពពីថ ចំណូលជា ​ ្នាកក ់​ ្រោមជា ​ តិ។ ចំណូលនេះត្រូវចែករំលែកជា ​ មួយន ​ ្ថាប័នផ្សេងទៀត​ ​ ឹងស ទូទាំងប្រទេស ដែល​ ​ ្លះ រវាង​ នាំឱ្យមានភាពតានតឹងខ ​ដ្ឋាភិបាលថ្នាក់ជាតិ។​ ទីក្រុងនេះ និងរ ហូរជន់ន ក្នុងពេលជាមួយគ្នា ការ​ ៃ​ រវិនិយោគ​ ​ កា ​ ំឱ្យមានការអភិវឌ្ឍល ដោយផ្ទាល់ពីបរទេសនា ​ រអភិវឌ្ឍ​ ​ ំនៅដ្ឋានឯកជន និងកា ​ ណិជ្ជកម្មជា អចលនទ្រព្យពា ​ ីក្រុងភ ​ ទ្រង់ទ្រាយធំ​ ក្នុងទ ​ ្នំពេញ ដែលភា ​ គ​ ច្រើន​ ផ្តោតល ើ​ ្នកដែលមានជីវភាព​ ​ អ ​ ម្រិត​ កម្រិតមធ្យម និងក ​ េះតែកើនច ខ្ពស់ ដែលច ​ ប ​ ំនួនជា​ ន្តប ​ ន្ទាប់។ ប៉ុន្តែ ការអភិវឌ្ឍទាំងនេះព ​ ុំបាន​ ផ្តោតកា ​ កា ​ រយកចិត្តទុកដាក់ល រវាង​ ើ​ រភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង​ ​ ំនៅដ្ឋាន និងអ តំបន់អភិវឌ្ឍន៍ល ​ ចលនទ្រព្យទាំងនេះជា ​ មួយហ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគមនាគមន៍ក ​ ្នុងទីក្រុង ឬ​ ​ ែលក ផលប៉ះពាល់ដ ​ ើត​ លហ ឡើង​ ្ធ​ ែលមានស្រាប់ ឬ​ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នដ ការផ្តល់សេវាជាមូលដ្ឋានដ ​ ល់ប ​ ្រជាពលរដ្ឋក ​ ្រីក្រ។ ពុមា ការ​ ំ​ ន​ ​ ំបន់អភិវឌ្ឍ​ តម្រូវឱ្យត ​ ន​ ទាំងនេះមា ស្តុកលា អាង​ ប្រព័ន្ធ​ ​ មក ឬ​ លូរំដោះទឹកភ្លៀង​ ដោយខ្លួនឯង ហើយ​ ក៏ពមា ការ​ ុំ​ ន​ លក្ខខណ្ឌប កំណត់ពីស្តង់ដា ឬ​ ​ ច្ចេកទេស​ ​ នុវត្តតាមដែរ។ នេះកា ឱ្យអ ​ ន្ថែមទ ​ ន់តែដាក់សម្ពាធប លស ​ ៀត​ ើ​ េវា​ ដែលក ​ មា ​ ំពុងត ​ ីក្រុងភ ែ​ នកម្រិតរួចទៅហើយ ក្នុងទ ​ ្នំពេញ។ ទោះជា​ ​ ​ យ៉ាងណាក៏ដោយ តំបន់តាំងទីលំនៅទាំងនេះនៅ ​ ចឆ្លើយតបបាន​ ពុំទាន់អា ចំពោះ​ តម្រូវការ​ លំនៅដ្ឋានត ​ ៉ាង​ ​ ម្លៃសមរម្យយ ​ ​ ច្រើននៅ ទេ។​ ឡើយ​ ​ ្រកប​ ការអភិវឌ្ឍប ចីរភាពត្រូវបាន​ ដោយ​ គេទទួលស្គាលកា ់​ ន់តច ែ​ ្រើនឡើងថា បញ្ហា​ ​ ជា​ ដ៏សំខាន់មួយ សម្រាប់ទីក្រុងនេះ ហើយ​ យុទ្ធសាស្រ្តស្តីពីទីក្រុងប កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ផែនការ​ ត្រូវបាន​ ​ ៃតង​ ​ ្នំពេញ ដោយ​ រៀបចំឡើង សម្រាប់ទីក្រុងភ ដាក់បញ្ចូល​ មាន​ បញ្ជីគម្រោងប សំណើ​ ដែលមានសក្តានុពល​ ​ ៃតង​ យ៉ាង​ ច្រើន សម្រាប់ទីក្រុងនេះ។ ប៉ុន្តែ ដូចគ្នន ា​ ឹងផ ដទៃទៀត ដែលរ ​ ែនការ​ ​ ៀបចំ​ ​ យ​ ឡើងដោ ់​ វិការ ប្រើប្រាសថ ​បស់អ្នកផ ​ ្តល់ជំនួយដែរ ធនធាន​ ហិរញ្ញប្បទាន​ សម្រាបអ ​ ែនការ​ ់​ នុវត្តផ ​ តែជាប នេះនៅ ​ ញ្ហាប្រឈម។​ លហ ការវិនិយោគ​ ្ធ​ ច្រើន នឹងផ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នជា ​ ្តលផ ់​ ល​ ធំធេងបំផុតដ ​ ល់ស ​ ំពុងជ ​ ហគមន៍ចំណូលទាប ដែលក លំបាក​ ​ ួបការ​ ក្នុងជ ខ្លាំង​ ្រ​ ្នុងទីក្រុង ដែល​ ​ ីវភាពរស់នៅរបស់ខ្លួន ជាពិសេស សហគមន៍ក្រីកក ត្រូវ​ បាន​ រកឃើញថាជា​ ​ ែលមាន​ សហគមន៍ដ តម្រូវការ​ ​ ្ថិត​ ច្រើនជាងគេ (សហគមន៍ជាច្រើនស ខណ្ឌ​ នៅតាម​ ​ នលទ្ធភាព​ ជាយក្រុង)។ ប្រជាពលរដ្ឋតាមសហគមន៍ទាំងនេះមា តិចតួចបំផុត​ ​ រ​ ក្នុងកា ់​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនានា ពួកគេ​ ប្រើប្រាសហ ​ ្ងាយពី​ រស់នៅឆ កន្លែង​ ​ ែលពួកគេត្រូវការ ហើយ​ ដែលមានការងារ​ និងសេវាដ ក៏​ ​ មុខខ្លាំងបំផុតជា ប្រឈម​ ​ ឹងកា ​ មួយន លិចលង់ផងដែរ។​ ​ រ​ 8 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ​ ន​ ប្រអប់ទី ១៖ សេវាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុងដែលមា ​ ុសៗគ្នាក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ កម្រិតខ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគមនាគមន៍៖ ចំនួនយា ​ ែលត ​ នយន្តដ កើនចំនួនយ ​ ្រូវបានចុះបញ្ជី បាន​ ​ ៉ាងច្រើន នៅពេលដែលបណ្តាញ ថ្នលនៅ ផ្លូវ​ មានសមត្ថភាពនៅ​ ់​ ​ មានកម្រិតនៅឡើយ ហើយ​ ទាមទារឱ្យមានការ​ ជួសជុលក ច្រើន។ ​ ែលំអជា​ ​ មធ្យោបាយធ្វើដំណើរ​ ​ ត សាធារណៈទើបត ដាក់ឱ្យអ ែ​ ្រូវបាន​ ​ នុវត្តសាកល្បង​ ប៉ុណ្ណោះ ហើយ​ ចំនួនអ ប្រើប្រាស់មធ្យោបាយសាធារណៈទាំងនេះនៅ ​ ្នក​ ​ មាន​ ចរាចរណ៍ពមា តិចតួច ដោយសារតែ​ ស្ថានភាព​ ុំ​ ន​ ល្អប្រសើរ កាលវិភាគ​ មិនទៀងទាត់ និងរ ​ថយន្តក្រុងដ ​ ្រើ​ ​ ែលប មានគុណភាព​ ​ រភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង​ ទាប។ កង្វះកា ទីតាំងច រវាង​ ​ ីតាំងច ​ េញដំណើរដំបូង និងទ ​ ុងក្រោយ ក៏ជាក ​ ត្តដ ា​ ែលប ​ រ​ ​ ង្កកា ដល់កា រារាំង​ ប្រើ ​ រ​ ់​ ធ្យោបាយ​ ប្រាសម ផង​ ធ្វើដំណើរសារធាណៈ​ ដែរ ជាពិសេស ដោយសារតែ​ ភាពងាយ​ ស្រួលន ៃ​ រ​ ​ កា ពក ធ្វើដំណើរ​ ​ ​ ី​ ន្លែងមួយទៅ ​ ួយ តាមរយៈទោចក្រយានយន្ត និងរ កន្លែងម ផែនការ នឹងមា ​ម៉កកង់បី (ទុកទុក)។ បើតាម​ ការបន្ថែមរ ​ ន​ ​ ំនួន ១៨០ ​ថយន្តក្រុងច ី​ ះស្រាយ​ គ្រឿងទៀត ដើម្បដោ មួយ​ បញ្ហា​ ចំនួន ដែលរ ​កឃើញក ​ ្នុងក ​ េលអនុវត្តសាកល្បងនេះ។​ជម្រើសផ ​ ំឡុងព ​ ្សេងទៀត ដូចជា ​ ្រុងអ រថយន្តក ្ធ​ ក់ស៊ីតាមផ្លូវទឹក និងរ ​ គ្គិសនី ប្រព័នតា ​ថភ្លើងអា ​ កាស ក៏ក ​ ំពុង​ ត្រូវបាន​ ី​ ម្រួលដ ពិចារណាផងដែរ ដើម្បស ​ ញ្ហា​ ​ ល់ប ​ ួយចំនួន។​ កកស្ទះចរាចរណ៍ម ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង៖ ទីក្រុងភ្នំពេញងា ប្រព័នល លិចលង់ខ្លាំង ដោយសារតែ​ ​ យរងការ​ ​ ្លៀង និងប បណ្តាញលូរំដោះទឹកភ ​ ណ្តាញ​ ំ​ ្រប់គ្រាន់ ដើម្បប លូទឹកស្អុយ ពុគ ី​ ំពេញ​ តម្រូវការ​ ក្នុងទ ​ ីក្រុងទាំងមូលបាន លើកល ​ ខ ​ ែងត ែ​ ណ្ឌកណ្តាលក្រុងចំនួនបួន ដែលបាន​ ​ ្រយោជន៍ព ទទួលប ​ជ ​បស់អ្នកផ ី​ ំនួយរ ​ ្តល់ជំនួយ។ ផ្ទុយទៅវិញ តំបន់នៅ ​ សេសសល់ផ្សេងទៀត​ ក្នុងទីក្រុងព ុំ​ ន​ ​ មា ្ធ​ ូរំដោះ​ ប្រព័នល ​ ្លៀង និងប ទឹកភ ទឹកជំនន់​ ​ ្រព័ន្ធការពារ​ ពេញលេញឡើយ ដែលនា ​ ំឱ្យទ ​ ីក្រុងនេះងា ​ យ​ ដោយសារតែ​ រងគ្រោះ​ ​ ែល​ ការលិចលង់ដ ​ ឹកញាប់។ ប្លង់គោល​ ឧស្សាហ៍កើតឡើងញ ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង​ ប្រព័នល ត្រូវបាន​ រៀបចំឡើងដោ ​ យ​ JICA ប៉ុនម ​ ន​ ្តែ​ ិនទាន់មា ការ​ ​ ្យបា កំណត់ឱ ​ ន​ ច្បាស់លាស់នៅឡើយពីស ​ ្ថាប័នដ ​ ែលន ​ ឹកនាំកា ​ ឹងមានតួនាទីដ ​ រអនុវត្តផែនការនេះ។ ័ ល ប្រពន ្ធ ទ ​ ឹ ស្អយ ូ ក ុ និងកា ​ រសំអាតទឹកស្អយ ុ ៖ បច្ចប ុ ប នះ ្ ន្ន​ មន េ នៅ​ បព ិ ទាន់មាន​ ្រ ន ័ ​ ្ធ អា ស ុ ​ ំ តទឹកស្អយ ផវ ជា​ ូ្ល ការ​ កង ទក ុ្ន ​ ុ្រ ​ ី ង ភព េ ​ ំ្ន ញ ​ ឹកសំណល់ផ្សេងទៀត ហូរលា នៅឡើយទេ។ ទឹកស្អុយ និងទ ​ ឹកភ ​ យឡំជាមួយនឹងទ ប្រឡាយ​ ​ ្លៀង តាម​ ​ ្រឡាយ​ លូមានគំរប និងប ​ ើកចំហជា លូប ​ ន្ទាប់មក ហូរច ​ ច្រើន ដែលប ​ ូលទៅ​ ក្នុងទ ​ ន្លេ​ បឹង និងដ ​ទ ើ​ ង្វះហេដ្ឋា​ ី​ ំនាបលិចទឹករបស់ទីក្រុងនេះ។ បន្ថែមពីលក សម្ព័ន្ធ ការ​ រចនា​ ុំ​ ន​ ពមា បទដ្ឋានគ ​ តិយុត្តិ និងកា ​ រពង្រឹងការអនុវត្ត នាំឱ្យទ ​ ឹកស្អុយ​ ​ ុំបានឆ្លងកាត់ការសំអាត​ ដែលព ហូរចូលទៅ​ ត្រូវ​ ​ ន្លេបឹងធម្មជាតិ ដែលប ក្នុងទ ​ ល់ប ​ ង្កជាការគំរាមកំហែងដ ​ ្រជាពលរដ្ឋដ ​ រិស្ថានទីក្រុង ជាពិសេស ដល់ប ​ ែលរស់នៅតាមតំបន់​ ​ ប​ ចំណូលទា ប្រឡាយលូ និងប ជុំវិញ​ ​ ឹងបួរនានា។ ខណៈពេលដែលកា ​ រសិក្សាក ​ ្រោមការឧបត្ថមរ ្ភ​បស់អ ​ ្តលជ ​ ្នកផ បាន​ ់​ ំនួយនានា​ ​ ម្រូវការ​ បង្ហាញឱ្យឃើញពីត ​ ឹកស្អុយក នៃការសំអាតទឹកសំណល់ និងទ ​ ីក្រុងភ ​ ្នុងទ ​ ្នំពេញ មានការសម្រេចវឌ្ឍនភាពបានតិចតួច​ ​ រ​ ប៉ុណ្ណោះ ក្នុងកា ់​ ិរញ្ញប្បទាន​ ផ្តលហ ​ រវិនិយោគទាំងនេះ។​ ដល់កា ូ សំណល់រង ការប្រមល ឹ ៖ ក្រម ុ ហ៊ន ុ ​ ឯកជនមួយ​ បានទទួលកិចស ្ ​ ្ច នយា អក ជា​ ្ន ​ ផល ់ វា ្ត ស ្រ ល េ បម សណ ូ ​ ំ ល់រង ឹ ​ តមែ យ ​ ួ គត់រយៈពេល ​ ្វើការ​ ៤៩ ឆ្នាំ បើទោះបីជាមានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងធ ​ ៏ដោយ។ សេវានេះ​ កែសម្រួលក លក្ខណៈរដិបរដុបខ្លាំង ដោយសារតែ​ មាន​ កម្លាំងពលកម្ម និងកា ការកកស្ទះចរាចរណ៍ បញ្ហា​ រីកចម្រើនយ ​ រ​ ឆាប់រហ័សរបស់ទីក្រុង ដែលធ្វើឱ្យមា ​ ៉ាង​ ​ហូតដល់ ​ នសំណល់រឹងរ ជារ ១០0-២០០ តោន មិនត្រូវបានប្រមូល​ ​ ្នំពេញ ហើយ​ ​ ៀងរាល់ថ្ងៃ ក្នុងទីក្រុងភ ​ ំណល់រឹងទាំងនេះត្រូវបានគេដុត ឬ​ ចុងក្រោយស ដាក់ចោ កប់ចោល ឬ​ លើផ្លូវតែម្តង។ ការ​ ​ ល​ ចោលសំណល់រឹងទៅ ​ ​ ក្នុងប ​ ណ្តាញលូធ ា​ ក់ព័នន ​ ្វើឱ្យបញ្ហពា ​ ្រព័ន្ធលូរំដោះទឹកភ ្ធ​ ឹងប ​ ្លៀង ​ រពារទឹកជំនន់ កាន់តធ និងកា ​ ន្ថែមទៀត។ ែ​ ្ងន់ធ្ងរប ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក៖ ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកក ​ ្នំពេញបា ​ ្នុងទីក្រុងភ ​ ន​ ទទួលជោគជ័យយ ​ ៉ាងច្រើន មួយផ្នែកធំ ដោយសារ​ ែ​ រដឹកនាំរ តកា ​បស់​ ​ ្រុងភ រដ្ឋាករទឹកស្វយ័តក ស្ថាប័នស្វយ័តទ ​ ្នំពេញ ដែលជា​ ​ ទួលថវិកាពីអ ​ ្នកផ្តល់ជំនួយនា ​ នា។ ដោយសារតែ​ ផ្លាស់ប្តូររ មានការ​ ​បៀប​ សម្រាបស ទទួលហិរញ្ញប្បទាន​ ​ដ្ឋ ធនធាន​ ់​ ្ថាប័នរ ហិរញ្ញប្បទាន​ ត្រូវ​ ឆ្លងកាត់តាមក្រសួងវិញ ដែលនា ​ ំឱ្យមា ការ​ ​ ន​ ​ រ​ ពន្យារពេលកា ​ ម្រោងជា អនុវត្តគ ​ ច្រើន។​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 9 ​ ំពោះ​ ឧបសគ្គច ​ រអភិវឌ្ឍទ ការពង្រីក និងកា ​ ្រកប​ ​ ីក្រុងប ប្រសិទ្ធភាព ដោយ​ ុស ចក្ខវ ័ ​ ិ យ នកា ៃ រពង្រក ី និងការអភិវឌ្ឍទីកង ំ ញ ុ្រ ភ្នព បក េ ​ ្រ ប​ ដោយ​ បស ិ ភា ្រ ទ ុ ពាក់ពន ្ធ ព មានចំណច ័ ​ ន ្ធ ង ភាពប្រកត ឹ ​ ែ និរន្តរភាព ួ ប្រជង បរិយាប័ន។ និង​ ្ន ដើមប ្​ ស ី ម្រច េ ​ ា ខា គោលដៅទាំងនេះ បញ្ហសំ ន់ៗចំនន ួ បី​ តវ កណ ូ្រ បាន​ ំ ះ​ ំ ត់ថាជាឧបសគ្គចពោ ី្រ និង​ ការពងក ្​ ការអភិវឌឍ ​ ្រកប​ ទីក្រុងប ប្រសិទ្ធភាព ដូចព ដោយ​ ​ ង​ ​ ិភាក្សាខា ក្រោម។ ពុំ​ ការ​ ការបែងចែកត មាន​ ​ ួនាទី និងកា ​ រទទួលខុសត្រូវឱ្យបាន​ ច្បាស់លាស់៖ ក្រោមក ់ វិមជ្ឈការ​ ​ ំណែទម្រង​ ​ នុវត្តកា ដែលអ ​ លពី​ ាំ​ ុងក្រោយនេះ ទីក្រុងភ ប៉ុន្មាន ឆ្នច បានទទួលស ​ ្នំពេញ​ ​ ្វ័យភាព​ នយោបាយ និងហ ​ ិរញ្ញវត្ថកា ែ​ ្ពស់ជាងមុន ប៉ុនទ ុ​ ន់តខ រវាង​ ្តែ​ ំនាក់ទំនង​ ​ ន្ទីរនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ នៅ​ ក្រសួង ស្ថាប័ន និងម តម ​ ន់មានភាពច្បាស់លាស់។ ដោយសារតែ​ ែ​ ិនទា ​ ន​ ទីក្រុងភ្នំពេញមា អ្នកបោះឆ្នោត​ ្រ​ ណបក្សប្រឆាំងច្រើនកា គាំទគ ​ ៉ុន្មានឆ្នច ​ លពីប ាំ​ ុងក្រោយនេះ វិសាលភាព​ ដែលក ​ ្រុងអា ​ ច​ ​ នុវត្តផ រៀបចំផែនការ និងអ ដោយ​ ​ ែនការ​ ខ្លួន​ ​ ទួលរងឥទ្ធិពល​ ឯង ក៏ទ ទំនាក់ទំនង​ ដោយសារ​ នយោបាយ និងរ ​ដ្ឋបាល ក្នុងក ​ ្របខ័ណរ ្ឌ​ដ្ឋាភិបាល​ ​ ្នាក់ជាតិ និងថ នៅថ ់​ ្រុង​ ​ ្នាកក ​ នធាន​ ផងដែរ។​ ស្របពេលដែលមានការផ្ទេរការទទួលខុសត្រូវ និងធ ុ​ ក ហិរញ្ញវត្ថព ខណ្ឌ និងស ី​ ្រុង ទៅ​ នៅ​ ​ ង្កាត់ កង្វះសមត្ថភាព​ ម ់ ូលដ្ឋានបា ថ្នាក​ ក្លាយជា​ ​ ន​ បញ្ហា​ កាន់តែសំខាន់ ដោយសារតែ​ ស្ថាប័នទា ​ ្វះខាតបុគ្គលិក និងខ ​ ំងនេះខ ​ បករណ៍ប ​ ្វះឧ ​ រិក្ខារ។ បញ្ហានេះ​ លកា មានឥទ្ធិពល​ អនុវត្តផែនការទាំងនេះ។ ឧទាហរណ៍ វាជារឿងធម្មតា អគារ​ ើ​ ររៀបចំផែនការ និងការ​ ​ ម្ពស់ខ្ពស់​ កម្ពស់មធ្យម និងក ​ ប់ន សង់ជា ​ ្លូវទ ​ ឹងផ ្រ​ ែលបែងចែកតែជាពីរចំណែក ​ ទឹងដប់ម៉ែតដ ដែលព ​ មា ុំ​ ន​ ទំហំធំគ្រប់គ្រាន់ ់​ ំណើនច សម្រាបក ឡើយ។ ​ រាចរណ៍​ ិ ​ ប្រសន បព ​ ំុ ន​ ើ មា ការរៀបចំ​ កល ំ ហេដរ ែ អ ័ ទ ា្ឋ ចនាសម្ពន្ធ េ ា ​ បណ្តញសវា េ ជាមូលដ្ឋន ា ​ ទក របស់​ ុ្រ ​ ី ង មនិ អាច​ ទប់ជាមួយនឹង​ កណ ើ ​ ំ ន ចន ួ ​ ំ ន ​ ន​ មនុស្សបា ឡើយ។​ ែ ការ​ ការអនុវត្តផន ​ ន​ នៅមា កម្រត ិ ​ មត្ថភាពស្ថប ហើយស ា ន ​ ​ ័ នៅមាន​ កមត ិ្រ ៖ មាន​ បើទោះបីជា​ ផនែ ការ​ ជាចន ើ្រ ​ ពាក់ពន ន ្ធ ង ័ ​ ឹ ​ ុ្រ ក៏ដោយ ការអនុវត្តផ ការអភិវឌ្ឍទីកង ​ ន ការពងង ែ ការទាំងនេះ និង​ ​ រអនុវត្ត​ ឹ្រ កា បទដ្ឋន ា គតិយត ុ នា នៅ​ ិ្ត នា​ កមត មាន​ នៅឡើយ ិ្រ ខ្សោយ​ ​ ើកឱ ដែលប ​ កាសឱ្យកា ​ រអភិវឌ្ឍក ​ ើតឡើងម ​ ិនរ រយ និងគ្មានសណ្តាប់ធ្នាប់។ ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ចំណុចខ្វះចន្លោះគ ​ ៀប​ ​ ួរឱ្យកត់សម្គាល់​ ​ ែនការ​ មួយ គឺផ ់​ ីធ្លីលំអិត សម្រាប់តម្រង់ទិសដ ប្រើប្រាសដ ​ ល់កា ​ រអភិវឌ្ឍតាមភូមិសាស្ត្រនានា។ បើទោះបីជាមា ​ ន​ ​ ្នំពេញ​ ទីក្រុងភ មាន​ ​ តែជាឯ ប្លង់គោល ២០៣៥ ក៏ដោយ ឯកសារនេះនៅ ទូលំទូលាយ ដោយ​ ​ កសារ​ ពមា ុំ​ ន​ ចែងល ​ ំអិត​ ី​ រពង្រីកភ អំពកា ​ រ​ ​ ូមិសាស្ត្រ និងកា ​ ីក្រុងឡ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី ក្នុងទ ​ ើយ។ ដោយ​ សារតែហេតុនេះហើយ ការ​ អភិវឌ្ឍ​ កើតឡើងម ​ ្តីពីការ​ ​ ិនស្របតាមចក្ខុវិស័យស ប្រើប្រាស់ដីធ្លី ​ ុំមាន​ និងព ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នស កែលំអហ គាំទដ ្ធ​ ម្រាប់​ ្រ​ ល់កា ​ រអភិវឌ្ឍទា ​ ំងនេះ។​ ក្នុងក ដែលមា ​ រណី​ ផែនការ ឬ​ ​ ន​ ក្រមបទដ្ឋានគតិយុត្តិ ​ នៅ ការអនុវត្តក ​ ឹងកា ៏​ តែជួបន លំបាក។​ ​ រ​ ់​ ិរញ្ញប្បទាន​ ការផ្តលហ មាន​ ពុំ​ និរន្តរភាព៖ ធនធាន​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុង នៅ​ សម្រាប់ការគ្រប់គ្រង​ ការផ្តល់សេវា និងហ មាន​ តិចតួច ដែល​ កម្រិត​ រារាំង​ ជាឧបសគ្គ​ ដល់​ សាធារណៈជាច្រើន​ ធ្វើទៅបាន។ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ អ្វីដែលអាច​ ទីក្រុង​ ក្នុង​ ត្រូវ ភ្នំពេញ​ អភិវឌ្ឍក ​ បាន​ ​ ំនួយប ​ ្រោមជ ​ រទេស និង​ ការ​ វិនិយោគ​ ឯកជន ប៉ុនកា លល ្តែ​ រវិនិយោគ​ ​ រអភិវឌ្ឍអ ើ​ ំនៅដ្ឋានឯកជន និងកា ​ ចលនទ្រព្យ​ ្ជ ម្ម​ ជាលក្ខណៈពាណិជក មាន​ ផត គោលដៅ​ ល​ ោ្ត ​ ប ើ ជា ដល ្រ ពលរដ្ឋ​ ជវ ែ មាន​ ី ភាព​ កមត ិ្រ ​ កណ្តល កមត ា និង​ ខស ិ្រ ​ ដ ្ព ​ ់ ល ែ ​ ចះ ែ ន​ េ តមា ចន ួ ​ ំ ន កើនឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។​ សម្រាបប អាទិភាព​ ​ រិយាប័ន្ន ់​ ង្កើនភាពប្រកួតប្រជែង និរន្តរភាព និងប ិ យ ការពិនត ឡង ្​ ើ វិញនេះ​ បាន​ ា ឱ្យឃើញពីអាទិភាព​ បង្ហញ គោលនយោបាយ​ ជាចន ើ្រ ពាក់ពន ័ ​ ្ធ មួយ​ ជា នងឹ ​ ការ​ ពងក ការអភិវឌឍ ី្រ និង​ ្​ ​ ពេលអនាគតរបស់រាជធានីភ្នំពេញ។ បទពិសោធន៍ដ ទីក្រុងនា អនុវត្តល្អនានា​ បង្ហាញថា ការវិនិយោគ​ ​ ែលបានពីការ​ ​ ច​ មួយចំនួនអា ់​ ល​ ផ្តលផ បាន​ រយៈពេលវែង​ ច្រើន និងអា យ៉ាង​ ​ ច​ ជួយក ​ ំណត់ពីឱកាស​ នូវក សម្រេចបាន​ ​ រកាត់បន្ថយភាពក្រីករ ​ ំណើន និងកា ្រ​បស់​ ​ េះ។ សម្រាប់ករណីទ ទីក្រុងន ​ ីក្រុងភ ​ ្នំពេញ ផ្នែកចំនួនបួនត ​ ្រូវបានចាត់ទុកថាជា​ អាទិភាព​ ​ ីមួយៗ មាន​ ខ្ពស់ជាងគេ។ ក្នុងផ្នែកន ការ​ ់​ អនុសាសន៍ជាក់លាក់ ទៅតាម​ ផ្តលជា នៃអាទិភាព និងល លំដាប់លំដោយ​ ពេលវេលា ដោយ​ ​ ំដាប់លំដោយ​ ប៉ាន់ប្រមាណពី​ មានការ​ ​ ំបាច់ សម្រាបកា ក្របខ័ណ្ឌពេលវេលា ដែលចា ់​ រអនុវត្ត (តារាងទី ១)។ ខណៈ​ ពេល​ ការអនុវត្ត​ សកម្មភាព​ ត្រូវការ​ មួយចំនួន​ ពេល យ៉ាងច្រើន ហើយ​ វេលា​ ពិបាក​ អាច​ នឹងអនុវត្ត សកម្មភាព​ ផ្សេងទៀត​ អាច​ ​ ន​ អនុវត្តបា លឿន ដើម្បីសម្រេចបានផលរយៈពេលវែង​ ែ​ ្រើន។ លំដាប់ល ឱ្យបានកាន់តច ​ ំដោយ​ ​ ពេលវេលា និងល ​ ំដាប់លំដាយ​ បង្ហាញតា អាទិភាព ត្រូវបាន​ ​ មវិស័យនីមួយៗ ដើម្បីធានាឱ្យ​ ​ ការ​ មាន​ ​ ទ្ធផល។ សម្រេចល 10 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ំ ស្ថប កែលអ ា ន ​ ក ័ និងល ើ ​ កម្ពសអ ​ ់ ភិបាលកិច៖ ្ច ស្ថប ​ ា ន័ ​ ដល េ ​ ែ បំពញ ្រ បដោយបស ការងារបក ្រ ទ ិ ភា ្ធ ព គឺស ​ ខា ្រា កា ំ ន់ សមប ្ ់ រអភិវឌឍ ​ រគ្រប់គ្រងទីក្រុង។ ខណៈពេលដែលគ និងកា ​ ្វើវិមជ្ឈការ​ ​ ំនិតផ្តួចផ្តើមធ របស់ប ​ ្រទេសកម្ពុជា គឺជាកា ​ រ​ ដ៏សំខាន់មួយ នៅ បោះជំហាន​ ​ ​ នវិសាលភាព​ តែមា ថ្នាកម សម្រាប់ពង្រឹងសមត្ថភាព​ ជាពិសេស នៅ​ ់​ ូលដ្ឋាន ផ្តល់ការបញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ពីតួនាទី និងការ​ ​ ុសត្រូវរ ទទួលខ ​វាង​ ក្រសួងជំនាញពាក់ព័ន្ធ និងសា ​ លារាជធានីភ្នំពេញ និងកា ​ រសម្របសម្រួលកា ​ រគ្របគ ​ ររៀបចំផែនការ និងកា ់​ ្រង​ គ្រប់គ្រងទឹកជំនន់ សេវាគមនាគមន៍ក ក្នុងទីក្រុង ដូចជា ការ​ ​ ីក្រុង និងស ​ ្នុងទ ​ េវាប្រមូលសំណល់រឹង ជាដើម។ លើសពីនេះ ទីក្រុង​ ​ ៏អាច​ ភ្នំពេញក វិធីសាស្តដ រិះរក​ លក្ខណៈច្នៃប្រឌិតថ្មប ្រ​ ែលមាន​ ី​ ន្ថែមទៀត ដើម្បប ី​ ង្កើនកា ​ រ​ ់​ ំណូលដ ប្រើប្រាសច ​ ្រភព​ ​ ែលបានពីប ផ្ទាល់​ ប្រើប្រាសប ខ្លួន ដូចជា ការ​ ​ ័ត៌មាន និងសា ់​ ច្ចេកវិទ្យាព ​ ដើម។​ ​ រគមនាគមន៍ (ICT) ដូចជាប្រទេសតង់ហ្សានីជា កែលំអការរៀបចំក្រុង និងការអនុវត្តផែនការទីក្រុង៖ ដើម្បស ​ ូវច ី​ ម្រេចន ​ ក្ខុវិស័យ ដូចដែលបា ​ ន​ ដាក់ច ​ េញ​ ​ ្លង់គោល​ ក្នុងប រាជធានី​ រៀបចំផែនការ ការ​ ភ្នំពេញ ២០៣៥ ចាំបាច់ត្រូវមានការពង្រឹងដំណើរការ​ លិខិតបទ​ រៀបចំ​ ​ តិយុត្តិ និងកា ដ្ឋានគ ​ រអនុវត្តផែនការ និង​ ក្នុងទីក្រុង និង​ លិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិទាំងនេះ​ ត្រូវតែមានការរៀបចំផែនការស្តីពីការ​ ចាំបាច់​ មួយជាបន្ទាន់។ ប្រើប្រាស់ដីធ្លីលំអិត​ ​ ធានា​ ការ​ ណា​ យ៉ាង​ ឱ្យកា ​ រ​ រៀបចំភ ​ ូមិសាស្ត្រ ការ​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងកា ប្រើប្រាស់ដីធ្លី ការអភិវឌ្ឍហ តាម​ ​ រផ្តល់សេវា អាច​ ​ ំណើន​ ទាន់ក ​ ្តលកា ចំនួនប្រជាជន និងផ ្ត​ ្យមានការអភិវឌ្ឍហ ់​ រលើកទឹកចិតឱ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នប ្ធ​ ែបប ​ ្រមូលផ ​ តា កន្លែង អាច​ ្តុំ​ ម​ បញ្ចៀស​ ជួយ​ មិនឱ្យ​ ​ ន្លងដ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុងធ្លាក់ទៅក្នុងគ ​ ្មានប ​ ែលគ ​ ្រសិទ្ធភាព។ ប្រទេសស ​ ឹង្ហបុរី​គឺជាប ​ ្រទេសដ ​ ែលផ ូ​ ៏លអ ​ ្តល់គំរដ ី​បៀប​ ្អ​ ំពរ រៀបចំផែនការ​ បំពេញ​ ទីក្រុង ដើម្បី​ តម្រូវការទីក្រុង​ ក្នុង​ រយៈពេលវែង។ អភិក្រមបែបនេះ​ ក៏អាច​ សម្រាប់ទីក្រុងភ្នំពេញផងដែរ ប៉ុន្ត​ អនុវត្តបាន​ ែ ឱ្យមានការ​ ទាមទារ​ កែទម្រង់ធំៗ និងកា ​ រធ្វើទំនើបកម្មអ ​ ភិក្រមដ ​ ែលប ់​ ម្រាប់រៀបចំផែនការ​ ​ ្រើប្រាសស បច្ចុប្បន្ន។​ លើ​ វិនិយោគ​ ​ ្រកប​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុងប ដោយចីរភាព៖ តម្រូវការហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុងមា ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ដែល​ ​ ន​ ុំ​ ន​ ប្រសិនបើពមា កំណត់អាទិភាពឱ្យបានច្បាស់លាស់ទេ ប្រាកដជា​ ការ​ ធ្វើឱ្យប ​ ៉ះពាល់ដ ​ ល់កា អភិវឌ្ឍ និងភា ​ រ​ ​ ពប្រកួតប្រជែងរបស់ទី ់​ ្នាប់ ការលិចលង់ និង​ ក្រុងជាមិនខាន។​ ការសាងសង់អគារគ្មានសណ្តាបធ កកស្ទះចរាចរណ៍ នឹងប ការ​ ​ ន់តែធ្ងន់ធ្ងរជាងពេល​ ​ ន្តកា ពុំ​ បច្ចុប្បន្ន ប្រសិនបើ​ មាន​ ការ​ វិនិយោគ​ ថ្មីៗនោ ចាំបាច់ត្រូវមានការវិនិយោគ​ ​ ះទេ។ ខណៈពេលដែល​ តាមវិស័យ ដូចជា ប្រព័ន្ធ​ ​ ីក្រុង ប្រព័នល គមនាគមន៍ទ ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង ប្រព័ន្ធលូទឹកស្អុយ និងកា ​ រ​ សំអាតទឹកស្អុយជា ​ ដើម ការវិនិយោគ​ នឹងផ ទាំងនេះ​ ​ ្តល់​ កាន់តច ប្រយោជន៍​ ើ្រ ប្រសន ែ ន ិ បើ​ ការអនុវត្ត​ អាចធ្វទៅ ដោយមានការសមប ើ បាន​ ្រ សមល ួ្រ ​ បាន​ ល។ ្រ ន ្អ បស ពមា ិ បើ​ ​ ំុ ន​ ដោះសយ ការ​ ្រា ​ ា ព បញ្ហប ័ ​ ្រ ន ្ធ ​ ល ូ ដោ រ ំ ះទឹកភ្លៀង​ តាម​ តប មយ ំ ន់​ ួ ​ ួ ចំនន កង ុ្រ ​ ុ្ន ទីកង ឱយ្​ បាន​ តម ូ្រ នោះទេ ការវិនយោ ឹ្រ តវ ិ ល​ គ​ ើ វ ផ ូ្ល ថ្នល​ ក ់ ​ ៏ ​ ព ំុ ន​ មា នរ ែ។ ិ ន្តរភាពដរ ​ ួយចំនួនក សម្រាប់តំបន់ម ​ ែលមានសក្តានុពល​ ​ ្នុងទីក្រុង ជាពិសេស តំបន់ដ គួរប្រើប្រាស់​ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ការវិនិយោគ​ គ្របជ អភិក្រម​ ​ ម​ ់​ ្រុងជ្រោយតា ទីកន្លែងជា ​ ក់ស្តែង។ ការធ្វើបែបនេះទា ​ មទារឱ្យមាន​ ការ​ ​ ីក្រុង ឬ​ កែលំអទ ​ ហគមន៍ក កែលំអស ​ ្នុងទីក្រុង ​ ិនត្រឹមតែនឹងល ដែលម ​ ម្ពសជ ​ ើកក ់​ ីវភាពរស់នៅ និងប ​ ង្កើនល ​ ទ្ធភាពប្រើប្រាស់ហេដ្ឋារចនា​ ្ធ​បស់ប សម្ព័នរ ​ ៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ​ ​ ្រជាពលរដ្ឋប ​ ំងជ ថែមទា ​ ្យមានការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិចនៅ ​ ម្រុញឱ ្ច​ ​ មូលដ្ឋាន និងកា ​ រ​ ​ រងារទៀតផង ជាពិសេស នៅពេលកា បង្កើតកា ​ រអភិវឌ្ឍសហគមន៍ ដែលមានគ្រប់សេវាសំខាន់ៗនៅជិត ក្នុងព ហើយ​ ​ េលជាមួយគ្នមា ា​ ន​ ការបង្កើនកា ​ រវិនិយោគ​ លប ក្នុង​ ើ​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍សាធារណៈ​ ភ្នំពេញ។ ជាមួយ​ ទីក្រុង​ ជោគជ័យ​ នឹង​ ស្តែង​ ដែល​ ចេញពី​ ការប្រើប្រាស់អភិក្រមបែបនេះ គេ​ នឹង​ ងាយ​ កាន់តែ​ អភិក្រម​ យក​ ទៅ​ នេះ​ ​ ម​ អនុវត្តតា យុទ្ធសាស្តផ ទីតាំងជា​ ្រ​ ្សេងទៀត​ របស់ទីក្រុង។ ឧទាហរណ៍ពទ ី​ ីក្រុងត ​ ឹង្ហបុរី អាច​ ​ ូក្យូ និងស ​ ្វីដែលអាចធ្វើទៅ​ បង្ហាញពីអ បាន។​ ​ រពង្រីកទីក្រុងប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន៖ ការខ្វះផែនការ​ ធានាឱ្យមានការអភិវឌ្ឍ និងកា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្ត និង​ សម្រាប់​ ​ ្ឋាន ភាពយឺតយ៉ាវ​ លំនៅដ ក្នុងការផ្តល់សេវា និងប ​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍ និងកា ​ រភ្ជាបទ ់​ ំនាក់ទំនង​ ​ ុំគ្រប់គ្រាន់ ធ្វើឱ្យវ ក្នុងទីក្រុងព ​ិសមភាព​ ប្រជាជនរស់នៅក រវាង​ ​ ន់តរ ​ ្នុងទីក្រុងកា ែ​ីកធំទៅៗ។ វិសមភាព​ មិនត្រឹមតែបង្កការគំរាមកំហែងល ​ ន នដ ើ​ ិរន្តរភាព​ អភិវឌ្ឍន៍​ ៃ​ ំណើរការ​ នាំឱ្យមា ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏អាច​ ការ​ ​ ន​ ​ ម្លោះក បែកបាក់ និងជ តំបន់ទីក្រុងដែលមានប្រជាជនរស់នៅ​ ​ ្នុងសង្គមផងដែរ ជាពិសេស នៅ​ ​ កកុញ ដែល​ ច្រើនក ​បស់អ្នកមាន និងអ្នកក្រ អាច​ ជីវភាពរស់នៅរ ី​ ួយប ខុសគ្នាដាច់ស្រឡះ។ គោលនយោបាយ​ ដើម្បជ ​ ្រជាពលរដ្ឋ​ ឱ្យអាចចូលរួមបាន​ ដែលមានចំណូលទាប​ ក្នុងទីផ្សារការងារ ស្វែងរក​ ពេញលេញ​ ​ ែលមានតម្លៃសមរម្យ អាច​ លំនៅដ្ឋានដ ទទួលបាន​ ា និង​ សេវាជាមូលដ្ឋន សម្លង មាន​ េ ​កង ុ្ន ​ ការធ្វស ើ ច ស ី មច េ ក្ត​ ជយ េ្រ ចិត្ត នឹង​ ួ ឱយ ្ប ្រ ពលរដ្ឋ​ ​ ជា អាច​ បយោ ទទួលបាន​ ្រ ជន៍​ យង ំ លា ា៉ ទូលទ ​ ូ យ​ ​ រអភិវឌ្ឍ ពីកា ការ​ និង​ ពង្រីកទីក្រុង។ គោលនយោបាយទាំងនេះ រួមមាន លើកក គោលនយោបាយ​ ់​ រិយាប័នស ​ ម្ពសប ្ន​ េដ្ឋកិច្ច ​ ង្គម។ សម្រាប់ទីក្រុងភ ភូមិសាស្ត្រ និងស ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង​ ​ ្នំពេញ អាទិភាព រួមមាន ការ​ ​ ្រីកជា ប្រជាពលរដ្ឋក ្រ​ មួយទីផ្សារការងារ បង្កើតហ តាមរយៈការ​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគមនាគមន៍ និងស ​ េវា​ ធ្វើដំណើរសាធារណៈ​ ឱ្យកា ​ នតម្លកា ​ ន់តែប្រសើរ និងមា ៃ​ ន់តែសមរម្យ ​ ែលងា ការកសាងភាពធន់ទៅនឹងវិបត្តិនានា ជាពិសេស អ្នកដ រងទឹកជំនន់ក ​ យ​ លទ ​ ្នុងទីក្រុង ការវិនិយោគ​ ​ រ​ ើ​ ឹកស្អាត អនាម័យ និងកា ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 11 សហគមន៍ដែលមានចំណូលទាប និងប ប្រមូលសំណល់រឹង​ តាម​ ​ស់​ ​ ង្កើនបរិយាប័ន្នសង្គម​ ដើម្បីផ្តល់ភាពអង់អាចឱ្យប្រជាពលរដ្ឋរ ក្នុងទីក្រុងអាចចូលរួម និងរ នៅ​ ​ ៉ាងសកម្ម​តាមរយៈកម្មវិធីកែលំអនា ​ួមចំណែកយ ​ ្លាបអ ​ នា ដូចដែលធ ​ ្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ថៃ ់​ នុវត្ត ក្នុងប ​ ៀតណាម ជាដើម។ ទិន្នន័យភាពក្រីកមា និងវ ្រ​ ន​ សម្រាប់តំបន់ភាគច្រើនរ ​បស់ទ ​ ីក្រុងនេះ (ហើយ​ ​ េលឆាប់ៗនេះ នឹងមា ក្នុងព ​ ន​ ់​ ំណត់ពីតំបន់ដែលមានតម្រូវការ​ សម្រាប់ទីក្រុងទាំងមូល)។ ទិន្នន័យនេះអាចប្រើប្រាស់ សម្រាបក ី​ ត់បន្ថយ​ ច្រើនជាងគេ ដើម្បកា ​វាង​ គម្លាតរ ​ ន និងអ អ្នកមា ​ ្រ។​ ​ ្នកក តារាងទី ១៖ សង្ខេបអ សម្រាប់ទីក្រុងភ ​ នុសាសន៍ជាអាទិភាព​ ​ ្នំពេញ ផ្នែកគោលនយោបាយ អនុសាសន៍ រយៈពេល ទៅតាម​ (រៀបចំលំដាប់លំដោយ​ ​ ូចៗ) ផ្នែកត (ខ្លី មធ្យម វែង) ​ ើកក កែលំអស្ថាប័ន និងល ​ ម្ពស់​ ™™ បញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ពត ី​ ួនាទី និងកា ​ រទទួលខុសត្រូវរ ក្រសួង​ ​វាង​ ខ្លី ្ច​ អភិបាលកិច៖ ្ធ​ នា និងសា ពាក់ព័ននា ​ ្នំពេញ ដើម្បធា ​ លារាជធានីភ ី​ នាយ៉ាងណាឱ្យមាន​ ធស ការ​ ការរៀបចំ​ ើ្វ មាហរណកម្ម​ ផន ែ ការទីកង ុ្រ និង​ ់ វា ការផ្តលស ជាមួយ​ េ ​ ា​ ្រកប​ គ្នប និរន្តរភាព។ ដោយ​ ™™ បញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ពី​ ការ​ ទទួលខុសត្រូវរបស់​ សាលារាជធានី ខ្លី សង្កាត់ ពាក់ព័នជា ខណ្ឌ និង​ ​ ឹង​ ្ធ​ មួយន ធ្វើសមាហរណកម្ម និងកា ការ​ ​ រ​ ហិរញ្ញប្បទាន​ ផ្តល់​ ការផ្តល់​ ផែនការ និង​ ការ​ សេវា ក៏ដូចជា​ ជ ួ ល ឱ ្ យ​ ផ្សេងផ ស្ថាប័ន​ ​ កា ​ ្តល់សេវា និងធ វិនិយោគ​ ្វើ​ រ​ មូលដ្ឋាន នៅ​ ™™ ផ្តល់ការកសាងសមត្ថភាពទៅ​ តាម​ ការចាំបាច់​ ដល់​ ស្ថាប័ន​ ថ្នាក់​ ក្រោម​ ខ្លី/មធ្យម ​ ូចជា សមត្ថភាព​ ជាតិដ ​ មត្ថភាព​ បច្ចេកទេស និងស ​ ដើម អនុវត្តជា ំ កា ™™ កែលអ ្រ សមល ​ រសមប ផ​ ួ្រ ​ ក ៃ្ទ ង ុ្ន ​ សាលារាជធានីភព េ និង​ ំ្ន ញ សមប ការ​ ្រ ​ មធ្យម នឹងស សម្រួលជាមួយ​ ពាក់ព័ន្ធក្នុង​ ​ ្ថាប័ន​ ក្រុង អភិវឌ្ឍ​ សម្រាប់ការ​ ​ រ​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងកា ់​ េវា​ ផ្តលស ​ ្នុងទ សំខាន់ៗក ​ ីក្រុង ​ ្របខ័ណ្ឌច្បាប់ លិខិតប ™™ តម្រឹមក ​ តិយុត្តិ និងកា ​ ទដ្ឋានគ សម្រាប់​ ​ រអនុវត្ត​ មធ្យម ​ ីក្រុង ឱ្យស្របជា ការអភិវឌ្ឍទ ​ ឹងកា ​ មួយន ​ ្រុង (សូម​ ​ ររៀបចំផែនការទីក ​ ំណុចខាងក្រោម) មើលច ​ ក​ ™™ ស្វែងយល់ពីអភិក្រមថ្មីៗ និងយ ​ កអនុវត្ត ដើម្បី​ អភិក្រមទាំងនេះម មធ្យម/វែង ​ ំណូលព បង្កើនច ​ប ផ្ទាល់ខ្លួន​ ី​ ្រភព​ ​ ររៀបចំ និងកា កែលំអកា ូ ​ ​ រអនុវត្ត​ ™™ បញ្ចលភាពធន់​ ទៅ​ ុ្ន ​ កង ការ​ រៀបចំ​ ផន ទក ែ ការ​ ុ្រ ដើមប ី ង ្​ កា ី ត់បន្ថយ​ ័ ​ ហានិភយ ខ្លី ទីក្រុង​ ផែនការ​ នានា សមត្ថភាព​ ™™ កសាង​ េ ទេស​ បច្ចក ផន រៀបចំ​ បប ែ ការ​ ើ្រ ស ្រា ដ ់ ធ ល ី្ល អ ី ​ ិ ដោយ​ ំ ត ​ មធ្យម វិនិយោគ និងអ មានរៀបចំផែនការ​ ​ ដំណាក់កាលៗ ​ នុវត្តជា ​ ្រមដ ™™ ដាក់ឱ្យអនុវត្តច្បាប់ និងក ​ ំបាច់នា ​ ែលចា ី​ ង្កល ​ នា ដើម្បប ​ ក្ខណៈងាយ​ មធ្យម/វែង ​ ល់កា ស្រួលដ ​ រអនុវត្តផ ​ ែនការ​ ប្រើប្រាស​ ដ ់ ីធល លើ​ ្លី​ ំអិតខាង​ 12 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា លហ វិនិយោគ​ ើ ​ ើ​ េដ្ឋារចនា-សម្ព័ន្ធ​ ™™ បង្កនការ​ វន ិ គលើ​ ិ យោ វសិ យ ័ ​ ហដ ា្ឋ ចនាសម្ពន េ រ ័ ​្ធ អាទិភាពនានា ដូចជា ជា មធ្យម/វែង ដោយ​ ប្រកប​ និរន្តរភាព ្ធ​ មនាគមន៍ទីក្រុង ប្រព័នល ប្រព័នគ ូ​ំដោះទឹកភ្លៀង និងការពារទឹកជំនន់ ្ធ​ រ ្ធ​ ូទឹកស្អុយ និងប ប្រព័នល ្ធ​ ំអាត​ ​ ្រព័នស ​ ំណល់​ ទឹកស្អុយ ការគ្រប់គ្រងស ​ ែលមានតម្លៃសមរម្យ និងកា រឹង លំនៅដ្ឋានដ កែលំអសហគមន៍ ​ រ​ ™™ ផ្តច ួ ផ្តម ើ ​ អនុវត្ត​ អភិកម ​ ហគមន៍​ ្រ កែលអ ំ ស គប ្រ ជ ់ ង ុ្រ ជយ ្រោ នៅ​ តប តាម​ ំ ន់​ ខ្លី ្រ​ ៃទីក្រុងភ ជាយុទ្ធសាស្តន ​ ្នំពេញ ​ ន​ ™™ ធានាឱ្យមា ចូលរួមព ការ​ ​អី​ ្នកពា ​ ក់ព ​ ័នក ​ រ​ ្ធ​ ្នុងកា ដាក់អាទិភាព ​ រ​ និងកា ខ្លី ​ រវិនិយោគ​ រៀបចំកា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ រ ូ វាង​ ™™ វាយតម្លៃឱកាសបង្កើតភាពជាដៃគ​ វិស័យសាធារណៈ ​ិស័យ​ និងវ ឯកជន (PPPs) សម្រាបរ ់​ ៀបចំ និងដ ​ ំណើរការ​ សេវាក្នុងទ ​ ីក្រុង ដូចជា ខ្លី ចោល/កែចស ការ​ ្នៃ​ ំណល់រឹង មធ្យោបាយធ្វើដំណើរសាធារណៈ ការ​ ផ្គត់ផ្គត់ទឹក ។ល។ ប្រើប្រាស់​ ធានាឱ្យមានការ​ ™™ ធានាថា​ ការវិនយោ ិ ល​ គ​ ើ ដ ហ េ រ ា្ឋ ចនា សម្ពន ័ ប ្រ ប​ ្ធ ក នរ ដោយ​ អាច​ ិ ន្តរភាព​ ​ ខ្លី ​ រិយាប័ន្ន អភិក្រមប ់​ ប ផ្តលជា ​ ល់ប ​ ្រយោជន៍ដ ​ ្រីក្រ ​ ្រជាពលរដ្ឋក ​ ល់កា ™™ បង្កភាពងាយស្រួលដ ធដ ​ រ​ របស់ប្រជាពលរដ្ឋ តាមរយៈ​ ្វើ​ ំណើរ​ ការ​ មធ្យម ់បព ផ្តល​ ្រ ន ័ ​ ្ធគមនាគមន៍ទក ី ង កាន់​ ុ្រ ​ ត​ែលប ្អ ស ើ ជាងមុន​ ្រ រ តប ដល់​ ដល ំ ន់​ ែ ​ ចំណូលទាប មាន​ ់​ ទ្ធភាព​ ដើម្បីផ្តលល ​ ្រជាពលរដ្ឋងា ឱ្យប ​ ្វើ​ ​ យស្រួលធ ដល់ទីផ្សារ ដំណើរ​ ​ ម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលកា ™™ ពង្រីកក ​ រងារ សហគ្រាសខ្នាតតូចបំផុត និង​ ខ្លី ី​ ្សេងទៀត សម្រាបប កម្មវិធផ ​ ្រីកក ់​ ្រជាពលរដ្ឋក ​ ីក្រុង ្រ​ ្នុងទ ំ ​ ™™ កែលអ កណ របៀប​ អក ំ ត់រក​ ្ន ​ ទទួល​ ផល​ របស់កម្មវធ ី ល ិ ដ ្រា ់ ដើមប ែ មានសប ី ្​ អាច​ ក្តោបល ​ អ ើ​ ្នកដ តម្រូវការ​ ​ ែលមាន​ ច្រើនជាងគេ តាមរយៈ​ ្ធ​ ត្ត​ ប្រព័នអ ខ្លី ​ ្រួសារ​ សញ្ញាណកម្មគ ក្រីក្រ​ ​ ម្ពសកា ™™ -លើកក ចូលរួមរ ់​ រ​ ​បស់ស ​ ហគមន៍ តាមរយៈការ​ បង្កើនកា ចូល​ ​ រ​ ខ្លី របស់សហគមន៍ ក្នុងដ រួម​ ធ្វើសេចក្តស ​ ំណើរការ​ ្ត​ ុំវិញ​ ី​ ម្រេចចិតជ មូលនិធិ​ សង្កាត់ ​ នាគារ​ ប្រភព៖ ក្រុមធ ​ ធ្យម (២-៥ ឆ្នាំ) រយៈពេលវ ពិភពលោក - រយៈពេលខ្លី (១៨ ខែ) រយៈពេលម ាំ​ ើងទៅ) ​ ែង (ចាប់ពី ៥ ឆ្នឡ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 13 ​ រិបទ ផ្នែកទី ១៖ សេចក្តីផ្តើម និងប 1>1 សេចក្តីផ្តើម 1> ​ រ​ ការអភិវឌ្ឍ និងកា ពង្រីកទ ​ ីក្រុង​(នគរូបនីយកម្ម) នាំមកនូវឱកាស​ ជាច្រើនសម្រាបប ​ ម្ពុជា។ ដូចដែលស ់​ ្រទេសក ​ ្តែងចេញ​ តាម​ នៅ​ ប ា ទ បណ្ត​ ្រ ស េ នានា​ ទទា ំ ពិភពលោក ការអភិវឌឍ ូ ង ការ​ ្ និង​ ពងក ី្រ ​ ទក ុ្រ គឺជា​ ី ង ំា ចលករ​ ដល កម្លង ែ ​ នាម ំ ក​ នវ កណ ូ​ ើ ំ ន ​ រ​ និងកា ​ កលលោក​ កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។ ក្នុងស ​ ូល សកម្មភាព​ ទាំងម ុំ​ ្នុងទីក្រុង សេដ្ឋកិច្ចជាង ៨០ ភាគរយ ប្រមូលផ្តក ទីក្រុង​ ហើយ​ បំពេញតួនាទី​ ក៏​ សំខាន់ ក្នុង​ ការរំដោះ​ មនុស្សរាប់លាន​ រួចផុតពីភាពក្រីក្រ​ នាក់ឱ្យ​ ប្រមូលផ្តុំ​ ផងដែរ។ ការ​ ​ កម្មភាពនានា ក្នុងទ មនុស្ស និងស ​ ីក្រុង​ អាច​ នាំមកនូវកា ​ រងារ សេវាកម្ម និងកា ​ រ​ ​ មា ច្នៃប្រឌិតថ្មី។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើព ុំ​ ន​ ​ ន​ ការៀបចំផែនការឱ្យបា ​ រគ្រប់គ្រងឱ ប្រុងប្រយ័ត្ន និងកា ​ ្យបាន​ ត្រឹមត្រូវទេ ការអភិវឌ្ឍ និងកា ​ រ​ ​ ីក្រុង ក៏អាច​ ពង្រីកទ នូវ​ នាំមក​ កកស្ទះចរាចរណ៍ សំណង់អាណាធិបតេយ្យ ការ​ ការ​ ​ រិស្ថាន វិសមភាព និងកា បំពុលប ​ រ​ កើតឡើងន ​ ូវប ​ នា​ ​ ទល្មើសនា ផង​ ដែរ។​ 2> ប្រទេសកម្ពុជាទ ដោយសារតែ​ ​ ្ថិតនៅ ​ ើបតែស ​ ដ​ ំណាក់កាលដំបូងន ​ ៃការអភិវឌ្ឍ និងកា ពង្រីកទ ​ រ​ ​ មាន​ ​ ីក្រុង ប្រទេសនេះនៅ ់​ ម្រួចទិសដៅ​ ឱកាស សម្រាបស ​ រ​ នៃការអភិវឌ្ឍ និងកា ពង្រីកទ ​ ីក្រុងរ ​បស់ខ្លួន​ ​ នាគត​ នាពេលអ បន្ថែមទៀត។ ការវិនិយោគ​ ​ ្វើឡើងនាពេលបច្ចុប្បន្នន ដែលធ ​ េះ នឹងនៅ ​ ជាប់រា ​ ប់ទសវត្សរ៍ទៅម ​ ុខទ ​ នាគតនៃទីក្រុងរ ​ ៀត។ ដើម្បីសម្រួចអ ​បស់ប្រទេស​ ឱ្យមានភាព​ កម្ពុជា​ មានការ​ វិជ្ជមាន ចាំបាច់ត្រូវ​ ពង្រឹងស ​ ្ថាប័ន​ ដែលមាន​ គ្រប់គ្រង​ តួនាទីរៀបចំផែនការ និង​ ទីក្រុង ការ​ ​ រវាង​ សហការ​ នានា និង​ ស្ថាប័ន​ ធានា​ ថា​ ស្ថាប័ន​ នានា​ ពាក់ព័ន្ធ​ គោលការណ៍​ នៅតែប្តេជ្ញាចិត្តគោរពតាម​ និរន្តរភាព និង​ បរិយាប័ន្ន។ 3> បង្ហាញដោយសង្ខេបពីបញ្ហាសំខាន់ៗ ពាក់ព័នន របាយការណ៍នេះ​ ្ធ​ ឹងកា ​ រអភិវឌ្ឍ និងកា ​ រ​ ​ ីក្រុង ក្នុងប ពង្រីកទ ​ ្រទេសកម្ពុជា ផ្តោតកា ដោយ​ យកចិត្តទុកដាក់ពិសេសល ​ រ​ ​ ទ ើ​ ីក្រុងភ ​ ្នំពេញ ដោយសារតែ​ ទីក្រុងធ នេះជា​ ​ នការរីកចម្រើន​ ​ ំជាងគេ និងមា ជុំវិញការអភិវឌ្ឍ និងកា ជាងគេ។ ផ្នែកទីមួយ បង្ហាញពីបរិបទ​ ពង្រីក​ ​ រ​ ទីក្រុង ការរៀបចំស្ថាប័ននិងហិរញ្ញវត្ថុ ការរៀបចំ​ ទីក្រុង ការ​ ផែនការ​ ​ ្នុងទីក្រុង និងប ផ្តល់សេវាក និរន្តរភាពនិងវិសមភាព។ ផ្នែកទីពីរ ផ្តោតល ​ ញ្ហា​ ើ​ ញ្ហាសំខាន់ៗចំនួនបី ​ ប ​ ឧបសគ្គដ ដែលជា ​ ល់ការអភិវឌ្ឍ និងកា ​ រ​ ពង្រីកទ ​ ីក្រុងប្រកប​ ប្រសិទ្ធភាព ហើយ​ ដោយ​ ផ្នែកទីបី រៀបរាប់ពីអាទិភាព ដើម្បី​ ​ ្លាយ​ ឱ្យទីក្រុងភ្នំពេញក ​ ីក្រុងដ ជាទ ​ រពេញដោយ​ ​ ែលពោ ​ រិយាប័ន្ន។​ ភាពប្រកួតប្រជែង និរន្តរភាព និងប 1>2 ដំណាក់កាលដំបូងនៃ​ការអភិវឌ្ឍទីក្រុងដែលមានកំណើនច នាពេលខា ​ ្រើន​ ​ ងមុខ 1>2>1 ប្រទេសកម្ពុជា (ថ្នាក់ជាតិ) 4> ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងស្ថិតនៅ ​ ​ក្នុងដ ​ ំណាក់កាលដំបូងន ​ កា ៃ​ រ​ ​ រពង្រីកទីក្រុង ដោយមាន​ អភិវឌ្ឍ និងកា ប្រជាជន ២១ ភាគរយ ​ ំណោម​ ក្នុងច ​ ម​ ប្រជាជនទាំងអស់ កំពុងរស់នៅតា នេះគ ទីក្រុង (២០១៤)។ ភាគរយ​ ប្រទេសផ្សេងទៀត ក្នុង​ ​ ឺទាបជាង​ ​ ៀតណាម (៣៣​ ភាគរយ) (តារាង ១.១)។ តំបន់នេះ ដូចជា ឥណ្ឌូនេស៊ី (៥៣ ភាគរយ) ថៃ (៤៩ ភាគរយ) និងវ ​ ំឱ្យចំនួនប មូលហេតុមួយ ដែលនា រស់នៅក ​ ្រជាជន​ ​ ្នុងទីក្រុងមា ​ នកម្រិតទាបបែបន ​ េះ គឺដោយសារតែកា ជន្លៀស​ ​ រ​ ប្រជាជន ក្នុងទ ​ ​ត ​ ្រង់ទ្រាយធំព ​ ្រជុំជន ទៅ​ ី​ ំបន់ប ​បបខ្មែរក្រហម។​ តំបន់ជនបទ ក្រោមរ 14 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា តារាង ១.១៖ ចំនួនប្រជាជននៅតំបន់ក្រុង និងតំបន់ជនបទនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងភា ប្រជាជន​ ​ គរយ​ តំបន់ក្រុង (២០១៤) នៅ​ តំបន់ធំៗ ភូមិភាគ ​ ក់) ប្រជាជន (គិតជាពាន់នា ប្រជាជន​ ភាគរយ​ ​ ្រទេស និងប ក្នុង​ ​ ្រជាជន​ ចំនួនប ក្នុង​ ចំនួនប្រជាជន​ សរុប នៅ​ តំបន់ក្រុង តំបន់ក្រុង តំបន់ជនបទ អាស៊ីអាគ្នេយ៍ 294,409 331,573 625,982 47 ប្រ៊ុយណេ 325 98 423 77 កម្ពុជា 3,161 12,247 15,408 21 ឥណ្ឌូនេស៊ី 133,999 118,813 252,812 53 ឡាវ 2,589 4,305 6,894 38 ម៉ាឡេស៊ី 22,342 7,846 30,188 74 មីយ៉ាន់ម៉ា 18,023 35,696 53,719 34 ហ្វ៊ីលីពីន 44,531 55,566 100,096 44 សឹង្ហបុរី 5,517 - 5,517 100 ថៃ 33,056 34,167 67,223 49 ទីម័រខាងកើត 370 782 1,152 32 វៀតណាម 30,495 62,053 92,548 33 ​បស់ពិភពលោក កែសម្រួលឆ្នាំ ២០១៤ ប្រភព៖ សហប្រជាជាតិ សក្តានុពលនៃនគរូបនីយកម្មរ 5> ​ រពង្រីកទីក្រុងរ គេរំពឹងថា ការអភិវឌ្ឍ និងកា ​បស់ប ​ ្រទេសកម្ពុជា នឹងប ​ ន្តក ​ ើនឡើងក ​ ធ្យម​ ​ ្នុងអត្រាជាម ្នាំ​ ្រមាណជា ប្រចាំឆប ភាគរយ ក្នុងរ ២,៥​ នៃប្រជាជនទាំងអស់ នឹងរស់នៅក ​យៈពេល ៣៥ ឆ្នាំទៀត។ ត្រឹមឆ្នាំ ២០៥០ គេរំពឹងថា ៣៦ ភាគរយ​ ​ ្នុង​ ុ្រ (តារាង ១.២)។ អត​ តំបន់កង ន ្រា គរូបនីយកម្មរ ​បស់​ បទ េ ​ ្រ ស មយួ មាន​ ទនា ំ ក់ទន ជាវិជមា ំ ង​ ្ជ នខ្លង ំា ​ ជាមួយ​ នង កមត ឹ ​ ិ្រ ​ផសស សម្រាប់ប្រជាជន​ ​ ្នុង​ ​ ង្ហាញក ម្នាក់។ ដូចប រូបភាព ១.១ កម្រិតន ​បស់ប្រទេសកម្ពុជា (២១%) គឺទា ​ ៃនគរូបនីយកម្មរ ឆ្ងាយ​ ​ ប​ កម្រិតដ ជាង​ ​ ្រូវបាន​ ​ ែលត គពេ​ ្យាករ​ ទុក ដោយ​ ផ្អែកទៅ ម្នាករ ​ តាម​ ផសស សម្រាប់ប្រជាជន​ ​ ្រទេសនេះ។ ប្រទេស​ ់​បស់ប ម្នាក់ ដូចជា ប្រទេសប ដែលមាន​ផសស សម្រាប់ប្រជាជន​ គីហ្សីស្ថាន ជាដើម មាន​ ​ ង់ក្លាដេស ឬ​ ​ ិត អត្រានគរូបនីយកម្មជ ​ ន​ ៣៥%។ តំបន់ក្រុងរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅ​“មិនទាន់មា អភិវឌ្ឍ និងព ការ​ ​ ្លួន” ឱ្យដល់ក ​ ង្រីកខ ​ ឡើយ បើទោះបីជា​ ​ ម្រិតនៅ នប ភាគរយ​ ​ ីក្រុងមា ៃ​ ្រជាជនរស់នៅទ ​ ន​ ការ​ កើនឡើង ក្នុងរ ​យៈពេល​ ាំ​ ុងក្រោយនេះក ប៉ុន្មានឆ្នច ​ េះបង្ហាញថា ​ ៏ដោយ ដែលន ​ នការ​ នឹងមា ​ រពង្រីកទ អភិវឌ្ឍ និងកា ​ ន់តែឆាប់រហ័ស ក្នុងរយៈពេលប ​ ីក្រុងកា ាំ​ ងមុខនេះ។​ ​ ៉ុន្មានឆ្នខា តារាង ១.២៖  ​ ំនួនប ការព្យាករពីច ​ ្រជាជន​ នៅ​ ប្រទេសកម្ពុជា និងភា ​ គរយប្រជាជន​ ​ ំបន់ក រស់នៅត ​ ្រុង ១៩៩៥-២០៥០ (គិតជាពាន់នាក់) ឆ្នាំ 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2040 2050 ​ ្រជាជន​ ចំនួនប ​ នៅ​ 1,864 2,272 2,561 2,846 3,249 3,723 4,274 4,900 6,433 8,167 ​ ្រុង តំបន់ក ​ ្រជាជន​ ចំនួនប នៅ​ ​ 8,905 9,951 10,795 11,519 12,428 13,223 13,846 14,244 14,590 14,402 ​ នបទ តំបន់ជ ​ ្រជាជន​ ចំនួនប 10,769 12,223 13,356 14,365 15,677 16,946 18,120 19,144 21,023 22,569 សរុប ប្រជាជន​ ភាគរយ​ 17.3 18.6 19.2 19.8 20.7 22.0 23.6 25.6 30.6 36.2 តំបន់ក នៅ​ ​ ្រុង (%) ​ ្រជាជន​ ចំនួនប ក្នុង​ ​ 836 1,149 1,317 1,510 1,731 1,979 2,262 2,584 - - ​ ្នំពេញ ទីក្រុងភ ​បស់ពិភពលោក កែសម្រួលឆ្នាំ ២០១៤ ប្រភព៖ សហប្រជាជាតិ សក្តានុពលនៃនគរូបនីយកម្មរ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 15 រូបភាព ១.១៖ ភាគរយ​ ក្នុងទ ប្រជាជន​ ​ ីក្រុង (%) ធៀប​ នឹង ផសស សម្រាប់ប្រជាជន​ ម្នាក់ ចំណុចដៅ​ កម្រិតស នៅ​ ​ កល ឆ្នាំ ២០១៤ �1 Urban population shane (%) �8 �6 �4 KHM �2 Cambodia 0 6 7 8 9 10 11 In GDP per capita 2014 95% CI Fitted values UN 14 Urbpc UN 14 Urbpc អភិវឌ្ឍន៍ពិភពលោក ឆ្នាំ ២០១៤ ប្រភព៖ សូចនារករ​ 6> ​ រពង្រីកទីក្រុងភា ការអភិវឌ្ឍ និងកា ​ ​ ​ គច្រើននៅ កម្ពុជា កើតឡើងនៅ ​ ទីក្រុងភ ខេត្តបាត់ដំបង និងខ ​ ្នំពេញ បន្ទាប់មក នៅ​ ​ េត្ត សៀមរាប (រូបភាព ១.២)។ រាជធានីភព េ ​ ំ្ន ញ បពំ ញ េ តួនាទីជា​ សដ មជ្ឈមណ្ឌល​ េ ក ្ឋ ច ិ ​ ថ ្ច ក ់ ប ា្ន ត មានទីតាង ំ ន់ ដោយ​ ជាយុទសា ំ ​ ្រ ្ធ ស្ត​ ច្រករបៀង​ នៅតាម​ ​ ម អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចភាគខាងត្បូងន ​ ម​ ៃ​ ហាអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គ និងតា ​ ំៗ តំបន់អភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មធ ែ​ ្រុងព្រះសីហនុ កំពង់ផែភ្នំពេញថ្មី អាកាសយានដ្ឋានថ ដូចជា កំពង់ផក ្ត​ ំពង់ចាម និងត ​ ្មីនៅខេតក ​ ំបន់កសិឧស្សាហកម្ម​នៅ​ កើត​ ឆ្នេរភាគខាង​ នទៃ​ ន្លេមេគង្គ។ រូបភាព ១.២៖ ច្រករបៀង​ ្ច​ គខាងត្បូងន សេដ្ឋកិចភា ​ ម ៃ​ ហាអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គ និងត ​ ំបន់ទីក្រុងរ ​ ្រទេសក ​បស់ប ​ ម្ពុជា ដែលបាន​ ប្រភព៖ ផែនទីគោល​ ពធ អភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ការសិក្សាពីនគរូបនីយកម្មនៅ ី​ នាគារ​ ​ កម្ពុជា ឆ្នាំ ២០១៤ 16 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 1>2>2 ភូមិសាស្ត្រ​រាជធានីភ្នំពេញ 7> ក្នង ុ ​នាមជារាជធានី​ន​ព ៃ ះ កម្ពជា ្រ រាជាណាចក្រ​ ុ ទីកង ុ្រ ​ ភព េ បំពញ ំ្ន ញ ា៉ សំខាន់ ក្នង េ តួនាទីយង ុ ​នាម​ ជា​ ្ មណ្ឌល​ មជឈ នយោបាយ វប្បធម៌របស់​ សេដ្ឋកិច្ច និង​ េ នេះ។ ការអភិវឌ្ឍ និង​ ប្រទស ការ​ ពង្រក ី ខ្លនយង ួ ​ ា៉ ​ ឆាប់រហ័ស​ នទ ី ង ៃ ក ំ ញ ុ្រ ភ្នពេ បាន​ បង្ខឱ ំ យ ទក ្​ ុ្រ នេះ​ ី ង ពងក ី្រ ​ ភម ិ ស្ត​ ូ សា រ ្រ បស់ខន កប ួ្ល ​ ោ្ត ទាំង​ តបំ ន់ជាយក្រង ុ ​ជវ ំុ ញ ិ ដូចបង្ហញ ា ​ ុ្ន រូបភាព ១.៣ និងរូបភាព ១.៤ ខាងកម កង ្រោ ។ .៣៖ វិសាលភាព​ រូបភាព ១​ នទ ​ ្នំពេញ ក្នុងឆ ​ ្នាំ ១៩៩០ ៃ​ ីក្រុងភ រូបភាព ១​ .៤៖ វិសាលភាព​ នទ ​ ្នំពេញ ក្នុងឆ ៃ​ ីក្រុងភ ​ ្នាំ ២០១៥ ​ ើម្បីការអភិវឌ្ឍប្រកប​ ប្រភព៖ ការសង្កេតផែនដីដ ចីរភាព ដោយ​ ​ ើម្បីការអភិវឌ្ឍប្រកប​ ប្រភព៖ ការសង្កេតផែនដីដ ចីរភាព ដោយ​ (EO4SD)ឆ្នាំ ២០១៧ (EO4SD)ឆ្នាំ ២០១៧ 8> ុ ឆ្នំា ២០១០ ឃុច ក្នង ំ ន ំ ន ួ ២០ របស់ខត េ ក ្ត ណ្តល ា ​ ូ្រ ​ តវ បាន​ កាត់បញ្ចល ូ ​ កង មក​ ុ្រ នេះ ដែល​ ុ្ន ទីកង ធឱើ្វ យ ្​ ចន ួ ខណ្ឌ​ ំ ន កន ើ ឡើងពី ៧ ទៅ ៨ និង​ ពង្រក ី ​ផក ៃ្ទ ឡា ្រ ​ របស់​ ទក ី ង ុ្រ នេះពី ៣៧៦,១៧ គីឡម ូ ត ែ៉ កា ្រ រ៉េ ទៅ ៦៧៨,៤៧ គីឡម ូ ត ែ៉ កា ា ​ ្រ រ៉េ ដូចបង្ហញ ុ្ន រូបភាព កង ១.៥។ ក្នង កយ ុ និង​ ្រោ ឆ្នំា ២០១៧ ខណ្ឌ​ មួយ​ ចំនួន (ដូចជា ខណ្ឌដង្កោ ជាដើម ត្រូវបាន​ ​ ព បែងចែកជា ​ ីរ​ គឺខណ្ឌដង្កោ និង​ បាន​ ខណ្ឌពោធិសែនជ័យ) ត្រូវ​ ខណ្ឌ​ បំបែក ដើម្បីបង្កើតខណ្ឌថ្មីៗ។ បច្ចុប្បន្ននេះ មាន​ ​ ផ ចំនួន ១២ ក្តោបល ើ​ ្ទៃក្រឡាសរុប ៦៧៨,៤៧ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ នៃទីក្រុងភ្នំពេញ។​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 17 រូបភាព ១.៥៖ ព្រំប្រទល់រា ​ ជធានីភ្នំពេញ ដែលបានពីវ ប្រភព៖ ផែនទីគោល​ ្ច​ ម្ពុជា ២០១១ - របាយការណ៍ជាតិស្តីពី​ ​ិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិ ក្រសួងផែនការ ឆ្នាំ ២០១១ ជំរឿនសេដ្ឋកិចក លទ្ធផលជំរឿនចុងក្រោយ 1>2>3 ចំនួនប្រជាជន​នៃរាជធានីភ្នំពេញ 9> បច្ចុប្បន្នន ទីក្រុងភ្នំពេញគ្របដណ្តបល ​ េះ ព្រំដែនរដ្ឋបាល​ ើ​ ២ ខណ្ឌ ៩៦ សង្កាត់ និង ៩០៩ ភូមិ។ ប្រជាជន​ ់​ ១ ​ ីក្រុង​ ក្នុងទ ភ្នំពេញកា ​ លពីឆ្នាំ ២០១២ មានប្រមាណជា ១,៨៥ លាន​ នាក់1 (២០១២) ដោយ​ ​ ្នុងរូបភាព បែងចែកជាខណ្ឌ ដូចបង្ហាញក ១.៦ (ជំរឿនទូទាំងប្រទេសឆ្នាំ ២០១២)។ រូបភាព ១.៦៖ របាយប្រជាជន​ ​ ីក្រុងភ ក្នុងទ ​ ម​ ​ ្នំពេញ បែងចែកតា ខណ្ឌ ​ ៀបចំផែនការ​ ប្រភព៖ JICA គម្រោងរ ​ ម្រាប់សាលារាជធានីភ្នំពេញ (PPUTMP) ឆ្នាំ ២០១៤ គមនាគមន៍គ្រប់ជ្រុងជ្រោយស 1  ា ់ ចំនន សម្គល ្រ ជន​ ួ បជា កងុ្ន ​ ជរ ចន ំ ឿន និង​ ួ បជា ំ ន ដល ្រ ជន​ ែ ​ បង្ហញ សាលារាជធានីភព ា ដោយ​ េ គឺខស ំ្ន ញ ុ គ្នា ដោយសារតែ​ ការ​ បប ្រា វ ើ្រ ស ិ សា ់ធ ី ស្ត្រ សម្រាប់រាប់ខុសគ្នា។​ 18 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា # ឈ្មោះខណ្ឌ 1998 2008 2012 ​ ្រុង 1 ចំការមន 187,082 182,004 184,200 ​ ណ្តាលក 2 ដូនពេញ 131,913 126,550 119,500 ៤ ខណ្ឌក 3 ប្រាំពីរមករា 96,192 91,895 93,300 4 ទួលគោក 154,968 171,200 186,100 5 ដង្កោ 48,921 73,287 96,100 6 ពោធិសែនជ័យ 73,414 159,455 234,900 7 មានជ័យ 97,190 194,636 282,700 Peri-Urban 8 Khans 8 ច្បារអំពៅ 108,796 133,165 160,500 9 ឫស្សីកែវ 76,473 115,740 152,600 10 ជ្រោយចង្វារ 53,231 68,708 84,000 11 សែនសុខ 70,676 137,772 198,600 12 ព្រែកព្នៅ 34,574 47,313 59,700 ចំនួនប្រជាជនសរុប 1,133,430 1,501,725 1,852,200 ក្រឡាផ្ទៃសរុប (គីឡូម៉ែត្រការ៉េ) 678 10> ផែនការ​ផ្សេងៗគ្នាផ្តល់នូវការ​ព្យាករពីចំនួនប ​ ្រជាជន​ រូបភាព ១.៧។ ការព្យាករ​ ​ ្នុង​ ផ្សេងៗគ្នាដែរ ដូចង្ហាញក ពច ​ ្រជាជន​ ី​ ំនួនប ប្រព័នគ ថ្មីចុងក្រោយគេ សម្រាប់ប្លង់គោល​ ​ ម្រាប់ទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលរ ្ធ​ មនាគមន៍ស ​ ៀបចំដោយ​ JICA ព្យាករថា ចំនួន​ នឹងក ​ ប្រជាជន​ នាក់ ត្រឹមឆ្នាំ ២០៣៥។​ ​ ើនដល់ ២,៨៦ លាន​ រូបភាព ១.៧៖ ការព្យាករពីចំនួនប្រជាជនក្នុងទ ​ ីក្រុងភ្នំពេញ Population (000) 2,868 2,800 2012 JICA PP Urban Transport MP Projection (new boundary) 2,600 2,406 2020 MP Projection (for 2020, old boundary) 2,400 2,200 MOP Projection (2008-2030, old boundary) 2,147 2,000 2001 JICA PP Urban Transport MP Projection 1,800 (old boundary) 1,852 1,600 Population Census 2008 (old boundary) 1,400 1,200 1,000 800 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030 2032 2034 ​ ៀបចំផែនការ​ ប្រភព៖ JICA គម្រោងរ ​ ម្រាប់សាលារាជធានីភ្នំពេញ (PPUTMP) ឆ្នាំ ២០១៤ គមនាគមន៍គ្រប់ជ្រុងជ្រោយស ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 19 1>3 កំណើនសេដ្ឋកិចយ ្ច​ ៉ាងឆាប់រហ័ស 11> ប្រទេសក ​ ន​ ​ ម្ពុជាបា សម្រេចកំណើនគ ​ ួរឱ្យក ​ ត់សម្គាល់ ក្នុងរ ​យៈពេល​ ាំ​ ុងក្រោយនេះ ដោយ​ ប៉ុន្មានឆ្នច ​ ំណាត់ថ្នាក់ទី ៦ ជាប់ច ប្រទេសដ ក្នុងចំណោម​ ឆ្នាំ ១៩៩៤ ដល់ ២០១៥ នាំមុខប ​ ែលមានសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនខ្លាំង ក្នុងពិភពលោក ពី​ ​ ្រទេស​ ​ ្រទេសផ្សេងទៀតស្ទើរតែទាំងអស់ក វៀតណាម និងប ​ ំបន់ន ​ ្នុងត ​ រុបរបស់ជាតិ (GNI) សម្រាបប ​ េះ។ ចំណូលស ់​ ្រជាជនម្នាក់ ​ ងបីដង ពី ៣០០ ដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៤ រហូតដល់ប្រមាណជា ១០៧០ ដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ដែលធ កើនឡើងជា ​ ្វើឱ្យ​ កម្ពុជាក ប្រទេស​ ជា​ ​ ្លាយ​ ប្រទេស​ ចំណូលមធ្យម​ កម្រិតទាប។2 កំណើននេះ​ ត្រូវបាន​ ដោយ​ ជម្រុញ​ ផលិតផល​ ការនាំចេញ​ ​ បំពាក់ កសិកម្ម ទេសចរណ៍ និងដោ សម្លៀក​ វិស័យសំណង់ និងអ ​ យ​ ​ ចលនទ្រព្យ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។​ 12> ដោយសារតែ​កំណើនសេដ្ឋកិច្ចមាំទាំ និងត ​ ើងខ្ពស់ អត្រាន ​ ម្លៃផលិតផលកសិកម្មឡ ្រ​បស់ប ​ ៃភាពក្រីករ ​ ្រទេសកម្ពុជា បាន​ ឆ្នាំ ២០១៤។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា កំណើនជាមធ្យម​ ថយចុះពី ៤៧,៨ ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ ២០០៧ មកនៅ ១៣,៥ ភាគរយ ក្នុង​ ​ រប្រើប្រាសស នៃកា ់​ ្រជាជន​ ់​ ម្រាបប ់​ ្រជាជន​ ម្នាក់ សម្រាបប ប្រមាណជា ៧,៩ ភាគរយ ដែល​ ក្រីក្រជាងគេ ៤០ ភាគរយ មាន​ ​ ្រទេសក នាំឱ្យប ប្រទេសម ​ ម្ពុជា ក្លាយជា​ ប្រទេសចំនួន ១០ ដែលស ​ ួយ ក្នុងចំណោម​ ​ ម្រេចបានលទ្ធផលល្អជាងគេ ក្នុង​ ជួយកា ការ​ ​ ត់បន្ថយវ ​ិសមភាព​ ​ ប្រាក់ចំណូល។ ផលធៀប​ ​ ន​ អ្នកមា ការងារធ្វើ-ចំនួនប្រជាជន (៨២ ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤) ​ ត្រាចូលរួមរ និងអ ្ត្រី​ ្នុងក ​បស់សក ​ ត្រាដែលខ្ពស់ជាងគេក ​ ម្លាំងពលកម្ម (៧៩ ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤) ក៏ជាអ ​ ្នុងពិភពលោក​ មូលហេតុមួយ គឺដោយសារ​ ផងដែរ ដោយ​ ចាប់បដិសន្ធន ការ​ ៃ​ ស្សាហកម្មកា ិ​ ឧ ​ ត់ដេរ។​ 3 13> បើទោះបីជាទ ​ ​ ​ ិន្នន័យនៅ ​ ីក្រុងភ្នំពេញនៅ កម្រិតទ ​ ន​ ​ មា កម្រិតក ​ ៏ដោយ ​ េដ្ឋកិចដ កំណើនស ​បស់ប ្ច​ ៏រឹងមាំរ ​ ម្ពុជាបា ​ ្រទេសក ​ ន​ ុ ឱ្យមាន​ ជម្រញ កណ ើ ​ ំ ន សដេ ក ្ឋ ច ិ ខ ្ច ង ​ ុ ​ ំា្ល ក្លា ក្នងទក ី ង ុ្រ ​ ភព េ ជាមួយ​ ំ្ន ញ នង ការ​ ឹ ​ វន ិ យោ ិ ធៗ គ​ កង ំ ​ ័ សំណង់ ដូចជា សណ្ឋាគារ ុ្ន វិសយ ​ គារលំនៅដ្ឋាន និងអគារ​ ភោជនីយដ្ឋាន រង្គសាល និងអ ​ ្ពស់ៗ។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១១ ទីក្រុងភ្នំពេញមា ពាណិជ្ជកម្មខ គ្រឹះស្ថាន​ ​ ន​ ើ​ ឹង ១៩% នៃច ចំនួន ៩៥៨៤៨ (ស្មន ​ ំនួនគ ​ ្រឹះស្ថានស ​ រុបក ​ ្នុងប ក្នុងនោះ​ ​ ្រទេស) ដែល​ មានតែ ៦៥១១ គ្រឹះស្ថាន (៦,៨%)4 ចុះបញ្ជិកាជា ប៉ុណ្ណោះ បាន​ ​ មួយក ​ ្រសួងពា ​ ណិជ្ជកម្ម។5 ក្នុងទីក្រុងភ ​ ្នំពេញ មានអាជីវកម្មតា ចិញ្ចើមថ្នលច ​ ម​ ់​ ំនួន ១១១១៨ ​ ជីវកម្មតាមផ្ទះចំនួន ៥០០២៩ (៥២%) ក្នុងនោះ​ (១១,៦%) និងអា អាជីវកម្ម ៩៣៦១២ (៩៧,៦%) ជា​ មាន​ អាជីវកម្ម​ ឯកកម្មសិទ្ធិ។ លក្ខណៈបុគ្គល ឬ​ 14> បើនិយាយពីច ​ ្នកមា ​ ំនួនអ ើ​ ្នុងទីក្រុងភ្នំពេញវិញ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ប្រជាជនប្រមាណជា ៦៣% នៃច ​ នការងារធ្វក ​ ្រជាជន​ ​ ំនួនប ​ ្ថិតក ដែលកំពុងស ​័យ​ ​ ្នុងវ ធ្វើការងារ (អាយុពី ១៨ ដល់ ៦០ ឆ្នាំ) មាន​ មុខរបរ​ ជាច ចូលរួមរបស់សក ​ ម្បង។ ការ​ ​ ម្លាំង​ ្ត្រី​ ្នុងក មាន​ ពលកម្ម​ មានស្ត្រីអាយុលើស ១៨ ឆ្នាំ ៤៨% មាន​ កម្រិតខ្ពស់ ហើយ​ ​ មុខរបរជាចម្បង។ សម្រាប់វិស័យការងារ ក្នុង​ មុខរបរចម្បងសរុប ប្រមាណជា ៨៧% ស្ថិតក ចំណោម​ វិស័យសេវាកម្ម ១០% ក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងនៅ ​ ្នុង​ ​ សល់ ៦,២% ទៀត ក្នុងវិស័យសិប្បកម្ម។ ការ​ បែងចែកលំអិតអ ​ ំពកា ​ ុខរបរចម្បង​ ី​ រងារ និងម ក្នុងទីក្រុងភ ​ ្នំពេញ ត្រូវបាន​ តារាង បង្ហាញ ក្នុង​ ១.៣។ 2  ជាប្រព័ន្ធ​ ការវិភាគ​ លបើ​ ្រទេសកម្ពុជា - ការ​ ធានានិរន្តរភាព​ កំណើនរ ​ឹងមាំដ ី​ ្រយោជន៍ស ​ ើម្បប ់​ ំងអស់គ្នា(Cambodia Systematic ​ ម្រាបទា ​ យ​ Country Diagnostic - Sustaining Strong Growth for the Benefit of All) ធ្វើឡើងដោ ធនាគារពិភពលោកឆ្នាំ ២០១៧ 3 Ibid. 4  ​ ែលគ្រឹះស្ថានខ្លះអាចចុះបញ្ជជា សម្គាល់៖ ខណៈពេលដ ី​ មួយក ​ ្រសួង ឬ​ ស្ថាប័នផ ​ ្សេង ក្រៅពក ​ ឺមិនខ្ពសជា ី​ ្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ចំនួនគ ់​ ង ១៤% ឡើយ។​ 5  ជំរឿន​ ជំរឿនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០១១ - របាយការណ៍ជាតិស្តីពីលទ្ធផល​ ​ ែនការ ឆ្នាំ ចុងក្រោយ របស់ វិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិ ក្រសួងផ ២០១១ ។ 20 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា តារាង ១.៣៖ ការ​ ​ កា បែងចែកលំអិតន ចម្បង​ ៃ​ រងារ និងមុខរបរ​ ​ ្នំពេញ ក្នុងទីក្រុងភ ពិពណ៌នា 2013 2014 2015 ​ ុខរបរ​ ចំនួនម ចម្បងសរុប 510,854 533,481 548,094 ​ ្រជាជនអាយុចាប់ពី ១៨ ឆ្នឡ % នៃប មុខរបរ​ ាំ​ ើង ដែលមាន​ ចម្បង 61.4 63.2 63.4 ាំ​ ើង ដែលមាន​ % នៃស្ត្រីអាយុចាប់ពី ១៨ ឆ្នឡ ចម្បង មុខរបរ​ 47.3 47.5 48.8 ​ រងារ និងម ចំនួនកា ​ ុខរបរចម្បង​ក្នុងវិស័យកសិកម្ម 62,170 59,272 54,792 ​ ុខរបរចម្បង​ក្នុងវិស័យកសិកម្ម % ការងារ និងម 12.2 11.1 10 មុខរបរ​ % នៃស្ត្រី ដែលមាន​ ​ិស័យ​ ក្នុងវ កសិកម្ម ជា​ មុខរបរ​ ចម្បង 5.7 5.1 4.6 ការងារ និងម មនុស្សដែលមាន​ ​ ុខរបរសិប្បកម្ម ជា ​ កា ​ រងារ និងម ​ ុខរបរចម្បង 13,731 13,555 14,044 ការងារ និងម % មនុស្សដែលមាន​ ​ ុខរបរសិប្បកម្ម ជា ​ កា ​ រងារ និងម ​ ុខរបរចម្បង 2.7 2.5 2.6 ការងារ និងម % នៃស្ត្រី ដែលមាន​ ​ ុខរបរសិប្បកម្ម ជា ​ កា ​ រងារ និងម ​ ុខរបរចម្បង 0.5 0.5 0.5 ការងារ និងម មនុស្សដែលមាន​ ​ ុខរបរសេវាកម្ម ជា ​ កា ​ រងារ និងម ​ ុខរបរចម្បង 434,953 460,654 479,258 ការងារ និងម % មនុស្សដែលមាន​ ​ ុខរបរសេវាកម្ម ជា ​ កា ​ រងារ និងម ​ ុខរបរចម្បង 85.1 86.3 87.4 ការងារ និងម % នៃស្ត្រី ដែលមាន​ ​ ុខរបរសេវាកម្ម ជា ​ កា ​ រងារ និងម ​ ុខរបរចម្បង 39.8 41.2 41.9 សេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងស ប្រភព៖ សាវតារ​ ​ ្នាំ ២០១៦ ​ េដ្ឋកិច្ចទីក្រុងភ្នំពេញ ក្នុងឆ 1>4 ការរៀបចំស្ថាប័ន និងហ ​ ិរញ្ញវត្ថុ 1>4>1 ការទទួលខុសត្រូវតាមមុខងារ 15> តាមរយៈការអនុវត្តក ​ ម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប ​ ម្មវិធីជាតិស ​ ​ ​ ែបប្រជាធិបតេយ្យនៅ ់​ ្រោមជាតិ ថ្នាកក ២០១០-២០១៩ រដ្ឋាភិបាល​ ​ ផ្ទេរ​ បាន​ ជា​ ការទទួលខុសត្រូវ​ បណ្តើរៗពីថ្នាក់ជាតិ ទៅ​ ថ្នាក់​ ក្រោមជាតិ។ ដំណើរការ​ កំពុង​ កំណែទម្រង់នេះ​ អនុវត្ត​ បន្ត​ ឡើយ ជាមួយនឹងការផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ថ្មីៗល នៅ​ កា ើ រផ្ទេរ​ ​ ​ ​ ្នាក់ជាតិ ទៅ​ មុខងារ របស់ក្រសួងមួយចំនួនពីថ ថ្នាក់​ ផ្តលស ស្រុក ក្នុងគោលបំណង​ ់​ េវា​ ឱ្យកា ​ ន់តែមាន​ គុណភាព និង ឆ្លើយតប​ របស់ប ទៅនឹងតម្រូវការ​ ​ ្រជាពលរដ្ឋ។ ឧទាហរណ៍ ​ រិស្ថានបា ក្រសួងប ​ ន​ ផ្ទេរ​ ការទទួលខុសត្រូវ និង​ ធនធាន​ ុ​ ម្រាប់ការគ្រប់គ្រងសំណល់រឹង ទៅ​ ហិរញ្ញវត្ថស ថ្នាក់ស្រុក។ ខណៈ​ ដែលខ ពេល​ ក្នុងរា ​ ណ្ឌនានា​ ​ ្វាគមន៍កា ​ ជធានីភ្នំពេញស ផ្លាស់ប្តូរនេះ ការងារនេះត្រូវការពេល​ ដើម្បីអនុវត្ត ដោយសារតែ​ ​ រ​ ទាំងម ទីក្រុង​ ​ ូល​ បាន​ ផ្តលក ់​ ិច្ចសន្យាគ ​ ្រប់គ្រងសំណល់រឹងស ​ ្រុមហ៊ុនមួយ ហើយ​ ​ ម្រាប់ក្រុងទាំងមូលទៅឱ្យក បច្ចុប្បន្ន កិច្ច​ ​ េះត សន្យាន បំបែកជា ​ ្រូវបាន​ ​ ក ​ ិច្ចសន្យាច ​ ំនួន ១២ ផ្សេងៗគ្នា ពោលគឺខ កិច្ចសន្យាម ​ ណ្ឌមួយ មាន​ ​ ួយ។​ 16> ដូចបង្ហាញ​ក្នុង​រូបភាព ១.៨ ខាងក្រោម រចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រង​ សាលារាជធានីភ្នំពេញ​ ត្រូវ​ បាន​ បែង​ ជា​ ចែក​ ពីរកម្រិត។ ​ ្រុមប្រឹក្សារាជធានី។ ក្រុមប្រឹក្សានេះមា កម្រិតទីមួយ គឺក ​ ន​ សមាជិកដ ​ ែលត ​ ្រូវបាន​ ​ ំងតា ជ្រើសតា ​ មរយៈការបោះឆ្នោតចំនួន អនុគណៈកម្មាធិការ/គណៈកម្មការចំនួន ៣ សម្រាបផ ២១ រូប បែងចែកជា​ ់​ រគាំទដ ់​ ្តលកា ​ កម្មភាព​ ្រ​ ល់ស របស់រាជ​ ផ្សេងៗ​ សម្របសម្រួលប ធានី ជាពិសេស ការ​ ​ ុមារ។ ក្រុមប្រឹក្សានេះជា ​ ច្ចេកទេស លទ្ធកម្ម ស្ត្រី និងក ​ ្តល់ការអនុម័តល ​ អ្នកផ ​ ើថវិកា ការងារ​ ផែនការអភិវឌ្ឍ និង​ ផ្សេងទៀត​ សំខាន់ៗ​ គណៈអភិបាល ដែលជា​ របស់រាជធានី។ កម្រិតទីពីរ គឺ​ នីតិ​ ស្ថាប័ន​ ​ យអភិបាលមួយរូប ដោយមាន​ ប្រតិបត្តិ។ គណៈអភិបាល ដឹកនាំដោ រង ៦ រូប ជាជំនួយការ។ អភិបាល និង​ អភិបាល​ ​ រង ត្រូវបាន​ អភិបាល​ តែងតាំងដោ ​ យ​ ក្រសួងមហាផ្ទៃ។ ដោយសារសមាជិកក ​ ្រុមប ​ ្រូវបាន​ ​ ្រឹក្សាត ជ្រើសតាំង​ តាមរយៈការ​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 21 អភិបាល​ បោះឆ្នោត ហើយ​ ​ យ​ ត្រូវបានតែងតាំងដោ ្ត​ ច​ ក្រសួងមហាផ្ទៃ ការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិតអា ស្មុគស្មាញ មានភាព​ ​ ស ប្រសិនប ​ ននិន្នាការ​ ើ​ ្ថាប័នទាំងពីរមា ទៅរក​ គណបក្សផ ​ ្សេងគ្នា។ ផ្នែកអ បញ្ហាប្រឈម​ ​ ិនម ​ ភិបាលកិច្ចបែបនេះម ​ ែនស្តែង​ ឱ្យឃ ចេញ​ ជាក់ស្តែងប ​ ើញ​ ្តែ​ ពា ​ ៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុនក ៏​ ក់ព័នន ្ធ​ ឹងថា ​ ការ​ ​ ុគ្គលណា​ កំណត់ថាតើប ក្នុងរ ដែលមានអំណាច​ ​ចនាសម្ព័ន្ធ ​បៀប​ និងរ ​ ័ត៌មាន​ ចែករំលែកព ផងដែរ។​ រូបភាព ១.៨៖ រចនាសម្ព័នរ ្ធ​បស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ6 ក្រុមប្រឹក្សា Council គណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលបច្ចេកទេស គណៈកម្មាធិការលទ្ធកម្ម គណៈកម្មាធិការស្រ្តី និងកុមារ គណៈកម្មាធិការផ្សេងៗទៀត Technical Coordination Commission Procurement Commission Women & Children Commission Orther Commissions គណៈអភិបាល Governing Committee មន្ទីរអង្កភាពជំនាញផ្សេងៗ Specialized departments (អភិបាល ១រូប អមដោយអភិបាលរង៦រូបជាសេនាធិការ) (1 Governor with 6 deputy governors as assistants) នាយករដ្ឋបាល Admin Director នាយករងរដ្ឋបាល នាយករងរដ្ឋបាល នាយករងរដ្ឋបាល Admin Deputy Director Admin Deputy Director Admin Deputy Director ទីចាត់ការ ទីចាត់ការផែនការ ទីចាត់ការ ទីចាត់ការ ទីចាត់ការ ទីចាត់ការអន្តរ ទីចាត់ការកិច្ចការ ទីចាត់ការកិច្ច រដ្ឋបាល វិនិយោគ ហិរញ្ញវត្ថុ រៀបចំក្រុង គ្រប់គ្រងធនធាន វិស័យ ច្បាប់និងសិទ្ធិ ការគ្រប់គ្រង Admin Planning & Finance Urbanization មនុស្ស Inter-sectoral មនុស្ស កាកសំណង់ Department Investment Department Department HRM Department Legal Affairs & Waste Department Department Human Rights Management Department Affair Department - ការិយាល័យរបៀប - ការិយាល័យផែនការ - ការិយាល័យហិរញ្ញកិច្ច - ការិយាល័យ - ការិយាល័យបុគ្គលិក - ការិយាល័យសេដ្ឋកិច្ច - ការិយាល័យ - ការិយាល័យ និងឯកសារ - ការិយាល័យគាំទ្រ - ការិយាល័យ នគរូបនីយកម្ម - ការិយាល័យកសាង និងសង្គមកិច្ច សុវត្ថិភាពសាធារណៈ បច្ចេកទេស និងត្រួត - ការិយាល័យ មូលដ្ឋាន គណនេយ្យ - ការិយាល័យ សមត្ថភាព - ការិយាល័យ - ការិយាល័យកិច្ចការ ពិនិត្យផលប៉ៈពាល់ ទំនាក់ទំនង - ការិយាល័យវិនិយោគ - ការិយាល័យគ្រប់គ្រង គ្រប់គ្រងការអភិវឌ្ឍន៍ - Persorial Office ផ្សព្វផ្សាយ ច្បាប់ និងដោះស្រាយ បរិស្ថាន សាធារណៈ និង - ការិយាល័យអភិវឌ្ឍន៍ ទ្រព្យសម្បត្តិ និងសំណង់ - Capacity Building ពាណិជកម្ម វិវាទនៅមូលដ្ឋាន - ការិយាល័យរដ្ឋាករ សហប្រត្តិការ សហគមន៍អ្នកក្រីក្រ - ការិយាល័យលទ្ធកម្ម - Urbanization Office Office - Social & Economic - Public Safety គ្រប់គ្រងកាកសំណល់ អន្តរជាតិ - Planning Office - Financial Office - Management, Office Office - Technical & - ការិយាល័យសរុប - Local Support - Accounting Office Development & - Advert Office - Legal Attairs & Environmental និងព័ត៌មាន Office - State Property Construction Office Local Dispute Impact Inspection - ការិយាល័យស្ថិតិ - Investment Office Management Office Resolution Office និងអត្រានុកូលដ្ឋាន - Poor Community - Procurement Office - Waste Mgt - ការិយាល័យ Development Authoruty Office ុ្រ បក លេខាធិការកម ្ ឹ្រ សា Office - Order and Fang Office - PR & International Cooperation Office - Completion & Information Office - Statistics & Data Office - Council Secretariat Office 6 http://phnompenh.gov.kh/en/about-us/organization-chart/ 22 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 17> ដើម្បីគ្រប់គ្រងកំណើនច ​ ម្ពាធ ដែលក ​ ំនួនប្រជាជន និងស ​ ំណើនប ​ ្រជាជន​ មាន​ អភិបាលកិច្ច និងធ លើការងារ​ ​ នធានរបស់​ ​ ន​ ខណ្ឌ និងសង្កាត់ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ សាលារាជធានីភ្នំពេញបា ្នើ​ ​ សទៅ ​ ង្កាត់​ ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បីធ្វើការបែងចែកស ​ ឺជាជ មួយចំនួន ជាសង្កាត់ តូចៗ ២ ឬ ៣ បន្ថែមទៀត។ នេះគ សមហេតុសមផលមួយ ដើម្បប ​ ំហាន​ ​ ្តោតការ​ ី​ ន្តផ ចិត្ត​ យក​ កំណែទម្រង់វិមជ្ឈការលើ​ ទុកដាក់នៃ​ ឆ្លើយ​ ភាព​ តបចំពោះតម្រូវការ​ របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏នឹង​ ហើយ​ នឹង​ ទំនងជា​ បង្កើន​ ​ នកា ប្រសិទ្ធភ​ា ព​ ប្រើប្រាសថ ៃ​ រ​ ​ ង​ ់​ វិកាផ ដែរ។​ 1>4>2 ការរៀបចំហិរញ្ញវត្ថុ 18> ច្បាប់ស្តីពីរបបហិរញ្ញវត្ថុ និងកា ​ ្រព្យសម្បត្តរ ​ រគ្រប់គ្រងទ ់​ ្រោមជាតិ ដែលត ិ​ដ្ឋបាលថ្នាកក អនុម័ត​ ​ ្រូវបាន​ ក្នុងឆ្នាំ ២០១១ គឺ ​ មូលដ្ឋាន សម្រាប់ការរៀបចំហិរញ្ញវត្ថុ​ ជា​ ផ្តល់​ របស់សាលារាជធានី។ ច្បាប់នេះ​ កំណត់រក​ លទ្ធភាពឱ្យរាជធានី​ ធនធាន​ ​ ុខងារ​ ហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីបំពេញម ​ ្តលស កាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន និងផ សាធារណជាមូលដ្ឋាន ក្នុងដ ់​ េវា​ ​ ែនដីរបស់ខ្លួន។ ច្បាប់នេះ​ ​ ំពោះការគ្រប់គ្រងហ អនុវត្តច ​ ្រព្យស ​ ិរញ្ញវត្ថុ និងទ ​ ណ្ឌ/ស្រុក និងមា ​ ម្បត្តិក្នុងទីក្រុង និងខ ​ នកំណត់ពីចំណូលចំណាយ ់​ ីក្រុងផងដែរ។​ សម្រាបទ 19> ដូចបង្ហាញក រូបភាព ១.៩ សាលារាជធានីភ ​ ្នុង​ ​ ន​ ​ ្នំពេញបា ចំណូលព ​ ី​ ប្រភព​ មូលដ្ឋានរបស់ខ្លួនផង និង​ ក្នុង​ ពីថ្នាក់ជាតិ​ ប្រភព​ មូលដ្ឋាន​រួមមាន ចំណូល​ ផង។ ប្រភព​ ​ ំណូលម សារពើពន្ធ និងច ​ ែនសារពើពន្ធ។ ចំណូលសារពើពន្ធស ​ ិនម ​ ្មើនឹង ៩៥% នៃ​ ​បស់ទីក្រុង ហើយ​ ចំណូលរ ក្នុង​ ឆ្នាំ ២០១៧ ចំណូលនេះមា ​ ន​ ប្រមាណ​ រៀល (ស្មើនឹងប ជា ៧២២៥៩២ លាន​ ​ ្រមាណជា ១៧៧,៦ លាន​ ដុល្លារ)។ ដូចប រូបភាព ១.១០ ពន្ធប្រថាប់តស ​ ្នុង​ ​ ង្ហាញក ​ ្រមាណជា ៤៤% នៃច ្រា​ ្មើនឹងប ​ ំណូលពន្ធសរុប ​ ន្ធប បន្ទាប់មកគឺព ្លឺ​ ្លូវសា ​ ំភផ ​ ធារណៈ ពន្ធល ​ ម ើ​ ធ្យោបាយ​ ​ ន្ធអ ដឹកជញ្ជូន និងព ​ ិនមែនសារពើពន្ធ ដែល​ ​ ចលនទ្រព្យ។ ចំណូលម ប្រមាណជា ១៥៩៧០ លាន​ មាន​ ​ ្រមាណជា ៣,៩ លាន​ រៀល សម្រាប់ឆ្នាំ ២០១៧ (ស្មើនឹងប ដុល្លារ) រួមមាន ចំណូល​ ​ រ​ ដែលបានពីកា ​ ទ ផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនី ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក ថ្លៃសេវាល ើ​ ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ ថ្លៃសេវារដ្ឋបាល​ និង​ សេវា​ ់​ រ​ ផ្តលកា យល់ព្រម ថ្លៃសេវាសាធារណៈ។ ខណៈពេល​ និង​ មូលនិធិ​ ដែល​ ត្រូវបាន​ សម្រាប់សង្កាត់​ រាប់​ ជា​ ផ្នែក​ នៃ​ មួយ​ របស់​ ចំណូល​ ដែរ ទីក្រុង​ ​ ិធន មូលន ​ ្រូវបាន​ ិ​ េះត បែងចែក​ តាមសង្កាត់ ហើយ​ ការ​ សម្រេចចិតអ ី​ រប្រើប្រាស់មូលនិធិទាំងនេះត ្ត​ ំពកា ​ យ​ ​ ្រូវបានធ្វើឡើងដោ ុ ​ ក្រម ឹ្រ សា បក ា ់ ដូចះ ្ សង្កត េ្ន សា ​ លារាជធានី​ ព​ ំុ ន​ មា សទ ផ ិ ​ ិ្ធ ល ្ត យោ ់ ល​ បល់​ ើ បៀប​ រ បបើ្រ ស ្រា ​ ម ់ ល ិ ង ូ និធទា ឡយ ំ នេះ​ ើ ។ ខណៈពេល​ ​ េតម ដែលខ ​ ទួលបាន​ ្ត​ ួយចំនួនទ ​ថ ចំណូលព ី​ វិកាជាតិ ​ ុំបានទទួលកា សាលារាជធានីភ្នំពេញព ផ្ទេរធនធាន​ ​ រ​ ទាំងនេះឡើយ ចំណូលសារពើពន្ធរ ដោយសារតែ​ ​បស់រាជធានីភ្នំពេញ មាន​ ទំហល ំ​ ើសពីខ ​ េត្តផ្សេងទៀត។ ទីក្រុងភ ​ ច​ ​ ្នំពេញអា ទទួលបាន​ ​ ្សេងទៀតពីកា ចំណូលផ ​ រផ្តល់សេវាសាធារណៈផងដែឬ។​ រូបភាព ១.៩៖ ចំណូលរ ​បស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ ២០១២-២០១៧ (គិតជារៀល)7 900,000 800,000 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 0 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Property tax revenue Non-tax revenue Sangkat Financing ​ ្តលដោ 7 ទិន្នន័យផ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហ ់​ យ​ ​ ិរញ្ញវត្ថុ ផ្អែកទៅ ​ តាម​ ទិន្នន័យថវិកាប ​ ្ញើដោយ​ ​ ្រចាំឆ្នាំ ដែលផ ​ ្នំពេញ។ សាលារាជធានីភ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 23 រូបភាព ១.១០៖ ព័ត៌មានលំអិតអ ី​ រប៉ាន់ប្រមាណចំណូលពន្ធសម្រាប់ឆ្នាំ ២០១៧8 ​ ំពកា Accommodation tax Patent tax Unused land tax 1% 4% 1% Immovable property tax 13% Stamp duty Tax 44% Public lighting tax 22% Transportation tax 15% 20> ដូចបង្ហាញក រូបភាព ១.១១ ប្រមាណជា ៧០% នៃច ​ ្នុង​ ​ យ​ ​ ំណូលជាតិ ដែលប្រមូលដោ រាជធានីភ សាលា​ ​ ្នំពេញ​មានប្រភពពី​ ់​ ្រោមជាតិ។ នេះ​ ថ្នាកក ​វាង​ ធ្វើឱ្យមានភាពតានតឹងរ រដ្ឋាភិបាល​ សាលារាជធានីភ្នំពេញ និង​ តម្រូវការ​ ថ្នាក់ជាតិ ដោយសារតែ​ ុ​ ច្ចុប្បន្នរ ហិរញ្ញវត្ថប ​បស់រាជធានី មាន​ ទំហំធំ ប៉ុនច ្តែ​ ំណូលដ ​ ែលសា ​ ្រមូលបាន បែរជា​ ​ លារាជធានីភ្នំពេញប ចែករំលែក​ ​ ឹងស្ថាប័នផ ជាមួយន ​ ្សេងទៀត​ ទូទាំងប ​ ្រទេសទៅវិញ។ ដើម្បស ី​ ម្រេចម ​ ុខងារ​ ្ច​បស់ខ្លួន សាលារាជធានីនេះត កាតព្វកិចរ ​ ្រូវ​ របស់ខ បង្កើតចំណាយ សម្រាប់ទូទាត់សកម្មភាព​ របស់សាលារាជធានី រួមមាន ចំណាយរដ្ឋបាល មុខងារ​ ​ ្លួន។ ចំណាយ​ ជាជ កាតព្វកិច្ច មុខងារ​ ​ ំណាយ​ ​ ម្រើស និងច ​ ួនាទី និងកា សម្រាប់ការបំពេញត ​ ្សេងទៀត។ ​ រទទួលខុសត្រូវផ រូបភាព ១.១១៖ ចំណូលរបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ ធៀប​ ​ េត្ត ២៤ ផ្សេងទៀត (គិតជា​ នឹងខ រៀល) លាន​ 1,000,000 900,000 800,000 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 0 2013 2014 2015 2016 Phnom Penh All Other Provinces ​ ្តលដោ 8 ទិន្នន័យផ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហ ់​ យ​ ​ ិរញ្ញវត្ថុ ផ្អែកទៅ ​ តាម​ ទិន្នន័យថវិកាប ​ ្ញើដោយ​ ​ ្រចាំឆ្នាំ ដែលផ ​ ្នំពេញ។ សាលារាជធានីភ 24 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 21> ជាផ្នែកមួយនៃ​កំណែទម្រង់​វិមជ្ឈការ បច្ចុប្បន្ន​នេះ​កំពុង​មាន​កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ដើម្បី​ផ្សារភ្ជាប់​ការ​ផ្តល់​ហិរញ្ញប្បទាន​ ​ ្លើយតបចំពោះ​ សាធារណៈ ឱ្យឆ ជាមូលដ្ឋាន តាម​ តម្រូវការ​ លទ្ធភាព​ ដែលអាចធ្វើបាន។ មូលនិធឃ ិ​ ុំសង្កាតផ ់​ វិកាដ ់​ ្តលថ ​ ល់​ ​ ្រទេសនេះ សម្រាបវ គ្រប់ឃុំសង្កាត់ទាំងអស់ ក្នុងប លហ ់​ិនិយោគ​ ​ េវាកម្មដ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងស ​ ហគមន៍ចាត់ទុក​ ​ ែលស អាទិភាព។ ក្នុងទ ជា​ ​ ្នំពេញ ការវិនិយោគទាំងនេះនៅ ​ ីក្រុងភ ស្តួចស្តើងនៅឡើយ ប្រសិនបើគិតពីត ​ ​ ​ ម្រូវការទាំងមូល​ ហើយ​ ់​ ែលំអផ ភាគច្រើន ប្រើប្រាស់ សម្រាបក ​ ្រព័នល ​ ្លូវ និងប ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង។ ពុមា ំ​ ន​ យន្តការ​ ​ លដៅ សម្រាបវ កំណត់គោ ់​ិភាជន៍​ បន្ថែមទៅ ថវិកា​ ់​ ែលមាន​ ​ កាន់សង្កាតដ តម្រូវការ​ ខ្ពស់ ដូចជា សង្កាតដ ់​ ែលមា ​ ន​ ​ ពក្រីកខ អត្រាភា ​ិភាជន៍​ ្រ​ ្ពស់នោះទេ។ រូបមន្តវ ​ ្អែកទៅ ថវិកា​ គឺផ ចំនួនប ​ តាម​ ​ ្រជាជន។ ខណ្ឌក៏ទទួលបាន​ ថវិកាម ​ ួយចំនួនព ក្នុងថ ​ ី​ ​បស់សាលារាជធានីផងដែរ ហើយ​ ​ វិការ ​ ម្មវិធក ក្នុងក ់​ិមជ្ឈការនេះ មាន​ ី​ ំណែទម្រងវ បង្កើនច ផែនការ​ ​ ្រុង ពី ០,៨% នៃ​ ​ ំនួនថវិកាវិភាជន៍ តាមរយៈមូលនិធិស្រុកក ​ តិក ថវិកាជា ថវិកាមួយផ្នែកធំន ​ ្នុងឆ្នាំ ២០១៦ ដល់ ១% ក្នុងឆ្នាំ ២០១៧។ ដោយសារតែ​ ៃ​ ូលនិធស ​ ម ​ ្រូវបាន​ ិ​ ្រុកក្រុងត ​ លផ ចំណាយ​ ើ​ ្នែករដ្ឋបាល ក៏មាន​ ផែនការ​ បង្កើនស ​ មាសភាគ​ ​ ម អភិវឌ្ឍន៍ន ​ ី ០,២៣% ដល់ ០,៥% នៃ​ ៃ​ ូលនិធិស្រុកក្រុងព ​ ងដែរ ដើម្បប ចំណូលជាតិផ ​ ំនួនថវិកាដ ី​ ង្កើនច ​ ែលមាន សម្រាបប ់​ ំពេញត ​ ម្រូវការ​ ក្នុងម វិនិយោគ​ ​ ូលដ្ឋាន។ លើសពីនេះ ចាប់​ ់​ ីមួយៗ​ ពីឆ្នាំ ២០១៧ ទៅ សង្កាតន រក្សាទុក ៣០% នៃព អាច​ ​ ន្ធអចលនទ្រព្យ​ ដែលប ​ ្រមូលបាន។ នេះគ ​ រ​ ​ ឺជាកា បោះជំហាន​ វិជ្ជមាន​ ជា​ ី​ ្យកា មួយ ដើម្បឱ ​ រ​ ផ្តលហ ់​ ិរញ្ញប្បទាន​ របស់រដ្ឋបាលមូលដ្ឋានកា តម្រូវការ​ ​ ន់តែឆ្លើយតបចំពោះ​ ​ ្រជាពលរដ្ឋ របស់ប ្តែ​ ​ ប៉ុនវា កន ​ ង្កើនស ៏​ ឹងប ​ មត្ថភាព​ ​ ម្ពាធមកលើស ដែលក ​ ំពុងតែនៅមាន​ កម្រិតរ ​ដ្ឋបាល​ ​បស់រ ់​ ្រោមជា ថ្នាកក ​ ងដែរ។​ ​ តិផ 1>5 ស្ថានភាពនៃការរៀបចំក្រុង ក្នុងប ​ ្រទេសកម្ពុជា 22> ការអភិវឌ្ឍ និងកា ពង្រីកក ​ រ​ ​ ក ​ ្រុងនៅ ​ ម្ពុជា ភាគច្រើន កើតឡើងដោ ​ យ​ គ្មានផ ​ ្មានកា ​ ែនការ និងគ គ្រប់គ្រងឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។ ​ រ​ ​ ន​ បើទោះបីជាមា ​ ែនការ ពាក់ព័នន ច្បាប់ ក្របខ័ណ្ឌ និងផ ​ រ​ ្ធ​ ឹងកា អភិវឌ្ឍក ​ ្រុង និងកា ​ រ​ ថ្នាកជា គ្រប់គ្រងដី នៅ​ ​ ្នាក​ ់​ តិ និងថ ់ ្រោម​ ក ​ រងារនៅរាយប៉ាយ​ ជាតិ យ៉ាងណាក៏ដោយ ការអនុវត្តកា ស្ថាប័នផ តាម​ ធន ​ ្សេងៗគ្នា ក៏ដូចជាសមត្ថភាព​ ្វើ​ ិយ័តកម្ម និង​ ​ បច្ចេកទេសនៅ សមត្ថភាព​ ​ ​មាន​ កម្រិត ជា​ កត្តដ ា​ ែលរា មិនឱ្យមា ​ រាំង​ ច្បាប់ ក្របខ័ណ្ឌ និងផ ​ នការអនុវត្ត​ ​ ែនការទាំងនោះបាន។ នៅ​ មានការសង្កេតឃើញថា ផែនការ​ ​ ្បឿន​ មិនទាន់តាមទាន់ល នកា ៃ​ រ​ អភិវឌ្ឍជា ​ ែលមា ​ ក់ស្តែង។ ខណៈពេលដ ​ នការដាក់​ ផែនការគោល​ ចេញ​ ​ ៏ដោយ ផែនការនេះនៅ ឆ្នាំ ២០៣៥ សម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញរួចក ​ កសារ​ ​ តែជាឯ ្រ​ ូលំទូលាយ យុទ្ធសាស្តទ ​ ពមា ដោយ​ ប ់ ្រើប្រាស់ដីធ្លី ឬ​ ុំ​ នប្លង​ ផែនការ​ អនុវត្តប ​ ែងចែកជាដំណាក់កាលៗ​ លំអិតនៅ​ ើយ។ ប្លងគោ ​ ឡ ​ តាម​ ់​ ល​ វិស័យ និង​ ​ស ការសិក្សាព ់​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍ក្រុង ប្រព័នល ី​ មិទ្ធិលទ្ធភាពជាច្រើន សម្រាបប ូ​ំដោះ​ ្ធ​ រ ទឹកភ្លៀង ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក ប្រព័ន្ធ​ ​ ្អុយ និងកា លូទឹកស រៀបចំដោ ​ រសំអាតទឹកស្អុយ ត្រូវបាន​ ​ យ​JICA, ADB និង​ អ្នកផ ​ ្តលជ ់​ ំនួយផ ្តែ​ មា ​ ្សេងទៀត ប៉ុនព ស្ថាប័ន​ ុំ​ ន​ ណា​ ត្រួតពិនិត្យល ​ កា ើ​ ររៀបចំ និងកា ​ រអភិវឌ្ឍក្រុង ឱ្យបា ​ ន​ ​ ើយ។ រូបភាព ១.១២ បង្ហាញឱ្យឃើញពី​ គ្រប់ជ្រុងជ្រោយឡ ​ នា​ដែលធ ស្ថាប័ននា ពាក់ព័នន ​ ្វើការងារ​ ្ធ​ ឹងកា ​ ររៀបចំក្រុង ក្នុងប ​ ្រទេស នៅ​ ​ ្សេងៗ​ កម្រិតផ នរៃ​ដ្ឋាភិបាល។​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 25 រូបភាព ១.១២៖ ការរៀបចំ និងកា ​ ្រុង នៅ​ ​ រគ្រប់គ្រងក កម្ពុជា ​ រគ្រប់គ្រងក ការរៀបចំ និងកា កម្ពុជា ​ ្រុង នៅ​ ក្រសួងជំនាញ នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៅថ្នាក់ជាតិ ការខ្ចីអាចអនុញ្ញាតឱ្យបានតែនៅថ្នាក់ជាតិ ក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្រសួងរៀបចំដែនដី ក្រសួងសាធារណការ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច ក្រសួងបរិស្ថាន ក្រសួងផែនការ ក្រសួងយុត្តិធម៌ ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សា​ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍​ នគរូបនីយកម្ម និងដឹកជញ្ជូន និងហិរញ្ញវត្ថុ សេដ្ឋកិច្ចជាតិ កម្ពុជា និងសំណង់ yyការចុះបញ្ជីដីធ្លី yyប្លង់គោលហេដ្ឋារចនា​ yyថវិកា yyកម្រ បរិសន ា្ថ ​និង​ yyនយករដ្ឋមន្តី្រ និង​ yyអនុមត ័ លើការអភិវឌឍ ្​ yyតែងតាំងរដ្ឋាភិបាល yyការរៀបចំផន ែ ការ ្ ប់ និងលិខត yyចបា ិ ​ និងសុរិយោដី សម្ព័ន្ធទីក្រុង និងការ​ yyការសម្របសម្រល ួ ការ​ លិខត ិ ​ បទដ្ឋន ា កស ្រ ង ួ សេដក ្ឋ ច ិ ្ច និង​ ឯកជន ថ្នាក់ក្រោមជាតិ ែ ការ​ ៥ឆ្នំា (ផន បទដ្ឋនា គតិយតុ ិ្ត yyប្លង់គោលទីក្រុង និង អនុ វ ត្ត គ ម្រោ ង ធំ ៗ ​ ខ្ចក ី ម្ចី (សម្របសម្រល ួ ​ គតិយត ុ នា ិ្ត នា ហិរញ្ញវត្ថជា ុ បធា ្រ ន​ yyផ្នក ែ នក ៃ ម ុ្រ បក ឹ្រ សា ្ ​ ិ គ) វិនយោ (ជា​ ពិសស េ គម្រោង​ ជាមួយអ្នកផ្តលជ ់ ន ំ យ ួ ) yyក្រមបរិស្ថាន និង​ ្ ប់ និងលិខត yyចបា ិ ​ ភិបាលអភិវឌឍ ្ ន៍​ ផែនការប្រើប្រាស់ដីធ្លី ហេដ្ឋារចនាសម្ព័នដ ្ធ​ ែល​ ធនធានធម្មជាតិ បទដ្ឋន ី កា ា ស្តព ី រ​ សេដក ្ឋ ច ្ច ម្ពជា ិ ក ុ yyការដោះសយ ្រា វិវាទដីធី្ល ទទួលថវិកាពីអ្នកផ្តល់ អគ្គនាយកដ្ឋានព ​ ន្ធដារ (ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦) អភិវឌឍ ្ សេដក ្ឋ ច ិ ្ច និង​ ​ ធារណៈ yyលំនៅដ្ឋានសា yyផ្លូវជាតិ STP សាជីវកម្មវន ិ គ​ ិ យោ កប ្រ ស ្រៅ ទ េ របស់ បម ូ ពន្ធអាករផស ្រ ល េ ៗ​ ្ង ថ្នាក់ក្រោមជាតិ ុ ​(OCIC) កម្ពជា (អចលនទ្រព្យ​ កម្រិតតំបន់ ប្រថាប់ត្រា យានជំនិះ​ ថ្នាក់ក្រោមជាតិ អាករបន្ថែម។ល។) ការតែងតាំង ក្រុង ការអនុញ្ញាតសាងសង់ ការសម្របសម្រួលតាមខ្សែទទឹងនៅកម្រិតរាជធានី សាលារាជធានីភ្នំពេញ មន្ទីររៀបចំដែនដី​ មន្ទីរសាធារណការ​ មន្ទីរសេដ្ឋកិច្ច មន្ទីរបរិស្ថាន Department of រដ្ឋាករទឹកស្វ័យត​ ក្រុមហ៊ុនសុីនទ្រី អ្នកអភិវឌ្ឍន៍ និង​ Planning នគរូបនីយកម្ម និង​ និងដឹកជញ្ជូន និងហិរញ្ញវត្ថុ ក្រុងភ្នំពេញ (ប្រមូលសំណល់រឹង) វិនិយោគិនឯ ​ កជន (DoP) សំណង់ yyស្វយ័ត និងចុះក្នុងផ្សារ​ yyក្រុមហ៊ុនឯកជន​ ដែល​ លិខិតអនុញ្ញាតសាងសង់​ yyការអនុវត្ត ដំណើរការ​ yyការអនុវត្ត និងសម្រប​ yyការអនុវត្ត និងសម្រប​ yyការអនុវត្ត yyការអនុវត្ត • City level មានកិច្ចសន្យាផ្តល់​ ភាគហ៊ុនកម្ពុជា អនុម័តទៅតាមទំហំនៃ​ implementation និងថែទាំហេដ្ឋារចនា​ សម្រួលជាមួយនឹង​ សម្រួលជាមួយនឹង​ និងសម្រប​ និងសម្រប​ yyសំអាត និងផ្គត់ផ្គង់ទឹក​ សេវាផ្តច ា ់មុខ ៤៩ឆ្នាំ​ ការអភិវឌ្ឍ៖ and coordination ជាមួ យ រដ្ឋ ា ភ ិ បា ល​ សម្ព័ន្ធ ក្នុងទីក្រុង ក្រសងួ រៀបចំដែនដី​ ក្រសួងសាធារណការ​ សម្រួលជាមួយនឹង​ សម្រួលជាមួយនឹង​ (រោងចក្រភូមិព្រែក​ yy<៣០ពាន់ម៉ែត្រការ៉េ​ with MoP yyផ្លូវក្នុងក្រុង នគរូបនីយកម្ម និង​ កជញ្ជូននៅកម្រិត​ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច ក្រសួងបរិស្ថាន ជ្រោយចង្វារ ចំការមន​ សម្រាប់ប្រមល ូ សំរាម ដោយក្រុង yyថ្លៃសេវាប្រមូលជាមួយ yy៣០-១០០ ពាន់ម៉ែត្រ​ yyសណ្តាប់ធ្នាប់ សំណង់ នៅកម្រិត​ រាជធានី ​ រ និងហ ិ ញ្ញវត្ថុ នៅកម្រតិ រាជធានី និរោធ៍) នឹង​ វិក្កយបត្រអគ្គិសនី ការ៉េដោយខេត្ត និងរដ្ឋបាល រាជធានី នៅកម្រិតរាជធានី yyអត្រានៃការប្រមូល​ yyទីលានចាក់សំរាម​ yy>១០០ពាន់ម៉ែត្រការ៉េ​ ចំណូលជាង ៩៩% ដំណើរការដោយក្រុង ដោយក្រសួង ​ មលទ្ធផលរកឃើញរបស់ក្រុមកា ប្រភព៖ ផ្អែកតា ​ រងារ (ថ្ងៃទី ២-១០ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៧) 1>5>1 ច្បាប់ បទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងក​ ្រឹត្យ 23> គោលនយោបាយ និងច ជាមួយន ​ ្បាប់ ពាក់ព័ន្ធ​ ​ រគ្រប់គ្រងដ ​ ឹងកា ​ ីធ្លី និងន ​ គរូបនីយកម្ម​ គឺនៅ ​ ​ ្មី​ ​ ថនៅ ់​ ្រទេស​ ឡើយ​ សម្រាបប ច្បាប់ពាក់ព័នទា កម្ពុជា ពោលគឺគោលនយោបាយ និង​ ​ ្រូវបាន​ ្ធ​ ំងនេះទើបតែត ​ ើង កាលពីឆ្នាំ ២០០១ តែប រៀបចំឡ ​ ៉ុណ្ណោះ។ តារាងឧបសម្ព័ន្ធទី ១ បង្ហាញព ​ឯ គោលនយោបាយ ច្បាប់ បទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងក ី​ កសារ​ ​ នា ពាក់ព័នជា ​ ្រឹត្យនា ្ធ​ មួយនឹង​ រៀបចំក្រុង និងកា នគរូបនីយកម្ម ការ​ ​ រអភិវឌ្ឍក្រុង។​ 24> កម្រិតរ​ដ្ឋបាល​ផ្សេងៗគ្នរា​បស់រដ្ឋាភិបាល (ថ្នាក់ជាតិ ខេត្ត ក្រុង និងឃ ការទទួលខុសត្រូវផ ​ ុំ) មាន​ ្ធ​ ឹងកា ​ ្សេងៗគ្នា ពាក់ព័នន ​ រ​ ​ ររៀបចំផែនការ​ រៀបចំក្រុង ការរៀបចំភូមិសាស្ត្រ និងកា ់​ ីធ្លីនេះ។ តួនាទីផ ប្រើប្រាសដ ​ ំអិតន ​ ្សេងៗ កម្រិតល ៃ​ ររៀបចំ​ ​ កា ​ កា ផែនការ​ វដ្តន ៃ​ ររៀបចំផែនការ និងដ ​ ំណើរការ​ ផ្តលកា ់​ រអនុម័ត នៅតាម​ បង្ហាញ​ កម្រិតរដ្ឋបាលទាំងនេះ ត្រូវបាន​ ដោយ​ ​ ្នុងតារាង ១.៤។ បើទោះបីជាមាន​ សង្ខេបក ក្របខ័ណស ​ ក៏ដោយ កង្វះសមត្ថភាព (ថវិកា ្ឌ​ ម្រាប់ដំណើរការរៀបចំផែនការ​ ​ ំនាញបច្ចេកទេស) បង្កជា និងជ ​ ល់កា ​ ការរាំងស្ទះដ ​ ររៀបចំផែនការ​ ​ ររៀបចំក្រុង ការរៀបចំភូមិសាស្ត្រ និងកា ប្រើប្រាស់ដីធ្លី ថ្នាក់ខណ្ឌ និងស ជាពិសេស នៅ​ ់​ ល​ ​ ង្កាត់។ ដោយសារមូលហេតុនេះហើយ ទើបជារឿយៗ ប្លងគោ ់​ ្រុង​ តាមវិស័យសម្រាបក រៀបចំដោយ​ ត្រូវបាន​ ​ ្តល់ជំនួយ។ អ្នកផ 26 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា តារាង ១.៤៖  ​ ំពីប្រព័ន្ធរៀបចំក្រុង ប្រព័ន្ធរៀបចំភូមិសាស្ត្រ និងប្រព័ន្ធរៀបចំផែនការ​ ការពិពណ៌នាអ កម្រិត​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី នៅតាម​ រដ្ឋបាលនានា កម្រិត ពិពណ៌នាអំពីផែនការ ថ្នាក់ជាតិ/ភូមិភាគ ជាតិគ្រប់គ្រងដែនដី និងន រៀបចំដោយគណៈកម្មាធិការ​ បង្កើត​ ​ គរូបនីយកម្ម ដែលត្រូវបាន​ ​ យ​ ឡើងដោ ​ រ​ ព្រះរាជក្រឹត្យ ក្រោមកា ​បស់ក ដឹកនាំរ ​ ៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និង​ ​ ្រសួងរ សំណង់។ នឹងត្រូវអនុម័ត ព្រះរាជក្រឹត្យ។ ដោយ​ ​ ឹងត្រូវមាន​ ផែនការនេះន ចក្ខុវិស័យ​ ហោច​ យ៉ាង​ ​ ណាស់​ រយៈពេល ២០ ឆ្នាំ ហើយ​ នឹងត កែសម្រួល​ ១០ ឆ្នក ​ ្រូវ​ ាំ​ ្រោយ (ឬអាច​ ស្នើសរ ឆាប់ជាងនេះ) តាមរយៈការ​ ុំ​បស់រាជរដ្ឋាភិបាល។​ ថ្នាក់រាជធានី/ខេត្ត ​ គរូបនីយកម្ម ថ្នាករា រៀបចំដោយគណៈកម្មាធិការគ្រប់គ្រងដែនដី និងន ​ េត្តដែល​ ់​ ជធានីខ បាន​ ត្រូវ​ ​ យអនុក្រឹត្យ បង្កើតឡើងដោ ​ រ​ ក្រោមកា ​ ្រុមប្រឹក្សារាជធានីខេត្ត សម្របសម្រួលពីក ​ នការឯកភាពពី​ គណៈកម្មាធិការ​ និងមា ​ គរូបនីយកម្ម។​ ផែនការ​ ជាតិគ្រប់គ្រងដែនដី និងន ចក្ខុវិស័យ​ សម្រាបរ នេះត្រូវមាន​ យ៉ាងហោចណាស់ ២០ ឆ្នាំ និងអា ់​យៈពេល​ កែសម្រួល​ ​ ច​ ាំ​ ្តង។​ រៀងរាល់ ៥ ឆ្នម ់​ ្រុង/​ ថ្នាកក ស្រុក/ខណ្ឌ​ គ្រប់គ្រងដែនដី និងន រៀបចំដោយគណៈកម្មាធិការ​ ់​ ្រុង/ស្រុក/ខណ្ឌ ​ គរូបនីយកម្ម ថ្នាកក ត្រូវបាន​ ដែល​ ដោយ​ បង្កើតឡើង​ អនុក្រឹត្យ ដោយ​ ត ​ ្រូវ​ ក្រុមប្រឹក្សា​ មានការយល់ព្រមពី​ រាជ​ ​ េត្ត និងអ ធានីខ ​ យ​ ​ នុម័តដោ ប្រធាន​ ​ ​ គរូបនីយ- គណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងដែនដី និងន នេះត កម្ម។ ផែនការ​ ចក្ខុវិស័យ​ សម្រាបរ ​ ្រូវមាន​ យ៉ាងហោចណាស់ ១៥ ឆ្នាំ និង​ ់​យៈពេល​ ​ កែសម្រួលរ អាច​ ាំ​ ្តង។​ ​ ៀងរាល់ ៥ ឆ្នម ឃុំ/សង្កាត់ ​ យ​ រៀបចំដោ ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ ដោយ​ មាន​ ការ​ ​ រគាំទប សម្របសម្រួល និងកា ្រ​ ច្ចេកទេស​ ​ ណៈកម្មាធិការ​ ពីគ ​ គរូបនីយកម្ម ថ្នាកក គ្រប់គ្រងដែនដី និងន ​ ់​ ្រុង/ស្រុក/ខណ្ឌ។ ផែនការ​ ត្រូវ​ នេះ​ ដោយ​ អនុម័ត​ គ្រង​ ក្រុមប្រឹក្សារាជធានីខេត្ត តាមរយៈគណៈកម្មាធិការគ្រប់​ ដែនដី នគរូបនីយកម្ម ថ្នាករា និង​ ្ត​ ផែនការនេះត ់​ ជធានីខេត។ មាន​ ​ ្រូវ​ ​យៈពេល ១០ ទៅ ចក្ខុវិស័យរ ​ ច​ ១៥ ឆ្នាំ និងអា ​ ៀងរាល់​ ៥ ឆ្នម កែសម្រួលរ ាំ​ ្តង ឬ​ ទៅតាម​ តម្រូវការ​ ៃ​ រអភិវឌ្ឍម នកា ​ ូលដ្ឋាន ​ ម្មវិធវ និងក ឃុំ/សង្កាត។ ី​ិនិយោគ​ ់ 25> ថ្នាក់ជាតិ ៖ នៅ​ថ្នាក់ជាតិ នាពេលប ​ េះ ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងស ​ ច្ចុប្បន្នន ំ​ ន​ ​ ំណង់ ពុមា គោលនយោបាយ​ ​ ក់លាក់នោ អភិវឌ្ឍន៍ក្រុងជា បញ្ហា​ ​ ះទេ ប៉ុន្តែ ​ ក្រុងស គោលនយោបាយ​ ​ ំខាន់ៗត ​ ្រូវ​ បាន​ ​ ​ ដាក់បញ្ចូលទៅ ​ កសារ​ ក្នុងឯ ផ្សេងៗ។ បន្ទាន់ចំពោះ​ ជាការឆ្លើយតប​ បញ្ហា​ ប្រឈម​ ជុំវិញ​ ការ​ ​ រ​ អភិវឌ្ឍ និងកា ពង្រីកទីក្រុង ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និង​ ​ នរៀបចំក សំណង់បា ្ឌ​ ុទ្ធសាស្ត្រជាតិស ​ ្របខ័ណយ ​ ្តីពកា ី​ រ​ អភិវឌ្ឍក្រុង (សេចក្តីព្រាងបានទទួលកា ​ លពីខ ​ រអនុម័តកា ​ ែ ធ្នូ ឆ្នាំ ​ ម​ ២០១៥) ស្របតា ្រ​ តុកោណដំណាក់កាលទី ៣ និងអ យុទ្ធសាស្តច ​ នុវត្តស ​ ្របតា ​ ម​ យុទ្ធសាស្តអ ផែនការ​ ្រ​ ភិវឌ្ឍន៍ជាតិ។ ​ យ ការអនុម័តល ​ ន​ ើ​ ុទ្ធសាស្ត្រនេះ​គឺមា គោលបំណង​ ជួយ និងផ ​ ្តល់ការគាំទដ ​ ្នកធ ្រ​ ល់អ ​ ំនាញ អ្នក​ ​ ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត អ្នកជ ្ធ​ ្សេងទៀត និងសា ពាក់ព័នផ ​ រគាំទដ ​ ធារណជនទូទៅ តាមរយៈការផ្តល់ការតម្រង់ទិស និងកា ​ រ​ ្រ​ ល់កា ​ ្រុង និង​ អភិវឌ្ឍក នៃការ​ ដំណើរការ​ ​ ្រុងនៅ អភិវឌ្ឍក ​ ​ថ្នាក់ជាតិ និងថ ​ ្នាកក ់​ ្រោមជា ​ រិបទ​ ​ តិ ក្រោមប ់​ិមជ្ឈការ និងវ កំណែទម្រងវ ​ិសហមជ្ឈការ​ កម្ពុជា។​ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល​ 9 26> ​ក្របខ័ណ្ឌ​យុទ្ធសាស្ត្រជាតិ​ស្តីពី​ការ​អភិវឌ្ឍក្រុង មានទិសដៅស្របគ្នា​ជាមួយ​នឹងយ ចតុកោណដំណាក់កាលទី ​ ុទ្ធសាស្ត្រ​ បាន​ ៣ ដែល​ នូវ​ ដាក់ចេញ​ អាទិភាពជាច្រើន សម្រាប់​ ការអភិវឌ្ឍ និង​ ការ​ ទីក្រុង ដូចជា កាត់បន្ថយ​ ពង្រីក​ ចំណាយ​ ​ ពអាចជឿទុកចិត្តបាន និងប សម្រាប់ការដឹកជញ្ជូន បង្កើនភា ​ រវិនិយោគ​ ​ ្រសិទ្ធភាព បង្កើនភាពប្រកួតប្រជែង បង្កើនកា លើ​ យុទ្ធសាស្ត្រជាតិស 9 សេចក្តីព្រាងក្របខ័ណ្ឌ​ ី​ រ​ ​ ្តីពកា ​ ៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងស អភិវឌ្ឍក្រុង ក្រសួងរ ​ ំណង់ ឆ្នាំ ២០១៥។ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 27 ​ ស្សាហកម្ម) និងគ ពាណិជ្ជកម្ម (ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងឧ ​ ្រប់គ្រងប ​ ញ្ហា​ បរិស្ថាន និងប ​ ញ្ហា​ ៃ​ រ​ នកា ប្រែប្រួលអាកាសធាតុ នូវក ដើម្បីសម្រេចឱ្យបាន​ ​ ំណើនស ​ េដ្ឋកិចប ្ច​ ្រកប​ ដោយ​ យុទ្ធសាស្តអ ចីរភាព។ ផែនការ​ ្រ​ ភិវឌ្ឍន៍ជាតិ ២០១៤-២០១៨ ក៏​ ​ ្គាល់ផងដែរព ទទួលស ី​ ព​ ​ ភា ់​ ្នុងកា បន្ទានក ​ រឆ្លើយតបចំពោះ​ បញ្ហា​ ប្រឈមជុំវិញកា ​ រ​ ​ រអភិវឌ្ឍ និងកា ​ ីក្រុង និងបា ពង្រីកទ ​ ន​ ​យៈពេល​ ៥ ឆ្នន លើកឡើងថា ក្នុងរ ាំ​ ៃផែនការ​ យុទ្ធសាស្តអ ្រ​ ភិវឌ្ឍន៍ជាតិនេះ រដ្ឋាភិបាលមាន​ បំណង​ ​ រងារ​ ពង្រឹងកា កំណែ​ ដ ់ ីធ្លី តាមរយៈការ​ ទម្រង​ ​ កា ផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ល ើ​ រ​ ពង្រឹងកា ​ រ​ ប្រើប្រាស់ និងកា គ្រប់គ្រង ការរៀបចំ ការ​ បែងចែក​ ​ រ​ ​ លបំណង​ ដីធ្លី។ ដើម្បីសម្រេចគោ ​ ែលត នៃការអភិវឌ្ឍក្រុងដ ​ ្រូវបាន​ កំណត់ជាអាទិភាព ដូចដ ​ ែលត ដាក់ចេញក ​ ្រូវបាន​ ​ ្នុង​ ្ធ ស្ត​ យុទសា ្រ តុកោណ​ ច ដណា ំ ក់កាលទី ៣ និង​ ផន យទ ែ ការ​ ុ សា ្ធ ស្ត​ អ ្រ ភិវឌ្ឍន៍​ យ ្ឌ ទ ជាតិ ក្របខ័ណ​ ុ សា ្ធ ស្តជា ្រ តិ​ សព កា ី រអភិវឌ្ឍ ី្ត ​ ដាក់ចេញ​ ក្រុង បាន​ ​ ុទ្ធសាស្ត្រ និងក នូវយ ​ ្របខ័ណជ ្ឌ​ ម្រុញកា ​ រអនុវត្តគោ ដីធគ ​ លនយោបាយ​ ្លី​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយ តាមរយៈ ​ ររៀបចំ “ច្បាប់ស “សៀវភៅសដីធ្លី” និងកា ី​ រ​ ​ ្តីពកា ​ គរូបនីយកម្ម”។​ រៀបចំដែនដី និងន 27> ថ្នាក់ក្រោមជាតិ (កម្រិតក ​ ្រុង)៖ នៅកម្រិតក្រុង អនុក្រឹត្យល ្រ​ ល់​“ការអនុវត្ត​ ​ េខ ១៨១ ចុះថ្ងៃទី ២៣​ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៥ គាំទដ ់​ ល​ ប្លងគោ ប្រើប្រាស់ដីធ​ ​ ្លី ្នុងរា ក ​ ជធានីភ ​ ្នំពេញ” សម្រាបឆ ់​ គោ ​ ប់ពអ ្នាំ​ លដៅ ២០៣៥ (ដែលចា ហៅថា ផែនការ​ ី​ ំណេះតទៅ​ មេ​ ​ ្នំពេញ)។ ផែនការ ដែលត ឆ្នាំ ២០៣៥ របស់ទីក្រុងភ ព្រាងឡ ​ ្រូវបាន​ ​ មួយនឹងជំនួយពីការិយាល័យក ​ ើងជា ​បស់​ ​ ិច្ចការទីក្រុងរ ​ កសារ​ ប្រទេសបារាំង គឺជាឯ កម្រិតយ ​ ុទ្ធសាស្ត្រទូលំទូលាយ ដែលមាន​ ការ​ បង្កើតជា​ ​ ្តីពីការប្រើប្រាស់ដីធដ ផែនទីស ្លី​ ែលមាន​ ំ​ ូលាយ (រូបភាព ១.១៣) ផងដែរ។ អាទិភាព ដែលត លក្ខណៈទូលទ ដាក់ចេញក ​ ្រូវបាន​ ់​ លនេះ មានបង្ហាញ​ ​ ្នុងប្លងគោ ក្នុង​ ប្រអប់ទី ១ នៃឧបសម្ព័ន្ធ។​ រូបភាព ១.១៣៖ ប្លង់គោលរាជធានីភ្នំពេញ ២០៣៥ (ប្លង់ប្រើប្រាស់ដីធ្លី) ្ឌ​ ុទ្ធសាស្ត្រជាតិស ប្រភព៖ សេចក្តីព្រាងក្របខ័ណយ ី​ រ​ ​ ្តីពកា ​ ៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងស អភិវឌ្ឍក្រុង ក្រសួងរ ​ ំណង់ ឆ្នាំ ២០១៥ 28 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 1>6 ស្ថានភាព​នៃ​ការ​ផ្តល់សេវាក ​ ញ្ហាប្រឈម​ ​ ្នុងទីក្រុង និងប ក្នុង​ សំខាន់ៗ​ ទីក្រុង 1>6>1 ការដឹកជញ្ជូនក រាជធានីភ្នំពេញ ​ ្នុង​ 28> កំណើនយានយន្តដ​ ៏ឆាប់រហ័ស ​កើតឡើងទ ​ ន្ទឹមគ្នន ា​ ឹងកា ​ រអភិវឌ្ឍ និងកា ​ ៉ាងឆាប់រ ​ រពង្រីកខ្លួនយ ​ហ័សរបស់រាជធានីភ្នំពេញ ​ នយន្តធុនស្រាល់ និងធ ដែរ។​ ចន្លោះពីឆ្នាំ ១៩៩០ ដល់ ២០១២ ចំនួនយា ​ ្ងន់ដែលបា ​ ុនធ កើនឡើងពី ​ នចុះបញ្ជី បាន​ ​ ំនួនទោ ៤០០០ គ្រឿង ដល់ ២៦៨០០០ គ្រឿង ហើយច ​ នយន្តបា ​ ចក្រយា កើនឡើងពី ៤៤០០០ គ្រឿង ដល់ ៩៥១០០០ ​ ន​ គ្រឿង (រូបភាព ១.១៤)។10 កំណន នះ ើ ​ េ​ នាឱ ំ យមានការ​ ្​ កនើ ឡើងនូវ​ បញ្ហ​ ា កស្ទះចរាចរណ៍ ទូទាង ក ទក ំ ​ ុ្រ ទាំងមូល។ លទ្ធផល​ ី ង ​ ​ រអង្កេតច ពីកា ​ រាចរណ៍ ដែលធ ​ ្វើឡើងដោ ​ យ​ JICA ក្នុងឆ្នាំ ២០០១ និង ២០១២ បង្ហាញថា ល្បឿន​ នកា ធ្វើដំណើរ​ ៃ​ រ​ តាម​ ី​ ំៗ ក្នុងទ មហាវិថធ ថយចុះពី​២២,៩ គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង ជាមធ្យម ក្នុងឆ្នាំ ២០០១ មក​ ​ ីក្រុង បាន​ ត្រឹម ១៤,៦ គីឡូម៉ែត្រ/​ នៅ​ ម៉ោង (រូបភាព ១.១៥)។​ 29> បើទោះបីជាព ុំ​ ន​ ​ មា ក្រុងលំអិត (ឬប្លងប ប្លង់គោល​ ់​ ្រើប្រាស់ដីធ្លី) សម្រាបទ ់​ ីក្រុងភ ​ ្នំពេញក គោលស្តីព​ ​ ៏ដោយ ផែនការ​ ី ្រព័ន្ធ​ ប ​ ៀបចំរួចរាល់កាលពីឆ្នាំ ២០១៤ លើកស្នើឱ្យមានការ​ គមនាគមន៍ក្រុង ដែលរ ​ ន្តរាគមន៍ចម្រុះដោ អនុវត្តអ ផ្តោតល ​ យ​ ើ​ ្លូវ ​ ផ ​ ធ្យោបាយ​ ថ្នល់ ការគ្រប់គ្រងចរាចរណ៍ និងម ធ្វើដំណើរ​ សាធារណៈ ហើយ​ អ្នកផ ​ ្តលជ ​ ំពុងធ ់​ ំនួយជាច្រើនក ​ ្វើការសិក្សា ឬ​ អនុវត្តស ​ មាសភាគ​ ផ្សេងៗ​ នយ ្រ​ េះ (ប្រអប់ ១.១)។​ ៃ​ ុទ្ធសាស្តន រូបភាព ១.១៤៖  កំណើន​ យានយន្តក ​ ្នុងរា ​ ្នំពេញ ចន្លោះពីឆ្នាំ ​ ជធានីភ រូបភាព ១.១៥៖  ប្រែប្រួលល្បឿន​ ការ​ ៃ​ រ​ នកា ធ្វើដំណើរ​ ដល់ ២០១២ ១៩៩០​ ចន្លោះពីឆ្នាំ ២០០១ ដល់ ២០១២ 35 31.5 ចំនួន�នយន� 30 ម៉ូតូ �នយន�ធុនធ�ន់ �នយន�ធុន���ល 28.2 1,200 25 22.7 ឯក�: គ.ម/���ង 21.4 1,000 20.4 20 18.1 14.3 15.6 15.6 800 15 949 12.4 13.3 828 11.6 600 735 10 661 400 590 5 506 442 377 317 335 0 200 267 285 295 ��ើង �ត���ង �ឥ�ន� ��យ័ព�� ��ើត �លិច 223 181 203 242 152 170 168 187 213 120 133 124 145 44 71 108 94 110 មុនីវង�� ហ��លឌឺ��ល/មុនី��ត សហព័ន�រុស��ី - 3 8 12 16 20 24 29 36 40 46 53 58 64 71 81 90 19 1 92 93 94 95 96 97 98 99 20 0 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 12 11 9 0 19 19 19 19 19 19 19 19 19 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 លទ�ផលអ���ត ២០១១ លទ�ផលអ���ត ២០១២ ​ ៀបចំផែនការ​ ប្រភព៖ JICA, 2014. គម្រោងរ ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍គ គោលស្តីពប ​ ម្រាបរា ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយស ់​ ជធានីភ្នំពេញ JICA, 2014. គម្រោងរ 10  ​ ៀបចំផែនការ​ គោលស្តីពីប្រព័ន្ធគមនាគមន៍គ ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយ​ សម្រាបរា ​ ង្ហាញព ់​ ជធានីភ្នំពេញ។ រូបភាពនេះប ​ ី​ ​ ុំបាន​ ចំនួនសរុប និងព ​ ំនួនឡាន​ គិតបញ្ចូលច ​ លឡើយ។​ ដែលចោ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 29 ១៖ ផែនការគោល​ ប្រអប់ ១.‌ ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍​ ស្តីពប រាជធានីភ្នំពេញ រៀបចំដោយ JICA គោល​ ផែនការ​ សពី្ត ​ ប ី ព ្រ ន ្ធ មនាគមន៍​ ័ គ ំ្ន ញ រាជធានីភព េ ដល ែ តវ ូ្រ បានរៀបចំឡង ្រោ ជំនយ ើ ​ កម របស់​ ួ ​ ទភ ី ក ា្ន ងា ្រ ប ់ រសហបត ិ ត្តិ​ អន្តរជាតិជប៉ុន (JICA) គឺជាផ ​ ការ​ គោល​ ​ ែនការ​ វិស័យ​ គមនាគមន៍គ ​ ្របជ ​ ្រោយ ដោយ​ ់​ ្រុងជ ​ គោ យកឆ្នាំ ២០៣៥ ធ្វើជាឆ ្នាំ​ លដៅ។ ​ ែនការ​ នេះគឺជាផ ​ ្រុងលើកទី ៣ សម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញ ដែលរ គមនាគមន៍ក ​ ្រោមជំនួយរបស់ JICA ដោយ​ ​ ៀបចំក ផែនការ​ ​ ន​ ទីមួយមា ​ ឈ្មោះថា ផែនការ​ គោលគមនាគមន៍រាជធានីភ ​ ្នំពេញឆ្នាំ ២០០១ (ដោយ​ យក​ ឆគោ ឆ្នាំ ២០១៥ ជា​ ្នាំ​ លដៅ) បន្ទាប់​ គឺគម្រោងក មក​ ​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍រាជធានីភ្នំពេញ (២០០៧-២០១០)។ ​ ែលំអប គោល​ ផែនការ​ ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍​ ស្តីពប រាជធានីភ្នំពេញ បាន​ ធ្វើការវិភាគ​ លំអិតល ​ ស ​ ញ្ហាប្រឈម​ ើ​ ្ថានភាព​ និងប ប្រព័ន្ធ​ ជុំវិញ​ ​ ្នុងទីក្រុងប គមនាគមន៍ក លប ​ ច្ចុប្បន្ន ដូចជា ការវាយតម្លៃ​ គ្របគ ើ​ ណ្តាញផ្លូវ ការ​ ​ រាចរណ៍ មធ្យោបាយធ្វើដំណើរសាធារណៈ ់​ ្រងច ្ឌ​ តិយុត្តិ ។ល។ លើសពីនេះ ផែនការ​ ក្របខ័ណគ ស្តីពប គោល​ ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍​ រាជធានីភ្នំពេញន ​ េះក ​ បា បញ្ចូល​ ៏​ ន​ ​ កា ម៉ូដែលន ៃ​ រ​ ​ ៀបចំឡើងផ ដឹកជញ្ជូនមួយ ដែលរ ទិន្នន័យបឋម ដែលប ​ ្អែកទៅតាម​ ​ រអង្កេតសម្ភាសតាមផ្ទះ (ចំណុចចេញ​ ​ ្រមូលបានពីកា ើ គោលដៅ​ ដំណរ ន​ៃ រធ្វដ កា ើ ណំ រ ើ ប្រភទ មធ្យោបាយ និង​ េ ​ មលូ ហេត) ុ ការ​ អង្កត េ រា ​ នយន្ត​ ​ ប់យា ដល ធច ែ ​ ​ ើ្វ រាចរណ៍ និង​ គរ ​ ូ ណ្តញ ំប ា ​ តាម​ គមនាគមន៍គោល។ ផ្អែក​ សង្គមសេដ្ឋកិច្ច និង​ និន្នាការ​ និន្នាការ​ នៃ​ ការ​ ក្នុង​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី​ រាជធានីភ្នំពេញ សេណារីយ៉ូ​ ប្រព័ន្ធ​ អភិវឌ្ឍន៍​ ក្នុង​ គមនាគមន៍​ ជាច្រើន​ ទីក្រុង​ សម្រាប់ឆ ​ ្នាំ ២០៣៥ ត្រូវបាន​ រៀបចំឡើង ដោយ​ ម៉ូដែល​ ប្រើប្រាស់​ ការ​ នៃ​ ដឹក​ ​ េះ។​ ជញ្ជូនន ផ្នែកចុងក្រោយន នៅ​ គោល​ ​ ៃផែនការ​ ស្តីពប ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍​ រាជធានីភ្នំពេញ​ មាន​ ​អ បង្ហាញព ​ ្តីពីគម្រោង ការ​ ី​ នុសាសន៍ស បុរេសមិទ្ធិលទ្ធភាព​ សិក្សា​ សម្រាប់គម្រោងជា ​ អាទិភាព និងកា ​ រវិភាគ​ ហិរញ្ញវត្ថុ និងស ់​ ម្រោងជា ​ េដ្ឋកិច្ច សម្រាបគ ​ អាទិភាព។ ​ នា រួមមាន ការ​ អនុសាសន៍នា ប្រើប្រាសម ផ្លាស់ទៅ​ ធ្វើដំណើរសាធារណៈ (​ ់​ ធ្យោបាយ​ ​ថយន្តក្រុងសាធារណៈ) រថភ្លើង BRT និងរ បញ្ចបប ការ​ ផ្លូវក ់​ ណ្តាញ​ ​ ្រវ៉ាត់ក្រុង ការ​ កែលំអកា ​ រគ្រប់គ្រងចរាចរណ៍ (ដូចជា ប្រព័នគ ​ ែបទ ្ធ​ ្រប់គ្រងចរាចរណ៍ប ​ ំនើប ប្រព័ន្ធ​ ​ រិស្ថានប្រកប​ ចំណត និងប ដោយគុណភាពខ្ពសស ់​ ម្រាបថ ់​ ្មើរជើង) និងកា ​ រ​ ស្ថាប័ន។ គម្រោងជា កសាងសមត្ថភាព​ ​ ច្រើន ដែល​ កំណត់ក ត្រូវបាន​ ​ ្នុងផែនការ​ គោល​ ស្តីពប ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍​ ​ េះ ដូចជា គម្រោងក រាជធានីភ្នំពេញន ​ ែលំអរថយន្តក្រុងសាធារណៈ ​ ម្រោងទ និងគ ​ រគ្រប់គ្រងចរាចរណ៍ កំពុងស ​ ំនើបកម្មកា ​ ្ថិតក ​ ្នុងដ ​ ំណាក់កាលអនុវត្ត ខណៈពេលដ ​ ម្រោងផ ​ ែលគ ​ ្សេងទៀត ដូចជា ​ ្ជាប់អាកាសយានដ្ឋានអ Automated Guideway Transit (AGT) ឬ “រថភ្លើងអាកាស” ដែលភ ​ ឹង​ ​ ន្តរជាតិភ្នំពេញ ជាមួយន ​ ណ្តាលក តំបន់ក ​ ្រុង កំពុងស្ថិតក ​ ្រោមដ ​ ំណាក់កាល​ សិក្សារពីសមិទ្ធិលទ្ធភាព។ លើសពីនេះ JICA ក៏បាន​ ការ​ ធានាឱ្យមាន​ ចូល ​ ំណើរការ​ រួមពីអ្នកពាក់ព័ន្ធ ក្នុងដ ​ ងដែរ។​ រៀបចំផែនការគោលនេះផ ​ ៀបចំផែនការ​ ប្រភព៖ JICA, 2014. គម្រោងរ ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍គ គោលស្តីពប ​ ម្រាបរា ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយស ់​ ជធានីភ្នំពេញ 30 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 30> ការគ្រប់គ្រងផ្លូវថ្នល់ និងច ​ រាចរណ៍៖ បណ្តាញផ្លូវថ្នលរ ​ ជធានីភ្នំពេញ​មាន​ ់​បស់រា ​ ំៗជាច្រើន ចេញពីត ផ្លូវធ ​ ំបន់កណ្តាលក្រុង ​ ុនីរ៉េត) និងផ (ដូចជា មហាវិថីមុនីវង្ស នរោត្តម សហព័ន្ធរុស្សី ឆាលដឺហ្គោល និងម ​ ្រវ៉ាត់ (ដូចជា មហាវិថស ​ ្លូវក ី​ ីហនុ ​ ្នុងក ម៉ៅសេទុង ផ្លូវក ​ ្លូវក ​ ្រុង និងផ ​ ្រ៉វ៉ាតក ់​ ្រៅក្រុង ជាដើម)។ ផ្លូវធំៗទា ​ ំងន ​ ្ជាប់ទៅកាន់ផ ​ េះភ ​ េខ ១ លេខ ២ លេខ ៣ ​ ្លូវជាតិល ​ េខ ៦ នៅ​ លេខ ៤ លេខ ៥ និងល ក្រុង។ ផ្លូវក្រាលកៅស៊ក តំបន់ជាយ​ ​ ណ្ឌ កណ្តាលក្រុងទាំង ៤ គឺ ៩៤% ខណៈពេល​ ូ​ ្នុងខ ​ ្លូវក្រាលកៅស៊មា ដែលផ ត្រឹមត ូ​ ន​ តំបន់ជាយក្រុង។ កំណាត់ផ្លូវដ ​ ែ ២៧% ប៉ុណ្ណោះ នៅ​ ​ សេសសល់ជាច្រើន ក៏ដូចជា ​ ែលនៅ ជួសជ ការងារ​ ​ ្លូវ (ដូចជា ក្រាលកៅស៊ូ និងព ​ ុលកែលំអផ ​ ង្រីកផ ​ ្លូវ) ដែលចា ​ ំបាច់ត ​ ្រូវធ្វើ ត្រូវបាន​ ​ ្នុងផ កំណត់ក គោល​ ​ ែនការ​ ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍រ ស្តីពប កំពុងអ ​បស់ JICA (ឆ្នាំ ២០០១ និង ២០១៤)11 ហើយ​ ​ យ​ ​ នុវត្តដោ ​ ធារណការ និង​ ក្រសួងសា ​ ន្ទីរសាធារណការ​និងដ ដឹកជញ្ជូន និងម ​ ឹកជញ្ជូន។ លើសពីនេះ ផ្លូវវា ​ ង​ ក្រុងថ្មី ដើម្បស ី​ ម្រួលកា កកស្ទះចរាចរណ៍ ក៏ក ​ រ​ ​ ំពុង​ សាងសង់ឡើងផងដែរ ក្រោមថ ត្រូវបាន​ ​ប ​ វិកាព ​ ិន។​ ី​ ្រទេសច 31> នៅពេលដ ​ ម្រោងអ ​ ែលគ ​ ំនៅដ្ឋានថ ​ ភិវឌ្ឍន៍ល ​ ្មីៗនៅ ​ តំបន់ជាយក្រុងប ​ ញ្ចប់ នឹងមា គេរំពឹងថា​ ការ​ ​ ន​ ​ រាចរណ៍​ កកស្ទះច បន្ថែម​ របស់ផ ទៀត។ សមត្ថភាព​ ​ ូលមក​ ​ ្លូវជាតិធំៗច ​ ីក្រុងន ក្នុងទ ​ ឹងម ​ ិនអា ​ ច​ តាម​ បំពេញទៅ​ ​ ្លូវដែលភ បរិមាណចរាចរណ៍ថ្មី ពីផ ​ ្ចាប់​ ​ តំបន់ត ទៅ​ ក្នុងទ ​ ូចៗ​ ​ ីក្រុងឡើយ ហើយ​ ទំនងជា​ នឹងមា កន្លែងក ​ ន​ ​ រាចរណ៍ថ្មីៗប ​ កស្ទះច ​ ន្ថែមទៀតជាមិនខាន។ លើសពីនេះ ​ មជាយក្រុងជាច្រើននៅ ផ្លូវតា ​ ​ ​ ន​ មិនទាន់បា ក្រាលកៅ ​ ស៊ូ និងព ​ មា ុំ​ ន​ ្ធ​ ប ប្រព័នល ឱ្យបាន​ ូ​ ង្ហូរទឹកភ្លៀង​ ត្រូវការ​ ត្រឹមត្រូវ ហើយ​ ពេលដ កែលំអ នៅ​ ​ រិមាណ​ ​ ែលប មាន​ ចរាចរណ៍​ កើនឡើង។​ ការ​ 32> ចំនួនគ ់​ រាចរណ៍​ ​ ្រោះថ្នាកច ការ​ ក៏មាន​ ​ ្រមគ កើនឡើងព ​ ជា ្នា​ មួយន ​ ឹងក ​ ម្មសិទយា ​ ំណើនក ​ ង​ ្ធិ​ នយន្តផ ដែរ។ ​ ែល​ ខណៈពេលដ ថ្នាកច គ្រោះ​ ជាច ់​ រាចរណ៍​ ​ ​ ​ ្រើននៅ ទីក្រុងភ ​ ្នំពេញប ​ ង្កឡើងដោ ​ យ​ ​ នុស្ស និងឥ កំហុសម បើកប ​ រិយាបថ​ គ្មានស ​ រ​ ​ ុវត្ថិភាព ដូចជា បើកបរស្រវឹង និង​ ការ​ កំណត់​ ការគ្រប់គ្រង​ លើសល្បឿន​ ចរាចរណ៍​ នៅ​ មាន​ ខ្សោយ ការពង្រឹង​ កម្រិត​ ការអនុវត្តច្បាប់​ នៅ​ ចរាចរណ៍​ កម្រិតទាប និង​ មាន​ ការអប់រំ​ កង្វះ​ អ្នក​ បើក​ បរ ជាកត្តា​ រួមចំណែក​ ដែល​ មិន​ នាំឱ្យស្ថានភាព​ បែបនេះ។ ល្អ​ ​ ែ មករា ឆ្នាំ ២០១៣ មាន​ គិតត្រឹមខ ​ ំនួន ៦៩ ដែលមា ប្រសព្វផ្លូវច ​ ន​ ភ្លើងស ​ ញ្ញាចរាចរណ៍​ កំណត់ព មាន​ ​ េលវេលា។ ភ្លើង​ ចរាចរណ៍​ សញ្ញា​ ​ ្រព័នគ បន្ថែម និងប ្ធ​ ្រប់គ្រងច ​ រាចរណ៍​ បែបទំនើបត ​ ្រូវបាន​ ​ ំនួយរ ដំឡើង ក្រោមជ ​ ្រទេស​ ​បស់ JICA​ និងប ចិន។​ 33> មធ្យោបាយ​ធ្វើដំណើរសាធារណៈ៖ ការផ្តលម ធ្វើដំណើរសាធារណៈជាជម្រើស​ ក្នុងទ ់​ ធ្យោបាយ​ ​ ្នំពេញ កន្លងមក ពុំ​ ​ ីក្រុងភ ​ ប្រសិទ្ធភាពឡើយ។ ការ​ មាន​ ​ កា អង្កេតល ធ្វើ​ កាល​ ើ​ រធ្វើដំណើរ ដែល JICA​ បាន​ ពីឆ្នាំ ២០១២ បង្ហាញថា មធ្យោបាយ​ ​ ្នុងទីក្រុងភ ធ្វើដំណើរពេញនិយមជាងគេក ​ ឺទោចក្រយានយន្ត (៥២%) បន្ទាប់មកគឺថ ​ ្នំពេញគ ​ ្មើរជើង (២៤%) មធ្យោបាយ​ ​ថយន្ត (១០%)។ JICA ធ្លាបបា ធ្វើដំណើរពិសេស​ (paratransit) (១៤%) និងរ ចូលរួមពាក់ព័ន្ធស៊ីជម្រៅជាមួយនឹង​ ់​ ន​ រថយន្តក វិស័យ​ ​ ីក្រុងភ ​ ្រុង សាធារណៈ​ ក្នុងទ ​ ្នំពេញ។ ជាផ្នែកមួយន ​ ផ ៃ​ ែនការ​ ​ ម្រាបទ ប្រព័ន្ធគមនាគមន៍គ្រប់ជ្រុងជ្រោយស ់​ ី​ ​ ្នំពេញ JICA បាន​ ក្រុងភ ​ កល្បង​ អនុវត្តសា សេវា​ រថយន្តក ​ ្រុងសា លផ ​ ធារណៈ​ ឆ្នាំ ២០០១ ជា​ ើ​ ្លូវប្រវែង ៨,៥ គីឡូម៉ែត្រ ក្នុង​ ើ​ ពអាច​ ការពិសោធន៍ធ្វើតេស្តលភា ់​ ន និងកា ប្រើប្រាសបា ​ រ​ ទទួលយក​ សេវា​ ​ ្នាំ ២០១៤ ក្រសួងសា នេះ។ ក្នុងឆ ​ ធារណការ ​ ឹកជញ្ជូន សាលារាជធានីភ្នំពេញ និង JICA បាន​ និងដ បណ្តាញ​ សាកល្បង​ ​ ធារណៈ​ រថយន្តក្រុងសា បណ្តោយផ្លូវចំនួន តាម​ បើទោះបីជាមា ៣ (ប្រវែងសរុប ៥៤ គីឡូម៉ែត្រ) ប៉ុន្តែ​ ការ​ ​ ន​ ក្នុងខ ចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងពីសាធារណជន​ ​ ែដំបូងក៏ដោយ ចំនួន​ ​ ្វើដំណើរ​ អ្នកធ ​ ប ដែលនៅ ​ ្រើប្រាសស ​ ន្តប ់​ េវា​ នេះ មាន​ កម្រិតទា ស្ថានភាព​ ​ ប ដោយសារតែ​ មិនល្អ កាលវិភាគ​ ចរាចរណ៍​ មិន​ ទទួលយក​ អាច​ ​ថយន្តក្រុងដ បាន ហើយរ ​ ្រើប្រាស់មានគុណភាពទាប។​ ​ ែលប ​ ៀបចំផែនការ​ 11 JICA, 2014. គម្រោងរ ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍គ គោលស្តីពប សម្រាបរា ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយ​ ់​ ជធានីភ្នំពេញ។ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 31 34> រថយន្តក្រុងសាធារណៈ​តាម​បណ្តោយផ្លូវទាំងបីនេះ បច្ចុប្បន្ន កំពុងគ ​ ំណើរការ​ ​ ្រប់គ្រង និងដ រដ្ឋាករ​ ដោយ​ ​ ឹកជ ស្វយ័តដ ​ ញ្ជូន​ រថយន្តក្រុង (CBA) ដែលត សាធារណៈ​ ​ ្រូវបាន​ បង្កើតឡើងដោ ​ យ​ PGC កាល​ ពឆ ​ ដ ី​ ្នាំ ២០១៥។ បច្ចុប្បន្ន អ្នកធ ្វើ​ ំណើរ​ ​ ន​ តាមរថយន្តក្រុងមា ​ ួយថ្ងៃ ស្មើនឹង​០,៣% នៃ​ ប្រមាណជា ៨០០០ នាក់ ក្នុងម ចរាចរណ៍​ ​ តម្រូវការ​ សរុប។ ខណៈពេលដែល​ ​ថយន្តក្រុងត ថ្លៃសេវារ កំណត់ទាប​ ​ ្រូវបាន​ ត្រឹម ១៥០០ រៀល/​ ជើង​ ក៏ដោយ មាន​ ​ ិះរ អ្នកជ ​ ្រមាណជា ៤០% ​ថយន្តក្រុងប ់​ េវារថយន្តក្រុងដោ ប្រើប្រាសស មិនគិតថ្លៃ ដូចជា សិស្ស ព្រះសង្ឃ ចាស់ជរា និងជ ​ យ​ ​ ក ​ នពិការ​ ជាដើម ដែលជា ា​ ក់​ ​ ត្តដា ​ ន កំហិតល ហិរញ្ញវត្ថរ ើ​ ិរន្តរភាព​ ​ថយន្តក្រុងសាធារណៈសរុបមា ុ​បស់សេវានេះ។ បច្ចុប្បន្ននេះ ចំនួនរ ប្រមាណជា ១០០ ​ ន​ ្តែ​ រ​ គ្រឿង ប៉ុនកា ់​ថយន្តទា ប្រើប្រាសរ ​ ំងនេះមា ​ ន​ កម្រិតទាប​ ត្រឹម ៨០% ដោយសារតែ​ ​ ែលប រថយន្តក្រុងដ ទាំងនេះ​ ​ ្រើហើយ​ ការ​ ត្រូវការ​ ​ ែទាញ ជួសជុលថ ​ ្នកជ ំ​ ឹកញាប់។ ចំនួនអ ​ ិះតិច ឧបត្ថម្ភធន​ ពមា ុំ​ ន​ លប និរន្តរភាព ចំណាយ​ ​ ្ពសដោ ើ​ ុគ្គលិកខ ់ យសារ​ ​ ​ ុគ្គលិកមា តែប ចំនួនច ​ ន​ ​ ើសពីតម្រូវការ និងកា ​ ្រើនល ​ រផ្តលប ់​ ្រាក់បៀវត្សរ៍ខ្ពស់ និងជ ​ ំនាញ​ ធធ ​ ្ច​ ្សោយ ធ្វើឱ្យស ្វើ​ ុរកិចខ ​ េវា​ ​ ្រុងសាធារណៈ​ រថយន្តក បន្ទុកហ ក្លាយជា​ ​ ិរញ្ញវត្ថុ និងប ​ ្រតិបត្តិការ​ សម្រាបទ ់​ ីក្រុងវ ជួបកា ​ិញ ហើយ​ ខាត​ ​ រ​ បង់ ១,២ លាន​ ​ ្នាំ ២០១៥។12 ដុល្លារ ក្នុងឆ 35> ដើម្បីដោះស្រាយប ​ ញ្ហាប្រឈមទាំងនេះ ​ ែលំអប គម្រោងក រថយន្តក្រុងសាធារណៈ ដំណាក់កាលទីពីរ កំពុង​ ​ ្រតិបត្តិការ​ ​ ្នុងដ ស្ថិតក នកា ​ ំណើរការ​ ​ េះ ដែលចា ៃ​ រអនុវត្តដោយ JICA។ គម្រោងន ​ ប់ផ្តើមនៅ ​ ​ ដើម​ ​ ្រោងន ឆ្នាំ ២០១៧ និងគ ​ ញ្ចបនៅ ​ ឹងប ់​ ​ ​ ង្កើនច ចុងឆ្នាំ ២០២០ នឹងប ទៀត (១០០ គ្រឿងពីប ​ ំនួនរថយន្តក្រុង​ ១៨០ គ្រឿង​ ​ ្រទេស​ ​ ្រទេសចិន និង ៨០ គ្រឿងពីប ​ ំណើរការឱ្យបាន ១០ ផ្លូវសរុប (សរុប ១៤៨ គីឡូម៉ែត្រ) ហើយ​ ជប៉ុន) ពង្រីកដ ​ដ្ឋាករ​ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា ជួយរ ​ ឹក​ ស្វយ័តដ រថយន្តក្រុងប ជញ្ជូនសាធារណៈ​ ​ ង្កើនស ​ មត្ថភាព​ ស្ថាប័ន និងគ ​ ុណភាព​ ជុំវិញ​ សេវាកម្ម។ បញ្ហាប្រឈម​ ការអនុវត្ត ពាក់ព័ន្ធ​ ច្រើនជា ភាគ​ ​ មួយ​ នឹងប ​ ញ្ហា​ ជុំវិញ​ រកទីតាំងដីសម្រាបហ ការ​ ់​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ (ដូចជា ទីតាំងចំណតរថយន្តក្រុង ជាដើម) និងស ​ កម្មភាព​ ​ ្សាយ ដើម្បីបង្កើន​ ផ្សព្វផ ចំនួនអ រូបភាព ១.១៧ បង្ហាញព ​ ិះ។ រូបភាព ១.១៦ និង​ ​ ្នកជ គ ​​ ​ថយន្តក្រុង​ ី ន្លងផ្លូវរ ​ ំពុងមាន និងគ ដែលក ​ ែលស ​ ន្លងផ្លូវដ ​ ្នើឡើង។​ រូបភាព ១.១៦៖ គន្លងផ្លូវរ ​ថយន្តក្រុង​ សាធារណៈ​ បច្ចុប្បន្ន រូបភាព ១.១៧៖ គន្លងផ្លវ ូ​ រថយន្ត​ សាធារណៈ ១០ខស ្​ ដ ែ ល ស​ ែ ​ ើ្ន ង ឡ ើ ​ ម្រាប់រៀបចំគម្រោងប JICA, 2016. របាយការណ៍អង្កេតស ​ មត្ថភាព​ ​ ង្កើនស ​ថយន្តក្រុងសាធារណៈ ក្នុងទ ដឹកជញ្ជូនរ ភ្នំពេញ ​ ីក្រុង​ 36> ក្រៅ​តែពកា ​ េវា​ ី​ រពង្រីកស ​ ធារណៈ អ្នកផ រថយន្តក្រុងសា ​ ្តល់ជំនួយ និងវ ​ិនិយោគិននា ​ នា​ ​ ិក្សាព ក៏កំពុងស ​ ធ្យោបាយ ​ ីជម្រើសម អភិវឌ្ឍន៍បា ធ្វើដំណើរសាធារណៈផ្សេងទៀតផងដែរ។ ទីភ្នាក់ងារ​ ​ ំពុងស ​ រាំង (AFD) បាន និងក ​ ទ្ធភាព​ ​ ិក្សាពីល បង្កើត​ រ ្ធ ថយន្តអគ្គិសនី (tram) ទីក្រុង តាម​ ប្រព័ន​ បណ្តោយ​ មហាវិថ​ ព ី ្រះមុនីវង្សពីទ ទិសខាងត្បូង។ ដោយមាន​ ​ ិសខាងជើង ទៅ​ ​ មួយន ការសម្របសម្រួលជា ​ លារាជធានីភ ​ ឹងសា ​ ្នំពេញ វិនិយោគិនឯ ​ កជនមាន​ គម្រោងប ​ ្រព័នតា ​ ង្កើតប ្ធ​ ក់ស៊ីផ្លូវទឹក តាម​ ផ្អែកតា 12  ការ​ ​ ម​ សម្ភាសជាមួយក ​ ្រុមអ ​ ្នកជ ​ ំនាញ JICA ឆ្នាំ ២០១៦។ របាយការណ៍អង្កេតស ​ ង្កើនស ​ ម្រាប់រៀបចំគម្រោងប ដឹកជញ្ជូន​ ​ មត្ថភាព​ ​ ីក្រុងភ រថយន្តក្រុងសាធារណៈ ក្នុងទ ​ ្នំពេញ។​ 32 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ទន្លបា បណ្តោយ​ តំបន់ក េ​ សាក់ ពីតាខ្មៅ ទៅ​ ចាប់ផ្តើមធ ​ ណ្តាលក្រុង។ JICA បាន​ សម្រាប់​ ​ ្វើការសិក្សាពីសមិទ្ធិលទ្ធភាព​ ​ កាស (sky train)” ដែល​ គម្រោង​Automated Guideway Transit (AGT) ឬ “រថភ្លើងអា ់​ កាសយានដ្ឋាន​ ភ្ជាបអា ​ ្នំពេញ ទៅ​ អន្តរជាតិភ ​ ណ្តាលក តំបន់ក ​ ្រុង។​ 13 37> បណ្តាញ​ផ្លូវរថភ្លើងចំនួនព ​ ្សែ ក្នុងប ​ ីរខ ​ ្រទេសកម្ពុជា គឺខ្សែខាងជើង និងខ ​ ្សែ​ ខាង​ ត្បូង ដែលច ដំណើរ​ ​ េញ​ ៍​ ្នុង​ ពីស្ថានីយក ​ ្នំពេញ​បំពេញនាទីជាខ ទីក្រុងភ ​ ម្រាប់សេវាដឹកជញ្ជូន ទៅ​ ​ ្សែរថភ្លើងស ខាងជើង) និងក ប៉ោយប៉ែត (ខ្សែ​ ​ ំពត (ខ្សែខាងត្បូង)។ ​ ្លូវដែកដ ការស្តារឡើងវិញផ ​ង​ ​ ែលរ ការ​ ខូចខាត​ យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ កំពុង​ ស្ថិតក ​ ំណាក់កាលអនុវត្ត ក្រោមម ​ ្នុងដ ិ​ ធ ​ ូលនិធព ី​ នាគារ​ ​ ំណើរការ​ អភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) និងដ ក្រុមហ៊ុនឯ ដោយ​ ​ ្រទេសអ ​ កជនមកពីប ចាប់​ ​ ូស្ត្រាលី។ កាលពីដំបូងៗ មានការ​ ចង់​ អារម្មណ៍​ ់​ ្សែរថភ្លើងទា ប្រើប្រាសខ ​ ំងន ​ េះ សម្រាប់ដឹកអ្នកដ ​ ំណើរ ប៉ុនម ​ ច ្តែ​ ិនទាន់មានការសិក្សាលំអិតល ​ ​ ើ​ ំណុចនេះនៅ ឡើយទេ។​14 38> បញ្ហា​ពាក់ព័នន ការ​ភ្ជាប់ពច ្ធ​ ឹង​ ចេញដំណើរដំបូង ី​ ំណុច​ ទៅ​ គោលដៅ​ ចុងក្រោយ និងផ ​ ើង៖ ការ​ ​ ្លូវសម្រាប់ថ្មើរជ ុំ​ ន​ ពមា ការ​ ់​ ីចំណុចចេញដំណើរដំបូង​ ដល់​ ភ្ជាបព ​ ត្តច គោលដៅចុងក្រោយ គឺជាក ា​ ម្បង​ មួយ ដែលរា ​ រាំង​ ​ ្រជាជន​ មិនឱ្យប ប្រើប្រាស់​ ធ្វើដំណើរ​ មធ្យោបាយ​ ​ ៀបជាមួយន សាធារណៈ ជាពិសេស បើធ ​ ឹងភា ​ ព​ ងាយស្រួលន ​ កា ប្រើប្រាសម ៃ​ រ​ ធ្វើដំណើរ​ ់​ ធ្យោបាយ​ ​ ្ទាល់ខ្លួន ទោចក្រយានយន្ត និងជ ពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយ ដូចជា យានយន្តផ ​ ្សេងទៀត ដូចជា រម៉កក ​ ម្រើសផ ​ ង់បី ដែលប (ទុកទុក) ជាដើម។​ ជាមរតក​ ​ ុកព ​ ន្សល់ទ ​ ីការអភិវឌ្ឍជ ​ ំនាន់អា ​ ណានិគមបារាំង តំបន់ជាច្រើនក ​ ំបន់ពា ​ ្នុងត ​ ណិជ្ជកម្ម​ ​ ្រុងភ កណ្តាលក ចិញ្ចើមថ ​ ្នំពេញមាន​​ ​ ំទូលាយ (ចាប់ពី ២ ដល់ ៣ ម៉ែត្រ តាមផ្លូវក ​ ្នល់សម្រាប់ថ្មើរជើងធ ​ ្នុង និង ៥ ម៉ែត្រ តាម​ ផ្លូវធំៗ)។ ​ ្នល់សម្រាប់ថ្មើរជើងភា ប៉ុន្តែ ចិញ្ចើមថ ​ គច្រើនត ​ ្រូវបាន​ គប សម្រាបច េ​ ្រើ​ ់​ តយានយន្ត ​ ម្រាប់សកម្មភាព​ និងស ពាណិជ្ជកម្ម ហើយ​ ជារឿយៗ ថ្មើរជើងត ​ ្រូវ​ បង្ខំចិតដ លផ ្ត​ ើរ​ ើ​ ្លូវតែម្តង (ប្រអប់ ១.២)។ លើសពីនេះ ការ​ ់​ ិញ្ចើមថ ប្រើប្រាសច ​ ្នល់​ ​ ំឱ្យខ សម្រាប់ថ្មើរជើង​ សម្រាប់គោលបំណងផ្សេង ក៏នា ​ ផ ​ ូចកម្រាលផ្លូវ និងធ ្វើ​ ខា ្ទៃ​ ង​ លរ ​ ំឱ្យថ ើ​ដេបរដុប ដែលនា ​ ្មើរជើង​ នឹងដ ពិបាក​ ​ ើរ។​ បច្ចុប្បន្នន ប្រអប់ ១.២៖ ស្ថានភាព​ ក្នុងទីក្រុងភ ​ ៃចិញ្ចើមថ្នល់សម្រាប់ថ្មើរជើង​ ​ ្នំពេញ សម្រាប់ថ្មើរជើង​ ចិញ្ចើមថ្នល់​ ភ្នំពេញ ភាគច្រើន ត្រូវបាន​ ក្នុងទីក្រុង​ សម្រាប់​ ទុកប្រើប្រាស់ សម្រាប់ចតយានយាន្ត និង​ ពាណិជ្ជកម្មផ សកម្មភាព​ ​ ្សេងៗ។ រូបខាងឆ្វេង៖ ការ​ យានយន្ត និងស ចត​ ​ ច ​ កម្មភាពពាណិជ្ជកម្មល ើ​ ិញ្ចើមថ្នលស ់​ ម្រាប់ថ្មើរជើង បង្ខំឱ្យថ ​ ្មើរជើងត ដើរ​ ​ ្រូវ​ លផើ​ ្លូវវិញ។ រូបខាងស្តាំ៖ ការ​ ​ ំងខ្ទបច ចតយានយន្តខុសច្បាប់រា ់​ ម្រាប់ថ្មើរជើង​និងធ ់​ ិញ្ចើមថ្នលស ​ ្លូវ។​ ​ ្វើឱ្យខូចកម្រាលផ ​បស់ក្រុមការងារ (ថ្ងៃទី ២-១០ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៧) ប្រភព៖ លទ្ធផលរកឃើញរ ​ ម​ 13 ផ្អែកតា សម្ភាសជា ការ​ ​ មួយអ ​ ្នកពា ​ ក់ព័ននា ្ធ​ នា ក្នុងក ​ េលច ​ ំឡុងព ​ េះ (ថ្ងៃទី ៣-១០ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៧)។ ​ ុះបេសកកម្មន ​ ម​ 14 ផ្អែកតា សម្ភាសជា ការ​ ​ មួយអ ​ ្នកពា ​ ក់ព័ននា ្ធ​ នា ក្នុងក ​ េលច ​ ំឡុងព ​ េះ (ថ្ងៃទី ៣-១០ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៧)។ ​ ុះបេសកកម្មន ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 33 39> ខណៈពេលដ ​ ង្វះកា ​ ែលក ពង្រឹងកា ​ រ​ ​ ្បាប់ចរាចរណ៍ ​ រអនុវត្តច និងប ​ ទបញ្ជស ី​ រ​ ា​ ្តីពកា ​ ត្តធ ចតយានយន្ត គឺជាក ា​ ំមួយ ដែល​ ​ ប នាំឱ្យគ ចិញ្ចើមថ្នលថ េ​ ្រើ​ ់​ ្មើរជើង សម្រាប់គោលបំណង​ ផ្សេង ការ​ ខ្វះក ​ ន្លែងស ់​ ត​ ​ ម្រាបច ​ ំងន់ដល់​ យានយន្ត​ រឹតតែបន្ថែមទ ​ ំបន់ពា បញ្ហានេះថែមទៀត។ ក្នុងត ​ ណិជ្ជកម្មក ​ ណ្តាលក ​ ្រុងភ ​ ្នំពេញ បច្ចុប្បន្ន នៅខ្វះក ​ ត​ ​ ន្លែងច យានយន្ត​ ១២០០០ កន្លែង​ ់​ ចក្រយានយន្ត និង ៦០០០ កន្លែងទ សម្រាបទោ ់​ថយន្ត។15 បច្ចុប្បន្ន វិទ្យាស្ថានអ ​ ៀត សម្រាបរ ​ ភិវឌ្ឍន៍បៃតងសកល ​ ្វើការ​ (GGGI) កំពុងធ ​ប សិក្សាព ី​ ញ្ហា​ ចំណត​ យានយន្តក ​ ្នុងទ ​ ្នំពេញ ដើម្បប ​ ីក្រុងភ ី​ ្ថានភាព និងប ី​ ន្តកំណត់ពស ​ ញ្ហាប្រឈម​ បច្ចុប្បន្ន។​ 40> ដោយសារតែ​ខ្វះក ​ រិស្ថានដ ​ ន្លែងប ​ ំណោយផល​ ​ ែលអ សម្រាបថ ់​ ្មើរជើង ការ​ ប្រើប្រាស់​ ​ ្ទាលខ យានយន្តផ ​ េញ​ ់​ ្លួន នៅតែព និយម​ ​ ីក្រុងភ ខ្លាំង ក្នុងទ ​ ្នំពេញ។ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័នប ្ធ​ ង្កភាពងាយស្រួលស ​ ម្រាបថ ់​ ្មើរជើង (ទំហំធំគ្រប់គ្រាន់ ផ្ទខា លរា ៃ​ ង​ ើ​ បស្មើ គំនូសឆ មាន​ ់​ មស្របតា ​ ្លងថ្នលស ​ ម​ ផ្លូវប្រសព្វ) សុវត្ថិភាព (ភ្លើងបំភផ ្លឺ​ ្លូវ និងកា ​ រ​ ​ ំណែកផ្លូវបា ចែកច ត្រឹមត្រូវ) សោភណ្ឌភាព ​ ន​ ​ ញ្ញាចរាចរណ៍) សុទ្ធតែជាក (ភាពស្អាត និងស ​ ត្តដ ា​ ែលរួមចំណែកប ​ ង្កើតប ​ រិយាកាសទាក់ទាញ​ ់​ ្មើរជើង ដែលមា សម្រាបថ ​ ន​ ់​ ្រជាពលរដ្ឋដ សារៈសំខាន់ សម្រាបប ​ស់នៅក ​ ែលរ ​ ីក្រុងផង និងស ​ ្នុងទ បរទេសផង។​ ​ ម្រាប់ទេសចរ​ 1>6>2 ប្រព័ន្ធ​លរូ​ំដោះទឹកភ្លៀង និងកា ទឹកជំនន់​ក្នុង​ ​ រការពារ​ ភ្នំពេញ ទីក្រុង​ 41> មានទីតាំង​នៅតាម​បណ្តោយ​ទន្លេសាប ទន្លេមេគង្គ និងទ ​ ន្លេបាសាក់ ទីក្រុងភ ​ ំបន់ជ ​ ្នំពេញ និងត វាល​ ​ ុំវិញ សម្បូរដោយ​ ​ ំបន់ផ ទំនាបដីល្បាប់។ ដូចត ក្នុងប ​ ​ ្សេងទៀត​ ​ ្រទេសក ​ ម្ពុជាដែរ ទីក្រុងភ្នំពេញងា រង​ ​ យ​ ទឹកជំនន់ ពោលគឺជាជំនន់ទឹកភ្លៀងផង ​ ឹកជំនន់តា និងទ ខ្វះប ​ មរដូវជាទ្រង់ទ្រាយធំផង។ ការ​ ​ ្រព័នគ ្ធ​ ្របគ ់​ ្រងល គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ធ្វើឱ្យផ ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង​ ​ លប៉ះពាល់​ ​ ើតឡើងដោ ដែលក ​ យសារគ្រោះទឹកជំនន់ទាំងនេះ​ កាន់តែមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរ។ កាលពីឆ្នាំ ២០១១ និង ២០១៣ ទីក្រុង​ ​ ួបប ភ្នំពេញជ នឹងគ ​ ្រទះ​ ​ ្ងន់ធ្ងរ ដែលប ​ ្រោះទឹកជំនន់ធ ​ ង្កឡើងដោ ​ យ​ សារ​ ់​ដូវមុស្សុងច ភ្លៀងធ្លាករ កើតព ​ ្រើនខុសធម្មតា ការ​ ​ ្យុះ​ ​ បន្តបន្ទាប់ និងកា ទីហ្វុងជា ឡើងក ​ រ​ ​ ល់ប ​ ម្ពស់ទឹកទន្លេមេគង្គ បង្កផលប៉ះពាល់ដ ​ ្រោះទឹក​ ​ ្រជាពលរដ្ឋ ១៧០០០ គ្រួសារ ក្នុងគ ​ ្នាំ ២០១១ និងជា ជំនន់ឆ ​ ្រោះទឹកជំនន់ឆ្នាំ ២០១៣។​ ​ ង​៣៥០០ គ្រួសារ ក្នុងគ 42> ទីក្រុងភ ​ ្រើប្រាស់បណ្តាញ​ ​ ្នំពេញប លូរំដោះទឹកភ្លៀង​ បញ្ចូលគ្នជា ា​ មួយនឹងប ​ ណ្តាញលូទឹកស្អុយ ដែលព បំពេញទៅ ​ ុំអាច​ ​ នឹង​ បច្ចុប្បន្នបា តម្រូវការ​ ​ ន​ ឡើយ។ ការ​ ចាក់ដីលុបបឹងធម្មជាតិ ទន្លេ និងស ​ ្ទឹង ដើម្បប ​ ន្លែងសា ី​ ង្កើតក ​ ងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ​ ្វើការអភិវឌ្ឍថ្មីៗ និងធ កាត់បន្ថយល បាន​ ​ ទ្ធភាព​ ពឹងផ្អែកល ​ ប ធ ្ធ ម្មជាតិ ើ​ ្រព័ន​ សម្រាប់ជួយរំដោះទឹកភ្លៀងចេញពីទីក្រុង សំណង​ នេះ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៨ មក ជំនួយឥត​ ​ ​ ី ៣) ក៏ដូចជា​ របស់ JICA (ដំណាក់កាលទី ១ ទី ២ និងទ គម្រោង​ ជួយដោ កម្ចីរបស់ ADB (២០០០-២០០៣) បាន​ បញ្ហា​ ​ ះស្រាយ​ ទឹកជំនន់​នៅ​ តំបន់ក ​ ណ្តាលក្រុងដ ​ ន​ ​ ែលមា មនុស្សរស់នៅ​ ​ ្រើន។ មាន​ កកកុញច កែលំអប ការ​ ​ ្រព័ន្ធ និងប ​ ច្ចេកវិទ្យារ ​ំដោះទឹកភ្លៀង​ ​ ត់សម្គាល់ សម្រាប់ខណ្ឌក គួរឱ្យក ​ ំនួន ​ ណ្តាលក្រុងច ការ​ ៤ (ដូចជា មាន​ ​ ណ្តាញ​ បង្កើតប ប្រលាយ​ លូរំដោះទឹកភ្លៀង កន្លែងប ​ ង្ហូរភក់ចេញ ស្ថានិយប ​ ឹងទ ​ ូម និងប ​ ឹកជាដើម) ​ ុកទ ​ ន​ និងមា ្ធ​ រពារទឹកជំនន់ តាមរយៈការ​ ប្រព័នកា សាងសង់ទំនប់ជាច្រើន។​ 43> ផ្ទុយទៅវិញ បច្ចុប្បន្ន ខណ្ឌ ជាយក្រុងច ​ ំបន់ដ ​ ំនួន ៨ និងត ​ ្រព័នល ​ ែលនៅជិតនោះ នៅខ្វះប ទឹកភ្លៀង និងប ្ធ​ ូរំដោះ​ ​ ្រព័ន្ធ​ ​ ទឹកជំនន់គ ការពារ​ នៅត ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ហើយ​ ​ ងា ែ​ យ​ រងទឹកជំនន់ដ ​ ែលក ​ ន់ត ​ ើតឡើងកា ែ​ ឹកញាប់​ ​ ញ ជាងមុន។ លើសពីនេះ ​ ៉ាងឆាប់រហ័សន ការអភិវឌ្ឍយ ​ ីក្រុងរណប​ ​ ូវទ ធំៗ នៅ​ តំបន់ជុំវិញក ​ ្រុង ក៏ប ​ ង្កឱ្យមាន​ ប្រឈម​ បញ្ហា​ ​ ៀតផងដែរ។ មាន​ បន្ថែមទ សាងសង់ប្រព័ន្ធ​ ការរៀបចំផែនការ ឬ​ ទីក្រុងរណបទាំងនេះឱ្យបាន​ លូរំដោះទឹកភ្លៀង តាម​ ស្តង់ដារួម​ សមស្រប ទៅតាម​ នោះទេ។ ខណៈពេល​ តែមួយ​ ​ នុក្រឹត្យល ដែលអ ី​ ិខិតអនុញ្ញាតសាងសង់ និងក ​ េខ ៨៦ ស្តីពល ​ នធាន​ ​ ្រមបរិស្ថាន​ និងធ ​បស់ប ធម្មជាតិរ ី​ ្រាងក ​ ្រទេសកម្ពុជា (សេចក្តព ​ ្រមនេះបា ​ ន​ ទទួលកា ​ រ​ កាលពីខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៦) តម្រូវឱ្យអ អនុម័ត ​ ​ ភិវឌ្ឍន៍​ ​ ្នកអ ​ ៀបចំផែនការ​ 15 JICA, 2014. គម្រោងរ ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍គ គោលស្តីពប សម្រាបរា ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយ​ ់​ ជធានីភ្នំពេញ។ 34 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ​ ្នាតធំ ទទួលខុសត្រូវល អចលនទ្រព្យខ ​ ើ​ ប្រព័នរ ្ធ​ំដោះទឹកភ្លៀង នៅ​ មិនទាន់មា ​ រកំណត់ស ​ នការពង្រឹងការអនុវត្ត និងកា ​ ្តង់ដា​ ​ ម្រាបហ បច្ចេកទេសស ់​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នកា ្ធ​ រពារ​ ទឹកជំនន់ (ដូចជា លក្ខខណ្ឌតម្រូវឱ្យមាន​ ទ្វារទឹកស ់​ំដោះ​ ​ ម្រាបរ ទឹកចេញ​ ​ ម្រាប់ប្រមូលភ នៅនឹងកន្លែង តំបន់ស ​ ិងក ​ ក់ន ី​ ើដី (bio-swales) តំបន់បៃតង និងផ ​ ំទេចកំទល ្ទៃ​ ចជ្រាបទឹកបាន ​ អា ជាដើម)។16 44> បច្ចុប្បន្ន JICA កំពុងស ​ ដំណាក់កាលចុងក្រោយន ​ ្ថិតនៅ ​ ៃ “គម្រោងសិក្សាពីកា ​ រ​ កែលំអប ​ ្រព័នល ូ​ំដោះទឹកភ្លៀង និងល ្ធ​ រ ​ ូទឹក​ រាជធានីភ្នំពេញ” (សេចក្តីព្រាងត ស្អុយ ក្នុង​ បញ្ចបកា ​ ្រូវបាន​ ​ ែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៦)។ ប្លង់គោល​ ់​ លពីខ ​ ជធានីភ្នំពេញ​ បែងចែករា តំបន់រ ជា​ ​ ន​ ​ំដោះទឹកភ្លៀងចំនួន ២៧ និងបា ស្នើឱ្យមាន​ ការ​ បង្កើតហ ្ធ​ំដោះទឹកភ្លៀងសំខាន់ៗ ហើយ​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នរ ក្នុង លើកជាអនុសាសន៍ឱ ពេលជាមួយគ្នា បាន​ ​ ន​ ​ ្យមា ការ​ សិក្សាសមិទល ្ធិ​ ទ្ធភាពបង្កើតប ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង​ ​ ្រព័នល កម្រិតទីពីរ​ និង​ ់​ ល​ កម្រិតទីបី។ លើសពីនេះ ប្លងគោ ធ្វើការកំណត់ពីតំបន់អាទិភាព​ ក៏បាន​ ​ ឹងត្របែក ផងដែរ (ដូចជា តំបន់អាងស្តុកទឹកប ្នំ​ ើង និងត វត្តភជ ់​ ំនួយឥតសំណង​ ​ ំបន់ស្នូលខាងជើងក្រុង) សម្រាបជ ដំណាក់កាលទី ៤។​ 1>6>3 ប្រព័ន្ធ​លូទឹកស្អុយ និងកា ​ រសំអាតទឹកស្អុយ ក្នុងទ ​ ីក្រុង​ ភ្នំពេញ 45> បច្ចុប្បន្នន ំ​ ន​ ​ េះ ពុមា ្ធ​ ំអាតទឹកស្អុយផ ប្រព័នស ​ ្លូវការ ក្នុងទ ​ ីក្រុងភ ​ ្នំពេញនៅ ឡើយទេ។ ​ ​ ​ ឹកសំណល់តាមផ្ទះ ទឹកស្អុយ និងទ ​ ណិជ្ជកម្ម សហគ្រាសពា ​ ស្សាហកម្ម និងឧ ហូរលា ​ យឡំជាមួយនឹងទឹកភ្លៀងទៅ​ ក្នុង​ ​ ែលមានគំរប ប្រឡាយលូដ និង​ ​ ំហ ហើយ​ ប្រឡាយលូច បន្ទាប់មក ហូរធ្លាក់ទៅក ​ ្នុងទ ​ ន្លេ បឹង និងត ​ ំបន់ដ ​ស ​បស់ទីក្រុង។17 (កង្វះ) ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ ី​ ើមរ ​ ំអាតទឹកស្អុយដ រំដោះទឹកភ្លៀង និងស ​ ​ ​ ែលនៅ មានភាព​ ទន់ខ្សោយ និងក ​ ង្វះល ​ រ​ ​ ិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងកា ​ រ​ ពង្រឹងកា ​ ្យបា អនុវត្តឱ សមស្រប ​ ន​ ធ្វើឱ្យ​ មានទឹកស្អុយដ ​ ែលម សំអាតក្នុង​ ​ ិនបាន​ ​ ្រព័ន្ធទឹកធម្មជាតិ។ ប្រមាណកាន់តែច្រើន​ ក្នុងប ​ ង្កកា ស្ថានភាពបែបនេះប គំរាម​ ​ រ​ កំហែងដល់ប ​ រិស្ថានទ ​ ីក្រុង ជាពិសេស ដល់ប ​ ្រជាជន​ ​ ត រស់នៅល ​ ែលមានចំណូល​ ើ​ ំបន់ដ ​ ជុំវិញ​ ទាប​ ​ ឹងបួរនានា។​ ប្រឡាយ និងប 46> គម្រោងស ​ ្រព័នល ​ ិក្សាពីការកែលំអប ្ធ​ រ ូ​ំដោះទឹកភ្លៀង និងល ​ ូទឹកស្អុយក ​ ជធានីភ្នំពេញ របស់ JICA បានចាត់ទុកកា ​ ្នុងរា ​ រ​ ​ ងចក្រស បង្កើតរោ ​ ំអាតទឹកសំណល់ និងទ ​ ឹកស្អុយ​ និងកា ​ រ​ ដំឡើងប ្ធ​ ូទឹកស្អុយ ថាជាអាទិភាពបន្ទាន់ ដោយ​ ​ ្រព័នល បាន​ សិក្សាពីជ ធ្វើការ​ ​ ្សេងៗ​ ​ ម្រើសផ សម្រាប់សំអាតទឹកស្អុយនៅ ​ ​ នឹងក ​ ន្លែង និង​ កន្លែងផ្សេងៗផងដែរ។ ភាពបន្ទានន នៅ​ ៃ​ រ​ ់​ កា ទឹកស្អុយ​ សំអាត​ លើកឡើង​ ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ក៏ត្រូវបាន​ យុទ្ធសាស្ត្រ​ ក្នុង​ “ផែនការ​ សម្រាប់ទីក្រុងភ្នំពេញ ទីក្រុងបៃតង​ ែ ។ យុទសា ២០១៧-២០២៦” របស់ GGGI ផងដរ ្ធ ស្តន ្រ ះ េ ​ មានបញ្ចល ូ ​ ើ ​ ការបង្កតមល ូ និធ​ គ ិ ប ់ ង ្រ គ ការ​ ្រ ​ បព ុ ទឹក សមប ំ ល ្រា ់​ ​ ញ្ជីគម្រោងប រោងចក្រផលិត ទៅក្នុងប ​ ្រូវបាន​ ​ ៃតងដ៏វែង​ដែលត លើកស្នើ សម្រាប់យុទ្ធសាស្រ្តនេះ។​ 47> ខណៈពេលដ ការសិក្សាធ ​ ែលមាន​ ​ ្រោមជ ​ ្វើឡើងក ​ ំនួយរបស់អ្នកផ្តល់ជំនួយជា ​ ច ផ្តោតកា ​ ្រើន​បាន​ យកចិត្តទុកដាក់ល ​ រ​ ើ​ ម្រូវ​ ​ ត បន្ទានន ការ​ ៃ​ រសំអាតទឹកស្អុយ និងទ ់​ កា ​ ឹកសំណល់ ក្នុងទ ​ ីក្រុងភ្នំពេញ កន្លងមក មាន​ ការ​ វឌ្ឍនភាព​ សម្រេចបាន​ តិចតួច​ ​ រ​ ប៉ុណ្ណោះ ក្នុងកា ់​ ូលនិធិសម្រាប់ការសំអាតទឹកស ផ្តលម ​ ្អុយ។ ការ​ ពមា ុំ​ ន​ ​ រ​ លិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងកា ​ ំណុច​ អនុវត្ត គឺជាច ​ ៏ធំមួយ ដូច្នេះ ការរៀបចំ​ និង​ រាំងស្ទះដ ​ ្បាប់ស ការអនុម័តច ក្រសួងសាធារណការ និងដ ​ ្តីពីការគ្រប់គ្រងទឹកស្អុយ ដោយ​ ​ ឹក​ អនាគត​ ជញ្ជូន ឬក្រសួងផែនការ នាពេល​ ​ ៉ាង​ ដ៏ខ្លីខាងមុខ គឺមានសារៈសំខាន់យ ​ ល​ ខ្លាំង។ លើសពីនេះ ការរៀបចំគោ ស្តីពកា ការណ៍ណែនាំ​ ី​ រ​ គ្រប់គ្រងប ​ ្រព័ន្ធលូទឹកស្អុយ និងប ​ ្រព័នល តំបន់អ ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង​នៅតាម​ ​ ភិវឌ្ឍន៍ទ្រង់ទ្រាយធំ ក៏ជា​ ខ្ពស់មួយផ អាទិភាព​ ​ ងដែរ កំណើនក ដោយសារតែ​ ​ ្រុងរណប​ ខ្នាតធំក ​ ើតឡើងក ​ ្នុងល លើសពីស ​ ្បឿន​ សំអាត​ ​ មត្ថភាព​ របស់​ ទីក្រុង។ 18 យុទ្ធសាស្តទ 16 ផែនការ​ សម្រាប់ទីក្រុងភ្នំពេញ ២០១៧-២០២៦ រៀបចំដោយវិទ្យាស្ថានអភិវឌ្ឍន៍បៃតងសកល ២០១៦ ។ ្រ​ ីក្រុងបៃតង​ 17 សមាគមធាងត្នោត ២០១២ ទីក្រុងភ្នំពេញ៖ ទីក្រុងទឹក។ ​ រ​ 18 JICA, 2017. គម្រោងសិក្សាពីកា ​ ្រព័នល កែលំអប ​ ្រព័ន្ធលូទឹកស្អុយ​ក្នុងទីក្រុងភ ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង និងប ​ ្នំពេញ។ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 35 1>6>4 ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ 48> ការផ្តលស ​ ីក្រុងភ ់​ េវាផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត ក្នុងទ ​ ្នំពេញ គឺជាវ ​ិស័យមួយ ក្នុងច ​ ំណោមវិស័យមួយចំនួនត ​ ែលបា ​ ូចដ ទទួល​ ​ ន​ កន្លងមក។ រដ្ឋាករទឹកស្វយ័តក ជោគជ័យ​ ​ ្រុងភ ​ ្នំពេញ ត្រូវបាន​ បង្កើតឡើងក ​ ្នុងឆ្នាំ ១៨៩៥ និងបា ទទួលស្វ័យភាព​ ​ ន​ ក្នុងឆ្នាំ ​ ឹងការផ្តលហ ១៩៩៧។ ជាមួយន ​ ្នកផ្តល់ជំនួយ ក្នុងនោះ​ ់​ ិរញ្ញប្បទាន​ ៣ ដំណាក់កាល ពីអ មាន JICA និង AFD ជាដើម បង្កើតឡើង ដូចជា រោងចក្រសំអាតទឹកភ រោងចក្រសំអាតទឹកចំនួន ៤ ត្រូវបាន​ ​ ូមិព្រែក ជ្រោយចង្វារ ចំការមន និង​ និរោធន៍ ក៏ដូចជា​ បណ្តាញចែកចាយ​ ធទ ​ ីក្រុងភ្នំពេញទាំងមូល (រូបភាព ១.១៨)។ ំ​ ូលាយ សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ទឹក​ដល់ទ រូបភាព ១.១៨៖ រោងចក្រស ​ ំអាតទឹក ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ​ រ ប្រភព៖ គេហទំព័រន ទឹកស្វយ័តក ៃ​ដ្ឋាករ​ ​ ្នំពេញ ​ ្រុងភ 49> តាមរយៈការប្តេជ្ញាចិតរ្ត​បស់ថ្នាក់ដឹកនាំ ​ យសារតែ​ និងដោ សិទ្ធិអំណាច​ ដែលបា ​ ន​ ី​ រទទួលបាន​ ពកា ស្វ័យភាព រដ្ឋាករទឹក​ ក ្ត ្រុងភ្នំពេញមា ស្វយ័ត​ ដំណើរការ​ ​ ន​ ល្អប្រសើរ ជាមួយន ​ ឹងអ ​ ត្រាច ចាប់ពី ២៥ ដល់ ២៦% និងមា ​ ំណេញ​ ​ ្រមូលថ្លៃ​ ​ នអត្រាប អាច​ សេវាលើសពី ៩៩%។ អតិថិជន​ បញ្ជរបង់ប្រាកជា បង់វិក្កយបត្រទឹក តាមរយៈ​ ​ ន្លែង (មានទីតាំងនៅ ់​ ច្រើនក តំបន់​ ​ តាម​ ​ ល់អ ដែលផ្តល់ភាពងាយស្រួលដ ទីក្រុង) តាមរយៈទូរស័ព្ទដៃ ឬ​ ​ តិថិជន ក្នុង​ មិនអាច​ បង់តាមធនាគារ (អតិថិជន​ បង់ប្រាក់​ ដល់​ ដោយផ្ទាល់​ កត់​ អ្នក​ ការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ)។ ៨-១០% នៃ​ នាឡិកាទឹកឡើយ ដើម្បីកាត់បន្ថយ​ ថ្លៃសេវាដែល​ ​ ្រើប្រាស់ជាថវិកាស ប្រមូលបាន ត្រូវកាត់ទៅឱ្យសាលារាជធានីភ្នំពេញ និងប ់​ ំណើរការ​ ​ ម្រាបដ ្ធ​ំដោះទឹកភ្លៀង និង​ ប្រព័នរ លូទឹកស្អុយ។ ខណៈពេល​ ប្រព័ន្ធ​ ការផ្គត់ផ្គង់​ ដែល​ ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ​ បាន​ ទទួលជោគជ័យ ចាំបាច់​ ត្រូវ​ ការ​ មាន​ ​ ង្រីក​ ព ចែកចាយ ដើម្បផ បណ្តាញ​ ់​ ល់ត ី​ ្គត់ផ្គងដ ​ ំបន់អភិវឌ្ឍន៍ថ្មីៗនៅ ​ ជាយក្រុង ដែលនៅ ​ ​ ​ ួបប កំពុងជ នឹងការខ្វះការផ្គត់ផ្គង់ទឹក ​ ្រទះ​ ស្អាតនៅឡើយ ដូចប រូបភាព ១.១៩។ ប៉ុន្តែ ដោយសារតែមានការ​ ​ ្នុង​ ​ ង្ហាញក ផ្លាស់ប្តូររ ​បៀប​ ផ្តលហ ​ ដល់ស ់​ ិរញ្ញប្បទាន​ ​ ្ថាប័ន​ ត្រូវឆ្លងកាត់ក ក្រោមចំណុះរដ្ឋ (ឥឡូវនេះ ហិរញ្ញប្បទាន​ ​ រអនុវត្តគម្រោងត ​ ្រសួង) កា ​ ឹងកា ​ ្រូវជួបន ​ រពន្យារពេលវេលា។​ 19 ​ ម​ 19 ផ្អែកតា សម្ភាសជា ការ​ ​ មួយអ ​ ្នកពា ​ ក់ព័ននា ្ធ​ នា ក្នុងក ​ េលច ​ ំឡុងព ​ េះ (ថ្ងៃទី ៣-១០ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៧)។ ​ ុះបេសកកម្មន 36 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា រូបភាព ១.១៩៖​គ្រួសារ​ ​ ទួលបានទឹកស្អាតប ដែលទ ់​ ្នុងទ ​ ្រើប្រាសក ​ ្នំពេញ (%) ​ ីក្រុងភ 120.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 97.9 98.9 100.0 88.2 89.6 96.8 76.8 80.0 60.0 40.0 20.0 0.0 ន េញ រា ក ្កោរ ័យ ែវ ុខ ័យ ្វារ ្រែកព ្នៅ ំពៅ ដង ្សីក ចង មក រម គោ ែនស ព នជ ែនជ រអ ឫស ចំកា 7​ ទួល ្រោយ ព ដូន ច្បា ស មា ធិ៍ស ជ ពោ 4 ខ័ណ្ឌកណ្តាលក្រុង 8 ខ័ណ្ឌជាយក្រុង ្ច​ ្នាំ ២០១៦ របស់ទីក្រុងភ្នំពេញ ប្រភព៖ កម្រងព័ត៌មានសង្គមសេដ្ឋកិចឆ 1>6>5 ការគ្រប់គ្រងសំណល់រឹង ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ 50> ការប្រមល ូ សំរាម៖ ការប្រមល សណ ូ ​ ំ ល់រង ឹ ក្នង ុ ​ ី ង ទក ំ ញ ុ្រ ភ្នពេ គប ្រ គ ់ ង ្រ ផ្តច ា ម ុ ​ ់ ខ កម ដោយ​ ុ្រ ហ៊ន ុ ​ ុ សក ឯកជនក្នង ោ ុ្រ មួយ ឈ្មះ ទទួលកិច្ចសន្យាផ CINTRI ដែលបាន​ ​ ្តាច់មុខរ ​ ្តល់សេវាផ ​ដ្ឋាភិបាល។ បច្ចុប្បន្ន កំពុងមា ​យៈពេល ៤៩ ឆ្នាំ ជាមួយរ ការ ​ ន​ ា​វាង​ ពិភាក្សាគ្នរ រដ្ឋាភិបាល និងក ​ ្រុមហ៊ុន CINTRI ដើម្បប ី​ ំបែកក ​ ិច្ចសន្យានេះ​ ​ ិច្ចសន្យាតូចៗ ដើម្បផ ជាក ី​ ្តល់លទ្ធភាពឱ្យ អាច​ ខណ្ឌ​ ​ ល់កា ផ្តល់ថវិកាដ ​ រងារគ្រប់គ្រងស ​ ំរាម​ ដោយ​ ្តែ​ រធ្វើបែបនេះគ ផ្ទាល់ ប៉ុនកា ​ ្រមូលសំរាម ​ ឺជាការលំបាក។ ថ្លៃសេវាប ប្រមូល​ ត្រូវបាន​ តាមរយៈ​ វិក្កយបត្រ​ អគ្គិសនី ប៉ុន្តែ​ ការប្រមូលសំរាម​ ការ​ ពុំបានធ្វើដូចៗគ្នាឡើយ ដោយសារតែ​ កកស្ទះ​ ក ា ម្លង ចរាចរណ៍ បញ្ហ​ ការ​ ំា ពលកម្ម និង​ ី ទីកង បន្តពង្រក ុ្រ ។ មាន​ ការ​ បន ស ់ ន ា៉ ​ សណ ា្ម ថា មាន​ ឹ ពី ១០០ ដល់ ២០០ តោន ំ ល់រង គេទុកចោល​ ត្រូវបាន​ ​ ្រមូល​ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។20 នៅតាមតំបន់ដ មិនប ​ មា ​ ែលព ការផ្តល់សេវាគ្រប់គ្រាន់ ុំ​ ន​ ពមា ឬ​ សេវា​ ុំ​ ន​ ប្រមូលសំរាម​ ទៅដល់តែម្តង ប្រជាពលរដ្ឋនា ​ ំគ្នាដុត ឬ​ កប់ស ចោល ឬ​ ​ ំរាម​ តាមផ្លូវ ឬ​ យកសំរាមទៅចោល​ ក្នុង​ ចូលសំរាម​ ប្រឡាយទឹក។ ការ​ ​ ្រឡាយទឹក ធ្វើឱ្យប ក្នុងប ​ ញ្ហា​ ពាក់ព ​ ័នន ្ធ​ ឹងប ្ធ​ំដោះទឹកភ្លៀង និង​ ​ ្រព័នរ ការពារទឹកជំនន់​ ប្រព័ន្ធ​ ​ ួយក កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរម ​ ម្រិតទៀត។​ រូបភាព ១.២០៖ គ្រួសារ​ ​ ្រើប្រាស់សេវាប ដែលប ​ ្រមូលសំរាម (%) 120.0 99.1 100.0 93.1 89.0 100.0 94.6 92.4 80.0 73.8 65.1 60.0 48.7 37.6 39.1 40.0 20.0 14.7 0.0 ន េញ រា ក ្កោរ ័យ ែវ ុខ ័យ ្វារ ្រែកព ្នៅ អំពៅ ដង ្សីក ចង មក រម គោ ែនស ព នជ ែនជ ឫស ចំកា 7​ ទួល ្រោយ ព រ ដូន ច្បា ស មា ធិ៍ស ជ ពោ 4 ខ័ណ្ឌកណ្តាលក្រុង 8 ខ័ណ្ឌជាយក្រុង ្ច​ ្នាំ ២០១៦ របស់ទីក្រុងភ្នំពេញ ប្រភព៖ កម្រងព័ត៌មានសង្គមសេដ្ឋកិចឆ ទីក្រុងភ 20 មូលនិធិអាស៊ី វិទ្យាស្ថានអភិវឌ្ឍន៍ក្រៅប្រទេស ២០១៦ ការកែទម្រង់ការគ្រប់គ្រងសំណល់រឹង​នៅ​ ​ ្នំពេញ។​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 37 51> ការធ្វើប្រព្រឹត្តកម្មសំរាម ​ រ​ និងកា ចោលសំរាមចុងក្រោយ៖ ក្រៅពីបញ្ហដ ​ ើកឡើងខាងលើ ទីក្រុងន ា​ ូចល ​ ៏ខ្វះទីតាំង​ ​ េះក ចោ ់ ល​ សម្រាប​ សំរាមផងដែរ។ ក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ ទីលានចាក់សំរាម​ ថទ ​ ីក្រុងភ ្មី​ ំហំ ៣១ ហិចតា ក្នុងទ បើកឱ្យ​ ​ ្នំពេញ​ បាន​ ការ ជាមួយន ដំណើរ​ ​ យុកាលប្រើប្រាស់ ២៥ ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែ ក្រោយ​ ​ ឹងអា ដំណើរការរយៈពេល ៥ ឆ្នាំ ដំណាក់កាលទីមួយ ពីបាន​ ចាក់ស ដែលមានផ្ទៃដី ១៤ ហិចតា ត្រូវបាន​ ​ ស់។ ដំណាក់កាលទីពីរ ជាមួយនឹងផ ​ ំរាមពេញអ ចាប់ផ្តើម​ ​ ្ទៃដី ១៧ ហិចតា បាន​ ម្លេ៉ះ ប៉ុន្តែ ការព្យាករ​ តាំងពីឆ្នាំ ២០១៥ មក​ ​គ បច្ចុប្បន្ន បង្ហាញថា កន្លែងចាក់សំរាមដែលនៅសល់នេះគ ់​ ែ​ ឺ​ ្រប់គ្រានត ទ ាំ ៀត​ រយៈពេល ៥ ឆ្ន​ ប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺ​ បានតែពាក់កណ្តាលនៃអាយុកា ​ ល ដែលបា គ្រោងទុកប៉ុណ្ណោះ។ ទីក្រុងនេះក ​ ន​ ​ ំពុង​ ​ រលំបាក ជាមួយនឹងប ជួបកា ​ រិមាណ (និងស ​ មាសភាគចម្រុះ) នៃសំរាម​ ដែលមា ​ នជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដែលបា កើនឡើងព ​ ន​ ​ ី​ ​ ួយថ ប្រមាណជា ៨០០ តោន ក្នុងមួយថ្ងៃ ក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ ដល់ ១៤៧៥ តោន ក្នុងម ​ ្នាំ ២០១៤ (ការព្យាករមួយចំនួន​ ​ ្ងៃ ក្នុងឆ នឹងក ប៉ាន់ប្រមាណថា​ បរិមាណនេះ​ ​ ល់ ២២០០ តោន ក្នុង​ ​ ើនឡើងដ ថ្ងៃ ត្រឹមឆ្នាំ ២០២០)។21 បច្ចុប្បន្ន កំពុងមាន​ មួយ​ កែទម្រងក ការពិចារណា​ ្ឌ​ ែលមានស្រាប់ សម្រាប​ ់​ ្របខ័ណដ ់ រគ្រប់គ្រងសំរាម រាប់បញ្ចូលទាំងកា កា ​ ្តាច់មុខ​ ​ រផ្តល់កិច្ចសន្យាផ ​ ែលស ផងដែរ។ ប៉ុន្តែ ចំណុចដ ​ ងដែរ គឺត ​ ំខាន់ផ មានវិធានការ​ ​ ្រូវ​ ​ ូលដល់ទីលានចាក់សំរាម កាត់បន្ថយបរិមាណសំរាម ដែលច ​ ន្ថយ ប្រើឡើងវិញ និងក ដូចជា វិធានការ 3R (កាត់ប ​ រធ្វើប្រព្រឹត្តិកម្មសំរាម ដូចជា ការ​ ​ ែច្នៃ) និងកា ផលិតជីកំប៉ុសិ៍្ត ការ​ សំរាមជាថាមពល និងកា បម្លែង​ ដុតក្នុងឡ ជាដើម។​ ​ រ​ 1>6>6 ការផ្គត់ផ្គងល ​ រអភិវឌ្ឍអចលនទ្រព្យ ់​ ំនៅដ្ឋាន និងកា 52> ការអភិវឌ្ឍ និងកា ​ ៉ាងឆាប់រហ័ស និងកា ​ រពង្រីកទីក្រុងយ ហូរចូលយ ​ រ​ ​ ៉ាងគំហ៊ុកន ​ ូវកា ​ រ​ ដោយ​ វិនិយោគ​ (FDI) ផ្ទាល់ពីបរទេស ​ ឱ្យ​ នាំ​ ការអភិវឌ្ឍ​ មាន​ ទីក្រុងភ្នំពេញ។ ការអភិវឌ្ឍ​ អចលនទ្រព្យ​ ក្នុង​ ក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ ដូចជា គម្រោង​ វិស័យឯកជន​ ​ក បុរីផ្លាទីនឹម គម្រោងទ ​ ីក្រុងកាំកូស៊ីធី និងគ ី​ ្រុងកោះពេជ្រ គម្រោងទ ហ្គ្រេនភ្នំពេញ ធ្វើឱ្យមានការផ្គត់ផ្គងល ​ ម្រោង​ ់​ ំនៅដ្ឋាន និងអ ​ គារ​ ពាណិជ្ជកម្មកា ​ ន់តច ែ​ ្រើនទៅ ​ ​ ​ ីផ្សារ (រូបភាព ១.២១)។ ជាមួយន ក្នុងទ ​ ំណើនឥ ​ ឹងក សម្រាប់អនុវិស័យ​ ​ ណទាន​ ​យៈពេល​ កម្ចីទិញលំនៅដ្ឋាន ក្នុងរ ឆច ប៉ុន្មាន​ ្នាំ​ ុងក ​ ្រោយនេះ តម្រូវការ​ ​ ៏មានការកើនឡើងផ លំនៅដ្ឋានក ​ ងដែរ។​ 21 Ibid. 38 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា រូបភាព ១.២១៖ ការអភិវឌ្ឍទ ​ ីក្រុងភ ​ ្រង់ទ្រាយធំ ក្នុងទ ​ ្នំពេញ JICA, 2014.. គម្រោងរ ប្រភព៖  គោលស្តីពប ​ ៀបចំផែនការ​ ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយស ី​ ្រព័ន្ធគមនាគមន៍គ ់​ ជធានីភ្នំពេញ ​ ម្រាបរា ទីតាំង ក្រឡាផ្ទៃ ការប្រើប្រាស់ ភាពជឿនលឿន ់​ ម្រោង ម្ចាសគ (ហិចតា) 1 បឹងកក់ ស្រះចកក្នុងខ័ណ្ឌដូនពេញ 133 ពាណិជ្ជកម្ម ការិយាល័យ កំពុងសាងសង់ Sukaco លំនៅដ្ឋាន (40,000) 2 កោះពេជ្រ ទន្លេបាសាក់ក្នុងខ័ណ្ឌចំការមន 80 ពាណិជ្ជកម្ម ការិយាល័យ កំពុងសាងសង់ ធនាគារ​ លំនៅដ្ឋាន (5,000) កាណាឌយា 3 ទីក្រុងខាំខូ ភ្នំពេញថ្មីក្នុងខ័ណ្ឌសែនសុខ 119 លំនៅដ្ឋាន (10,000) កំពុងដាក់លក់ខ្លះ និង World City កំពុងសាងសង់ 4 ហ្ក្រេនភ្នំពេញ ឃ្មួញក្នុងខ័ណ្ឌសែនសុខ 233 ពាណិជ្ជកម្ម ការិយាល័យ កំពុងដាក់លក់ខ្លះ និង YLP & លំនៅដ្ឋាន (12,000) កំពុងសាងសង់ Ciputra 5 ជ្រោយចង្វារ ជ្រោយចង្វារក្នុងខ័ណ្ឌឫស្សីកែវ 14 ពាណិជ្ជកម្ម កំពុងសាងសង់ Soximex និងការិយាល័យ 6 ទីក្រុងរណប ព្រែកលាភ ព្រែកតាសេក 380 លំនៅដ្ឋាន (40,000) ក្នុងផែនការ OCIC ្ឌ​ ស្សីកែវ ក្នុងខ័ណឫ 7 បឹងឈូក និរោធក្នុងខ័ណ្ឌមានជ័យ 238 លំនៅដ្ឋាន (2,000) ក្នុងផែនការ Soximex 8 ទីក្រុងបៃតង ចាក់អង្រែលើ 2634 លំនៅដ្ឋាន (200,000) ក្នុងផែនការ AZ ចាក់អង្រែក្រោមក្នុងខ័ណ្ឌមានជ័យ, ដង្កោ ជើងឯក ព្រែកកំពីស​ ក្នុងខ័ណ្ឌដង្កោ 9 បុរីផ្លាទីនឹម និរោធក្នុងខ័ណ្ឌមានជ័យ 80 លំនៅដ្ឋាន (6,000) កំពុងដាក់លក់ខ្លះ និង បុរីប៉េងហួត កំពុងសាងសង់ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 39 53> ក្នុងទ ​ ្នំពេញ ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យ និងក ​ ីក្រុងភ ​ ៉ៅការសាងសង់ ត្រូវការ​ ​ ្រុមហ៊ុនម ​ នុញ្ញាតសាងសង់ ពី​ លិខិតអ ំ​ កា ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ទៅតាមទំហន ​ លារាជធានីភ្នំពេញ សម្រាបកា ៃ​ រអភិវឌ្ឍ (ពីសា អភិវឌ្ឍ​ក្រោម ៣០០០០ ម៉ែត្រការ៉េ ពី​ ់​ រ​ ់​ រ​ សាលាខេត្ត សម្រាបកា ​ក អភិវឌ្ឍ​ ពី ៣០០០០ ដល់ ១០០០០០ ម៉ែត្រការ៉េ និងព ​ ៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និង​ ី​ ្រសួងរ ់​ រអភិវឌ្ឍធ សំណង សម្រាបកា ធ្វើការសាងសង់បាន។​ជាផ្នែកមួយន ​ ំជាង ១០០០០០ ម៉ែត្រការ៉េ) ទើបអាច​ ៃ​ ីតិវិធផ ​ ន ់​ រ​ ី​ ្តលកា ​ ល់គម្រោងទាំងនេះ មាន​ អនុញ្ញាតដ ពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាតល ការ​ ់​ ក ើ​ ម្មសិទ្ធិដីធ្លី ប៉ុនព ្តែ​ មា ការ​ ុំ​ ន​ ពិចារណាអំពីការប្រើប្រាស់ដីធ្លី ឬ​ អនុលោម​ ភាព​ ប្លង់គោល​ ទៅតាម​ ជាមួយ​ របស់ទីក្រុងឡើយ។ ដោយសារតែមានការសម្របសម្រួលតិចតួច​ ​ ្ថាប័ន​ ន ឹ ងស ​ ន្ទុកហ ទទួលប ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នផ ្ធ​ ្សេងទៀត ផលប៉ះពាល់ និងវ ​ិធានការ​ កាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ ដែលកា ​ អភិវឌ្ឍថ្មីៗទាំងនេះ​ ​ រ​ មកលើហ មាន​ ្ធ​បស់ទីក្រុង ដូចជា ចរាចរណ៍​ ផ្ទៃដីសម្រាប់សាធារណៈ ប្រព័ន្ធលូរំដោះទឹកភ្លៀង និងកា ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នរ ​ រ​ គយ សំអាតទឹកស្អុយ មិនត្រូវបាន​ ​ ភិវឌ្ឍន៍ទ្រង់ទ្រាយធំថ្មីៗ ត្រូវ​ េ​ កមកគិតពិចារណាឡើយ។ តំបន់អ អាងស្តុកទឹកស្អុយ មាន​ ហដ និង​ ា្ឋ ចនាសម្ពន េ រ ័ ​រ ្ធ ដោ ំ ះទឹកភ្លៀង​ ួ ​ ដោយខ្លន ុ ​ ឯង ប៉ន ព ែ្ត ​ មា ំុ ន​ កណ ការ​ អនុវត្តសង ំ ត់ ឬ​ ្ត ដា ់ ​ បច្ចក េ ទេស ឬ​ សមប លក្ខខណ្ឌ​ ់ ្រា ​ ្ធ​ ំងនេះឡ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័នទា ​ ើយ។​ 22 54> ប្រទេសកម្ពុជាបា ទទួលស្គាល់​ កង្វះល ​ ន​ ​ ំនៅដ្ឋានដ ​ ែលមានតម្លៃសមរម្យថា ​ ជា​ បញ្ហា​ និងបា ដាក់ច ​ ន​ គោលនយោបាយ​ ​ េញ​ ី​ ំនៅដ្ឋាន (២០១៤) ដែលច ជាតិស្តីពល ​ ែងថា ប្រជាពលរដ្ឋគ ​ ្រប់រូបមានសិទទ ្ធិ​ ទួលបា ​ ន​ ​ មរម្យ និងផ លំនៅដ្ឋានស ​ ្តល់នូវ​ ​ ្សេងៗ សម្រាប់ធានា​ ជម្រើសផ ​ ម្មសិទដ សិទ្ធិកាន់កាប់ និងក ផ្តល់លំនៅដ្ឋាន​ ្ធិ​ ីធ្លី។ គោលនយោបាយនេះមានគោលបំណង​ ​ ល់គ សមរម្យដ ​ ធ្យម និងដល់ក ​ ្រួសារដែលមានចំណូលទាប និងម ្តែ​ រ​ ​ ្រុមងាយរងគ្រោះ ប៉ុនកា អនុវត្តមានភាពយឺតយ៉ាវ ប្រជាពលរដ្ឋក ហើយ​ ្រ​ ច្រើននាក់ និងប ​ ្រីកជា ​ ្រជាពលរដ្ឋដ ​ ែលតាំងទីលំនៅនៅ ​ តំបន់មិនរៀបរយ នៅតែប នឹងភា ​ ្រឈម​ ​ ព​ រងគ្រោះ (ដូចព ងាយ​ ​ ង​ ​ ិភាក្សាខា ក្រោម)។​ 1>7 និរន្តរភាព និង​វិសមភាព 1>7>1 បញ្ហាសំខាន់ៗជុំវិញន ​ ិរន្តរភាព 55> ស្របតាម​យុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណ​ដើម្បីកំណើន ការងារ សមធម៌ និងប ទី ៣ ​ ​ ្រសិទ្ធភាព ដំណាក់កាល​ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ​ ្តល់សារៈសំខាន់ដ ដែលផ ​ ញ្ហា​ ​ ល់ប បរិស្ថាន និងកា ​ រ​ ប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ក្នុងកា ​ រ​ ​ ូវក សម្រេចន ្ច​ ្រកប​ ​ ំណើនសេដ្ឋកិចប ដោយ​ កម្ពុជាបា ចីរភាព រាជរដ្ឋាភិបាល​ ផ្តលកា ​ ន​ ់​ រគាំទដ ្រ​ ល់គោ ​ លការណ៍​ ​យៈពេល​ អភិវឌ្ឍន៍បៃតង ក្នុងរ ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ ​ ង្ហាញផ្លូវថ ផែនទីប ​ ្នាក់ជាតិស្តីពីការអភិវឌ្ឍប ​ ៃតង ដែលត ​ ្រូវបាន​ រៀបចំឡើងក ត្រួសត្រាយផ្លូវស ​ ្នុងឆ្នាំ ២០១០ បាន​ ​ ម្រាប់ការ​ ​ ៃតង ក្នុងប អភិវឌ្ឍប ​ ម្ពុជា ហើយ​ ​ ្រទេសក ការអភិវឌ្ឍទីក្រុងបៃតង​ ប្រកប​ ដោយ​ ចីរភាព បាន​ ជាអា ក្លាយ​ នយោ​ ​ ទិភាពគោល​ នក បាយដ៏សំខាន់មួយ សម្រាប់នាយកដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចបៃតង​ ​ តិស ៃ​ ្រុមប្រឹក្សាជា ​ ម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព នៃ​ បរិស្ថាន។​ ក្រសួង​ 23 56> ក្នុងប ​ តិស ​ រិបទនេះ ក្រុមប្រឹក្សាជា ​ លា​ ​ ម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ក្រសួងបរិស្ថាន និងសា រាជធានីភ្នំពេញ ដោយ​ ការគាំទ្រពវ មាន​ ី​ិទ្យាស្ថានអ ​ ភិវឌ្ឍន៍បៃតង​ សកល (GGGI) បាន​ រៀបចំផ យុទ្ធសាស្តទ ​ ែនការ​ ្រ​ ីក្រុងបៃតង សម្រាប់ទីក្រុង​ នេះផ ភ្នំពេញ ២០១៧-២០២៦ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៦។ ផែនការ​ ​ ្តោតកា ​ រ​ យកចិត្តទុកដាក់ល ​ ប ជុំវិញ​ ើ​ ញ្ហាប្រឈម​ ការផ្តល់សេវា​ លើកយ ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ដូចដែលបាន​ ពិភាក្សាក្នុងផ ​ កមក​ ​ ងដើម ចេញពីជ្រុងន ​ ្នែកខា ​ រអភិវឌ្ឍ​ ​ ិរន្តរភាពបរិស្ថាន និងកា ​ ញ្ជីដ៏វែងមួយដែលបង្ហាញពីគម្រោងប បៃតង។ ផែនការ ២០១៧-២០២៦ នេះ​ លើកស្នើនូវប ដែលមានសក្តានុពល ​ ៃតង​ ់​ រ​ សម្រាបកា ​បស់ទីក្រុង (ដូចជា បញ្ហាអនាម័យ ​ រៀបចំក្រុង ភាពងាយរងគ្រោះរ ទឹកជំនន់ ការការពារ​ ការការពារ​ ផល​ ​ រិស្ថាន) ថាមពល ការដឹកជញ្ជូន បរិស្ថាននៃការសាងសង់ កម្មន្តសាល ការគ្រប់គ្រង​ ប៉ះពាល់ប សំណល់រឹង កន្លែង ​ េតិកភ័ណវ សាធារណៈ និងប ​ ំពុងរ ្ឌ​ប្បធម៌។ បច្ចុប្បន្ន ផែនការនេះក ​ង់ចាកា ំ​ រ​ ពិនិត្យប ​ក ​ ច្ចេកទេសព ​ រងារបច្ចេកទេស​ ី​ ្រុមកា ​ ម​ 22 ផ្អែកតា សម្ភាសជា ការ​ ​ មួយអ ​ ្នកពា ​ ក់ព័ននា ្ធ​ នា ក្នុងក ​ េលច ​ ំឡុងព ​ េះ (ថ្ងៃទី ៣-១០ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៧)។ ​ ុះបេសកកម្មន ផែនទីបង្ហាញផ្លូវ​ 23  រៀបចំឡើង ដោយមានការគាំទ្រពគ ស្តីពីការអភិវឌ្ឍបៃតង ត្រូវបាន​ សេដ្ឋកិច្ច និងស ី​ ណៈកម្មការ​ ្ច​ ៃសហប្រជាជាតិ ​ ង្គមកិចន ំ​ ស៊ី ហើយគោ ប្រចាអា ទទួលកា ​ លនយោបាយជាតិស្តីពីការអភិវឌ្ឍបៃតង បាន​ អនុម័តព ​ រ​ ​គី​ ណៈរដ្ឋមន្ត្រី កាលពីឆ្នាំ ២០១៣។ 40 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ​ ្រូវបាន​ និរន្តរភាពទីក្រុង ដែលត ​ ្រុមប្រឹក្សាជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ​ បង្កើតឡើង​ ក្រោមក ដោយចីរភាព។ ក្រុមកា ប្រកប​ ​ រងារ​ ​ ន​ បច្ចេកទេសមា តំណាងមកពីសា សមាសភាពជា​ ខណ្ឌ ទាំង ១២ ក្នុងរា ​ លារាជធានីភ្នំពេញ និង​ ​ ជធានីភ្នំពេញ។ បន្ទាប់ពី​ ​ ច្ចេកទេសរួច ក្រុមការងារ​ ពិនិត្យប ​ ឹងស បច្ចេកទេសនេះន ​ មតំណាងឱ្យក ​ ្នើសុំការឯកភាពពីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន ក្នុងនា ​ ្រុម ប្រកប​ ប្រឹក្សាជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ​ បន្ទាប់មក រដ្ឋាភិបាលអាច​ ដោយចីរភាព ហើយ​ ​ តើត្រូវចេញ ធ្វើការសម្រេចចិត្តថា ​ ៀបរាប់​ អនុក្រឹត្យ (ឬប្រកាស) ស្តីពីការរៀបចំការអនុវត្ត ដូចរ ​ ែរឬទេ។ ក្នុងដ ក្នុងផែនការនេះដ ​ ំណាក់កាលអន្តរកាល អ្នក​ ផ្តលជ មិនម ​ ែនរដ្ឋាភិបាល​ ់​ ំនួយ/អង្គការ​ ​ ្វើសកម្មភាព តាម​ កំពុងធ អនុវិស័យ ដូចប ​ ្នុងផ ​ ្នែក ១.៦។ ​ ញ្ជាក់លំអិតក 1>7>2 ប្រជាជនក្រីក្រក្នុងទីក្រុង និងត​ ំបន់ងាយរងគ្រោះ 57> ដើម្បីធានាយ៉ាងណាឱ្យកា ​ រពង្រីកទីក្រុងធ ​ រអភិវឌ្ឍ​ និងកា ​ ្វើឡើងប ​ ្រកបដោយ​ បរិយាប័ន្ន ​ ិនទ និងម អ្នកជ ​ ុក​ ​ ួបការលំបាក​ មានការខិតខំប្រឹងប្រែងក ចោល ចាំបាច់ត្រូវតែ​ ​ ្តលកា ​ ំណត់ និងផ ្រ​ ្យចំ​ ់​ រគាំទឱ ​ នជីវភាពក្រីក្រជាងគេ ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលមា ​ យរងគ្រោះជាងគេ។​ក្នុងទីក្រុងភ និងងា ការ​ ​ ្នំពេញ​មាន​ ​ ំណាត់ថ្នាក់សំខាន់ៗចំនួនពីរ សម្រាបក កំណត់ច ់​ ំណត់អត្តសញ្ញាណ​ ​ យរងគ្រោះ៖ (ក) កម្មវិធីអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រ និង (ខ) ប្រជាពលរដ្ឋក្រីកក គ្រួសារក្រីក្រ និងងា ្រ​ ្នុងទីក្រុង។ ​ ្រួសារ​ “អត្តសញ្ញាណកម្មគ ​ិធីសាស្ត្រវាយតម្លៃភាពក្រីកថ ក្រីក្រ” គឺជាវ ​ ្រើប្រាស់ សម្រាប់កំណត់អត្តសញ្ញាណ​ ្រ​ ្នាក់ជាតិ ដែលប ក្រីក្រ ក្នុងគោ គ្រួសារ​ ​ លបំណង​ អនុវត្តកម្មវិធីផ្តល់ជំនួយឱ្យចំអ ​ ្នកដ ​ ែលត្រូវការ​ ​ ្រីកក ជាងគេ។ ពាក្យថា “ប្រជាពលរដ្ឋក ្រ​ ្នុង​ ្រ​ ្នុងទីក្រុង” និង “តំបន់តាំងទីលំនៅរ ទីក្រុង” “សហគមន៍ក្រីកក ​ ្រជាជន​ ​បស់ប ្រ​ ្នុងទីក្រុង” មានន័យដូចគ្នា ដើម្បី​ ក្រីកក ​ ស សំដៅល ​ ែលរស់នៅទ ើ​ ហគមន៍ដ ​ ីតាំងមិនរៀបរយ ឬ​ ផ្លាស់ប្តូរទ ​ ីលំនៅព ​ ិនរ ​ ីទីតាំងម ​ ៀបរយមក។ សាលារាជធានីភ្នំពេញ​ ់​ ំណត់អត្តសញ្ញាណស ប្រើប្រាស់កូដសម្គាល់ ១១ ខុសៗគ្នា សម្រាបក ្រ​ ្នុងទីក្រុង ពោលគឺស ​ ហគមន៍ក្រីកក ​ ែល​ ​ ហគមន៍ដ ​ ដ រស់នៅល ើ​ ីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ (ផ្លូវរថភ្លើង ចំណីផ្លូវ លូទឹកស្អុយ បឹង មាត់ទន្លេ ដំបូលអគារចាស់ៗ វត្តអារាម ចេតីយ៍) ​ ែលរដ្ឋាភិបាលផ្លាស់ប្តូរព ដីឯកជនរបស់រដ្ឋ ដីសហគមន៍ ដីឯកជន ទីតាំងដ ​ ីឯកជន​ ​ ួកគេទេ និងដ ​ ួលដោយ​ ដែលជ ដោយ​ រដ្ឋាភិបាល ឬ​ សហគមន៍។24 ្រ​ ្នុងទ ប្រអប់ ១.៣៖ ប្រជាជនក្រីកក ​ ំបន់តាំងទីលំនៅម ​ ីក្រុង និងត ​ ីក្រុងភ ​ ិនរៀបរយ ក្នុងទ ​ ្នំពេញ ្រ​ ្នុងទ ប្រជាជនក្រីកក ​ ំបន់តាំងទីលំនៅម ​ ីក្រុង និងត ​ ិនរៀបរយ នៅ​ បន្តប ​ ្រឈម​ នឹងស ​ នាម័យ និងងា ​ ្ថានភាពខ្វះអ រងគ្រោះ។​ ​ យ​ ប្រភព៖ លទ្ធផលរកឃើញរបស់ក្រុមការងារ (ថ្ងៃទី ៤-៧ ខែ មេសា ឆ្នាំ ២០១៧) ្រ​ ្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០១២ សាលារាជធានីភ្នំពេញ។ 24 របាយការណ៍ស្តីពីការវាយតម្លៃតម្រូវការសហគមន៍ក្រីកក ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 41 58> រូបភាព ១.២២ បង្ហាញពីទីតាំងដ ​ ្រួសារ​ ​ ែលគ ដែលត្រូវបាន​ កំណត់អត្តសញ្ញាណថា ​ ជា​ ក្រីកភា គ្រួសារ​ រស់ ្រ​ គច្រើន កំពុង​ ការធ្វើអត្តសញ្ញាណកម្មគ នៅ។ បើតាម​ ​ ីក្រុងភ ​ ្រួសារក្រីក្រឆ្នាំ ២០១៥ ក្នុងទ នៃភាពក្រីក្រជាមធ្យម​ ​ ្នំពេញ អត្រា​ ក្នុងទីក្រុង ​ ឺ ៩,៩%។ ដូចឃ ទាំងមូលគ លផ ​ ើញ​ ើ​ ែនទី មិនទាន់មានការប្រមូលទ ​ ិន្នន័យព ​ខ ​ ួនឡ ី​ ណ្ឌកណ្តាលក្រុងទាំងប ​ ើយ។ បច្ចុប្បន្ន មាន​ កំពុង​ ការអនុវត្តសាកល្បង​ ធ្វើតេស្ត​ វិធីសាស្ត្រ​ កំណត់អត្តសញ្ញាណគ្រួសារក្រីក្រ​ តំបន់ក្រុង ក្នុង​ ថ្មី សម្រាប់​ គោល​ ប្រមូល​ បំណង​ សមាសភាព​ ព័ត៌មានពី​ នៃ​ ភាពក្រីក្រ​ ក្នុងទីក្រុង ដោយសារតែវិធីសាស្ត្របច្ចុប្បន្ននេះ​ លើ​ ផ្តោត​ សកម្មភាព​ ្ច​ ជនបទ ដូចជា កសិកម្ម នេសាទ និងធនធានធម្មជាតិ ជាដើម។ បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រជាពលរដ្ឋក សេដ្ឋកិចនៅ ​ ណ្ឌ ​ ្នុងខ ​ ្រុងទាំង ៤ មិនអាច​ កណ្តាលក ្ធ​ ឹងច ទទួលបានសេវាពិសេស ពាក់ព័នន ់​ ្រួសារ​ ​ ំណាត់ថ្នាកគ ពុំ​ ក្រីក្រឡើយ ដោយសារតែ​ វិធីសាស្តប ទាន់មាន​ ៃ​ ួកគេនៅ ្រ​ ែបនេះសម្រាប់ធ្វើការវាយតម្លព ​ ឡើយ។​ 59> សង្កាត់ ដែលត រំលេចព ​ ្រូវបាន​ ​ ្រូច និងល ​ ណ៌ក្រហម ទឹកក ​ ឿង មាន​ អត្រាគ ​ ្រួសារក្រីកល ​ ត្រាម ្រ​ ើសពីអ សម្រាប់ទីក្រុង។ ​ ធ្យម​ ​ ្រើនស សង្កាត់ទាំងនេះច ​ ​ ​ ្ថិតនៅ ​ ៉ែកខា ជាយក្រុងប ​ ងជើង ខាងត្បូង និងខា ​ ងកើត។ ​ ដោយសារតែ​ ​ ន​ មិនទាន់មា វិភាគ​ ការ​ បែប​ នៅ​ នេះ​ ់​ ​ ឡើយ សង្កាតនៅ ប៉ែកខាងលិចទាំងនេះអា ​ ចមិនសូវជា ​ ក នេះគ ​ ្រ ឡើយ ដោយសារតែ​ ​ ្រករបៀង​ ​ ឺជាច ​ ្ជាប់ពី​ ដែលភ ក្រុង​ តំបន់កណ្តាល​ ទៅ​ កាន់​ អាកាសយានដ្ឋាន ជា​ ទីតាំង​ សកម្មភាព​ ដែលមាន​ ពាណិជ្ជកម្មជាច្រើន ដូចជា រោងចក្រ ​ ម្រោងអ កាត់ដេរ និងគ ​ ំនៅដ្ឋាន និងពា ​ ចលនទ្រព្យល ​ ្ថិតក ​ ណិជ្ជកម្មធំៗ កំពុងស ​ ំណាក់កាលសាងសង់នៅឡើយ។ ​ ្នុងដ ពេលដ ខណៈ​ ​ ំនាក់ទ ​ ែលទ រវាង​ ​ ំនង​ ទីតាំងល ​ ំនៅដ្ឋាន និងទ ​ ីតាំងដ ​ ្តលន ​ ែលផ ​ កាសការងារ/រក​ ់​ ូវឱ មិនទាន់​ ប្រាក់ចំណូល នៅ​ ដឹងឱ ត្រូវបាន​ ​ ្រាកដក្នុងក ​ ្យប ​ រណីនេះ​ នៅឡើយ វាបានបង្ហាញឱ្យឃើញព ​ ភា ី​ ពចាំបាច់ ដែលសា ​ ្នំពេញត ​ លារាជធានីភ ផ្តោត​ ​ ្រូវ​ ​ សា ការយកចិត្តទុកដាក់ល ើ​ រៈសំខាន់ន ​ កា ៃ​ រភ្ជាបទ ់​ ំនាក់ទំនង​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ជាពិសេស សម្រាប់​ ក្រីក្រជាយក្រុង តំបន់​ ​ ច​ ដែលអា ​ រ​ ជួបកា លំបាក ក្នុងកា ​ រទទួលបាន​ ឱកាស​ សេដ្ឋកិច្ច។ មធ្យោបាយ​ ​ ធារណៈ ដែលផ ដឹកជញ្ជូនសា ់​ ូវភាពងាយ​ ​ ្តលន ​ ម្លៃសមរម្យ គឺជាធា ស្រួល និងត ំ​ ៏សំខាន់មួយ ដើម្បឆ ​ តុផ្សដ បញ្ហាប្រឈមទាំងនេះ។​ ី​ ្លើយតបចំពោះ​ រូបភាព ១.២២៖ ការ​ ដែលត្រូវបាន​ បែងចែកគ្រួសារ​ ្រ​ ំអិតទៅ កំណត់អត្តសញ្ញាណថាជាគ្រួសារក្រីកល សង្កាត់ ​ តាម​ ផែនទីកំណត់អត្តសញាណប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ 2015 42 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 60> រូបភាព ១.២៣ បង្ហាញព ​ទ ​ ែលមាន​ ី​ ីតាំងដ គ្រួសារសហគមន៍ក្រីកក ្រ​ ្នុងទីក្រុង​ រស់នៅច ​ ង្ហាញក ​ ្រើនជាងគេ។ ដូចប ​ ែនទី​ ​ ្នុងផ ្រ​ ្នុងទីក្រុង​ នេះ សហគមន៍ក្រីកក ក្នុងទីក្រុង។ បើតាម​ រស់នៅរាយប៉ាយ​ ី​បស់សា បញ្ជរ ​ លារាជធានីភ្នំពេញ បច្ចុប្បន្ននេះ មាន​ ​ ជធានីភ្នំពេញ ស្មើនឹង ១៧៤៦២ គ្រួសារ។ ចំនួននេះថយចុះពី ២៨១ សហគមន៍ សហគមន៍ក្រីក្រចំនួន ២១៥ ក្នុងរា រកឃើញក ដែល​ ​ ្នុងកា ​ រអង្កេតឆ ​ ្នាំ ២០១២ របស់សា ​ លារាជធានីភ្នំពេញ។ ចំនួនស ្រ​ ្នុងទីក្រុង បាន​ ​ ហគមន៍ក្រីកក ថយចុះ ក្នុង​ ប៉ុន្មានឆ្នច រយៈពេល​ ​ ្រោយនេះ ដោយសារតែ​ ាំ​ ុងក ផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅរ ការ​ ​ ីសាធារណៈ ដូចជា ផ្លូវរថភ្លើង និង​ ​បស់គ្រួសារពីដ កាន់ត ប្រឡាយ ទៅ​ ​ ែលមាន​ ​ ំបន់ដ កម្មសិទ្ធិដីធជា ្លី​ ប់លាប់ ឬ​ តាមរយៈ​ ការ​ ​ ំបន់តាំងទីលំនៅម រៀបចំត ​ ​ ​ ិនរៀបរយឱ្យទៅជា​ វិញ តាមរយៈការ​ រៀបរយ​ ​ ំបន់ទាំងនោះ​ បញ្ចូលត ទៅ​ ក្នុងភ ​ ូមិដែលមានស្រាប់ ឬ​ តាមរយៈ​ ចុះបញ្ជភ ការ​ ិ​ ្មីៗ។ សហគមន៍​ ី​ ូមថ ក ្រ ្នុងទីក្រុងក ក្រីក​ ុំ​ ម​ ​ ៏លែងប្រមូលផ្តតា ខណ្ឌ​ កណ្តាលក ​ ្រុង ដោយ​ ​ ្លាស់ទៅខ ពួកគេផ ជាយក្រុងវិញ។ ការរៀបចំឡើងវិញ ​ ណ្ឌ​ ​ រ​ និងកា ​ ំនួនស កាត់បន្ថយច ​ ហគមន៍ក្រីកក ្រ​ ្នុងទីក្រុង គឺជាក ​ ិច្ចខិតខំប ​ ្រែងមួយរបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ ក្រោមកា ​ ្រឹងប ​ រ​ ​ ំនិតរ ផ្តួចផ្តើមគ ​ យករដ្ឋមន្ត្រី កាលពីឆ្នាំ ២០០០ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅ​ ​បស់នា នឹងប ​ ញ្ហា​ ជុំវិញ​ តាំងទ ការ​ ​ ិនរៀបរយ​ ក្នុង​ ​ ីលំនៅម ​ ឹកនាំដោ ទីក្រុង។ កិច្ចខំប្រឹងប្រែងនេះដ ការិយាល័យ​ ​ យ​ ​ ហគមន៍ក្រីក្រ នៃទីចាត់ការ​ អភិវឌ្ឍន៍ស ​ិនិយោគ របស់​ ផែនការ និងវ ​ ្នំពេញ។​ សាលារាជធានីភ រូបភាព ១.២៣៖ ផែនទីបង្ហាញពីទីតាំងគ ្រ​ ្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ឆ្នាំ ២០១៥ ​ ្រួសារក្រីកក ផែនទីបញ្ជាក់ពីគ្រួសារប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ 2015 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 43 61> កន្លងមក មាន​ការសិក្សាជាច្រើនធ ី​ យតម្លៃ​ ​ ្វើឡើង ដើម្បវា លើ​ ស្ថានភាព​ នៅតាម​ សហគមន៍ក្រីកក ​ ីក្រុង និងក ្រ​ ្នុងទ ​ ី​ ​ ំណត់ព របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលរស់នៅ​ តម្រូវការ​ នេះ​ តាមសហគមន៍ទាំងនោះ។ ការសិក្សាទាំង​ នៅតាម​ បានរកឃើញថា ​ ​ ្រីកក សហគមន៍ក ​ ីក្រុង ជាទូទៅ​ ផ្ទះសម្បែងមា ្រ​ ្នុងទ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ (ដូចជា ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក និង​ ​ នគុណភាពទាប ខ្វះហ ផ្តលប ការប្រមូលសំរាម) កម្រិតជំនាញទាប ការងារ​ ់​ ្រាកឈ ់​ ្នួលទាប និងខ ​ ្វះក ​ ម្មសិទដ ​ ន​ ្ធិ​ ីធ្លី។ លើសពីនេះ ក៏មា គម្លាតខុសគ្នា​ ខណ្ឌកណ្តាលក្រុង និងខ រវាង​ ជាយក្រុង ពាក់ព័នន ​ ណ្ឌ​ ​ រផ្តល់សេវាផងដែរ។ ការសិក្សាឆ្នាំ ២០១៣ បាន​ ្ធ​ ឹងកា រកឃើញថា ៧២% ​ ហគមន៍ក នៃស ក ​ ្រីក​ ្រ ្នុងខ ​ ណ្ឌជាយក្រុង ំ​ នទទួលសេវាប ពុបា ​ ្រមូលសំរាមឡើយ ​ ែលខ ខណៈពេលដ ​ ណ្ឌក្នុង/ ​ ្រុង ដល់ទៅ ៨២% បានទទួលសេវាប្រមូលសំរាម។ ក៏មានការរកឃើញផងដែរថា ៥៨% នៃខ កណ្តាលក ជាយ​ ​ ណ្ឌ​ ​ ុំ​ ក្រុងព ប្រព័នល មាន​ មានសហគមន៍ក ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀងឡើយ ហើយ​ ​ ្នុងខ ​ ណ្ឌ​ កណ្តាលក្រុងតែ ៦% ប៉ុណ្ណោះ ដែលព ុំ​ ន​ ​ មា ប្រព័ន្ធ​ ​ លូរំដោះទឹកភ្លៀង។25 62> បញ្ហាប្រឈម​ធំមួយទៀត​របស់គ ដែលរស់នៅតា ​ ្រួសារ​ ​ ម​ សហគមន៍ក្រីកក ្រ​ ្នុងទីក្រុង ​ ក្ខណៈមិនរ គឺល រក​ ​ ៀបរយនៃឱកាស​ ​ ច្រើនរបស់ពួកគេ។ បើតាម​ ចំណូលជា ​ ្នាំ ២០១២ របស់សា ការអង្កេតឆ ​ ្នំពេញ ជិតពាក់កណ្តាលន ​ លារាជធានីភ ៃ​ រងារ​ ​ កា ធ្វើឡើងដោ ដែល​ សមាជិកគ្រួសារ​ ​ យ​ សហគមន៍ក្រីក្រ​ តាម​ ការងារសំណង់ (ភាគច្រើន ក្នុងទីក្រុង (៤៣,៦%) គឺជា​ ការងាររោងចក្រ (ភាគច្រើន សម្រាបស សម្រាប់បុរស) ឬ​ ការងារទាំងនេះ​ ់​ ្ត្រី)។ បើទោះបីជា​ ់​ ំណូលជា ផ្តលច ក៏ដោយ ​ ប្រចាំ​ ​ ន​ ជាធម្មតា ប្រាក់ឈ្នួលមា ភាពជាប់លាប់ន កម្រិតទាប ហើយ​ ​ កា ៃ​ រងារ​ ក៏មាន​ ផងដែរ ដោយសារតែ​ កម្រិតទាប​ និយោជក​ ត្រូវការ​ អាច​ ិ​ ក្នុងច បុគ្គលក ​ ំនួនផ ​ ្សេងៗគ្នា នៅ​ ថផ ដែលមានស្ថិរភាព ដូចជា ការងារ​ ្ងៃ​ ្សេងៗគ្នា។ ការងារ​ ស្ថាប័នរ តាម​ ​ដ្ឋ និង​ ​ ជាដើម គឺនៅមានកម្រិត ពោលគឺត ឯកជន​ ​ ្រឹមតែ ១៤,៥% ប៉ុណ្ណោះ។​ 63> កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ សេចក្តីត្រូវការរបស់​ ដើម្បីឆ្លើយតបចំពោះ​ ក្នុងទីក្រុង សហគមន៍ក្រីក្រ​ ទទួលការគាំទ្រពអ បាន​ ​ ំពុងផ ី​ ង្គការអន្តរជាតិជាច្រើន ដែលក ់​ រគាំទផ ​ ្តលកា ្រ​ ្សេងៗ ដូចជា ឥណទាន ការបណ្តុះបណ្តាល​ ធ្វើការងារ ការអប់រំ និងកា ជំនាញ​ កែលំអសេវាសុខភាព ជាដើម។​ ​ រ​ តារាង ១.៥៖ មុខរបរ ឬ​ ចំណូលស ប្រភព​ ​បស់ប ​ ំខាន់ៗរ ​ ្រជាពលរដ្ឋ ដែលរ ​ស់នៅតា ​ ម​ ​ ្រីកក សហគមន៍ក ​ ីក្រុង26 ្រ​ ្នុងទ ​ រងារ ប្រភេទកា គ្រួសារ ភាគរយ​ រោងចក្រ/កម្មករសំណង់ កម្មករ​ 43.6 ​ ក់ដូរតាមសហគមន៍ អ្នកល 27.8 ​ត់ម៉ូតូឌុប អ្នករ 22.6 ​ិស័យឯកជន/សាធារណៈ និយោជិត​ក្នុងវ 14.5 ​ ្រមូលសំរាម អ្នកប 7.3 ​ លកម្ម សេវា និងព 6.0 ​ លក្ខណៈគ្រួសារ សិប្បកម្មជា 3.1 សេវាកម្សាន្តសប្បាយ 2.6 ខាងកសិកម្ម ធ្វើការ​ 1.9 ផ្សេងទៀត 9.8 សមាគមធាងត្នោត ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៤ ការអង្កេតក 25  ​ ្នុងរា ​ ជធានីភ្នំពេញ៖ ការសិក្សាពី​ តំបន់តាំងទីលំនៅរ ​បស់ប ក្រីក្រុងក ​ ្រជាជន​ ​ ្នុង​ ទីក្រុងភ្នំពេញ” សហគមន៍ក្រីកក 26 ការវាយតម្លៃ​ ​ ីក្រុងភ្នំពេញឆ្នាំ ២០១២ ដោយ​ ្រ​ ្នុងទ សាលារាជធានីភ្នំពេញ 44 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា  បសគ្គដ ផ្នែកទី ២៖ ឧ ​ ្រសិទ្ធភាព​ ​ ែលរារាំងដល់ប នៃ​ អភិវឌ្ឍ និងកា ការ​ ​ រពង្រីកទីក្រុង 2>1 សេចក្តីផ្តើម 64> ការផ្លាស់ប្តូរមុខមាត់របស់ទីក្រុងភ្នំពេញ ពីទ ​ ែលរ ​ ីក្រុងដ ជម្លោះ និងអ ​ងការបំផ្លិចបំផ្លាញខ្ទិចខ្ទី​ ដោយសារ​ ​ ស្ថិរភាព ទៅជា​ ដែលមានការពង្រីកខ្លួន និងកា ទីក្រុង​ ្ច​ ៉ាងឆាប់រហ័ស គឺជាស ​ រអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិចយ គួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ប៉ុន្តែ​ទោះជា​ ​ មិទ្ធផល​ ា​ ឹងទ យ៉ាណាក៏ដោយ ដូចគ្នន ​ ែលមានការរីកចម្រើនឆា ​ ីក្រុងដ ​ហ័សផ ​ ប់រ ​ ការតា និង​ ​ ្សេងទៀតនៅអាស៊ី​ ដូចជា ទីក្រុងចា ​ សវត្សរ៍ ១៩៧០ និង ១៩៨០ ដែរ ​ បាងកក ក្នុងទ ​ រអភិវឌ្ឍរ ការរីកចម្រើន និងកា ​ យ​ ​បស់ទីក្រុងនេះ​ កើតឡើងដោ គ្មាន​ ​ ច្បាស់លាស់ និងក ផែនការ​ ​ ំពុងដា ​ ក់ស ​ ម្ពាធកាន់តខ ែ​ ្លាំងឡើងៗមកលើហ ្ធ​បស់ទីក្រុងនេះ។ ការហូរចូលន ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នរ ​ ូវ​ ក្នុងច ប្រជាជន​ ​ច ​ ំនួនដ ​ ក ៏​ ្រើនត ែ​ ្នុងរយៈពេលមួយខ្លី និងស ​ មត្ថភាព​ រៀបចំក្រុង និងព ​ ​ ​ ង្រឹងការអនុវត្តនៅ ំ​ ឹងកា ទាប គួបផ្សន ​ រ​ ការអភិវឌ្ឍ​ វិនិយោគ និង​ ដល់​ អចលនទ្រព្យផង កំពុងចោទជាបញ្ហា​ ប្រកប​ ការអភិវឌ្ឍ​ ចីរភាព សម្រាប់ទីក្រុង​ ដោយ​ ា​ ំនួន ៣ ដែលប ភ្នំពេញ។ កត្តច ​ ំពោះ​ ​ ង្កជាឧបសគ្គច ​ រពង្រីកទីក្រុងនេះ​ តាម​ ការអភិវឌ្ឍ និងកា ដែលមានប្រសិទ្ធភាព គន្លង​ ​ ីរភាព ត្រូវបាន​ និងច ​ ្នុងច លើកយកមកពិភាក្សាក ​ ពច្បាស់លាស់ ក្នុងកា ​ ំណុចខាងក្រោម ដូចជា ខ្វះភា បែងចែកតួនាទី និង​ ​ រ​ ​ ែនការ​ ការទទួលខុសត្រូវ ការអនុវត្តផ កម្រិត​ ទាបនិងស នៅមាន​ ​ មត្ថភាព​ ស្ថាប័ននៅ ​ ​ ​ រផ្តលហ មានកម្រិត និងកា ់​ ិរញ្ញប្បទាន​ ំ​ ន​ ពុមា និរន្តរភាព។​ 2>2 ខ្វះភា ​ រ​ ​ ពច្បាស់លាស់ ក្នុងកា ​ រទទួលខុសត្រូវ​ បែងចែកតួនាទី និងកា 65> តាមធម្មជាតិ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង គឺជាដ ដែលមានចរិតពហុវិស័យ។ ការខ្វះការសម្របស ​ ំណើរការ​ ​ ម្រួល ក្នុងការរៀបចំ និង​ ​ ែនការ​ ការអនុវត្តផ បង្កផលប៉ះពាល់ល ក្រុង អាច​ ​ គ ើ​ ុណភាព​ នផ ​ ូវច ៃ​ ែនការទាំងនេះ ដែលបន្សល់ទុកន ធំៗ ឬ​ ​ ំណុចខ្វះខាត​ ធ្វើការត្រួតគ្នា ហើយ​ ការ​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់ទីក្រុង និងប ចុងក្រោយ ដាក់សម្ពាធមកលើហ ​ ូវបរិយាកាស​ ​ ង្កើតន ​ ីក្រុង​ ក្នុងទ ​ អំណោយផល​ ដែលមិនសូវជា ់​ រ​ សម្រាបកា ​ ។ សម្រាប់ទីក្រុងភ្នំពេញ ការសម្របសម្រួលកា រស់នៅ ​ ​ ​ រងារអភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុងនៅ ែជាប ត​ ​ រសម្របសម្រួលតា ​ ញ្ហាប្រឈមនៅឡើយ ពោលគឺកា ​ លារាជធានីភ្នំពេញផង និង​ ​ មក្រសួង មន្ទីរជំនាញ និងសា ​ ម្រួលរ ការសម្របស ក្រសួងស្ថាប័នម ​វាង​ ​ ្រសួងស្ថាប័នផ ​ ួយ និងក ​ ្សេងទៀតផង។​ 66> តួនាទីរ​បស់​ថ្នាក់ជាតិ និងត ​បស់ក្រុង - ប្រទេសក ​ ួនាទីរ ​ ម្ពុជាបា ​ ន​ អនុវត្តគោ ​ លនយោបាយ​ វិមជ្ឈការ​ ​ ​ ណ្តើរៗ ចាប់​ របស់ខ្លួនប ឆំា្ន ២០០៥ មក នៅពេល​ ពី​ ដលែ ក ​ ប ្រ ខ័ណ​ យ ្ឌ ទ ្ធ ស្តជា ុ សា ្រ តិសព ី្ត ​ វ ីម ្ ការ និង​ ិ ជឈ ិ ហមជឈ វស ្ ការ បានទទួល​ ការអនុមត ័ ជា​ ផវ ​ ូ្ល ការ​ ​ ណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ ខណៈពេលដ ពីគ ​ ែលប ​ ្រព័ន្ធមជ្ឈការ នៅ​ តែជាគោ ​ លការណ៍ស្នូលស ់​ រងារគ្រប់គ្រង និងរ ​ ម្រាបកា ​ដ្ឋបាល​ ំ ៃ ប្រចាថ ូ ត្រវ ្ង តួនាទី និងការទទួលខុសត្រវ ូ បា ​ ន​ ធប ្រ ភ ើ្វ ត ូ ម្ម​ ិ ក កង ុ្ន ​ លក្ខណៈជាប្រពន ័ ្ធ ទៅឱយសប ្​ ័ រ ា្ថ ន ​ដ្ឋ​ នៅ​ ា្ន ​ ថក ់ ម ក ្រោ ៗ។27 ើ ​ ការបង្កន ិ្ត ទ ភាពស័កស ិ ិ្ធ និង​ បស ិ ភា ្រ ទ ន​ ្ធ ព​ កា ៃ រផ្តលស ់ វា គោលបំណងសំខាន់​ េ សាធារណៈ គឺជា​ ន​ គោ ៃ ល​ នយោ​ វម បាយ​ិ ជ្ឈការ ​ិសហមជ្ឈការ ដោយ​ និងវ ​ ្រុង ខេត្ត ខណ្ឌ និងឃ ក្រុមប្រឹក្សានៅថ្នាក់ក្រុមជាតិ ដូចជា ក្រុមប្រឹក្សាក ទទួលមុខងារ ​ ុំ ជាដើម បាន​ ​ នធាន (ដូចជា បុគ្គលិក និងម និងធ នឹងត ​ ធ្យោបាយហិរញ្ញវត្ថុ) សម្រាប់ធ្វើការឆ្លើយតបទៅ​ ក្នុងម ​ ម្រូវការ​ ​ ូលដ្ឋាន។ មាន​ ​ ំពេញកា ការប៉ាន់ប្រមាណថា មន្ត្រីរាជការស៊ីវិល​៨០% កំពុងប ​ រងារ​ តាម​ ស្ថាប័នវ ​ិមជ្ឈការ ទូទាំងប ​ ម្ពុជា។​ ​ ្រទេសក 28 ក្រសួងដ 27  ​ ឹកជញ្ជូន ឆ្នាំ ២០១៦ ទិដ្ឋភាព​ ​ ីធ្លី ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ទេសចរណ៍ និងដ រួមន ​ គោ ៃ​ លនយោបាយ​ ្រ​បស់ប ភូមិសាស្តរ ​ នា​ ​ ្រទេសនា ​ ឺរ៉ុប (https://www.mlit.go.jp/kokudokeikaku/international/spw/general/cambodia/index_e.html; នៅអាស៊ី និងអ ​ ថ្ងៃទី ២០ ខែ មីនា ឆ ចូលមើលនៅ ​ ្នាំ ២០១៧) Lepain, Jean-Marc. 2011. “វិមជ្ឈការ និងវ 28  កម្ពុជា៖ វឌ្ឍនភាព និងប ​ិសហមជ្ឈការ នៅ​ ​ ញ្ហា ខែ សីហា ឆ្នាំ ២០១១" (https://www.slideshare.net/JeanMarcLepain/cambodia-decentralization-and-deconcentration-progress- ​ ថ្ងៃទី ២៦ ខែ មេសា ឆ and-issues-august-2011; ចូលមើលនៅ ​ ្នាំ ២០១៧) ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 45 67> ជាការ​បង្ហាញពីកា ់​ ្វ័យភាពបន្ថែមដ ​ រប្តេជ្ញាចិត្ត​ដើម្បីផ្តលស ​ ជធានី កាលពីឆ្នាំ ២០១០ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ​ ​ ល់រា ហ៊ុន សែន បាន​ ​ ួអង្គដ៏សំខាន់ ក្នុងកា ប្រកាសថា “សាលារាជធានីភ្នំពេញ គឺជាត កសាង​ ​ រ​ ឡើងវិញ និងអភិវឌ្ឍរាជធានីភ្នំពេញ” (Sen, ់​ ម្តក 2010 ស្រងស ី​ ្នុង Paling, 2012)។ បើតាម​ របាយការណ៍​ ផ្សេងៗ សាលារាជធានីភ្នំពេញបា ​ ន​ ​ ្វ័យភាព​ ទទួលស ខាង​ ​ ិរញ្ញវត្ថកា នយោបាយ និងហ ែ​ ្រើន ចាប់តាំងពីមា ុ​ ន់តច ​ ន​ កំណែទម្រងវ ់​ិមជ្ឈការមក ប៉ុនទ រវាង​ ្តែ​ ំនាក់ទំនង​ ក្រសួង ស្ថាប័ន ​ ន្ទីរ នៅ​ និងម ​ ្សេងៗ នៅ​ កម្រិតផ មិនទាន់មា ​ នភាពច្បាស់លាស់នៅឡើ ដោយសារតែ​ ភាពយឺតយ៉ាវក ​ រផ្ទេរ​ ​ ្នុងកា អំណាច និង​ ពីក្រសួងសំខាន់ៗនៅ មុខងារ​ ​ ​ថ្នាក់ជាតិ ទៅឱ្យ​ ស្ថាប័នថ ​ ្នាកក ់​ ្រោមជា របបរៀបចំថវិកាប ​ តិ។​ ឧទាហរណ៍ របៀប​ ​ ច្ចុប្បន្ន មិន​ ​ ធ អនុញ្ញាតឱ្យគ បែងចែករ េ​ ្វើការ​ ​វាងចំណូលនៅ ​ ​ ​ ្នាក់ជាតិឡ ថ្នាក់ខេត្ត និងថ ចំណូលប ​ ើយ ដោយ​ ​ ្រមាណពី ៧៥ ដល់ ៨០ បាន​ ភាគរយ ត្រូវ​ ្រា​ ​ កត់តនៅ ថ្នាកជា ់​ តិ។ ច្បាប់ស្តីពប ី​ ្រព័នហ ុ​ ធារណៈបច្ចុប្បន្ន ក៏ហាក់បីដូចជា​ ្ធ​ ិរញ្ញវត្ថសា ​ ្នា​ មានចរិតផ្ទុយគ ​ ំណង​ នឹងប នកៃ​ ំណែ​ ទម្រង់វិមជ្ឈការ និងវ ​ិសហមជ្ឈការ ដោយ​ ់​ ភិក្រមប នៅតែប្រើប្រាសអ ​ ែបមជ្ឈការ​ សម្រាប់រៀបចំ និង​ ់​ រ​ ផ្តលកា ​ ល់ថ អនុម័តដ ​ ​ ​ វិកានៅ ថ្នាកក ់​ ្រោមជាតិដ ​ ដែល។ លើសពីន ​ េះ ថវិកានៅ​ ្នាកខ ​ ថ ្ត​ ជធានី នៅតែត ់​ េតរា គចា ​ ្រូវបាន​ េ​ ត់ទុក​ ថវិកា​ ថាជា​ ថ្នាក់ជាតិ។ ពុមា នៅ​ ប្បញ្ញតដ ំ​ ន​ ្តិ​ ែលច ​ ែងថា ថវិកាទាំងន ​ េះត ​ យ​ ​ ្រូវគ្រប់គ្រងដោ ​ ្នាកក ស្ថាប័នថ ​ តិនោះទេ។​ ់​ ្រោមជា 68> ការខ្វះភាពច្បាស់លាស់ជ ឋានានុក្រមន ​ ុំវិញ​ ​ ៃការរាយការណ៍ ការ​ ផ្តលហ ់​ ិរញ្ញប្បទាន និងកា បែងច ​ រ​ ​ រទទួលខុសត្រូវ ​ ែកកា ​ ភាព​ មាន​ ្ធ​ មួយន ពាក់ព័នជា ​ ឹងកា ​ រអនុវត្តផ ​ ែនការអភិវឌ្ឍន៍ក្រុង។ បច្ចុប្បន្នន អភិវឌ្ឍថ ​ េះ ការ​ ​ ្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ត្រូវការការ​ ​ ្មីៗក ​ ្នុងទ ឯកភាព តែក ​ ិខិតអនុញ្ញាតសាងសង់ប ​ ម្រង់ជាល ់​ រអភិវឌ្ឍក ​ ៉ុណ្ណោះ។ សម្រាបកា ​ ្រោម ៣០០០ ម៉ែត្រការ៉េ សម្រាប់​ ផ្ទៃបាតសរុប សុំការ​ ចាំបាច់ត្រូវមានការ​ ពសា ឯកភាព​ ី​ លារាជធានីភ្នំពេញ ខណៈពេលដ ​ ែលកា អភិវឌ្ឍធំៗត ​ រ​ ការ​ ​ ្រូវមាន​ ​ ្រសួងរ ឯកភាពពីក ​ ំណង់។ ដោយសារតែ​ ​ ៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងស មាន​ ដំណើរការ​ ផ្តលកា ឯកភាព​ ់​ រ​ ដាច់ដោយ​ ​ ីគប ឡែកព ​ េះ គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍មួយ អាច​ ្នា​ ែបន ទទួលបាន​ ការ​ ឯកភាពពីក ពមា ​ ម្រិតក្រសួង ដោយ​ ការពិគ្រោះយោបល់ ុំ​ ន​ ការ​ ឬ​ ចូលរួមព ​ ​ ីអាជ្ញាធរពាក់ព័ននៅ ្ធ​ ​ ថ្នាក់ក្រុង។ ការអនុវត្តបែបនេះផ ់​ កាសតិចតួចឱ្យសា ​ ្តលឱ ់​ រ​ ​ លារាជធានីភ្នំពេញ ផ្តលកា កំណត់ពីទំហំ ទម្រង់ និងទ ណែនាំ ឬ​ ​ កា ​ ីតាំងន ៃ​ រអភិវឌ្ឍលើសពីទំហជា ំ​ ក់លាក់ ដែលនាំឱ្យមា ​ ន​ កើនឡើងន ការ​ ​ ំបន់​ ​ ូវត ​ ្នុងទីក្រុង​ ដែលម អភិវឌ្ឍន៍ក ​ តាម​ ​ ិនសមស្របទៅ នកា បរិបទ​ ៃ​ រ​ ប្រើប្រាស់ដីធក ្លី​ ្នុងក ដែលព ​ ​ ្រុង ឬ​ ុំ​ នភាពសមស្របតែម្តង ​ មា បញ្ហា​ ដោយសារតែ​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធបច្ចុប្បន្ន។​គម្រោងវ ​ិនិយោគ​ បរទេសធំៗ ក៏ត្រូវមា ​ នការ​ ​ ្រុមប្រឹក្សាអ ចូលរួមពីក ​ ភិវឌ្ឍន៍​ អាជ្ញាធរជាតិទ កម្ពុជា (CDC) ដែលជា​ ​ ទួលប ​ ន្ទុកជ ​ ម្រុញ និងស ​ ម្របសម្រួលកា ​ ច ​ រវិនិយោគ និងជា ​ ្រកចេញចូលតែមួយ ់​ិនិយោគិនប សម្រាបវ ពេលដ ​ រទេស។ ខណៈ​ ​ ែលដ ​ ំណើរការ​ ផ្តលកា ឯកភាព​ ់​ រ​ លក្ខណៈបច្ចេកទេស របស់ CDC បើតាម​ ​ ្យមានការធ្វើការងារ​ តម្រូវឱ ​ ឹងក ជាមួយន ​ ្រសួង និង​ ស្ថាប័នពា ​ ក់ព័ន្ធ ដែលត ​ ្រូវ​ ់​ រអនុម័តល ផ្តលកា ើ​ ែនការ និងកា ​ ផ ​ រសិក្សា​ ​ ំបាច់នា ដែលចា ​ នា ដូចជា ប្លង់អគារ និងកា ​ រវាយតម្លៃ​ ហេតុប៉ះពាល់ប ​ រិស្ថាន (EIAs) ជាដើម ភស្តុតាង​ ​ ង្ហាញ​ ជាច្រើនប ថា ​ ិនត្រូវបាន​ នីតិវិធីទាំងនេះម គអ ឱ្យបាន​ េ​ នុវត្តតាម​ ខ្ជាប់ខ្ជួនឡើយ។ ដូចព ​ ្នុង​ ផ្នែក ២.២.២ កង្វះកា ​ ិភាក្សាក ​ រសម្របសម្រួល ​ រ​ ក្នុងកា ់​ រអនុម័ត និងកា ផ្តលកា ​ រ​ រៀបចំការអភិវឌ្ឍជា ​ ដ សមត្ថភាពហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ក៏មាន​ ​ ំណាក់កាលៗ ស្របតាម​ ផល​ ​ អវិជ្ជមាន​ ប៉ះពាល់ជា លប ​ ្នុងទ ើ​ រិស្ថានបច្ចុប្បន្នក ​ ងដែរ។​ ​ ីក្រុងផ 69> កង្វះ​ការ​សម្របសម្រួលតាមវិស័យ - នៅកម្រិតន ៃ​ ររៀបចំផែនការ ចាំបាច់ត ​ កា ​ ្រូវ​ មាន​ ការ​ សម្របស ​ ម​ ​ ម្រួលតា ី វិស័យ ដើម្ប​ ឱ្យមានការរៀបចំផែនការ​ ធានា​ ទីក្រុង ទៅតាម​ តម្រូវការ ដែលទ ​ ីក្រុងមា ​ ន។ ត្រូវមានការ​ ី​ ំពេញត លៃទុកដី ដើម្បប ​ ម្រូវការ​ កម្សាន្ត ក៏ដូចជា​ ជាច្រើន ដូចជា សម្រាប់ឧស្សាហកម្ម ពាណិជ្ជកម្ម លំនៅដ្ឋាន ការ​ ់​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នស សម្រាបហ ្ធ​ ំខាន់ៗ ​ ្លូវថ្នល់ ជាដើម។ សម្រាប់ការ​ ដូចជា អាកាសយានដ្ឋាន និងផ ប្រើប្រាសដ រៀបចំផែនការ​ ្លី​ រួម ជាធម្មតា ក្រសួងជ ់​ ីធជា ជា​ ​ ំនាញ​ ​ ំណត់ពត អ្នកក ី​ ម្រូវការ​ ​ សម្រាប់ការប្រើប្រាស់ដីធ្លី ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធចាំបាច់ និង​ សេវានានា ដោយ​ ់​ ំណើរ​ ប្រើប្រាសដ ការ​ ផែនការ​ រៀបចំ​ ​ យោបល់ បែបពិគ្រោះ​ ដើម្បីធានា​ យ៉ាងណាឱ្យ​ ផែនការ​ ស្តីពីការ​ ដែល​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី​ ​ បាន​ រៀបចំចេញមក​ ពិចារណា​ ធ្វើការ​ ពត ផ្សេងៗ ដែលព ី​ ម្រូវការ​ ​ េលខ្លះ​តម្រូវការទាំងនោះ​ ​ មានភាព​ ​ ្រទើសជា ប្រទាំងប ​ ្នា។​ ​ មួយគ 70> ប្រទេសក ​ ្រើប្រាសប ​ ម្ពុជាប ្ធ​ ៀបចំផែនការ​ ់​ ្រព័នរ ពីរដា ​ ច់ពីគ្នា មួយជា​ ប្រព័នរ អភិវឌ្ឍន៍ស ្ធ​ ៀបចំផែនការ​ ​ ង្គមសេដ្ឋកិច្ច ក្រោម​ គ្រប់គ្រងរ ការ​ ​ ្រសួងផែនការ និងប ​បស់ក ​ ្រព័ន្ធមួយទៀត សម្រាបរ ់​ ៀបចំភ ​ ូមិសាស្តក ្រ​ ្រោមកា ​បស់ក ​ រគ្រប់គ្រងរ ​ ៀបចំ​ ​ ្រសួងរ ​ ំណង់។ ការ​ ដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងស អភិវឌ្ឍន៍ស រៀបចំផែនការ​ ធ្វើឡើង នៅ​ ​ ង្គមសេដ្ឋកិច្ច ត្រូវបាន​ ​ ្នាក់​ ថ្នាក់ជាតិ និងថ ជាទូទៅ ដំណើរការ​ ក្រោមជាតិ ហើយ​ ​ ្រូវបាន​ នេះត ដំណើរការ​ គេចាត់ទុកថាជា​ ឡែក​ ការ​ ដែលមានភាពរឹងមាំ។ ដោយ​ រៀបចំភ ​ ូមិសាស្តវ ហាក់បីដូចជា​ នៅ​ ្រ​ិញ​ យឺតយ៉ាវ​ មានភាព​ នៅឡើយ។ ដូចរ ​ ្នុង​ ផ្នែក ១.៥.២ ផែនការ​ ​ ៀបរាប់ក យុទ្ធសាស្ត្រ​ ី​បៀប​ អភិវឌ្ឍន៍ជាតិ (២០១៤-២០១៨) ធ្វើការកំណត់ពរ ​ ុទ្ធសាស្តច អនុវត្តយ ដំណាក់កាលទី ៣ ដែលជា​ ្រ​ តុកោណ​ ​ 46 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ្រ​​ យុទ្ធសាស្តរ ​បស់រដ្ឋាភិបាល។ ួមរ ផែនការនេះ​ គ្របដណ្តប់​ លើទិដ្ឋភាព​ ជាច្រើន សង្គមសេដ្ឋកិច្ច​ ​ ្តល់អនុសាសន៍​ និងផ ទ ់ ិដ្ឋភាព​ សម្រាប​ នីមួយៗ ដូចជា កំណើនស ​ េដ្ឋកិច្ច កំណែទម្រង់វិស័យហ ​ ិរញ្ញវត្ថុ ការ​ បន្សាំ ​ រ​ ុ នឹងកា ​ កាសធាតុ ប្រែប្រួលអា កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ សមភាព​ ការ​ យេនឌ័រ និងស ​ កលកម្មន ​ ៃការអប់រំ ជាដើម។​ ប៉ុន្តែ ទំនាក់ទ ​ ំនង​ ប្រព័នផ រវាង​ ្ធ​ ែនការ​ ​ ុំទាន់បា ទាំងពីរព បង្កើតឱ្យបានល្អនៅ ​ ន​ ​ ​ឡើយទេ។ ឧទាហរណ៍ អនុសាសន៍​ អំពកា អនុវត្តផ ី​ រ​ អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច​ នៅ​ ​ ែនការ​ ផែនការ​ ខ្វះ​ ់​ ំណត់ និងកា ភូមិសាស្ត្រ​ សម្រាបក ​ រពារ​ ដី ដែលក ​ ំណត់ទុកស ​ េដ្ឋកិច្ចនានា។ បញ្ហានេះ​ ​ ម្រាប់វិស័យស ស្តែង យ៉ាងច្បាស់ក ចេញ​ ​ ីក្រុងភ្នំពេញ ដូចជា ការ​ ​ ្នុងទ ដាក់រោងចក្រនៅ ​ ​ ចំកណ្តាល​ តំបន់ល ​ រ​ ​ ំនៅដ្ឋាន និងកា ​ ូវកា លេចចេញន ​ រ​ មិនរៀបរយ​ តាំងទីលំនៅ​ រោងចក្រ​ ជុំវិញ​ ជាដើម ដែល​ នេះឆ្លុះបញ្ចាំងពី​ កង្វះ​ ការ​ រវាង​ សម្របសម្រួល​ តម្រូវការ ការព្យាករពី​ គោលដៅ​ និង​ ​ េដ្ឋកិច្ច និងផ សង្គមស ​ ែនការ​ ភូមិសាស្ត្រ ដែលចាំបាច់ ដើម្បប ី​ ំពេញត ​ លដៅ​ ​ ម្រូវការ និងគោ ទាំងនោះ។​ 71> នៅកម្រិតនៃការអនុវត្ត ​ រ​ កង្វះកា សម្របសម្រួលរ ​វាង​ មន្ទីរ និងស ​ ្ថាប័ននានា ធ្វើឱ្យហ ្ធ​ ិនអាច​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នម តាមទាន់​ ​ ល្បឿន​ ​ ្នុង​ ​ ិភាក្សាក នៃការអភិវឌ្ឍ។ ដូចព ផ្នែក ១.៦ ការផ្តល់សេវាក ​ ្នំពេញ ត្រូវ​ ​ ្នុងទីក្រុងភ ​ ឹងឧ ជួបន ​ បសគ្គ ដោយសារតែពុំ​ ការថែទាហ មាន​ ្ធ​ នា​ ំ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ននា ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ឬ​ ដោយសារតែ​ ពុំ​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ មាន​ សំខាន់ៗ ដូចជា ផ្លូវថ្នល់ ​ ្រព័ន្ធរំដោះទឹកភ្លៀង ជាដើម។ ដោយសារតែ​ និងប ការ​ មាន​ ​ ទបញ្ជាកំណត់កម្ពស់អគារ ដើម្បល បន្ធូរបន្ថយប ្ត​ ្យ​ ី​ ើកទឹកចិតឱ ដែលប មានការសាងសង់អគារ​ ​ ច​ ​ ្រជាពលរដ្ឋអា ​ ន​ រស់នៅបា ច្រើន និង​ មាន​ ប្រសិទ្ធភាព29 ឥឡូវនេះ អគារ​ មាន​ កម្ពស់​ ទទួលកា ខ្ពស់ជាង ៥ ជាន់ ប្រមាណជា ៦០០ អគារ ដែលបាន​ ​ ីក្រុងភ្នំពេញ។ ប៉ុន្តែ ការអភិវឌ្ឍ​ ​ រអនុញ្ញាតសាងសង់ ក្នុងទ 30 ​ ្នុងល ទីក្រុងក ​ ំនាប ំ​ ែបនេះ កើតឡើង ដោយ​ ពមា ុំ​ នការបង្កើនស របស់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័នឡ ​ មត្ថភាព​ ្ធ​ ើយ។ ឧទាហរណ៍ គេ​ ​ គារ​ ឧស្សាហ៍ឃើញអ ់​ ធ្យម និងក កម្ពសម ជាប់ន ​ ំពស់ខ្ពស់ នៅ​ ​ ឹងផ ​ ្លូវទៅ ​ មកពីរជួរត ​ ្រភេទន ​ ែម្តង ដែលផ្លូវប ​ មា ​ េះព ទំហំ​ ុំ​ ន​ ់​ ំពេញទៅតាម​ គ្រប់គ្រាន់ សម្រាបប ​ រាចរណ៍​ លំហូរច ដែលមា ​ ន​ ការ​ ុំ​ ន​ កើនឡើងជាងមុនឡើយ។​ ប្រសិនបើពមា ការសម្រប​ ​ ែលំអហ សម្រួលក សាងសង់ហ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ឬ​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នជ ្ធ​ ំនួសទ ​ េ បណ្តាញ​ ជាមូលដ្ឋានរ សេវា​ ​បស់ទីក្រុងនេះ​ ទប់ទល់ន មិនអាច​ ​ ំណើនច ​ ឹងក ​ ំនួនម ​ នុស្ស និងកា ​ រ​ ប្រើប្រាសស ​ ើតឡើងដោ ់​ េវា ដែលក ​ គារ​ ​ យសារតែអ កាន់តែខ្ពស់ជាងមុន ​ យសារការអភិវឌ្ឍត និងដោ ​ ែលអា ​ ំបន់ដ ​ ច​ ប្រើប្រាសស ់​ ម្រាបគោ ច្រើនយ ់​ លបំណង​ ​ ៉ាងទាំងនេះឡើយ។​ 72> ការបន្តល ​ ្រព័នទ ​ ុបប ្ធ​ ឹកធម្មជាតិ ដូចជា បឹង តំបន់ដីសើម ស្ទឹង និងស ​ ្រះ ជាដើម គឺជាកា ​ រ​ អនុវត្តម ​ ៀត ដែលក ​ ួយទ ​ ើតឡើង ពមា ដោយសារតែ​ ​ ី ដែលគេអា ុំ​ នការសម្របសម្រួលតាមវិស័យ។ ដើម្បីបង្កើតដ សាងសង់អគារ​ ​ ច​ ដោយស្របច្បាប់បាន ​ ំពេញនាទីជាប ប្រព័ន្ធទឹក​ ដែលប រំដោះទឹកភ្លៀង​ ​ ណ្តាញ​ ​បស់ទីក្រុង ត្រូវបាន​ ធម្មជាតិរ េ​ ក់ដីលុបជាបណ្តើរៗ ហើយ​ គចា ​ិញ​ ជំនួសវ សំណង់អគារ។31 ដោយ​ ចាក់ដ ការ​ ​បី​ ែបធ ​ ឱ ្វើ​ ្យប ​ ញ្ហា​ ដែលទ រំដោះទឹកភ្លៀង​ ​ ំពុងប ​ ីក្រុងនេះក កាន់តធ ​ ្រឈម​ ែ​ ្ងន់ធ្ងរ​ ​ ៀត ហើយ​ បន្ថែមទ កើតឡើង ដោយ​ ពមា ុំ​ ន​ ការពិចារណាឱ្យបាន​ ពីផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន ផលប៉ះពាល់ល ពេញលេញ​ ​ ើ​ ដល តំបន់​ លច ែ ងាយ​ ិ លង់ ឬ​ ព​ី ធា វ កាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ ដើមប ិ នការ​ ្ឱ ី យ ្ ទីកង អាច​ ុ្រ នេះ​ ទប់ទល់ជាមួយនឹង​ ការ​ ផស ដ ់ ល ា្ល ​ ែ ​ ​ ង្កឡ មនុស្សប ់​ ្រព័នរ ​ ើង សម្រាបប នេះ​ ្ធ​ំដោះទឹកភ្លៀង​ ឡើយ។​ Building and Construction Authority, 2013. Cambodia Country Report - Focus on Construction Sector. 29  ប្រទេសក (របាយការណ៍​ ​ វ ​ ម្ពុជា - ផ្តោតល Cambodia​ ើ​ិស័យសំណង់) (https://www.bca.gov.sg/ExportServices/others/​ មើលនៅ CountryReport.pdf; ចូល​ ​ ថ្ងៃទី ២២ ខែ មីនា ឆ្នាំ ២០១៧) របស់ក្រុមកា 30 លទ្ធផលរកឃើញ​ ​ រងារ 31 Doyle, Shelby. 2012. Phnom Penh, City of Water. Cambodia: Sahmakum Teang Tnaut. ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 47 ពាក់ព័នន ប្រអប់​២.១៖ បញ្ហាប្រឈម​ ​ រសម្របសម្រួលស ្ធ​ ឹងកា ដឹកជញ្ជូនសា ​ េវា​ ​ ធារណៈ ក ា កស្ទះចរាចរណ៍កង បញ្ហ​ ុ្ន ទីកង ុ្រ ​ ភព េ ដល ំ្ន ញ កត ែ ​ ើ ឡើង​ ដោយសារតែ​ កណ ើ ​ ំ ន ្រ ជន​កំណន បជា ើ យា ​ នយន្ត និង​ ការ​ បប ្រា ​ ើ្រ ស ់ ​ ីក្រុងនេះត ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធលើសកម្រិតក្នុងទីក្រុងនេះ ធ្វើឱ្យទ ខាតបង់ប ​ ្រូវ​ ដុល្លារ ក្នុងម ​ ្រមាណជា ៦ លាន​ ​ ួយខែ។32 ខណៈ​ ​ ែលទ ពេលដ ​ ន​ ​ ីក្រុងនេះបា ខិតខំដា ​ ក់ឱ្យប ​ ្រើប្រាសម ​ ធារណៈ ដើម្បីកាត់បន្ថយកា ់​ ធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនសា កកស្ទះចរាចរណ៍ និង​ ​ រ​ បង្កន ើ ​ ងាយ​ ភាព​ សល កង ួ្រ ​ ើ ណ ការធ្វដ ុ្ន ​ ំ រសមប ្រា ​ ើ​ ់ ជា ប ្រ ជន ការខិតខំទាង ពបា ំ នេះ​ ែ ១.៦ ពិភាកសា ទទួលជោគជ័យឡើយ។ ផ្នក ំុ ន​ ្ ​ នៃការដឹកជញ្ជូនសាធារណៈ​ ពីស្ថានភាព​ លំអិតបន្ថែមទៀត។​ រថយន្តក្រុងសា បច្ចុប្បន្ន បណ្តាញ​ ​ ្រូវបាន​ ​ ធារណៈ ដែលត ដាក់ឱ្យដ ​ ំណើរការ​ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ បន្ទាបព ី​ ្លាបសា ់​ ធ ម្តង​ ់​ កល្បង​ ពីឆ្នាំ ២០០១ ប៉ុនប កាល​ ្តែ​ ញ្ចប់ទៅវិញ ដោយសារតែ​ ចំនួនអ ​ ្នកជ ​ ិះទាប គឺជា​ ​ កា ទម្រង់តែមួយគត់ន ៃ​ រដឹកជញ្ជូនសាធារណៈក្នុងទី រថយន្តក្រុង ៣ ខ្សែ ត្រូវ​ ក្រុងនេះ។ បណ្តាញ​ ខាតបង់ប រងការ​ ចំនួន​ ​ ្រមាណជា ១០០០០០ ដុល្លារ ក្នុងមួយខែ ដោយសារតែ​ ដូចជា​ អ្នកជិះតិច (JICA)។ មូលហេតុមាន​ ស្ថានភាព​ ចរាចរណ៍​ មិនល្អ ពុំមាន​ រថយន្តក្រុងគ្រប់ចំនួន​ ី​ ន្លែងច សម្រាប់ភ្ជាប់ពក ​ េញ​ ​ គោលដៅចុងក្រោយ កាលវិភាគមិនអាច​ ដំណើរដំបូងទៅ ទុកចិតបា ្ត​ ន ហើយ​ រថយន្តក ​ ្រុងដ ​ ្រើប្រាសមា ​ ែលប ់​ នគុណភាពទាប។ ​ ូលចិតធ ប្រជាពលរដ្ឋច តាម​ ្ត​ ្វើដំណើរ​ រម៉កកង់បីជាង ដោយសារតែ​ ទោចក្រយានយន្ត រថយន្ត ឬ​ ​ យស្រួល​ មធ្យោបាយទាំងនេះងា ​ ្វើដំណើរ​ ឱ្យពួកគេធ ក្នុងទីក្រុងជាង។​ ្ធ​ ឹកជញ្ជូនសាធារណៈ​ ចាំបាច់ត្រូវមានប្រព័នដ ​ ន​ ដែលមា ​ ីក្រុងមា ប្រជាជនប្រើប្រាស់ច្រើន ដើម្បីឱ្យទ ​ នការរីកចម្រើន។ ដើម្បី​ បង្កើតហ មានប្រព័ន្ធបែបនេះបាន មិនមែនត្រឹមតែមានការ​ ្ធ​ ិងការ​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នន ​ ្សែផ្លូវប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែត្រូវមាន​ គ្រោងខ ភ្ជាប់​ ការ​ ឱ្យបាន​ ទំនាក់ទំនង​ ​ មួយនឹងគោ ជិតស្និទជា ​ លនយោបាយ និងយ ​ ុទ្ធសាស្រ្តស្តីពីការដឹកជញ្ជូន និងកា ​ រ​ ​ ម្រូវការ​ គ្រប់គ្រងត យាន​ ​ ូចជា​ យន្ត ក៏ដ សម្របស ការ​ ​ ម្រួលជា ​ មួយនឹងកា ​ រ​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី និងកា រៀបចំផែនការ​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផងដែរ។ ​ ររៀបចំផែនការ​ ុ ​ ក្នង ទក ករណី​ ី ង ុ្រ ភ្នព ំ ញ ា រស្វយត េ រដ្ឋក ដក ័ ​ ូ ​ ឹ ជញ្ជនសាធារណៈរថយន្តកង ុ្រ តវ ូ្រ បាន​ ើ ឡើង​ បង្កត ​ ប ជាស ា្ថ ន ័ ម ​យ ួ ​ កម ុ​ ្រោ ចំណះសាលា​ ំ្ន ញ រាជធានីភព ្រា គ េ សមប ្រ គ ់ ប ់ ង ្រ ​ ល​ើ ណ ដ ើ ការ​ ំ រ ុ្រ ​ រថយន្តកង កងុ្ន ​ ទក ុ្រ ​ ី ង ភព េ ។ ប៉ន ំ្ន ញ ុ ែ ្ត ហាក់បដ ី ច ូ ជាមានការសម្របសម្រល ួ ​ ិ ​ តច តចួ ​ រដ្ឋក រវាង​ ័ ​ ា រស្វយត ដក ូ ​ ឹ ជញ្ជនសាធារណៈ​ រថយន្ត​ កង មន្ទរ ុ្រ នេះ​ ជាមួយនឹង​ ី​ ផស ្ង េ ទៀត​ កង ទក ុ្ន ​ ុ្រ (ពោលគឺ​ ី ង កម ្រោ ​ ចណ ុ​ ំ ះ ​ រាជ​ សាលា​ ធានី​ ស្ថាប័ននៅ ភ្នំពេញ) ឬ​ ​ ឹកជញ្ជូន ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងស ​ ថ្នាក់ជាតិ (ដូចជា ក្រសួងសាធារណការ និងដ ​ ំណង់) ី​ ែលំអកា ដើម្បក ផ្តល់សេវារ ​ រ​ ​ថយន្តក្រុងន ​ េះឡើយ។ ឧទាហរណ៍ ការ​ រៀបចំជ ​ ិសេស សម្រាប់តែរថយន្តក្រុង អាច​ ​ ួរផ្លូវព បង្កើនភាព​ ្ត ន​ អាចជឿទុកចិតបា ន​ៃ វា ស េ នេះ​ យង ​ ន ា៉ ច ធឱ ើ្រ និង​ ្​ ើ្វ យការ​ ធដើ្វ ណ ​ ំ ើ តាមរថយន្តកង រ ុ្រ ​ មាន​ បស ិ ភា ្រ ទ មធ្យោ​ ្ធ ពជាង​ ដឹកជញ្ជូន​ បាយ​ គ្មានដីស ផ្សេងទៀត។ ដោយសារតែ​ កំណត់ជួរផ្លូវពិសេសសម្រាប់តរ ​ ម្រាប់ពង្រីកផ្លូវ គេអាច​ ក្នុងម ែ​ថយន្តក្រុងដំណើរការ ​ ​ ៉ោង​ ​ ន​ ដែលមា ​ ្រៅម៉ោងនេះ ផ្លូវនេះអាច​ ចរាចរណ៍ច្រើនបំផុត ហើយក អនុញ្ញាតឱ្យយា ​ នយន្តផ ​ ្សេងទៀត​ ប្រាស់​ ប្រើ​ បាន ជាដើម។​ ដាក់ឱ្យប ការ​ ្ធ​ថយន្តក ​ ្រើប្រាស់ប្រព័នរ ​ ្រុងសាធារណៈ​ ក៏ធ្វើឡើង ដោយ​ ពមា វិធានការ​ ុំ​ ន​ ផ្សេងទៀត​ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា ដើម្បី​ ់​ ំណើនច ទប់ស្កាតក ​ នយន្តផ ​ ំនួនយា ​ ្សេងទៀត ដូចជា ទីក្រុងគ ​ ងដែរ។ នៅតាមទីក្រុងផ ​ ីក្រុងបាងកក ជាដើម ​ ូឡាឡាំពួរ និងទ ត្រូវបានគេឱ្យតម្លទា មធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនសាធារណៈ​ ចាត់ទុកថាជា​ ៃ​ ប ដោយ​ ជម្រើសមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនចុងក្រោយ នៅ​ ដែលច ពេល​ ​ ំនួនយា ​ នយន្តក ​ ើនឡើងដ ​ ល់ក ​ ្រព័ន្ធ mass transit systems ត្រូវបាន​ ​ ម្រិតយ៉ាងខ្ពស់ មុនពេលប ដាក់ឱ្យ​ វិញ ទីក្រុងហ ដំណើរការ។33​ផ្ទុយទៅ​ ​ ឹង្ហបុរី អាចបង្កើនអត្រានកា ​ ុងកុង និងស ប្រើប្រាស់មធ្យោបាយ​ ៃ​ រ​ ​ ធារណៈបាន​ ដឹកជញ្ជូនសា ការ​ ខ្ពស់ តាមរយៈ​ នក គ្រប់គ្រងល្បឿន​ ​ នយន្ត តាមរយៈការ​ ៃ​ ំណើនយា យានយន្ត។ ការពិចារណា​ អនុវត្តវិធានការទប់តម្រូវការ​ ក្នុងរូបភាពជាគោលនយោបាយ​ អនុវត្តវិធានការទាំងនេះ មិនថា​ ់​ ីក្រុង ឬ​ សម្រាបទ ជួយ​ គោលនយោបាយជាតិនោះទេ អាច​ លើក​ ្ត យ ទឹកចិតឱ បប ្ មានការ​ ើ្រ ស ្រា ​ ់ ធ្យោបាយ​ ម ដកឹ ​ ជញ្ជន ូ សាធារណៈ កាត់បន្ថយការកកស្ទះចរាចរណ៍ និង​ កល ំ ​ ែ អ ា្ថ ​ បរិសន កង ុ្រ ។​ ុ្ន ទីកង Sotheary, Pech and Mom Kunther, 2015. “ការកកស្ទះចរាចរណ៍ធ្វើឱ្យខាតបង់ ៦ លានដុល្លារក្នុងមួយខែ” 32  សារព័ត៌មានភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ (http://www.phnompenhpost.com/national/congestion-costing-6-million-month; ចូលមើលតាមអនឡាញ កាលពីថ្ងៃទី ២០ ខែ មេសា ឆ្នាំ ២០១៧) Barter, Paul, Jeff Kenworthy and Felix Laube, 2003. “Lessons from Asia on Sustainable Urban 33  Transport” in Low, N.P. and Gleeson, B.J. (eds.) Making Urban Transport Sustainable. Basingstoke UK: Palgrave Macmillan 48 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ​ ្រុងសាធារណៈ​ រថយន្តក តំបន់ក នៅ​ ​ ្នំពេញ (ប្រភព៖ លទ្ធផលរកឃើញរ ​ ណ្តាលក្រុងភ ​ រងារ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៧) ​បស់ក្រុមកា 2>3 ការអនុវត្ត​ផន នៅមានកមត ែ ការ​ សមត្ថភាពស្ថប ិ្រ ទាប ហើយ​ ា ន័ នៅ ​ ​ កម្រត មាន​ ​ ឡើយ ិ នៅ 73> ប្រពន ​ ្ធ ៀបចំផន ័ រ ែ ការ​ កង ​ ទ ្នុ ប េ ក ្រ ស ​ ម្ពជា ុ ហាក់បដ ​ ី ច ូ ជា​ ​ រណែនាអ នៅខ្វះក្របខ័ណ្ឌ និងកា ំ ព ​ ំ រ ​ ី បៀប​ ផន យក​ ើ ​ ែ ការមួយទៅធ្វជា គោលសម្រាប់រៀបចំផែនការផ្សេងទៀត នៅ​ ​ ើលផ្នែក ១.៥)។ ប៉ុន្តែ ការអនុវត្តអ ផ្សេងៗគ្នា (សូមម កម្រិតរដ្ឋបាល​ ​ដ្វី​ ែល​ មើលទៅជាប្រព័នដ ហាក់បីដូចជា​ ​ នការអភិវឌ្ឍក ្ធ​ ែលមា មិនសូវជាមានរចនាសម្ព័ន្ធ និងកា ​ ម្រិតខ្ពស់ បែរជា​ ​ រសម្របសម្រួល​ ​ ល ទៅវិញ ដែលជា ​ រ​ ​ ទ្ធផល ធ្វើឱ្យកា រៀបចំផែនការ និងកា ​ រអភិវឌ្ឍក ​ ើតឡើងម ក្នុងក ​ ិនរៀបរយ​ ​ ្រូវមាន​ ​ ម្រិតមួយ។ ចាំបាច់ត ​ ្យកា ការរៀបចំក្រុងឱ ​ គ ​ ន់ត ែ​ ្របជ ់​ ្រុងជ ​ ្រោយ និងព ​ ង្រឹងកា ​ ំណែទម្រងល ​ រអនុវត្តក ្តិ​ ម្រាប់ទីក្រុង ដើម្បី​ ់​ ិខិតបទដ្ឋានគតិយុតស ​ យ៉ាងណាឱ្យ​ ធានា​ ការ​ អភិវឌ្ឍ និងកា ​ រពង្រីកទីក្រុងអា ​ ច​ កាន់តមា ដំណើរការទៅបាន​ និរន្តរភាព។​ ែ​ ន​ 74> លើសពីនះ ែ ការ និង​ េ សមត្ថភាពអនុវត្តផន ឹ ​ ពង្រងការអនុវត្ត​ លខ ិ បទដ្ឋន ិ ត ា គតិយត ុ ិ្ត នៅ​ ថក ម ់ ល ា្ន ​ ូ ដ្ឋន ា នៅ​ មាន​ កមត ខ្សោយ​ ិ្រ ​ ​ ឡើយ។ ខណៈពេលដ ​ នៅ​ ​ ្រសួងដ ​ ែលក ​ ែលធ្វើការងារពាក់ព័នន ្ធ​ ឹងកា ​ រ​ ​ ីក្រុងហា អភិវឌ្ឍទ ី ​ ក់បីដូចជាមានសមត្ថភាព ដើម្ប​ ​ ិច្ចការសម្របសម្រួលក អនុវត្តក ី​ ​ ​ ម្មវិធនៅ ដាក់ច ថ្នាក់ជាតិ និង​ ​ ិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិនានា34 សមត្ថភាព​ ​ េញនូវវិធាន និងល ថ្នាកម នៅ​ ​ មា ់​ ូលដ្ឋាននៅ ​ នកម្រិតទាប​ នៅ​ ឡើយ។​មន្ទីរថ ​ ្ថិតក ​ ្នាក់ខេត្តរាជធានី ដែលស ​ ំណុះក្រសួងជំនាញ ជាទូទៅ ពុំ​ ​ ្រោមច បុគ្គលិក និង​ មាន​ គប បរិក្ខារ​ ់ ន ្រ គ ់ ពាក់ពន ្រា ។ ័ ​ ន ្ធ ង ឹ ​ ុ្រ វិញ មូលហេតស ការងាររៀបចំកង ំ ន់មយ ុ ខា ែ ​ ួ ដល តវូ្រ បានលើកឡើងថាជា​ នាំឱ្យ​ មូលហេតុ ដែល​ ផែនការ​ ខ្វះ​ ​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លីលំអិត គឺខ្វះបុគ្គលិក​ ដែល​ បាន​ ការ​ ទទួល​ បច្ចេកទេស បណ្តុះបណ្តាល​ ​ ន​ ដើម្បីរៀបចំផែនការនេះ។ សាលារាជធានីភ្នំពេញមា អាជ្ញាធរ​ មន្ត្រីរៀបចំក្រុងសរុបចំនួន ៥០ នាក់ ហើយ​ ​ ែង​ មូលដ្ឋានត ​ ំនាញ​ លើកឡើងថា កង្វះជ ​ ញ្ហាប្រឈម​ បច្ចេកទេសរៀបចំក្រុង គឺជាប ការអនុវត្តផែនការអភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុង។​ មួយ ចំពោះ​ 75> ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ និងផ ស្តីពីការប្រើប្រាស់ដីធ្លីលំអិត - ឧបសគ្គម ​ ែនការ​ ​ ំណោម​ ​ ួយ ក្នុងច ​ ំៗជាងគេ ដែលរា ឧបសគ្គធ ​ រាំង​ ការអនុវត្ត​ ដល់​ ផន កង ែ ការ​ ុ្ន ទីកង ុ្រ ​ ភព េ គឺ​ ំ្ន ញ ុ ប បច្ចប នះ ្ ន្ន​ េ ទីកង ុ្រ នេះ​ មន មាន​ ិ ទាន់​ ផន ី កា ែ ការស្តពី របប ើ្រ ស ្រា ដ ់ ធ ល ី្ល អ ី ​ ិ ​ដើមប ំ ត ្ ី​ ​ ល់ការអភិវឌ្ឍតា តម្រង់ទិសដ ្រ​ នា​ ​ មទីតាំងភូមិសាស្តនា ឡើយ។ រាជធានីភ្នំពេញមានប្លង់គោលឆ្នាំ ២០៣៥ ដែលជា នៅ​ ​ ​ យុទ្ធសាស្ត្រ ប៉ុនន ផែនការ​ ជាឯកសារ​ ្តែ​ េះ​ កម្រិតទ នៅ​ ​ ូលំទូលាយ ដោយ​ ពមា ុំ​ ន​ លកា ឥទ្ធិពល​ ​ រ​ ើ​ រពង្រីកទីក្រុង និងកា ប្រើ​ ្លី​ ្នុងទីក្រុងឡើយ។ នៅ​ ប្រាស់ដីធក ​ មា ពេលព ផែនការ សម្រាបត ុំ​ ន​ ់​ ម្រង់ទិសដល់ការអភិវឌ្ឍបែបនេះ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុងភ្នំពេញ​ រដេបរដុប មិនស្របទៅតាម​ បន្តកើតឡើង​ ចក្ខុវិស័យស្តីពីការ​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី និង​ ពុំ​ មាន​ កែលំអ​ ការ​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ ដ ្រ ែលចា គាំទ​ ​ ំបាច់ឡើយ។ ផែនការ​ លំអិតតា ​ មវិស័យត ​ ្រូវបាន​ ​ យទីភ្នាក់ងារ​ រៀបចំឡើងដោ នានា ដូចជា JICA ជាដើម ការសាងសង់ហ ហើយ​ ្ធ​ ួយចំនួនបា ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នម គោរពតាមផែនការទាំងនេះយ ​ ន​ ​ ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន។ ប៉ុន្តែ នៅមិនទាន់មាន​ ស្តីពីការ​ ផែនការ​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី បញ្ចូលត ដែល​ ​ ម្រូវការ​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ននៅ ្ធ​ ​ ឡើយ។ លើសពីនេះ ​ ែល ខណៈពេលដ ​ នក្របខ័ណ្ឌពេលវេលារហូតដល់ឆ្នាំ ២០៣៥ ផែនការនេះត ប្លង់គោលនេះមា ការ​ ​ ្រូវបានរៀបចំឡើង ផ្អែកទៅតាម​ ព្យាករ​ ត្រឹមតែឆ្នាំ ២០២០ ប៉ុណ្ណោះ។35 ដូច្នេះ នៅពេល​ រហូតដល់​ ពុំ​ ដែល​ ការរៀបចំផែនការលំអិតចេញពីប្លង់គោលនេះ មាន​ យុទ្ធសាស្ត្រនេះន ផែនការ​ ​ ែងមាន​ ​ ឹងល ​ ភាព ឆាប់ៗនេះជាមិនខាន។​ បច្ចុប្បន្ន- Asian Development Bank, 2012. Cambodia Urban Sector Assessment, Strategy and Road Map. Manila: 34  Asian Development Bank. របស់ក 35 លទ្ធផលរកឃើញ​ ​ រងារ ​ ្រុមកា ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 49 ប្រអប់ ២.២៖ ប្លង់គោលរាជធានីភ្នំពេញ ២០៣៥ រាជធានីភ្នំពេញ ២០៣៥ ដែលរ ប្លង់គោល​ ​ ្រោយ​ ​ ៀបចំឡើងក ជំនួយរ ​បស់រដ្ឋាភិបាល​ បារាំង និងបា ទទួលការអនុម័តក ​ ន​ ​ ្នុង​ ដាក់បញ្ចូលផ ឆ្នាំ ២០១៥ បាន​ ស្តីពីការប្រើប្រាស់ដីធនៅ ​ ែនការ​ ្លី​ ​ កម្រិតទូលទ ំ​ ូលាយ​ ​ ែនការ​ សម្រាប់ទីក្រុងនេះ និងផ ​ ​ អភិវឌ្ឍន៍ជា ្ធ ស្ត​ លក្ខណៈយុទសា ្រ លាយល័កណ ជា ្ខ អ ៍ ក្សរ​ ។ ប្លង​ គោ ់ លនេះដាក់ចញ ចក្ខវ េ ​ ុស ិ យ ័ ​ ្ ទីកង ចង់ឱយ ំ ញ ុ្រ ភ្នពេ ក ​ យ ា្ល ជារាជធានី​ ដល មាន​ ែ ​ ​ ​ រិយាប័ន្ន និងប ចីរភាព សមធម៌ និងប ​ ង្ហាញពីត ​ ម្រូវការ​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័នច ្ធ​ ម្រុះវិស័យ ក៏ដូចជា​ ឱ្យមានការកែលំអកា តម្រូវការ​ ​ រ​ បង្កើតប ផ្តល់សេវាជាមូលដ្ឋាន ការ​ ទក ​ ណ្តាញ​ ី​ ន្លែងសាធារណៈឱ្យកា ​ ន់តគ ​ ូដស ែ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ការរៀបចំក ​ ម្គាល់អគារ និង​ នយោបាយថ្មីៗ ពាក់ព័នន គោល​ ​ ីធ្លី និងល ្ធ​ ឹងដ ​ ំនៅដ្ឋាន។ ផែនការនេះមា ​ នចក្ខុវិស័យច ​ ង់ឱ្យទ ​ ្លាយជា​ ​ ីក្រុងភ្នំពេញក ​ ៉ូល​ ទីក្រុងប ចំណុចក ចម្រុះ ជា​ មានតម្លៃជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលភ្ជាបទ ​ ណ្តាល​ ​ ំនងជាមួយនឹងត ់​ ំនាក់ទ ផ្សេងទៀត តាមរយៈផ្លូវទឹក​ ​ ំបន់ប្រជុំជន​ ​ ្រូវបានស្តារឡើងវិញ និង​ ដែលត រយៈច្រករបៀង​ តាម​ ​ លសម័យមុនសង្គ្រាម។36 គោលបំណង​ បៃតង ដូចទីក្រុងភ្នំពេញកា នៃ​ នេះ​ ប្លង់គោល​ លក្ខណៈទូលំទូលាយ ដូចជា លើកក មាន​ ​បស់ប្រជាពលរដ្ឋក ​ ម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរ ​ រ​ ​ ្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ​តម្រង់ទិសកា ប្រសិទ្ធភាព និងភា ប្រើប្រាស់ដីធ្លី ដើម្បីធានា​ ​ ពស័ក្តិសិទន ្ធិ​ កា ៃ​ រ​ ប្រើប្រាសធ ​ ង្ការគ ់​ នធាន និងប ​ ្រោះហន្តរាយធម្មជាតិ។​ ​ ន​ បើទោះបីជាបា ​ រ​ ទទួលកា អនុម័តជាផ្លូវការ​ ក្នុងឆ ​ ្នាំ ២០១៥ យ៉ាងណាក៏ដោយ មិនទា ​ ន់មា ការ​ ​ ន​ ​ ្លង់គោលនេះឱ បម្លែងប ​ ្យ​ ផែនការ​ ទៅជា​ លំអិត​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី​ ឡើយទេ ហើយ​ នៅ​ ក៏​ មិនទាន់​ ឃើញ​ ពី​ ដែល​ ឥទ្ធិពល​ មាន​ ប្លង់គោលនេះ​ ការអភិវឌ្ឍ​ លើ​ ភ្នំពេញដ ទីក្រុង​ ការអនុវត្តជ ​ ែរ។ កន្លងមក មាន​ ​ ំហាន​ មួយច ​ ំនួន ដើម្បីរៀបចំក ​ ្របខ័ណ្ឌ សម្រាបអ ​ ្លង់គោលនេះ។​ ់​ នុវត្តប ​ ្យ​ ដាក់ឱ ​ ្នុងឆ្នាំ ២០១៥ អនុក្រឹត្យល អនុវត្តក ី​ រអភិវឌ្ឍ និងកា ​ េខ ៤២ អនក្រ.បក ស្តីពកា ពង្រីករា ​ រ​ ​ ំបន់ប្រជុំជន ដាក់​ ​ ជធានី ទីក្រុង និងត នូវម ចេញ​ ​ ំបាច់​ដើម្បីឱ្យកា ​ ូលដ្ឋានច្បាប់ ដែលចា ​ រ​ សាងសង់ និងកា ​ រអភិវឌ្ឍ អាច​ លិខិតប អនុលោមទៅតាម​ ្តិ​ ្តីពី​ ​ ទដ្ឋានគតិយុតស ប្រើប្រាស់ដីធ្លី ដែលម ការ​ ់​ ន​ ​ ិនធ្លាបមា ។ ប៉ុន្តែ ការអភិវឌ្ឍក្រុងនៅ កន្លងមក​ ​ តែប ​ ន្តក ​ ើតឡើងដោ ពមា ​ យ​ ការ​ ុំ​ ន​ គ្រោងទុក ដែល​ ​ ល់ល ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដ ឱ្យមាន​ ​ ទ្ធភាព​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័នគ ្ធ​ ្របគ ់​ ្រាន់ ដើម្បប ី​ ំពេញ​ នាពេលបច្ចុប្បន្ន និងត តម្រូវការ​ នាពេល​ ​ ម្រូវការ​ ​ ្នុងផ អនាគត។​ ដូចបង្ហាញក ​ ុនៗ​ ​ ែ្នកម នៃរបាយការណ៍នេះ ទីក្រុងន ​ េះប ​ ្រឈម​ ​ ញ្ហា​ នឹងប ​ ្សេងៗ ដូចជា ការដឹក​ ធំៗ តាមវិស័យផ ​ ្នុងទីក្រុង និងកា ជញ្ជូនក បញ្ហា​ ​ រសំអាតទឹកស្អុយ ហើយ​ កកស្ទះចរាចរណ៍ និងកា ​ រខ្វះប ​ ្រព័នស ​ឹតត ្ធ​ ំអាតទឹកស្អុយរ ែ​ ្ងន់ធ្ងរទៅ​ ​ ធ ​ ទៅ ទៀត ជាមួយនឹងការអភិវឌ្ឍទ្រង់ទ្រាយធ តំបន់ថ ំ​ តាម​ ​​ ​ ្មីៗ។ ​ ីក្រុងជា ការបែងចែកទ ​ ររៀបចំផែនការ​ ​ តំបន់ និងកា ប្រើប្រាស់ដីធ្លីលំអិត ក៏ជាកា ​ រងារ​ ដែលត្រូវធ ប ្វើ ន្ទានផ ​ ​ ់​ ងដែរ បើទោះបីជា​ ជាដ ដំណើរការនេះ​ ប្រើប្រាស់ពេលវេលាយូរ ដែលត្រូវការ​ ​ ំណើរការ​ ​ រកសាងសមត្ថភាព​ ថវិកា និងកា ​ ៏ដោយ។ ជា​ យ៉ាងច្រើនក ត្រូវការពេល ១០ ឆ្នាំ ដើម្បី​ ការប្រៀបធៀប ទីក្រុងបាត់ដំបង​ ដំណើរការ​ បញ្ចប់​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លីលំអិតរបស់ខ្លួន រៀបចំផែនការ​ ជំនួយប ក្រោម​ ​ ច្ចេកទេសពី GIZ។ ក្នុងកា ​ រពិភាក្សាពីការអនុវត្តផ ​ ែនការ​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី គេម មិនយកចិត្តទុកដាក់ច ​ ិនអាច​ ​ ំពោះ​ ពាក់ព័នជា បញ្ហា​ ​ ឹងក ្ធ​ មួយន ​ ម្មសិទដ ្ធិ​ ីធបា ្លី​ ន​ ឡើយ។ ឧទាហរណ៍ ខណៈពេលដ ​ ្លង់គោល ២០៣៥ នេះ​ មាន​ ​ ែលប ចង់ឱ្យ​ បំណង​ ផ្លូវដែលមាន​ មាន​ ដើមឈរអមសងខាង ​ រិវេណបៃតង​ និងប ក្នុងទ ​ ីក្រុងភ ​ ្នំពេញ​ ដូចម ​ ុនស ​ ុនស ​ ម័យម ​ ង្គ្រាម ​ ិនទំនង​ គេម ជា​ ​ តាម​ សម្រេចទៅ ដែលចង់បាននេះឡើយ ដោយសារតែ​ រូបភាព​ បរិវេណបៃតង​ ក្នុងស ​ ម័យម ​ ង្គ្រាម​ ពេលនេះក ​ ុនស ​ ំពុងត្រូវបាន​ ឯកជនកាន់កាប់អស់ហើយ។​ Paling, Willem. 2012. “Planning a Future for Phnom Penh: Mega Projects, Aid Dependence and 36  Disjointed Governance.” Urban Studies 49(13): 2889-2912. 50 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ​ យ​ ប្រអប់​២.៣៖ ការអភិវឌ្ឍអចលនទ្រព្យដោ ុំ​ ន​ ពមា ការសម្របសម្រួល រៀបចំក្រុងនៅ ជារួម សមត្ថភាព​ ​ ​ ​ រផ្តលហ មានកម្រិតទាប និងកា ់​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នក ្ធ​ ្រុងព ​ ុំបាន​ លប ំ​ មួយន ្អ​ ្រសើរ គួបផ្សជា ​ ឹង​ ់​ ច្បាប​ ដោយសេរីពីបរទេស និងក ដែលបើកឱ្យមានការវិនិយោគ​ ​ ំណើនត ​ ម្រូវការ​ របស់ប ​ ​ ្រជាជន​ ជីវភាព​ ដែលមាន​ មធ្យម នាំឱ្យ​ ​ ូវ “ឯកជនភាវូបនីយកម្មកា កើតឡើងន ​ ្រុង37” ក្នុងទ ​ ររៀបចំក ​ ីក្រុងភ ​ ្នំពេញ ពោលគឺប ​ ច្ចុប្បន្ននេះ ក្រុមហ៊ុនឯ ជាអ្នកអ ​ កជន​ ​ នុវត្ត​ ​ ភិវឌ្ឍន៍ក្រុងដ គម្រោងអ ​ ែលមាន​ ទ្រងទ ់​ ្រាយធំ។​ គម្រោងទាំងនេះ ដែលច ​ ្រើនជាទីក្រុងរណបស្ថិតនៅតំបន់ជាយក្រុងដ ​ ​ ​ ែលមាន​ ​ ំងអ គ្រប់សេវាទា ​ ស់ គឺជាគ ​ ម្រោង​ សម្រាប់បំពេញត ​ ម្រូវការ​ របស់ប្រជាជនមានជីវភាពមធ្យម​ ​ េះតែបន្តក ដែលច ​ ើនចំនួន ហើយ​ ​ ង់បាន​ ដែលច ​ េវាចាំបាច់នានា​ លំនៅដ្ឋាន ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងស ឱ្យបាន​ កាន់តល ែ​ ្អជាងមុន និង​ របស់ស តម្រូវការ​ ​ ហគ្រាស​ ចង់បាន​ ដែល​ ប្រកប​ ការិយាល័យ​ ដោយគុណភាពខ្ពស់ ក្នុងត ​ ំបន់ដ ​ ែលម ​ ូវ​ ​ ិនស ការកកស្ទះចរាចរណ៍។38 ឧទាហរណ៍ ទីក្រុង​ មាន​ ​ តសន្ធឹតល កាំកូស៊ីធី ដែលលា ​ ផ ើ​ ្ទៃដី ១២០ ហិចតា និងមា ​ ន​ ផ្ទះវីឡា និងផ ​ ីក្រុងហ ​ ្ទះថោនហៅស៍លំដាប់ខ្ពស់ និងទ ​ ្រ្គេនភ្នំពេញ​ ស៊ីធី ដែល​ អ៊ីនធើណេស្ហិនណល​ ​ ម្រោងអ ជាគ ទីលានវាយកូនហ្គោលនៅ ​ ភិវឌ្ឍន៍លើផ្ទៃដី ២៦០ ហិចតា មាន​ ​ ណ្តាល។ ​ ចំក រ ្ឋា ចនាសម្ព័ននៅ ហេដ​ ក្នុងត ្ធ​ ​ ​ ចបំពេញត ​ ំបន់អភិវឌ្ឍន៍ទាំងនេះអា ​ ម្រូវការ​ របស់ប្រជាពលរដ្ឋដ ​ ែលរ ​ ​ ​ស់នៅទៅ បាន នោះ​ ្តែ​ ន​ ប៉ុនមា ផ្តោតកា ការ​ យកចិត្តទុកដាក់តិចតួចប ​ រ​ ​ ៉ុណ្ណោះ លើភា ​ ពសមស្របន ​ កា ៃ​ រអភិវឌ្ឍ​ ​ មួយន នេះជា ​ ំបន់ដែលនៅជុំវិញ ឬ​ ​ ឹងត ពីផលប៉ះ​ ដែលក ពាល់​ ​ ហ ​ ើតឡើងល ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នដ ្ធ​ ែលមាន​ ស្រាបក ់​ ្នុង ទីក្រុង។ ចំណុចនេះនា ​ ្នកជ ​ ំឱ្យអ បច្ចេកទេសល ​ ំនាញ​ ​ ើកឡើងថា ​ ភិវឌ្ឍន៍ទាំងនេះ “គិតគូរត អ្នកអ ែ​ កា ​ ព ី​ រអភិវឌ្ឍក ​ ្នុងទីតាំងរ ​បស់ពួកគេត ​ ិនគិតគូរពីការអភិវឌ្ឍរ ​ ែប៉ុណ្ណោះ ហើយបិទភ្នែកម ​បស់ទី​ ទាង ក្រុង​ ​ ូលឡើយ”39។ លើសពីនេះ ដោយហេតុថាការ​ ំ​ ម សាយភាយ​ ការអភិវឌ្ឍទាំងនេះ ជាធម្មតា តម្រូវឱ ​ នការ​ ​ ្យមា ចាក់ដី​ ​ ឹង និងកា បំពេញប ផ្លាស់ប្តូរទ ​ រ​ ​បស់ប្រជាពលរដ្ឋម ​ ីលំនៅរ ​ ួយចំនួន នេះនា ​ ំឱ្យមានការ​ ព្រួយ​ ី​ ល​ បារម្ភពផ ​ កា ប៉ះពាល់ន ៃ​ រអភិវឌ្ឍទាំង​ មក​ នេះ​ លប ​ ង្គម។​ ើ​ រិស្ថាន និងស ប្រអប់ ២.៤៖ សមត្ថភាពរៀបចំក្រុង ​ ៀបចំក សមត្ថភាពបច្ចេកទេសរ ​ ្រុង មានការ​ ប្រែប្រួលខ ​ ុសៗគ្នាពទ ី​ ីក្រុងមួយ ទៅទីក្រុងម ​ ៀត ក្នុងពិភពលោក។ ចក្រភ ​ ួយទ ​ ព​ ​ ន​ អង់គ្លេសមា ​ ែលបា អ្នករៀបចំក្រុងដ ​ ្រូវ ៣៨ នាក់ សម្រាបប ​ នទទួលការទទួលស្គាល់គុណភាពត្រឹមត ់​ ្រជាជន ១០០០០០ នាក់ ​ ន ១៣ នាក់ ក្នុងប ដោយឡែកសហរដ្ឋអាមេរិចមា ​ ណ្ឌា តួលេខនេះគឺ ០,២៣ ក្នុងឆ្នាំ ២០១១ ហើយ​ ​ ្រទេសឥ ប៊ើគីណា​ នៅ​ ហ្វាសូ ​ ែលព តួលេខនេះគឺ ០,០៨ នាក់។40 ខណៈពេលដ ុំ​ នតួលេខស ​ មា សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា គេយ ​ ម្រាប់ប្រៀបធៀប​ ​ ល់ថា មន្ត្រី​ ភាគច្រើន​ រៀបចំក្រុង​ មែនជា​ របស់រដ្ឋាភិបាល មិន​ អ្នក​ រៀបចំក្រុង​ ដែល​ បាន​ ការ​ ទទួល​ វិជ្ជាជីវៈឡើយ។ ក្នុង​ បណ្តុះបណ្តាល​ ​ មន្ត្រីរៀបចំក្រុងទាំង ៥០ នាក់ របស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ មានតែ ១០% ប៉ុណ្ណោះ ដែល​ ចំណោម​ ទទួល​ បាន​ បណ្តុះ​ ការ​ ផ្លូវការ​ បណ្តាល​ ​ ្នករ ជាអ ក្រុង។41 ​ ៀបចំផែនការ​ Global Green Growth Institute, 2016. Phnom Penh Green City Strategic Plan 2017-2026 Executive 37  Summary. Percival, Tom and Waley, Paul, 2012. “Articulating Intra-Asian Urbanism: The Production of Satellite 38  Cities in Phnom Penh.” Urban Studies 49(13), 2873-2888. Mauret, F. 2008. “Traffic jams, flooding consequences of poor urban planning.” Phnom Penh Post 39  (http://www.phnompenhpost.com/index.php/2008100121918/In-focus/traffic-jams-flooding- consequences-of-poor-urban-planning.html; accessed March 24, 2017) UN Habitat, 2016. World Cities Report 2016 - Urbanization and Development: Emerging Futures. 40  Nairobi, Kenya: UN Habitat. លទ្ធផលរកឃើញរបស់ក្រុមការងារ 41  ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 51 ​ ង្គការឆ្នាំ ២០០៨ របស់ប ច្បាប់ស្តីពីការរៀបចំអ ​ លាក្រុងន ​ ្រទេសកម្ពុជា តម្រូវឱ្យសា ​ ុសត្រូវល ​ ីមួយៗទទួលខ ើ​ រងាររៀបចំ​ ​ កា ប្រើប្រាស់ដីធ្លីលំអិត។ មុនពេលមា ផែនការ​ ​ រ​ ​ នច្បាប់នេះ ការរៀបចំក្រុង​ គឺជាកា ​ ​ ទទួលខុសត្រូវនៅ ​ ្របខ័ណ្ឌ​ ថ្នាក់ជាតិ ក្រោមក ​ ៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងស ក្រសួងរ ពមា ​ ំណង់ ដោយ​ ុំ​ ន​ ការិយាល័យ​ អភិវឌ្ឍន៍ក ​ ​ ​ ្រុងនៅ ់​ ្រោមជាតិឡើយ។ ដោយ​ ថ្នាកក តគ សារ​ ​ ម ែ​ ិតមកដល់ពេលនេះ វាទើបត ែ​ ួយរយៈខ្លី​ ប៉ុណ្ណោះ ចាប់តាំងពីពេលដ ​ ែលច ​ ្រូវបាន​ ​ ្បាប់ស្តីពីការរៀបចំអង្គការនេះត ដាក់​ ​ នុវត្ត ទីក្រុងនា ឱ្យអ ​ រ​ ​ នា ដូចជា ទីក្រុងភ្នំពេញ ជាដើម ជួបការលំបាក ក្នុងកា ​ ្រុងរ កសាងសមត្ថភាពបច្ចេកទេសរៀបចំក ​បស់​ ​ ិនមែនជា​ ខ្លួន។​ ការរៀបចំក្រុងម ​ តាម​ ជំនាញសិក្សានៅ គ្រឹះស្ថានអ ​ ប់រំឧត្តមសិក្សានៅ ​ ​ ​ ើយ។ ខណៈពេលដ កម្ពុជាឡ ​ិជ្ជា​ ​ ែលមុខវ ​ ្រុង​ រៀបចំក ផ្នែកមួយន អាចជា​ ​ ជ ៃ​ ំនាញ​ ផ្សេងទៀត ឧទាហរណ៍ សាកលវិទ្យាល័យប ្រ​ ម្ពុជា ដែលជា ​ ញ្ញាសាស្តក ​ កលវិទ្យាល័យ ​ សា ​បស់ប ឯកជនធំជាងគេរ មុខវិជរ ​ ្រទេសនេះ មាន​ ្ជា​ ៀបចំក្រុង ជា​ ផ្នែកម ​ ួយន ​ ក ី​ ិក្សាស្ថាបត្យកម្មរ ៃ​ ម្មវិធស ​ ្លួន - ប្រធានបទសិក្សា​ ​បស់ខ ​ ក់ព័នជា ច្រើនពា ​ ឹងទ ្ធ​ មួយន ​ ្រឹសន ្តី​ គរូបនីយកម្ម និងកា ​ ររចនាក្រុង ជាជាង​ ​ ៀបចំផែនការ​ បច្ចេកទេសរ រៀបចំ​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ឬ​ បប ផែនការ​ ្រា ដ ើ្រ ស ី ។ ់ ធ ី្ល ​ ប្រសន ិ បើ​ ពមាំុ ន​ ​ ចក សក ្រ ​ ិ សា ្ ​ សមប ្រា ​ ់ជ វ ា្ជ វ ិ ជ ី ៈរៀបចំកង ុ្រ នោះទេ មន្ត​ ប ី្រ ច្ចក េ ទេស​ ន​ៃ រិយាល័យ​ កា ្ ន៍​ អភិវឌឍ ​ ្រូវ​ ក្រុងត ពង ​ កា ឹ​ អាស្រ័យល បណ្តុះ​ ើ​ រ​ បណ្តាលផ ​ ្ទាលនៅ ់​ ​ នឹងក ​ ្វើការ ដើម្បី​ ​ ន្លែងធ សមត្ថភាព​ កសាង​ ​ ៏ជាប របស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែ នេះក ​ ញ្ហា​ មួយដែរ ដោយសារតែ​ ប្រឈម​ ុំ​ ន​ ពមា មន្ត្រី និងអ ​ ្នកជ ​ ំនាញរដ្ឋបាល ដែលយ ​ ល់ពីជំនាញវិជ្ជាជីវៈនេះ ដើម្បអា ផ្តលកា ី​ ច​ ដឹកនាំ ់​ រ​ ​ រ​ និងកា បាន។​ ណែនាំ​ បច្ចេកទេសក សមត្ថភាព​ ​ ្រមូលផ្តនៅ ​ ៏នៅប ុំ​ ​ ថ្នាក់ជាតិផងដែរ។ ការកសាងសមត្ថភាព​ អភិវឌ្ឍន៍ក ​ កា ​ ្រុង ពឹងអាស្រ័យខ្លាំងល ើ​ រ​ ​ ្តល់ជំនួយ ហើយ​ ផ្តល់ថវិកាពីអ្នកផ ​ ្តោតល ច្រើនតែផ ​ ទ ើ​ ិដ្ឋភាព​ ផ្សេងទៀត​ នកា គេត្រូវការ​ ៃ​ រអភិវឌ្ឍក្រុង ដោយសារតែ​ ​ ូរ ពេលយ ្​ ដើមបី ភិវឌ្ឍ​ អ ុ្រ ​ សមត្ថភាពរៀបចំកង បបែ នេះ។ ឧទាហរណ៍ កម្មវធ ិ ​ ី ន ជ ួ បច្ចក ំ យ រយៈពេល ៣ ឆ្នំា ពីឆំា្ន ២០១២ ដល់ ២០១៥ េ ទេស​ ​ នាគារ​ របស់ធ ​ រ​ អភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ផ្តោតកា យកចិត្តទុកដាក់ល ​ កា ើ​ រកសាងសមត្ថភាព​ គ្រប់គ្រងក្រុង និងកា ​ ុទ្ធសាស្ត​ ​ ររៀបចំយ ្រ តិ ជ​ា ​ ន​ ស្តីពីការអភិវឌ្ឍក្រុង។ កម្មវិធីនេះបា រៀបចំក្របខ័ណ្ឌយុទ្ធសាស្តជា ្រ​ តិស្តីពីការអភិវឌ្ឍក ​ ្រុង​ ប្រកប​ ជោគជ័យ និងបា ដោយ​ ​ ន​ ​ ៉ូឌុលបណ្តុះប រៀបចំម ​ ំនួន ២១ ដែលគ ​ ណ្តាលច ​ ្របដណ្តបល ់​ ប ើ​ ្រធានបទ​ ​ រិស្ថាន ការ​ ផ្សេងៗ ដូចជា ការគ្រប់គ្រងប ​ រ​ គ្រប់គ្រងកា ផ្តល​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី លំនៅដ្ឋាន ការ​ ហ ់ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងកា ​ រអភិវឌ្ឍស ​ េដ្ឋកិចម បញ្ចូលកា ្ច​ ូលដ្ឋាន ជាដើម ប៉ុន្តែ ពុំបាន​ ​ ររៀបចំ​ ​ ើយ។ ព័ត៌មាន​ ក្រុងឡ ត្រលប់ជ ​ ុំវិញ​ កង្វះស ​ មត្ថភាពបច្ចេកទេស ក៏ប ​ ងដែរថាវាគឺថ្នាក់ក្រោមជាតិ ដែលត ​ ង្ហាញឱ្យឃើញផ ​ ្រូវការ​ បន្ថែម មិនម ធនធាន​ ​ ្នាក់ជាតិ ដែលជា ​ ែនថ ​ ក ​ ន្លែងប ​ ្រមូលផ្តស ុំ​ មត្ថភាព​ ​ គច្រើននោ រៀបចំក្រុងភា ទេ។ ​ ះ​ 76> ការអនុវត្តច្បាប់នៅ ​ ​ កម្រិតខ្សោយ - នៅតាម​ មាន​ ប្រទេសក ​ ំពុងអភិវឌ្ឍភា ​ គច្រើន អាជ្ញាធរ​ ​ ខ មូលដ្ឋាននៅ ​ នធាន តួនាទី​ ​ ្វះធ អំណាច​ ភារកិច្ច ឬ​ ផ្លូវច្បាប់ សម្រាប់អនុវត្តផ តាម​ ​ ែនការនានា។ ដោយសារ​ ត​ែ ពកំហិតន ភា ៃ​ មត្ថភាពស្ថាប័ន និងក ​ ស ​ ង្វះ​ ​ កា ភាពច្បាស់លាស់ន បែងចែកត ៃ​ រ​ ​ ួនាទី និងកា ​ រទទួលខ ​ ុសត្រូវប ​ ែបនេះ ​ ីក្រុងភ ការអភិវឌ្ឍទ ​ងផលប៉ះពាល់​ ​ ្នំពេញត្រូវរ សារតែពមា ដោយ​ ការអនុវត្តក ុំ​ ន​ ​ ្រមច្បាប់នានាឱ្យបា ​ ន​ គ្រប់គ្រាន់។ ឧទាហរណ៍ម ​ ែលប ​ ួយដ ​ ៉ាងច្បាស់ពីចំណុចនេះ ​ ង្ហាញយ ការ​ គឺ​ យក​ ចញិ ម ផវ ើ្ច ​ កង ូ្ល ​ ុ្ន ទីកង ុ្រ ​ ប​ ទៅ​ ើ្រ សមប គោ ់ លបំណង​ ផស ្រា ​ េ កត ្ង ែ ​ ្រៅ ព ស ី មប ់ រ ើ្ម ជើង ដូចរៀបរាប់​ ្រា ថ កង ​ ក ុ្ន ផ ែ្ន ១.៦.១។ ផ្លូវច បើតាម​ ​ ្នែកមួយន ​ ្បាប់ ចិញ្ចើមផ្លូវ គឺជាផ ​ ដ ៃ​ ីបម្រុងរ ​បស់ទីក្រុង និងត ចាត់ទុកថាជា​ ​ ្រូវបាន​ ដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ មានន័យ​ ដីកម្មសិទ្ធិរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ប៉ុន្តែ ចិញ្ចើមផ ថាជា​ ​ត ​ ្លូវតែង គប ​ ្រូវបាន​ េ​ ្រើ​ ជាប្រចាំ សម្រាបច យានយន្តឯ ់​ ត​ ​ ម្រាប់​ ​ កជន និងស ពាណិជ្ជកម្មនា សកម្មភាព​ ពុំ​ ​ នា ដោយ​ មាន​ ទុកច ​ ន្លោះសម្រាប់ថ្មើរជើងឡើយ។ បើទោះ​ បីជាច ​ ្លូវជា ​ ិញ្ចើមផ ​ ដ​ ីរដ្ឋក៏ដោយ ពុំ​ ការ​ មាន​ ឹ ការអនុវត្ត​ ពង្រង ព​ ម ី ន្តី្រ ដើមប ្​ ទ ី ក ចញ ុ ​ ើ្ច ​ ិ ម ផវូ្ល ​ បប ្រា ​ ើ្រ ស ្រា គោ ់ សមប ់ លបំណង​ ​ ព​ដ ី ប ំ ង ពមា ូ ឡើយ ហើយ​ ការ​ ំុ ន​ កណំ ត់​ ​ នច្បាស់លាស់ថាតើម ឱ្យបា ​ ​ ​ ន្ទីរណា ដែលគ ​ ួរព ​ ិនិត្យ​ លកា ​ េះឡើយ។ ដូច្នេះ ប្រជាពលរដ្ឋម ើ​ រអនុវត្តន ប្រើប្រាស់មធ្យោ ​ ិនអាច​ ថ្មើរជើង សម្រាបផ បាយ​ ី​ ្នុងទ ់​ ្លាស់ទក ​ ីក្រុងបា ​ នឡើយ ហើយ​ យាន​ ជំនិះនៅ ​ ធ្យោបាយ​ ​ តែជាម ​ េញនិយម។ កង្វះ​ ដឹកជញ្ជូនព ​ ្លូវស ចិញ្ចើមផ ់​ ្មើរ​ ​ ម្រាបថ ី​ ម្រួលកា ជើង ដើម្បស ​ រ​ ធ្វើដំណើរ​ របស់ប ​ ្រជាជន ត្រូវ​ លើកឡើងថាជា​ បាន​ ា​ ួយ ដែលរ កត្តម ​ ំណែក​ ​ួមច គម្រោងរ ធ្វើឱ្យ​ ខ្វះប្រសិទ្ធភាព។ ​ថយន្តក្រុងសាធារណៈសាកល្បងដោយ JICA​នៅ​ 52 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 77> ក្រមបរិស្ថាន និងធ ​ ្រទេសក ​ នធានធម្មជាតិរបស់ប ​ ម្ពុជា ដែលន ​ ឹងត្រូវអនុម័តដា ​ ក់ឱ្យប ​ ្រើប្រាសក ​ េលឆា ់​ ្នុងព ​ ប់ៗខាងមុខនេះ ដែលស ហើយ​ ​ ន​ ​ េចក្តីព្រាងបា ​ រអនុម័តកាលពីខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៦ បាន​ ទទួលកា ​ ូលំទូលាយ ដើម្បីឱ្យ​ បញ្ចូលលក្ខខណ្ឌតម្រូវទ ប្រទេសនេះ​ ការអភិវឌ្ឍ​ ប្រកប​ ធ្វើឡើង​ ដោយ​ និរន្តរភាព​ បរិស្ថាន។ នេះ​ រួមមាន​ បែងចែក​ ការ​ លំអិត​ ការទទួលខុសត្រូវ​ តាម​ ​ រ​ ក្រសួង និងកា ​ ររៀបចំផ តម្រូវឱ្យកា ​ ែនការ​ ​ ប្រើប្រាស់ដីធប ្លី​ ញ្ចូលកា ​ រិស្ថាន និងន ​ រគិតគូរពីប ែ​ ក់លាក់ទៅ ​ ិរន្តរភាព។ កាន់តជា ​ ​ ​ ែងថា ទៀតនោះ ក្រមនេះច ​ ឹងម ​ លិខិតអនុញ្ញាតសាងសង់ន ​ ិនត្រូវច ​ េញ ដោយ​ ពមា ុំ​ ន​ ​ ល ការអនុម័តល ​ ម្រូវខា ើ​ ក្ខខណ្ឌត ​ ង​ ​ រអភិរក្សបរិស្ថានឡើយ។ ការអនុវត្តប បរិស្ថាន ដូចជា ការការពារ និងកា ​ េះ បង្ហាញថា ពុមា ​ ច្ចុប្បន្នន លក្ខខណ្ឌរួម ឬ​ ំ​ ន​ ​ ្ឌ នុវត្តតឹងរ៉ឹង ជុំវិញ​ លក្ខណអ ការ​ សិក្សាពីបរិស្ថាន និងវ ​ិធានការ​ កាត់បន្ថយផ ​ ើយ។ ខណៈពេលដ ​ លប៉ះពាល់ឡ ​ ែលក្រមនេះ​ ​ រ​ គឺជាកា មួយ ក្នុងទ បោះជំហាន​ ​ ិសដៅ​ ត្រឹមត្រូវ ការ​ ពង្រឹងការអនុវត្តក ​ ទួលបាន​ ​ ្រមនេះឱ្យទ ជោគជ័យ តាមរយៈការសម្រប​ ​ ៉ាងជិតស្និទរ សម្រួលយ ​ នា នៅតែជាប ​វាងស្ថាប័ននា នៅ​ ​ ញ្ហាប្រឈម​ ឡើយ។​ 2>4 ការផ្តល់​ហិរញ្ញប្បទាន​ពុំ​មាន​និរន្តរភាព 78> ជាធម្មតា ការអភិវឌ្ឍ​ក្រុងទ ហិរញ្ញប្បទាន​ ​ ទួលបាន​ តាមបែបវិធីពីរយ៉ាង​ដូចត ​ ទៅ - ការ​ វិនិយោគ​ លស សាធារណៈ​ ើ​ េវា និង​ ​ ំអាតទឹកស្អុយ និងប ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តសំខាន់ៗ (ដូចជា ផ្លូវជាតិ រោងចក្រស ការវិនិយោគ​ ​ ណ្តាញលូ) ឬ​ ឯកជន​ ការ​ លើការអភិវឌ្ឍ និង​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ សម្រាប់ករណី​ កែលំអ​ ភ្នំពេញ ដោយសារតែ​ ទីក្រុង​ ​បស់​ ការរួមចំណែករ ​ ្ទៃក្នុងទៅ ចំណូលផ ​ ក​ ្នុងថ ​ វិកាក ​ ្រុងនៅ ​ មា កម្រិតទាប ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈ​ ​ ន​ ហិរញ្ញប្បទាន​ មួយផ្នែកធំ ទទួលបាន​ ​ ំនួយប ពីជ ​ រវិនិយោគ​ ​ រទេស និងកា ឯកជន។​ 79> សម្រាប់សេវាទីក្រុងម ជួសជុលថែទាផ ​ ួយចំនួន ដូចជា ការ​ ំ​ ្លូវ ជាដើម ការទទួលខ ​ ុសត្រូវល ​ កា ើ​ រ​ ់​ េវានេះ និងថ ផ្តលស ​ វិកា​ ្រា ​ សមប ់ កា ធ ើ្វ រងារនេះ នៅ​ ដាច់ទនា ំ ក់ទន ំ ងពីគនៅ ា្ន ឡើយ។ ផ្លវ ​ សត ូ ជាតិ​ ិ្ថ ​ កម ការ​ ្រោ ​ ខស ទទួល​ ុ តវ ូ្រ ​ របស់​ កស ួ សា ្រ ង ​ ធារណការ ដឹកជញ្ជូន ខណៈពេល​ និង​ សាលារាជធានីភ្នំពេញ​ ដែល​ ទទួល​ ខុសត្រូវ​ ផ្តល់ថវិកា​ ជួសជុលថែទាំ​ សម្រាប់​ ក្នុង​ បណ្តាញផ្លូវ​ ដែលប ក្រុង​ ​ ន​ ​ ន្តមា ការ​ កើនឡើងយ ​ ៉ាង​ ណែន​ ​ ប់។​ការ​ តាន់តា ផ្លាស់ប្តូររបបពន្ធអចលនទ្រព្យ កាលពីពេលថ្មីៗ​ ស្នើឱ្យមានការ​ ​ ្តលល នេះ នឹងផ ជាក ់​ ទ្ធភាពឱ្យសង្កាត់ ដែល​ ​ដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិទាបជាងគេ អាចរក្សាទុក ៣០% នៃច ​ ម្រិតរ ​ ំណូល​ រកបាន​ ដែល​ ​ ូលដ្ឋាន សម្រាប់វិនិយោគ​ ក្នុងម ើ​ ទិភាព​ លអា នៅ​ ថ្នាក់ឃុំ។ ខណៈពេលដ ​ ែលកា ធ្វើបែបនេះអា ​ រ​ បង្កើនភា ​ ច​ ​ ព​ តប​ ឆ្លើយ​ ​ ំពោះ​ របស់រដ្ឋបាលថ្នាក់មូលដ្ឋានច តម្រូវការ​ វិនិយោគ​ ខ្នាតតូច និងត ​ ម្រូវការ​ ​ ្រូវ​ ជួសជុលថែទាំ ចាំបាច់ត ការ​ មាន​ ឱ្យបាន​ បញ្ជាក់​ បន្ថែម​ កាន់តែច្បាស់លាស់​ ពីតួនាទី និង​ ការទទួលខុសត្រូវ ក្នុង​ ការ​ ហិរញ្ញប្ប-ទាន​ ផ្តល់​ តម្រូវការ​ ដល់​ ខ្នាតមធ្យម និងខ ​ វិនិយោគ​ ​ ្នាតធំ។​ 80> ឧបសគ្គធំមួយ នៃការធ្វើការសិក្សានេះ គឺកា ​ ំពកា ​ រទទួលបានទិន្នន័យអ ផ្តល់​ ី​ រ​ សម្រាបហ ហិរញ្ញប្បទាន​ ់​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និង​ ក្នុងទីក្រុង។ ព័ត៌មាននេះម សេវា​ ​ ិនអាចរកបានឡើយ ដែលអាច​ ធ្វើឱ្យគ ​ ម េ​ ិនអាច​ ធស ​ ៀបចំគោល​ ្វើ​ េចក្តីសម្រេចចិត្ត និងរ ផ្អែកតាម​ នយោបាយ​ ព័ត៌មានត្រឹមត្រូវបាន។​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 53  ទិភាព សម្រាបប ផ្នែកទី ៣៖ អា ​ ព​ ់​ ង្កើនភា ប្រកួតប​ ្រជែង បរិយាប័នរ និរន្តរភាព និង​ ្ន​ បស់ទីក្រុង 3>1 សេចក្តីផ្តើម 81> ខណៈពេលដ ​ ីក្រុងភ ​ ែលទ ​ ន្តរ ​ ្នំពេញប ​ីកចម្រើន ការវិនិយោគ​ លកា ើ​ ររៀបចំក្រុង និងកា ​ ្រុង ដោយ​ ​ រគ្រប់គ្រងក ការ​ មាន​ ផ្តល់​ ្ធ​ ្យបាន​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័នឱ គ្រប់គ្រាន់ មាន​ សារៈសំខាន់យ ​ ៉ាងខ ​ ្លាំង។ ផលវិបាក​ ៃ​ រ​ នកា មិនធ្វើការវិនិយោគបែបនេះ រួមមាន បន្ត​ ការ​ បញ្ហាក កើតមាន​ ​ កស្ទះចរាចរណ៍ ការ​ សាងសង់អគារ​ ដោយ​ គ្មាន​ មិនរៀបរយ និង​ សណ្តាប់ធ្នាប់ សំណង់​ ា បញ្ហ​ ​ ិងស បរិស្ថានន ជាដើម។ គេម ​ ុខភាព​ ​ ិនចាំបាច់ម ​ ើលទៅ​ ណា​ ឆ្ងាយឡើយ ដើម្បយ ​ ប ី​ ល់ពីភាពស្មុគស្មាញន ប្រឈម​ ៃ​ ញ្ហា​ ដែល​ កើតមា អាច​ ឡើងក ​ ន​ ​ ្នុងទ ​ ីក្រុង​ ដូចជា ក្នុងទ ​ ីក្រុងម ​ វិញ ទីក្រុងម ​ ៉ានីល ជាដើម។ ផ្ទុយទៅ ​ ឹង្ហបុរី ឬ​ ​ ួយចំនួន ដូចជា ទីក្រុងស ​ ំរអ សេអ៊ូល បង្ហាញពីគ អ ី ដ ូ​ ំព​ ​ ចធ្វើទៅបាន។​ ្វី​ ែលអា 82> អនាគត​របស់ទីក្រុងភ ក្លាយជាទីក្រុងប ​ ្នំពេញ ដើម្បី​ ដោយ​ ​ ្រកប​ ប្រកួតប្រជែង និរន្តរភាព និងប ភាព​ ​ រិយាប័ន្ន ពឹងអាស្រ័យ​ ​ រអនុវត្តអា លើកា គោលនយោបាយសំខាន់ៗជាច្រើន ដូចជា ការវិនិយោគ​ ​ ទិភាព​ លកា ើ​ រ​ កែលំអស ​ រ​ ​ ្ថាប័ននិងកា ​ ម្ពស់​ លើកក លហ អភិបាលកិច្ច ការវិនិយោគ​ ្ធ​ ្រកប​ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នប ដោយ​ និរន្តរភាព និងកា ​ រ​ ធានា​ ឱ្យមានការ​ ​ ់​ ភិក្រមដ ប្រើប្រាសអ ​ ែល​ លក្ខណៈបរិយាប័ន្ន ដើម្បធា មាន​ ថាប ី​ នា​ ​ ្រជាជន​ ដែលមា ​ ន​ ចំណូលទាប​ ​ ិនត្រូវបាន​ នឹងម ឡើយ។ អាទិភាពទាំង​ គេទុកចោល​ នេះ​ បង្ហាញ​ ត្រូវបាន​ ដោយ​ ​ រាង ៣.១ និង​ ក្នុងតា សង្ខេប​ យកមកពិភាក្សាខាងក្រោម ដែល​ លើក​ បញ្ហាពីឧទាហរណ៍​ មាន​ យក​ ពាក់ព័ន្ធ សម្រាប់​ មកធ្វើការ​ ពិចារណា​ ​ សម្រាប់ករណី​ ទីក្រុង​ នីមួយៗ មានការរៀប​ ភ្នំពេញ។ សម្រាប់ផ្នែក​ រាប់ពី​ លំដាប់លំដោយ​ អនុសាសន៍ជាក់លាក់ ទៅតាម​ ​ េលវេលា និងមា នៃអាទិភាព និងព ​ ្របខ័ណព ​ នការប៉ាន់ប្រមាណពីក ្ឌ​ េល​ ​ ំបាច់ សម្រាប់ការអនុវត្តផងដែរ។​ វេលា ដែលចា តារាង ៣.១៖ សង្ខេបអ សម្រាប់ទីក្រុងភ ​ នុសាសន៍ជាអាទិភាព​ ​ ្នំពេញ ផ្នែកគោលនយោបាយ អនុសាសន៍ រយៈពេល ទៅតាម​ (រៀបចំលំដាប់លំដោយ​ ​ ូចៗ) ផ្នែកត (ខ្លី មធ្យម វែង) ​ ើកក កែលំអស្ថាប័ន និងល ​ ម្ពស់​ ី​ ួនាទី ™™ បញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ពត ​ រទទួលខុស​ និងកា ខ្លី ្ច​ អភិបាលកិច៖ ត្រូវ​ រវាង​ ក្រសួងពា ​ ក់ព័ននា ​ លារាជធានីភ ្ធ​ នា និងសា ​ ្នំពេញ ធា នាយ៉ា ង ណាឱ្ យ មាន​ ដើ ម្ បី ​ ធ្វើ ស មាហរណកម្ម ​ កា រ​ កា រ​ ចផ រៀប​ ​ រផ្តល់សេវា​ ំ​ ែនការទីក្រុង និងកា ា​ ្រកប​ ជាមួយគ្នប ​ និរន្តរភាព។ ដោយ​ កា រ​ ™™ បញ្ជា ក់ ឱ្ យ បានច្ បា ស់ លា ស់ ពី ​ ទ ទួ ល ខុ ស ត្រូ វ របស់​ សាលារាជធានី ខណ្ឌ និងស ​ ង្កាត់ ពាក់ព័នជា ្ធ​ មួយន ​ ឹងកា ​ រ​ ខ្លី ើ មាហរណកម្ម និង​ ធ្វស ផល ការ​ ្ត ហ ​ ់ រ ្ ទាន​ ិ ញ្ញបប ផនែ ការ និង​ ់​ េវា ក៏ដូចជា​ ការផ្តលស ជួលឱ្យស្ថាប័នផ ការ​ ​ ្តល់សេវា ​ ្សេងផ ​ កា និងធ វិនិយោគ​ ្វើ​ រ​ មូលដ្ឋាន នៅ​ ់ រកសាងសមត្ថភាពទៅ​ ™™ ផ្តលកា ចាបា តាម​ ំ ច់​ ដល់ស ​ ប ា្ថ ន ថក ័ ​ ់ ា្ន ​ ខ្លី/មធ្យម ​ តិដ ក្រោមជា បច្ចេកទេស និងស ​ ូចជា សមត្ថភាព​ ​ ​ មត្ថភាព​ ​ ដើម អនុវត្តជា ™™ កែ លំ អ ​ ការសម្របសម្រួល​ ផ្ទៃ​ ក្នុង​ សាលារាជធានីភ្នំពេញ មធ្យម ការ​ និង​ ួ ជាមួយ​ សម្របសម្រល នង សប ឹ ​ ា្ថ ន ័ ​ ័ ក ពាក់ពន ុ្ន ​ ្ធ ង កងុ្រ ​ រ​ សម្រាប់ការនឹងកា ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងកា អភិវឌ្ឍហ ផ្តល់​ ​ រ​ សំខាន់ៗក សេវា​ ​ ីក្រុង ​ ្នុងទ 54 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ​ ្របខ័ណ្ឌច្បាប់ លិខិតប ™™ តម្រឹមក គតិយុត្តិ និងកា ​ ទដ្ឋាន​ ​ រ​ មធ្យម សម្រាបកា អនុវត្ត​ ​ ីក្រុង ឱ្យស្របជា ់​ រអភិវឌ្ឍទ ​ ឹងកា ​ មួយន ​ រ​ ​ ែនការទីក រៀបចំផ ​ ើលច ​ ្រុង (សូមម ​ ំណុចខាងក្រោម) ™™ ស្វែងយល់ពីអភិក្រមថ្មីៗ ​ ក​ និងយ ​ ក​ អភិក្រមទាំងនេះម មធ្យម/វែង ី​ ង្កើនច អនុវត្ត ដើម្បប ​ប ​ ំណូលព ផ្ទាល់ខ្លួន ី​ ្រភព​ ​ ររៀបចំ និងកា កែលំអកា ​ រអនុវត្ត​ ™™ បញ្ចល ូ ​ ទៅ​ ភាពធន់​ ុ្ន ​ កង ការ​ រៀបចំ​ ផន ទក ែ ការ​ ុ្រ ដើមប ី ង កា ី ត់​ ្​ ខ្លី ទីក្រុង​ ផែនការ​ ​ និភ័យនា បន្ថយហា ​ នា សមត្ថភាព​ ™™ កសាង​ រៀបចំ​ បច្ចេកទេស​ ប្រើប្រាស់ដី​ ផែនការ​ ធ្ល​ ល ី ំអិត ដោយ​ មានរៀបចំផែនការ​ វិនិយោគ និងអ ​ នុវត្ត​ មធ្យម ជាដំណាក់កាលៗ ​ ្រមដ ™™ ដាក់ឱ្យអនុវត្តច្បាប់ និងក ​ ំបាច់នា ​ ែលចា ី​ ង្ក​ ​ នា ដើម្បប លក្ខណៈងាយ​ ស្រួល​ ដល់​ ការអនុវត្ត​ ផែនការ​ ប្រើប្រាស់​ ដីធ្លី​ មធ្យម/វែង លើ​ លំអិតខាង​ លហ វិនិយោគ​ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ ើ ​ ™™ បង្កនការ​ វន ិ ិ យោគលើ​ វស ិ យ ័ ​ ហដ ា្ឋ ចនាសម្ពន េ រ ័ ​ជា ្ធ ​ ​ អាទិភាព​ មធ្យម/វែង ដោយ​ ប្រកប​ និរន្តរភាព ្ធ​ មនាគមន៍ទីក្រុង ប្រព័នល នានា ដូចជា ប្រព័នគ ូ​ំដោះទឹក​ ្ធ​ រ ្ធ​ ូទឹកស្អុយ និងប ភ្លៀង និងការពារទឹកជំនន់ ប្រព័នល ​ ្រព័ន្ធ​ ទក សំអាត​ ុ ការគ្របគ ឹ ស្អយ ់ ង ្រ ​ សណ ឹ លំនៅដ្ឋន ំ ល់រង ា ​ ែ ​ ដល ​ រ​ មានតម្លៃសមរម្យ និងកា កែលំអសហគមន៍ ួ ផ្តម ™™ ផ្តច ើ ​ អភិកម អនុវត្ត​ ែ អ ្រ កល ំ ​ សហគមន៍​ គប ់ ង ្រ ជ ជយ ុ្រ ​ ្រោ ខ្លី តាម​ នៅ​ ្រ​ ៃទីក្រុងភ តំបន់ជាយុទ្ធសាស្តន ​ ្នំពេញ មា ន​ ™™ ធានាឱ្ យ ​ ចូ ល រួ ម ​ កា រ​ ពី ​ អ្ន ក ​ ពា ក់ ​ ក្នុ ង ​ ព័ ន្ធ ​ ដា ក់​ កា រ​ ខ្លី ​ រ​ អាទិភាព និងកា ​ រវិនិយោគ​ រៀបចំកា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ រវាង​ ™™ វាយតម្លៃឱកាសបង្កើតភាពជាដៃគូ​ វិស័យសាធារណៈ ​ិស័យឯ និងវ ់​ ៀបចំ និងដ ​ កជន (PPPs) សម្រាបរ ​ ំណើរការ​ ខ្លី ទីក្រុង ដូចជា ការ​ សេវាក្នុង​ សំណល់រឹង ចោល/កែច្នៃ​ បាយធ្វើដំណើរសាធារណៈ ការ​ មធ្យោ​ ផ្គត់ផ្គត់ទឹក ។ល។ ប្រើប្រាសអ ធានាឱ្យមានការ​ ់​ ភិក្រម​ ™™ ធានាថា​ ការវិនិយោគ​ លហ ដោយ​ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ប្រកប​ ខ្លី បរិយាប័ន្ន អាច​ និរន្តរភាព​ ​ ផ្តលជា ់​ ប ​ ្រយោជន៍ដ ​ ្រជាពលរដ្ឋក ​ ល់ប ​ ្រីក្រ បង្កភាពងាយស្រួល​ ™™ ​ ការ​ ដល់​ ដំណើរ​ ធ្វើ​ របស់ប្រជាពលរដ្ឋ តាមរយៈ​ កា រផ្ត ល់ ​ ប្រ ព័ ន្ធ ​ គ មនាគមន៍ ទី ក្រុ ង ​ កា ន់ ​ តែ ​ ល្អ​ មធ្យម ើ​ ប្រសរ ដល់​ ជាងមុន​ តប ដល ំ ន់​ ែ ​ មាន​ ចណ ូ ទាប ដើមប ំ ល ផ ី ល ្​ ់ ្ត ​ ឱ្យប លទ្ធភាព​ ​ យស្រួលធ ​ ្រជាពលរដ្ឋងា ដល់ទ ​ ្វើដំណើរ​ ​ ីផ្សារ ​ ម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលកា ™™ ពង្រីកក ​ ូច​ ​ រងារ សហគ្រាសខ្នាតត ខ្លី កម្មវិធី​ បំផុត និង​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ ផ្សេងទៀត សម្រាប់​ ក្រីក្រ​ ទីក្រុង ក្នុង​ ™™ កល ែ អ ំ ​ របៀប​ កណំ ត់រក​ អក្ន ​ ទទួល​ ផល​ របស់កម្មវធ ិ ​ ដ ី ល មាន​ ែ ​ ខ្លី ស្រាប់ ី​ ច​ ដើម្បអា ក្តោបល ​ អ ើ​ ្នកដ តម្រូវការ​ ​ ែលមាន​ ច្រើន​ គេ តាមរយៈ​ ជាង​ ្ធ​ ត្តសញ្ញាណកម្មគ ប្រព័នអ ក្រីក្រ​ ​ ្រួសារ​ កម្ពស់​ ™™ លើក​ ចូលរួមរ ការ​ សហគមន៍ ​បស់​ តាមរយៈការ​ ខ្លី ើ ​ បង្កន ចល ការ​ របស់សហគមន៍ ក្នង ូ រួម​ ុ ​ដណ ំ រ ធស ើ ការ​ េ ក្ត​ ើ្វ ច ី ្ត​ ុំវិញ​ សម្រេចចិតជ ិ​ ង្កាត់ មូលនិធស ​ នាគារ​ ប្រភព៖ ក្រុមធ ​ ធ្យម (២-៥ ឆ្នាំ) រយៈពេលវ ពិភពលោក - រយៈពេលខ្លី (១៨ ខែ) រយៈពេលម ាំ​ ើងទៅ) ​ ែង (ចាប់ពី ៥ ឆ្នឡ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 55 3>2 កែលំអស្ថាប័ន និងល ​ ម្ពសអ ​ ើកក ់​ ភិបាលកិច្ច 83> ស្ថប ា ន ដល ័ ​ ិ ភា ែ មានប្រសទ ្រា កា ្ធ ព មានសារៈសំខាន់ សមប ់ រអភិវឌឍ ្ និង​ ការគប ់ ង ្រ គ ុ្រ ។ របាយការណ៍សព ្រ ទីកង ី រអភិវឌឍ ី្ត កា ្ បង្ហាញពីភា ពិភពលោក (WDR) ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៩/២០០០ បាន​ ស្ថាប័នដ ​ ពចាំបាច់​ ដែលត្រូវមាន​ ​ រងារ​ ​ ែលអាចបំពេញកា ដោយ​ ប្រកប​ ស្ថាប័នដ ប្រសិទ្ធភាព និង​ ​ ែលមា ​ នសមត្ថភាព ដើម្បីជួយឱ្យកា ​ រអភិវឌ្ឍអា ដើរលឿនទៅមុខបាន និងបា ​ ច​ ​ ន​ ​ ែលមាន​ បង្ហាញថា ប្រទេសដ រដ្ឋាភិបាល​ ប្រកប​ ដោយ​ ស្ថិរភាព ប្រព័ន្ធច្បាប់ដែលមានតម្លាភាព សិទកា ​ ​ ចលនទ្រព្យ​ ្ធិ​ ន់កាប់អ ជាប់លាប់ និងប បាន​ ្ធ​ ុត្តិធម៌រឹងមាំ គឺជាប ​ ្រព័នយ ​ ែលមា ​ ្រទេសដ ​ ន​ កំណើនខ្ពស់ ជាង​ ប្រទេសដ ​ មា ​ ែលព ស្ថាប័នប ុំ​ ន​ ​ ែបនេះ។ ស្តីពីការអភិវឌ្ឍពិភពលោកឆ្នាំ ២០០២ បាន​ របាយការណ៍​ ​ ទួលស្គាល់ថា ស្ថាប័ន​ បន្តទ ប្រសិទ្ធភាព គឺចាំបាច់ ដែលមាន​ ទីក្រុង​ ដើម្បីឱ្យ​ ទទួលបាន​ អាច​ ប្រយោជន៍​ ពី​ សេដ្ឋកិច្ចដែល​ ប្រមូល​ សកម្មភាព​ ផ្តុំ​ កាត់បន្ថយ​ ធំៗ និង​ កត្តាអវិជ្ជមាននានា កកស្ទះចរាចរណ៍ ជាដើម។​ ដូចជា ការ​ 84> បើទោះបីជារ​បាយការណ៍​នេះផ ​ កា ​ ្តោតល ើ​ ររៀបចំក្រុង និងកា ​ រផ្តលស ់​ េវា​ ​ ៏ដោយ ពាក្យថា​ ទីក្រុងជាមូលដ្ឋានក ស្ថាប័នរឹងមាំ ​ ភិបាលកិច្ចល្អនេះ ក៏អ និងអ ​ ំពោះ​ ​ នុវត្តច ​ ច្រើនផ ផ្នែកជា ​ ្សេងទៀត​ ផងដែរ ដែល​ មាន​ ី​ ីក្រុងនៅ សារៈសំខាន់ ដើម្បទ ​ ម្ពុជាអា ​ ក ​ ច​ ្ និង​ អភិវឌឍ ី ចម្រន រក ើ ​បន្តទៀត ដូចជា ការ​ បង្កត ើ ​ បង្កត ការងារ ការ​ ើ ​នវ ូ​ បរិយាកាស​ ធរ ប ្ច ក ុ កិច​ ្រ ប​ ដោយ​ តម្លភា អណោ ា ព និង​ ំ យ​ ការ​ ផល ក៏ដូចជា​ ​ ំណូល និងកា បង្កើនច ​ រ​ បែងចែកចំណូលប ​ ្រកប​ ដោយ​ ដំណើរការ​ សមធម៌។ បើទោះបីជា​ ​ ្រុង​ រៀបចំក មាន​ ភាពល្អប្រសើរជាងមុន (ដូចប ផ្នែក ៣.៣ ក៏ដោយ) ការ​ ​ ្នុង​ ​ ង្ហាញក ​ ្រូវមានអមជាមួយន កែលំអទាំងនេះ​ចាំបាច់ត ​ ្របខ័ណ្ឌ​ ​ ូវក ​ រអនុវត្តដ ច្បាប់ លិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងកា ​ នលក្ខណៈល្អប្រសើរ ទើបគ ​ ែលមា សម្រេចផែនការ​ ​ េអាច​ បាន។ លើស​ នានា​ េ ខណៈពេល​ ពីនះ ដល គន ែ ​ ំ ត ិ ផ្តច ើ ​ ួ ផ្តម ិ ជ្ឈការ និង​ វម វស ិ ហមជឈ ្ ការ​ បទ របស់​ េ ​ ្រ ស កម្ពជា ុ ​ មាន​ បន្ត​ ្ ទៅមុខទៀត ទីកង ការវិវឌឍ ុ្រ ​ ភ្នព ំ ញេ ​ អាច​ ពចា ិ រក​ ិ រណា​ រះ វធ ិ សា ី ស្តដ ្រ ល ែ ​ មាន​ ចប លក្ខណៈ​ ៃ្ន ឌ ្រ ត ិ ថ្មី ដើមប ្​ ប ី ង្កន ើ ​ ំ ល ចណ ូ ​ ពបី ភ ្រ ពផ្ទល ា ខ ួ្ល ​ ់ ន ួ្ល (ប្រអប់ ៣.១)។ របស់ខន ករណីសិក្សា - ប្រើប្រាស់ ICT ដើម្បប ប្រអប់ ៣.១៖  ​បស់រ ី​ ង្កើនចំណូលរ ថ្នាកក ​ដ្ឋបាល​ ់​ ្រោមជាតិ ក្នុង​ ​ ង់ហ្សានៀ ប្រទេសត ថក រដ្ឋបាល​ ម ់ ល ា្ន ​ ា ​ ូ ដ្ឋនជាច្រន ើ ​ ជួប​ កង ការលំបាក​ ការ​ ុ្ន ​ កៀងគរ​ ធនធាន ដើមប ្​ ប ី ព េ ​ ំ ញ ូ ការ​ តម្រវ សវា េ និង​ ហដ ា្ឋ ចនាសម្ពន េ រ ័ ​្ធ ​ ជា ​ ំណូលព មូលដ្ឋាន។ ស្រពេលជាមួយគ្នា ការប្រមូលច ​បី​ ្រជាជន និង​ សហគ្រាសដ ​ ែលច ​ េះតែបន្តក ការងារ​ ​ ើនចំនួន អាចជា​ មួយ​ ការ​ ដ៏ពិបាកផងដែរ។ ជា​ បញ្ហា​ ឆ្លើយតបចំពោះ​ នេះ ទីក្រុងច ​ ំនួន ៧ ក្នុងប ​ ្រទេសតង់ហ្សានៀ បាន​ ប្រយោជន៍ពប ទាញ​ ី​ ច្ចេកទេស​ ៌ ន​និង​ ព័តមា ្ប សារគមនាគមន៍ (ICT) ដើមប ើ ​ ី ង្កតបព ្រ ន ព ្ធ ត ័ ​ ័ មា ៌ នស្តព ី ​ី រ​ កា បម ូ ចំណល ្រ ល ូ ​ របស់​ រដ្ឋបាលថ្នក ា ​់ ល ម ា (LGRCIS) ូ ដ្ឋន ប្រព័នក ដែលជា​ ់​ ែលំអកា ្ធ​ ្តោបរួមមួយ សម្រាបក ប្រមូលច ​ រ​ ​ ំណូលនៅ ​ ​ មូលដ្ឋាន។ កន្លងមក ប្រព័នន ​ ន​ ្ធ​ េះបា ់​ ូវលទ្ធផល​ ផ្តលន ជាទី​ គាប់ចិត្ត។​ ​ ក់ឱ្យអ មុនពេលដា ​ ្រព័ន្ធ LGRCIS នេះ ទីក្រុងទា ​ នុវត្តប ​ ំងនេះព ​ ឹងផ្អែកល ​ កា ើ​ រ​ ​ យ​ វាយតម្លៃពន្ធដោ ​ រចុះអង្កេតដ ដៃ និងកា ​ ល់​ ់​ ទ្ធផល​ មូលដ្ឋាន ដែលជារឿយៗ ផ្តលល ​ ្រឹមត្រូវ និងនៅ មិនត ​ ​ មាន​ កម្រិត។ មាន​ ​ ្រូវបាន​ អ្នកដែលត្រូវបង់ពន្ធជាច្រើន មិនត បញ្ចូល​ ក្នុងកា ទៅ​ នេះឡ ​ រវាយតម្លៃ​ ​ ើយ ហើយ​ គេងាយ​ បន្លកា ំ​ រ​ ​ របង់ពន្ធ ដើម្បទ វាយតម្លៃ និងកា ប្រយោជន៍ផ ី​ ទួលបាន​ ​ ្ទាល់ខ្លួន។ ចំណូល​ ​ នកម្រិតតិចតួច ហើយ​ ពន្ធមា ​ ្រូវ​ ទីក្រុងត ជាប់ក ​ ្នុងវ ​ដ្តដ ​ ៏អាក្រក់ ហើយ​ មានថវិកាគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បផ មិនអាច​ ់​ ិរញ្ញប្បទាន​ ី​ ្តលហ ដល់​ អភិវឌ្ឍន៍របស់ខ្លួនបាន ហើយ​ ផែនការ​ បង្កើត​ ជាលទ្ធផល មិនអាច​ ដែលមានលក្ខណៈអំណោយផល សម្រាប់​ បរិយាកាស​ ​ ំណើន ដែលចាំបាច់ សម្រាបផ សហគ្រាស ការវិនិយោគ និងក ់​ វិកាដ ់​ ្តលថ ​ កម្មភាព​ ​ ល់ស ​បស់ខ្លួនបាន។ អភិវឌ្ឍន៍រ បាន​ រដ្ឋាភិបាល​ ​ ក់ចេញម ចាប់ផ្តើមដា ​ ូលដ្ឋាន សម្រាប់ប្រព័ន្ធ LGRCIS នេះ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៣។ ប្រព័ន្ធ LGRCIS គឺជា​ ័ ្ធ និង​ ប្រពន មល ា ​ ូ ដ្ឋនទន ិ ន ្ន យ ដល ័ ​ ់ ង ែ មានលក្ខណៈគ្របជ ុ្រ ជយ ្រោ ដោយ​ បប ្រា ​ ើ្រ ស ់ ច្ចក ប េ វិទយា ្ ​ បព ័ ព ្រ ន ័ មា ្ធ ត ិ ស្ត្រ (GIS)។ ៌ នភូមសា ​ េះ ប្រព័នន បច្ចុប្បន្នន ​ ្តលល ្ធ​ េះផ ់​ ទ្ធភាពឱ្យ​ គេអាច​ កំណត់អ ​ ្នកជាប់ពន្ធ អ្នកម ​ ត្តសញ្ញាណអ ​ ិនបង់ពន្ធ អាចប្រើប្រាស់សម្រាប់ចេញ​ ​ ម្របសម្រួលកា វិក្កយបត្រ និងស ទូទាត់តា ​ រ​ ​ ម​ ប្រព័នអ ្ធ​ េឡិចត្រូនិច តាមរយៈច្រកតែមួយ។ ប្រព័នន ្ធ​ េះអា ​ រ ​ ចឱ្យគ ​បាយ​ េ​ ៀបចំរ ​ កា ការណ៍ និងធ តាម​ ្វើ​ រវិភាគ​ ទីតាំងភូមិសាស្ត្រ អ្នកប ​ ង់ពន្ធ ឬប្រភេទចំណូល ហើយ​ ប្រព័នន ្ធ​ េះងា ​ ច ​ យឱ្យគ ​ ​ េ​ ូលទៅប្រើប្រាស់​ ប្រព័ន្ធអនឡាញ​ ​ តាម​ ផងដែរ។ គេក៏អាច​ ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ LGRCIS សម្រាបផ ់​ ្តលព ដល់កា ់​ ័ត៌មាន​ ​ រងាររៀបចំក្រុង ការងារ​ និងជ ប្រតិបត្តិការ​ ​ ៀបចំផែនការស្តារចំណាយ​ ​ ួសជុលថែទាំ និងរ ផងដែរ។​ 56 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា កែលំអរ ប្រព័ន្ធ LGRCIS បាន​ ប្រមូលពន្ធ និងធ ​បៀប​ ​ ្រព័ន្ធប្រមូលពន្ធកា ​ ្វើឱ្យប ​ ន់តែមានតម្លាភាព គណនេយ្យភាព និង​ ​ រ​ ផ្តោតកា ​ អ យកចិត្តទុកដាក់ល ើ​ តិថិជន។ ក្រោយ​ អនុវត្តប ​ ្រព័នន មួយឆ្នាំ ទីក្រុងច ្ធ​ េះបាន​ ​ ំនួន ៧ របស់ប្រទេសតង់ហ្សានៀ បាន​ ចំណូល​ ទទួល​ កើន​ ច្រើនជាងមុន ជាមធ្យម ៣០%។ ការ​ អាចជួយបំពេញ​ ចំណូលបែបនេះ​ ដែលបានពី​ ការខ្វះធនធាន​ ​ នៅថ រដ្ឋាភិបាល​ ​ ្នាក់ជាតិ និងបា ​ ន​ យក​ ទៅ​ ​ ភិវឌ្ឍន៍នៅ ប្រើប្រាស់សម្រាប់គម្រោងអ ​ ូលដ្ឋាន។ បច្ចុប្បន្ន ប្រព័ន្ធ LGRCIS ត្រូវ​ ​ ម ពង្រីកអ បាន​ ​ ូទាំងប្រទេស សម្រាបប ​ នុវត្តទ របស់ធនាគារពិភពលោកផង និងរ ់​ ្រតិបត្តិការ​ ផង។ ​បស់រដ្ឋាភិបាល​ 85> ការ​បង្កើនភា ​ ួនាទី និងកា ​ ពច្បាស់លាស់ជុំវិញត ​ រទទួលខុសត្រូវ ក៏ដូចជា​ ការ​ កែលំអកា ​ រសម្របស ​វាង​ ​ ម្រួលរ ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ​ លារាជធានីភ្នំពេញ គឺជាវ និងសា ី​ នាឱ្យកា ​ិធានការ ដែលចាំបាច់ ដើម្បធា ​ រ​ រៀបចំក ​ ្រុង និងកា ផ្តល់សេវា​ មាន​ ​ រ​ គ្រប់​ លក្ខណៈ​ ជ្រុងជ្រោយ និងមា ​ ន​ និរន្តរភាព។ លើសពីនេះ ប្រសិនបើព ​ ្រំប្រទល់ទីក្រុងភ្នំពេញនៅ ​ីកធំ (ផ្នែក ១.១.២ បង្ហាញពី​ ​ តែបន្តរ កើនឡើងផ ការ​ ្ទៃ​ ្រឡាទ ​ ក ​ ីក្រុងច ​ ន្លោះពីឆ ​ ្នាំ ១៩៩០ ដល់ ២០១៥) នោះ​ បន្ថែមមួយទៀត គឺភា បញ្ហាប្រឈម​ ៃ​ រ​ ​ ពចាំបាច់នកា តុល្យភាព​ ធ្វើឱ្យមាន​ ការ​ រវាង​ ផ្តល់សេវាមូលដ្ឋានដ ​ ែលមានគុណភាពពស់ និងកា ​ ររៀបចំសម្របសម្រួលផ នៅ​ ​ ែនការ​ កម្រិត​ ​បាយការណ៍នេះ​ ទីក្រុង។ បើទោះបីជារ រកឃើញថា​ ពុំបាន​ ការ​ អភិវឌ្ឍទីក្រុងដ ​ ែលមាន​ ​ ប លក្ខណៈបែកខ្ញែកពីគ្នា ថាជា ​ ញ្ហា​ ដល ប្រឈម​ កត ែ ​ ុ ប ើ មានបច្ចប្ ន្ន សមប ្រា ទ ី ង ់ ក ំ ញ ុ្រ ភ្នពេ ក៏ដោយ ការ​ បន្ត​ កង សាងសង់អគារ​ កង ុ្ន ​ ុ្រ ​ ដោយ​ គន ា ធ ា្ម សណ្តប ា្ន ់ និង​ ់ ប កាត់ស ការ​ ​ ីខេតជ ​ ្រុកព មក​ ្ត​ ិតខាង​ ដាក់ប ​ ញ្ចូលក ​ ្នុងព ​ ប ឱ្យមា ្រំ​ ្រទល់របស់ទីក្រុង ទាមទារ​ ការ​ ​ ន​ ​ចនាសម្ព័នអ បង្កើតរ ្ធ​ ភិបាលកិច្ច​ ុ្រ នាពេលអនាគត។ ប្រអប់ ៣.២ បង្ហញ ទីកង ឧទាហរណ៍ន​ ា ពី​ ៃ ជ្ញធ អា ា ររៀបចំកង ុ្រ ក្នង ុ ទីកង មយ ុ្រ ធំៗ​ ួ ​ ួ ចំនន ិ ពលោក។​ របស់ពភ ​ ង្ហាញពីអា ប្រអប់ ៣.២៖ ឧទាហរណ៍ប ​ ជ្ញាធររៀបចំក្រុង​របស់ទីក្រុងធំៗ តាម​ នៅ​ ទក ុ្រ ​ ី ង មយួ ចំនន ួ មានការ​ បង្កត ើ ស ា្ថ ន ​ ប ​ យ​ ័ ដោ ឡកែ សមប ្រា គ ្រ គ ់ ប ្រ ​ ់ ង ការងារ​ រៀបចំ​ កង អភិវឌឍ ុ្រ និង​ ុ្រ ។ ស្ថប ្ ន៍កង ា ន័ ​ ​ ្តោតកា មួយចំនួនផ យកចិត្តទុកដាក់លកា ​ រ​ ​ ្លងប ើ​ ររៀបចំប ់​ ្រើប្រាស់ដីធ្លី និងប ​ ្លងគោ ់​ ល ខណៈពេលដ ​ ្ថាប័នផ ​ ែលស មាន​ ​ ្សេងទៀត​ ការ​ ​ លក្ខណៈទូលំទូលាយ។ ឧទាហរណ៍​ ទទួលខុសត្រូវជា ក្រោមប ខាង​ ​ ំរផ ​ ង្ហាញពីគ ូ​ ្សេងៗគ្នា៖ ​ ិចស៊ីកូ ប្រទេសមិចស៊ីកូ៖ គណៈកម្មាធិការប្រតិបត្តិសម្របសម្រួលទីក្រុង គឺជាស ™™ ទីក្រុងម ភ្ជាប់ពរ ​ ្ពាន​ នៅថ ី​ដ្ឋាភិបាល​ ​ ្នាក់រដ្ឋ រដ្ឋាភិបាល​ ទៅ​ ​ ស នៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន និងជា​ ្ថាប័នដ ​ ែលទទួលប ​ ន្ទុក “រៀបចំផែនការ និងអ ​ កម្មភាពនានា ក្នុងក ​ នុវត្តស ​ ្របខ័ណ្ឌ​ តំបន់នា សហព័ន្ធ រដ្ឋ ទីក្រុង នៅតាម​ ​ ្ថិតក ​ នា ដែលស ​ ្រោមចំណុះទ ​ ីក្រុងម ​ ិចស៊ីកូ។ គណៈកម្មាថិការ​ នេះផ ​ រ​ ​ ្តោតកា ចិត្ត​ យក​ ​ ល ទុកដាក់ល ើ​ ំនៅដ្ឋាន ការការពារ​ បរិស្ថាន ការអភិរក្ស និងកា ​ រស្តារឡើងវិញន ​ ូវត ធម្មជាតិ ប្រព័នដ ​ ុល្យភាព​ ្ធ​ ឹកជញ្ជូន ប្រព័ន្ធ​ ្ធ​ំដោះទឹកភ្លៀង ការ​ ទឹកផឹក ប្រព័នរ ​ ល​ ប្រមូល សំអាត និងចោ ​ឹង និងស សំណល់រ ​ ន្តិសុខសាធារណៈ”។ ផែនការ​ ™™ ទីក្រុងញូយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិច៖ សមាគម​ ​ ្រុមគោ តំបន់ (RPA) គឺជាក ​ ស៊ូមតិ​ ​ លនយោបាយ ស្រាវជ្រាវ និងត ​ ្តល់សេវាដ ឯករាជ្យមួយ ដែលផ ​ ីក្រុងញ ​ ល់ទ ​ ូយ៉ក ទីញូជើស៊ី និងទ ​ ីក្រុងខ ​ ណិចធីឃិត។ បើទោះបីជាស ​ ិនម ​ មាគមនេះម ​ ែនជា​ ​ដ្ឋាភិបាល​ ស្ថាប័នរ ​ េះប ក៏ដោយ ស្ថាប័នន ​ ំពេញម ​ ុខងារ​ រៀបចំក្រុងភា ​ គច្រើន និងបា ទទួលថ ​ ន​ ​ នធីចំនួន ​ វិកាមួយផ្នែកពីខោ តំបន់ន ៣១ ក្នុង​ ​ េះ។ RPA បាន​ រៀបចំប្លង់ទីក្រុងគ ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយរ ​យៈពេលវែង​ ់​ ្នុងព ដំបូងគេបង្អសក ​ ិភពលោក កាលពីឆ្នាំ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក បាន​ ១៩២៩ ហើយ​ តំបន់ទីពីរ និង​ រៀបចំផែនការ​ បញ្ហាប្រឈមថ្មីៗ ទីបី​ ជាការឆ្លើយតបចំពោះ​ ្ធ​ ឹងក ពាក់ព័នន ​ េដ្ឋកិច្ច ការ​ ​ ំណើនស ា​ រិស្ថាន និងបញ្ហាសង្គម។​ ផ្លាស់ទី ក៏ដូចជា បញ្ហប ​ ៊ីខាហ្គោ (CMAP) គឺជាស្ថាប័នទ ™™ ស៊ីខាហ្គោ សហរដ្ឋអាមេរិច៖ ទីភ្នាក់ងាររៀបចំក្រុងស ​ ុសត ​ ទួលខ វិនិយោគ​ ​ ្រូវរៀបចំផែនការ​ ​ កជន ក្នុងខោ សាធារណៈ និងឯ ក៏បាន​ ​ នធីចំនួន ៧ ហើយ​ រៀបចំប ​ ្លងប ់​ ្រើប្រាស់ដីធរ ្លី​ួមប ​ ជា ​ ញ្ចូលគ ​ ឹងប្លង់គមនាគមន៍​ ្នា​ មួយន ត ់ ំបន់នេះផ សម្រាប​ ​ ងដែរ។ CMAP ចាប់ប ​ ដិសន្ធិពីការ​ ច្របាច់បញ្ចូលគ្នន ា​ ូវប នៃទីភ្នាក់ងារ​ ​ ្រតិបត្តិការ​ ​ រដឹកជញ្ជូន​ សិក្សាពីកា ​ ំបន់ស ក្នុងត ​ ៊ីខាហ្គោ (CATS) និងគ ​ ណៈកម្មការ​ រៀបចំផែនការ​ អ៊ីលីណយ​ ​ ន​ ភាគឥសាន (NIPC) និងបា រៀបចំផែនការ​ ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយយ៉ាងរៀងរាល់ ៥ ឆ្នម ថ្នាក់តំបន់គ ​ ញ្ចូលកា ាំ​ ្តង ដែលប ​ រ​ ប្រើប្រាសដ ់​ ីធ្លី និងកា ដឹកជញ្ជូនជា ​ រ​ ​ មួយគ្នា។​អាទិភាព​ សាធារណៈ​ វិនិយោគ​ លហ ្ធ​ មនាគមន៍ និងហ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នគ ្ធ​ ្សេងទៀត ត្រូវបាន​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នផ លើកស្នើឡើង ផ្អែកទៅ​ ផែនការ​ តាម​ នេះ។ ផែនការ និងកា ​ រព្យាកររបស់ CMAP គឺជាម ​ ូលដ្ឋាន សម្រាបរា ់​ ល់សកម្មភាព​ ​ ំងអស់ក រៀបចំក្រុងទា ​ ្នុង​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 57 ស្របពេលជាមួយគ្នា អង្គភាព​ តំបន់នេះ ហើយ​ នៅ​ រដ្ឋាភិបាល​ ថ្នាកម ់​ ូលដ្ឋាន បន្តទ ​ ទួលខ ​ ្វើការសម្រេចចិតអ ​ ុសត្រូវធ ី​ រ​ ្ត​ ំពកា ​ រ​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី និងកា បែងចែកតំបន់។​ ​ ទាហរណ៍ទា មេរៀនសំខាន់ៗដែលត្រូវរៀនចេញពីឧ ​ ំងនេះ រួមមាន​ភាពចាំបាច់ ដើម្បី៖ ​ ន្តការ​ ™™ បង្កើតយ ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង​ ឱ្យបានច្បាស់លាស់ ដើម្បី​ ការ​ សិក្សាប ​ ច្ចេកទេស ជាមួយន ​ ឹងកា វិនិយោគ​ ​ រ​ លហើ​ េដ្ឋារចនា​ សា ្ធ ធារណៈ និងកា សម្ព័ន​ ឯកជន ​ រវិនិយោគ​ ី​ មត្ថភាពបច្ចេកទេសស ™™ កំណត់ពស ់​ ុគ្គលិកប ​ ម្រាបប ​ ្នកគ ​ ច្ចេកទេស និងអ ​ ្រប់គ្រង ™™ រៀបចំកម្មវិធីការងាររយៈពេលវែង ដែលជា​ ™™ បញ្ចូសមាសភាព​ រដ្ឋបាលមូលដ្ឋានទាំងអស់ក តំណាង​ ​ ្នុងទីក្រុង ទៅ​ ក្នុងអ ​ ង្គភាព​ ​ ន​ ដែលមា ្ច​ ៀបចំ សមត្ថកិចរ របស់រដ្ឋាភិបាល ផែនការ​ ​ កា ប្រភព៖ ការពិនិត្យឡើងវិញល ​ រពង្រីកទីក្រុងនៅ ើ​ រអភិវឌ្ឍ និងកា ​ ​ ធនាគារ​ ប្រទេសហ្វ៊ីលីពីន នឹងចេញផ្សាយឆាប់ៗនេះ ដោយ​ ពិភពលោក 3>3 កែលំអកា ការអនុវត្ត​ ​ រងាររៀបចំក្រុង និង​ 86> ដើម្បីសម្រេចច ​ ្នុងប ​ ក្ខុវិស័យក ​ ្លង់គោលរាជធានីភ្នំពេញ ២០៣៥ ដែលច ​ ង់ឱ្យទីក្រុងនេះក ​ ្លាយជា​ រាជធានីប ដោយ​ ​ ្រកប​ ភាព​ ​ ្រជែង និរន្តរភាព និងប ប្រកួតប ពង្រឹងដំណើរការ​ ​ រិយាប័ន្ន ចាំបាច់ត្រូវមានការ​ ​ រ​ រៀបចំក្រុង លិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងកា ​ កា ្ត រងារ​ អនុវត​ កងុ្ន ទីកង ុ្រ នេះ​ បន្ថម ែ ទៀត។ បស ិ បើពមា ្រ ន ំុ ន​ ​ ផនែ ការ​ បប ្រា ដ ើ្រ ស ី ​ ់ ធ ី្ល អ ល ំ ត ិ ទេ ទីកង ុ្រ នេះ​ នង បន្ត​ ឹ ​ ្​ អភិវឌឍដោយ​ ​ ្មានសណ្តាបធ គ្មានការសម្របសម្រួល​ និងគ ​ ម ់​ ្នាប់ជាមិនខាន ដែលនា ​ កលើហ ំ​ កនូវសម្ពាធម កើនឡើង​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការ​ ​ គារ​ នូវអ ​ ងសង់គ ដែលសា ្នា​ ណ្តាប់ធ្នាប់និងកា ​ ស ​ រ​ កកស្ទះចរាចរណ៍ និងធ ​ ្វើឱ្យទ ​ ន់តងា ​ ីក្រុងនេះកា ដោយសារ​ ែ​ យរងគ្រោះ​ ការ​ ​ កាសធាតុ​និងម ប្រែប្រួលអា មិនអ ​ ិនបរិយាកាស​ សម្រាប់ការរស់នៅ។​ ​ ំណោយផល​ 87> ជាអាទិភាពទីមួយ ចាំបាច់ត្រូវមានការកសាងសមត្ថភាព​បច្ចេកទេសរ ស្តីពីការ​ ​ ៀបចំផែនការ​ ប្រាស់ដីធ្លីលំអិត ក៏ដូចជា​ ប្រើ​ ​ នុវត្តន ដាក់ឱ្យអ ​ ូវក ​ ្រមច្បាប់ដ ​ ែលចាំបាច់ សម្រាបស ់​ ម្របសម្រួលកា ក្នុងពេលជាមួយគ្នា​ ផ្តល់ព័ត៌មាន​ ​ រអនុវត្ត ហើយ​ គ្រប់​ ​ េអាច​ គ្រាន់ ដើម្បីឱ្យគ ​ ំណាក់កាលនានា​ ព្យាករដឹងពីដ នកា ៃ​ រអនុវត្តផ ​ ែនការ​ កែលំអដ នេះ សម្រាប់ទីក្រុងភ្នំពេញ។ ការ​ ​ ំណើរ​ ​ រងាររយៈពេលវែង ប៉ុនជា ការរៀបចំផែនការ គឺជាកា ​ រងារ​ ្តែ​ កា ដែលអា ​ ច​ រៀបចំទីក្រុងនេះឱ ​ ន់តមា ​ ្យកា និរន្តរភាព មានភាព​ ែ​ ន​ ​ ន់តមា បៃតង និងកា ផាសុកភាព សម្រាបកា ែ​ ន​ ់​ ររស់នៅ។ ជាមួយន ​ ឹងដ ​ ំណើរការ​ រៀបចំក្រុងដ ​ ្តោបរួម ផ្អែកតា ​ ែលក ភស្តុតាង​ ​ ម​ ​ ្នំពេញ​ ជាក់ស្តែង ទីក្រុងភ ទទួលបាន​ នឹងអាច​ ប្រយោជន៍សេដ្ឋកិចជា ្ច​ អ ​ តិបរមាពីការអភិវឌ្ឍ និង​ ក្រុង និងអា ការពង្រីក​ ​ ច​ ​ ម្ពស់គុណភាពនៃជីវិតស លើកក ​ ម្រាបប ់​ ្រជាជន​ ដែលច ​ េះតែមាន​ ​ ើនឡើងក ចំនួនក ​ ្នុងទីក្រុងនេះ។​ 88> អាទិភាពមួយចំនួន ក្នុងច អាទិភាពនានា ដែលត ​ ំណោម​ ​ ្រូវ​ យកមកពិចារណា​ នៅពេលរ ​ ៀបចំផ ី​ រ​ ​ ែនការស្តីពកា ់​ ីធ្លី​ ប្រើប្រាសដ ​ រធានា​ លំអិត គឺកា ការរៀបចំផែនការភូមិសាស្ត្រ ការ​ យ៉ាងណាឱ្យ​ ់​ ីធ្លី ការអភិវឌ្ឍហ ប្រើប្រាសដ ​ រផ្តល់​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងកា ​ ំណើនច សេវា អាចតាមទាន់ក ​ ្រជាជន និងមា ​ ំនួនប ផ្តលល ​ នការ​ អភិវឌ្ឍប្រមូលផ្តុំតាមកន្លែង ដើម្បី​ ់​ ើកទឹកចិត្តឱ្យមានការ​ មិនឱ្យកា បញ្ចៀស​ ​ ្រុងធ ​ រអភិវឌ្ឍក ​ ្លាក់ចូលទៅ ​ ​ ​ ន្លងដែលគ ក្នុងគ ​ ្រសិទ្ធភាព។ លើសពីនេះ ក៏ចាំបាច់ត្រូវមាន​ ​ ្មានប ទិន្នន័យល្អៗ​ ់​ មូលដ្ឋាននៃដ ប្រើប្រាសជា រៀបចំផែនការ​ ​ ំណើរការ​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ ចាំបាច់ត ផងដែរ។ ការអភិវឌ្ឍហ តែសម្របសម្រួល​ ​ ្រូវ​ ​ ឹងកា ជាមួយន ប្រើប្រាស់ដីធ្លីលំអិត និងយ ​ ររៀបចំផែនការ​ ​ កមក​ បញ្ចូលក ​ ្នុងយ ្រ​ួមសម្រាប់ទីក្រុង ដែលអាច​ ​ ុទ្ធសាស្តរ ឆ្លើយ​ ​ ទៅ​ តប​ ​ ម្រូវការ​ នឹងត ​ ្រុមអ របស់ក ​ ្នកប ​ ្រើប្រាសផ ់​ ្សេងៗគ្នា និងអា រំពឹងដឹងព ​ ច​ ​ត រយៈពេលវែង។ ការវិនិយោគ​ ី​ ម្រូវការ​ ើ​ រ​ លកា ់​ ំនាក់ទំនង​ ភ្ជាបទ ​ ិងត រវាងតំបន់មួយន ​ ៀត​ ​ ំបន់ទ ក្នុងទ ​ ីក្រុង អាច​ កាត់បន្ថយច ​ ំងាយ​ ​ ដ ផ្លូវធ របស់ប ្វើ​ ំណើរ​ ​ ច​ ​ ្រជាពលរដ្ឋ និងអា ថ្មីៗ ផ្តល់ឱកាស​ ់​ រ​ សម្រាបកា សាងសង់លំនៅដ្ឋានដ ​ ែលមានតម្លស ៃ​ មរម្យ។ ់​ ីធប ការប្រើប្រាសដ ដោយ​ ្លី​ ្រកប​ ប្រសិទ្ធភាព រយៈការអភិវឌ្ឍ​ តាម​ ​ ែលមា អចលនទ្រព្យដ គ្របស ​ ន​ ទាំងអស់នៅជិត (tansit-oriented development (TOD)) ់​ េវា​ ​ រ​ គឺជាកា ​ ្រកប​ បំពេញបន្ថែមប ដោយ​ គុណតម្លៃខ្ពសច ់​ ំពោះ​ តាម​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង នៅ​ ប្រទេសផ្សេងទៀតជាច្រើន។​ 58 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 89> ដើម្បីដោះស្រាយប ក្នុងទ ​ ញ្ហាប្រឈម​ ​ ីក្រុងភ ​ ្នំពេញឱ ​ ្យបាន​ គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ធស ចាំបាច់ត្រូវមានការ​ ​ ែនការ​ ្វើ​ មាហរណកម្មផ ​ ិងតា តាមវិស័យន ប្រធានបទដែលមានស្រាប់ (ដែលមានឆ្នគោ ​ ម​ ​ ក្ខុវិស័យ/គោលដៅ​ ាំ​ លដៅ និងច ក្នុង​ ផ្សេងៗគ្នា) ទៅ​ ​ ទីក្រុងគ ផែនការ​ ​ ៀបចំឡើងផ ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយ​ ដែលរ ភស្តុតាង ​ ្អែកតាម​ ដោយ​ មាន​ ​ បញ្ចូលផ ស្តីពកា ​ ែនការ​ ប្រើប្រាសដ ី​ រ​ ់​ ីធ្លី​ លំអិត និងផ ​ ែនការ​ វិនិយោគ​ និងអ ​ នុវត្តតា ដំណាក់កាល ដូចប ​ ម​ ​ ្នុងរូបភាព ២.១។ ប្លង់គោល​ ​ ង្ហាញក ​ ែលមា រួមដ ​ ន​ មិនម លក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ​ ​ ឯ ​ ែនជា​ កសារផែនការ​ ដែលរ ​ ៀបចំតែមួយដង​ ្តែ​ ឧ ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុនជា ​ បករណ៍មួយ សម្រាប់​ ​ ររៀបចំផ ជួយឱ្យកា ​ ែនការ​ ការ​ សម្របស ​ ម្រួល និងកា ​ រអនុវត្តកា ែ​ ្អប្រសើរជាងមុន។ តាមរយៈការ​ ​ ន់តល កំណត់ឱ្យបាន​ លាស់ព ច្បាស់​ ​ ីវិធាន​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី អាទិភាពនៃការវិនិយោគ និងវ ​ិធានការ​ ការពារផលប៉ះពាល់ ដំណើរការ​ ៃ​ រ​ នកា រៀបចំ​ អាច​ ផែនការ​ ​ ម្លាភាព ភាពអាចព្យាករបាន និងគ បង្កើនត ​ ណនេយ្យភាព​ របស់ស ​ ្ថាប័នសា ស្ថាប័នឯ ​ ធារណៈ និង​ ​ កជន ដែល​ ​ ្នុងកា ចូលរួមក ​ ច​ ​ រអភិវឌ្ឍទីក្រុង។ ប្លង់គោលនេះអា បំពេញនាទីជាវ ​ េទិកា​ សម្រាបឱ ់​ ្យអ ​ ្នកពា ្ធ​ នា​ ​ ក់ព័ននា ចូលរួមព អាច​ ​ ិគ្រោះ​ ​ ច​ យោបល់ និងអា កំណត់ពត ី​ ម្រូវការ​ កសាងសមត្ថភាព និងឆ ​ ្លើយតប​ តម្រូវការទាំងនោះ ជាពិសេស នៅ​ ចំពោះ​ កម្រិតខណ្ឌ ់ ការផ្សព្វផ្សាយ​ និងសង្កាត។ ប្លង់គោលនេះឱ ​ ្យបាន​ ទូលំទូលាយ​ ដល់ក ្ធ​ ​ ​ ្រសួងពាក់ព័ននៅ ថ្នាក់ជាតិ រដ្ឋបាលមូលដ្ឋាន វិស័យ​ ​ ង្គមស៊ីវិល ដែលក ឯកជន និងស ​ ្វើការងារ​ ​ ំពុងធ ពាក់ព័នន ្ធ​ ឹងកា ​ ររៀបចំក្រុង និងកា ​ ីក្រុងភ្នំពេញ នឹងធ ​ រអភិវឌ្ឍទ ​ រ​ ​ ្វើឱ្យកា ​ ន់តមា អនុវត្តកា ភាពច្បាស់លាស់។ ចុងក្រោយ ចំណុចសំខាន់ដែលត្រូវដឹងផងដែរនោះគឺ ប្លង់គោល និងស ែ​ ន​ ​ មាសភាគ​ ក្នុងប តូចៗ​ ​ ្លង់គោលនេះ (ដូចជា ផែនការ​ ស្តីពកា ី​ រ​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លីលំអិត និងផ វិនិយោគ​ ជាដើម) គឺជាឯ ​ ែនការ​ ​ កសាររស់ ែ ​ ដល នង វវ ឹ បន្ត​ិ ឌឍ ្ ដល ែ ​ តវ មាន​ ូ្រ ​ អម​ ដោយ​ គោលនយោបាយ ដែល​ ចាបា តវ ំ ច់​ ពន ូ្រ ​ ិ ត ិ យ ្ ឡើងវិញ​តាម​ ពល ឆយ េ កំណត់ និង​ ើ្ល តប​ តម្រូវការ​ ចំពោះ​ ​ ីផ្សារ ហើយ​ ក្នុងទ ​ េលជាមួយគ្នា ធានាឱ្យមានការ​ ក្នុងព ​ លបំណងអភិវឌ្ឍន៍រយៈពេលវែង និង​ បំពេញគោ ​ិធានការ​ ការអនុវត្តវ ការពារផលប៉ះពាល់នានា។​ រូបភាព ៣.១៖ អភិក្រមរ ​ ែលមានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ​ ៀបចំក្រុងដ ក្របខ័ណ្ឌយុទ្ធសាស្ត្រជាតិអភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុង ​ ពង្រាង ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥​(ក្រសួងរៀបចំដែនដី) ប្លង់គោលរួមគ្រប់ជ្រុងជ្រោយសម្រាប់ ​ ្នំពេញ​ ទីក្រុងភ (ដោយមានបញ្ចូលផែនការប្រើប្រាស់ដីធ្លី ប្លង់គោលស្តីពីការប្រើប្រាស់ដីធ្លីរាជធានីភ្នំពេញ ​ ែនការជាដំណាក់កាលៗ លំអិត ការអនុវត្តផ ២០៣៥ អនុក្រឹត្យលេខ ១៨១ អនុម័ត ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥ និងការពង្រឹងការអនុវត្ត) (សាលារាជធានីភ្នំពេញ ការិយាល័យកិច្ចការ​ ក្រុងរបស់បារាំង) ប្លង់គោលប្រព័ន្ធគមនាគមន៍​ ប្លង់គោលសម្រាប់គម្រោងកែលំអ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រទីក្រុងបៃតង​ គ្រប់ជ្រុងជ្រោយសម្រាប់ ទីក្រុង​ ​ំដោះទឹកភ្លៀង និងលូទឹកស្អុយ លូរ ា ទ សម្រប ឹ ង ់ ក ំ ញ ុ្រ ភ្នពេ ២០១៦-២០២៥ ការកសាង ភ្នំពេញ ឆ្នាំ ២០៣៥​ ២០៣៥ ២០១៦ សមត្ថភាព ២០១៤ ២០១៧ ​ ្រុមប្រឹក្សា (នាយកដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចបៃតងនៃក ជំនួយបច្ចេកទេស (ក្រសួងសាធារណការ JICA) (ក្រសួងសាធារណការ JICA) ជាតិអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព,​GGGI) yyគម្រោងកែលំអរថយន្តក ​ ្រុងសាធារណៈ(JICA) yyជំនួយឥតសំណងសម្រាបប ់​ ្រព័ន្ធ yyគម្រោងបៃតងចំនួន ២០​ ោ សាកលប គម្រង ្ង yyការសិក្សាសមិទ្ធិលទ្ធភាពនៃប ្ធ​ utomated ​ ្រព័នA រំដោះទឹកភ្លៀងដំណាក់កាលទី៤ ជ្រើសរើសចេញពីគម្រោង ី ស្តក វិធសា ែ អ ្រ ល ំ សហគមន៍ Guideway Transit (JICA) (JICA) ចំនួន ៣៨ yyការគ្រប់គ្រងចរាចរណ៍ (JICA និងចិន) ើ្ត តូច និងទទួលបាន​ (ចាប់ផម yyរោងចក្រសំអាតទឹកលូជើងឯក yyការសិក្សាសមិទ្ធិលទ្ធភាពផ្លូវរត់រថយន្តអគ្គិសនី (JICA-TBD) ជោគជ័យ) (AFG) yyការស្តារផ្លូវដែកឡើងវិញ (ADB) yyតាក់សុីទឹក (ឯកជន) ្រ ខ័ណយ កប ្ឌ ទ ្ធ ស្ត្រ នង ុ សា ែ ​ ិ ផន ការ yyការសិក្សាពីចំណត (GGI) ្ សមិទល ការសិកសា ្រោ ិ្ធ ទ្ធភាព និងគមង yyការសាកល្បងកែលំអចិញ្ចើមផ្លូវ (ប៉ារីស) អនុសាសន៍ ប្រភព៖ ធនាគារពិភពលោក ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 59 90> ប្រទេសសឹង្ហបុរប ​ ៏លអ ី​ ង្ហាញឧទាហរណ៍ដ ី​ រ​ ្អ​ ំពកា ទាញ​ ប្រយោជន៍ព ​ កា ី​ រ​ ​ រវិនិយោគ​ ចូលរួម និងកា ​ិស័យឯកជន ទៅ​ របស់វ ក្នុង​ ការរៀបចំក្រុង និង​ ការអភិវឌ្ឍក្រុង ដើម្បប ី​ ំពេញត របស់ទីក្រុងក ​ ម្រូវការ​ ​ ្នុងរ វែង (ប្រអប់ ៣.៣)។ សកម្មភាព​ ​យៈពេល​ របស់​ សាធារណៈតែ​ វិស័យ​ ​ ិនគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បស ឯង គឺម ី​ ម្រេចគោ ​ លដៅ​ សង្គមសេដ្ឋកិច្ច ដែលត ​ ្រូវបាន​ ​ ្នុងផ ដាក់ចេញក ​ ​ ែនការ​ ​យៈពេលវែងឡើយ ហើយ​ អភិវឌ្ឍន៍រ ​ រដ្ឋាភិបាល​ នឹងទ ​ ទួលបាន​ ប្រយោជន៍ពកា ដាក់ចេញគោ ី​ រ​ ​ ម្មវិធី ​ លនយោបាយ និងក ែ ​ ដល លកើ ទឹកចិតឱ ្ត យ ្​ វស ័ ​ ិ យ ចល ឯកជន​ ូ រួម​ កង ការរៀបចំកង ុ្ន ​ ការអភិវឌ្ឍក្រង ុ្រ និង​ ុ ។ ភាពជាដៃគ​ ដ ូ ល រង ែ ​ សារៈសំខាន់ ឹ មាំ គឺមាន​ ការ​ ដើម្បីពន្លឿន​ ​ ្រកប​ អភិវឌ្ឍទីក្រុងប ដោយ​ និរន្តរភាព ហើយ​ នឹងអាច​ ​ ពចម្រុះ ថាមភាព និងត បង្កើនភា សង្គម​ ​ ុល្យភាព​ ​ ំបាច់ត្រូវមានសម្រាប់ទីក្រុង។ ការ​ សេដ្ឋកិច្ច ដែលចា ថ្លឹងថ្លែងរ ​វាង​ ផលប្រយោជន៍ពា ​ ណិជ្ជកម្ម និងកា ​ ុសត្រូវច ​ រទទួលខ ​ ំពោះ​ ​ ង្គមក ប្រជាពលរដ្ឋ និងស ​ ំណោម​ ​ ្នុងច អ្នកអ ​ ភិវឌ្ឍឯ ​ កជន ក៏ដូចជា​ ការ​ ​វាង​ ថ្លឹងថ្លែងរ ​បស់វ អន្តរាគមន៍រ ​ិស័យសាធារណៈ និង​ ដែលប គោលនយោបាយ​ ​ ពងាយស្រួលស ​ ង្កភា ​ ម្រាប់ទីផ្សារ បាន​ ផ្តលជោ ់​ គជ័យដ ​ ីក្រុងជា ​ ល់ទ ​ ច្រើនក្នុងសកលលោក។42 ​ ្នុងប ប្រអប់ ៣.៣៖ ករណីសិក្សា - ការរៀបចំក្រុងក ​ ្រទេសសឹង្ហបុរី រៀន​ គេអាច​ ​ ង​ ពីការអនុវត្តល្អៗជាច្រើនខា ការរៀបចំក្រុងនេះព ​ប ​ គជ័យរ ី​ ្រទេសសឹង្ហបុរី ដែលជោ ​ដ្ឋទីក្រុងន ​បស់រ ​ េះ ក៏ដូចជា​ ​ ីក្រុងដ បរិស្ថានទ ​ ៀបចំបានល្អ កើតចេញពីកា ​ ែលរ យុទ្ធសាស្ត្រ​ ​ ររៀបចំផែនការ​ ​យៈពេលវែង។ ដោយសារតែ​ គ្រប់ជ្រុងជ្រោយរ ខ្វះខាតដី និង​ បញ្ហា​ ​ ្នុងកា ភាពចាំបាច់ក ​ រ​ ប្រើប្រាស់ដីធប ្លី​ ្រកប​ ដោយ​ ប្រុងប្រយ័ត្ន ការរៀបចំក្រុងក ការ​ ​ ្រទេសសឹង្ហបុរី ចាប់ផ្តើម​ ​ ្នុងប ​ ឹងកា ជាមួយន ​ ររៀបចំប្លងទ ់​ ស្សនទាន​ បែបសម្លឹងទៅមុខ ដែលនេះជា ​ ​ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងព ​បស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បី​ ​ ហុស្ថាប័នរ ប្លងអ រៀបចំ​ តួលេខព ់​ ភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុងសឹង្ហបុរី សម្រាប់រយៈពេលពី ៤០ ទៅ ៥០ ឆ្នាំ។​ ផ្អែកទៅតាម​ កំណើនស ​ ្យាករ​ ​​ ​ េដ្ឋកិច្ច និង ​ ្រជាជន​ កំណើនប ទៅអនាគត ទស្សទាននេះបា ផែនការ​ ​ ន​ ដាក់ចេញន ​ ូវផ ​ ែនការ​ ប្រើប្រាស់ដីធដ ស្តីពីការ​ ​ នលក្ខណៈ​ ្លី​ ែលមា ទូលំ​ មួយ ទូលាយ​ ី​ ំពេញតម្រូវការ​ ដើម្បប ៃ​ រ​ នកា ី​យៈពេល​ ប្រើប្រាស់ដរ វែង​ របស់ប ​ ្រទេស បាន​ ដោយ​ ី​ ំហំ កំណត់ពទ ​ ីតាំងដ និងទ ​ី គោ ់ លបំណង​ សម្រាប​ សំខាន់ៗន ​ កា ៃ​ រ​ ់​ ីធ្លី ដូចជា លំនៅដ្ឋាន ឧស្សាហកម្ម ពាណិជ្ជកម្ម សួនឧទ្យាន និងហ ប្រើប្រាសដ ​ េដ្ឋារចនា​ ​ ដើម។​ សម្ព័ន្ធគមនាគមន៍ជា ​ ្រទេសសឹង្ហបុរី ប្រភព៖ អាជ្ញាធរអភិវឌ្ឍន៍ក្រុង នៃប ខាងឆ្វេង៖ ផែនការ​ ​ ្រភេទន ប្រើប្រាស់ដីធ្លីឆ្នាំ ២០១១ ដែលបង្ហាញពីប ​ កា ៃ​ រ​ ប្រើប្រាស់ដីធនៅ កម្រិតទ ្លី​ ​ ​ ូលំទូលាយ រូបខាងស្តាំ៖ ប្លង់គោលឆ្នាំ ២០១៤ ដែលប ​ រ​ ​ ង្ហាញពីកា ​ ង់ស៊ីតន ប្រើប្រាស់ដីធ្លីលំអិត និងដ ៃ​ ្បាលដីនីមួយៗ េ​ ក Centre for Livable Cities Singapore, 2016. Urban Systems Studies - Urban Redevelopment: From Urban 42  Squalor to Global City. 60 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា នេះត ប្លង់ទស្សនទាន​ ប្រើប្រាស់ជាគោល​ ​ ្រូវបាន​ ់​ ៀបចំប សម្រាបរ ​ ្លង់គោល​ លំអិត ដែលឆ ​ ្លុះប ​ព ​ ញ្ចាំងព ​ កា ី​ ័ត៌មានលំអិតន ប្រើ​ ៃ​ រ​ ់​ ីធទៅ ប្រាសដ ការ​ ្លី​ តាម​ កែសម្រួលក កំណត់ ការ​ ​ ្បាលដី និងដ ​ ង់ស៊ីតដ េ​ ែលអា ​ អនុញ្ញាតឱ្យបាន។ ប្លង់គោលនេះផ ​ ច​ ់​ រ​ ​ ្តលកា តម្រង់​ ដល់កា ទិស​ ​ ីធក ​ រអភិវឌ្ឍដ ្លី​ ្នុងប ​ ្រទេសសឹង្ហបុរី ក្នុងក ​ ្របខ័ណរ ្ឌ​យៈពេលមធ្យមពី ១០ ទៅ ១៥ ឆ្នាំ និងត ​ ត់កា ​ ្រូវឆ្លងកា ពិនិត្យឡ ​ រ​ ​ ើង​ ដោយ​ វិញ​ រាល់ ៥ ឆ្នម អន្តរស្ថាប័ន រៀង​ ាំ​ ្តង។ ការសម្រេចទៅ ​ តាម​ គោលបំណង​ ដាក់ចេញក ​ ្លងទ ​ ្នុងប ​ ្លង់គោលនេះ ់​ ស្សនទាន និងប ធ្វើឡើងតា ត្រូវ​ ដំណើរការ​ ​ មរយៈ​ ​ ​ ជាច្រើននៅ ផ្នែកខា ​ ងក្រោមៗ ដូចជា កម្មវិធល ី​បស់រដ្ឋាភិបាល ដែលរ ី​ ក់ដរ ​ ញ្ចេញ​ ​ដ្ឋប ក្បាលដី​ ​ យ​ សម្រាប់លក់ដោ ្ន​ តាម​ ប្រុងប្រយ័តទៅ ពេលវេលា ជា​ ការ​ ឆ្លើយតប​ ចំពោះ​ ្តែ​ ្នុងពេលជាមួយគ្នប តម្រូវការទីផ្សារ ប៉ុនក ​ ក្ខណៈ​ ា​ ង្កល ​ យុទ្ធសាស្ត្រនៅតាម​ ឱ្យមានការអភិវឌ្ឍជា ​ ែលមា តំបន់ដ ​ ន​ កំណើន។ រាល់កា ​ រអភិវឌ្ឍទាំងអស់ត គោរពទៅតាម​ ​ ្រូវ​ ការណ៍​ គោល​ ស្តីពីការ​ ណែនាំ​ ​ រអភិវឌ្ឍរ ត្រួតពិនិត្យកា ​បស់អាជ្ញាធរ​ អភិវឌ្ឍន៍ក្រុង ដែលបា ​ ន​ ដាក់ចេញន ​ ក្ខខណ្ឌប ​ ូវល ​ នា ដូចជា ​ ច្ចេកទេសនា អ ់ គារ និងគ កម្ពស​ ​វាងអគារ​ ​ ម្លាតរ ​ ្លូវ ជាដើម។​ និងផ កម្មវិធីលក់ដីរបស់រដ្ឋាភិបាល ​ ្រទេសស ក្នុងប ​ ឹង្ហបុរី ដែលដ ​ ីសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ភាគច្រើន ជា​ កម្មសិទរ ្ធិ​បស់រដ្ឋ កម្មវិធល ី​បស់រ ី​ ក់ដរ ​ដ្ឋាភិបាល (GLS) គឺជា​ ់​ ំណត់ព ឧបករណ៍ដ៏សំខាន់ សម្រាបក ី​ រអភិវឌ្ឍរ ​ កា ​ូបវ័នរ ្ត​បស់ទីក្រុងនេះ និង​ ធានា​ ការអភិវឌ្ឍក យ៉ាងណាឱ្យ​ ​ ្របតាម​ ​ ើតឡើងស ុស ចក្ខវ ័ និង​ ិ យ យទុ សា ្ធ ស្ត​ នា ្រ នា។ លក្ខណៈសំខាន់​ មយ ន​ ួ ​ ៃ ម្មវធ ក ិ ី GLS គឺ​ តម្លភា ា ព និង​ ភាព​ ្ ស់លាស់​ ចបា អព អ ី ដ ំ ​ ី្វ ល ែ ​ គ​េព រ ឹ ​ ំ ង ចង់​ អក បានពី​ អភិវឌ្ឍ​ ្ន ​ ដល ឯកជន។ នៅពេល​ ែ ទ ​ តាំ នីមយ ី ង តវ ួ ៗ​ ូ្រ បាន​ បកា ្រ សដាក់លក់ លក្ខខណ្ឌ​ ដញ ៃ អ េ ថ្លល ិ ​ ំ ត កត៏ វ ូ្រ បាន​ ផស ផសា ្ ព្វ​ ​ ្ យ​ អនឡាញដែរ ដូចជា ប៉ារ៉ាម៉ែតស តាម​ ់​ ៀបចំផែនការ និងគោ ្រ​ ម្រាបរ សម្រាប់រៀបចំក្រុង និងល ​ លការណ៍ណែនាំ​ ​ ៃ​ ​ ក្ខខណ្ឌទូទៅន លក់ ជាដើម។ នៅពេល​ ការ​ ដលែ ​ រដ្ឋភ ា បា ិ លជាអ្នក​ ូ្រ ​ ទទួលខុសតវ ទតា ធានាថា​ ី ង ំ ​ ផស េ ៗ​ ្ង ពតិ ជា​ សមសប ្រ ​ សមប ល ់ ក់នោ ្រា ​ ​ ះ ដូចជា រដ្ឋភ នៅពេល​ ិ ល​ ា បា បក តប ើ ​ ំ ន់ថ​ ស ី្ម មប អ ់ ភិវឌ្ឍ​ ្រា ​ ជាដើម ហេដរ ា្ឋ ចនាសម្ពន ័ ធ្ធ ៗ ​ ូ ថ្នល់ បព ំ ដូចជា ផ្លវ ្រ ន ័ ​ ល ្ធ រ ូ ដោ បព ំ ះទឹកភ្លៀង និង​ ័ ​ ្រ ន ្ធ ​ ឹកស្អុយ ជាដើម នឹងត លូទ សាងសង់ដោយ​ ​ ្រូវ​ រដ្ឋ។ លក្ខខណ្ឌស ​ ម្រាប់ដេញថ្លរ ៃ​បស់ក ​ ម្មវិធី GLS នេះក ​ត ​ ្នកអ ៏​ ម្រូវឱ្យអ ​ ្វើ​ ​ ភិវឌ្ឍធ កល ការ​ ំ ឬ​ ែ អ ហដ កសាង​ េ រ ា្ឋ ចនាសម្ពន ័ ​្ធ ស ផ ្ង េ ទៀត​ នៅ​ អម​ នង តប ឹ ​ ំ ន់អភិវឌឍ ្ ន៍របស់ពក ួ គេផងដរ ែ ដូចជា ពងក ូ សង់អនុសន ី្រ ផ្លវ ិ ​ ា្ថ យ ​ ុកក អគ្គិសនី រៀបចំទ ​ ៃតង ឬ​ ​ ន្លែងប ​ ន្លែងដ ទុកក ​ ែលសា ​ ធារណជន​ អាច​ ប្រើ​ ់​ ន ដើម្បធា ប្រាសបា កា ​ រ​ ី​ នា​ ជាដើម។​ ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង​ ​ ំបន់ម ការអភិវឌ្ឍត ​ ៉ារីណាបេ (Marina Bay) បេ គឺជាស ម៉ារីណា​ ​ ែលមានសេវាចម្រុះ និងជា ​ ង្កាត់មាត់ទឹកដ ​ កា ​ រ​ ពង្រីកប ​ ន្ថែមល ើ​ ង្កាតពា ​ ស ​បស់ទ ់​ ណិជ្ជកម្មរ ​ ីក្រុងសឹង្ហបុរី។ ​ ទាហរណ៍លំអិត​ ម៉ារីណាបេ​ បង្ហាញឧ រៀបចំផែនការ​ អំពីដំណើរការ​ ​ ្នុងឆ្នាំ ១៩៦៩ រដ្ឋាភិបាល​ រយៈពេលវែង។ ចាប់ផ្តើមក បាន​ ផ ់ ម ចាប​ ើ្ត ​ កម្មវធ ិ ​ ី ង្រក ព ី ​ដ​ ជា ី ទ្រងទ ្រា ធំ ដើមប ់ យ ប ី ង្កត ្​ ើ ​តប ំ ន់មា៉ ណា ​ រ ី នះ បេ​ ឡង េ​ ើ ដោយ​ គប ល ់ ​ ្រ ដណ្តប​ ើ ដ ផ ី រុប ៣៦០ ហិចតា។ ៃ្ទ ស ្ធ​ ំខាន់ៗ ដែលផ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័នស ដោយរដ្ឋ​ ​ ្តល់​ ដូចជា ផ្លូវថ្នល់ បណ្តាញ​ មាន​ រថភ្លើងក្រោមដី (Mass Rapid Transit - ​ូងក្រោមដីស MRT) និងរ ់​ េវាចម្រុះ សម្រាបដា ​ ម្រាបស ់​ ក់ខ ​ ្សែភ្លើង ខ្សែ​ ទូរគមនាគមន៍ និងប ​ ឹកជា ​ ំពង់ទ ី​ ម្រេច​ ​ ដើម។ ដើម្បស ​ ្យតំបន់នេះក ចក្ខុវិស័យឱ សង្កាតរ ​ ្លាយជា​ ់​ស់រវើក មាន​ កន្លែងសម្រាបថ ់​ ្មើរជើង និងអា ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង​ ​ ច​ បានល្អប្រសើរ ទីតាំង​ ​ ក់តា ដែលល ត្រូវ​ ​ មរយៈកម្មវិធី GLS​ អនុលោម​ ទៅតាម​ គោលការណ៍ណែនាំ​ ​ ំពកា គ្រប់ជ្រុងជ្រោយអ ី​ ររៀបចំក្រុង ដូចជា ត្រូវមាន​ ​ ន្លែងសម្រាប់ថ្មើរជើងក រៀបចំក ​ ្រោមដី លើផ ​ ្លូវ និងរ ​ ៀបចំជាស្ពានស ​ ម្រាប់ថ្មើរជើងដ នៅ​ ​ ើរពីអគារមួយទៅអគារមួយទៀត​ ជាន់​ ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង​ ទីពីរ រៀបចំឱ្យមានការ​ រលូនរ ដោយ​ ​វាងទីតាំងនេះ ជាមួយនឹងត ​ ំបន់អ ​ ភិវឌ្ឍន៍ដ ​ ន្លែងប ​ ែលនៅជិត និងក ​ ្តុំ​ ​ ្រមូលផ ​ រណីទាំងនេះ អ្នកអ បណ្តាញគមនាគមន៍សាធារណៈសំខាន់ៗ។ ក្នុងក ​ ្រូវ​ ​ ភិវឌ្ឍន៍ត សេវាសង្គម ដូចជា ទារកដ្ឋាន​ រៀបចំឱ្យមាន​ ​ ្រូវ​ ជាដើម និងត ី​ ំហដ កំណត់ពទ ំ​ ីសាធារណៈក្នុងទីតាំង។​ ផែនការ​ ការរៀបចំ​ បាន​ រយៈពេលវែង​ ផ្តល់​ លទ្ធភាពឱ្យ​ ប្រទេសសឹង្ហបុរី​ អាច​ រវាង​ រក្សាតុល្យភាព​ ប្រើប្រាស់ដី​ តម្រូវការនៃការ​ ស្ថានភាព​ ក្នុង​ ក្នុងព ខ្សត់ដី ហើយ​ ​ េលជាមួយគ្នា អាចធានាបាន​ នូវន ​ ិរន្តរភាព និងផា ​ សុកភាព​ ់​ ររស់នៅក សម្រាបកា ​ ម្រិតម ​ ្នុងក ​ ួយ​ នប ខ្ពស់។ ប្រសិទ្ធភាព​ របស់ទីក្រុងនេះ ពឹងអា ៃ​ ្លង់គោល​ ​ ស្រ័យល ​ កា ើ​ រ​ ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង​ ​ មួយន ច្បាស់លាស់ជា ​ ក្ខុវិស័យ និង​ ​ ឹងច ្រ​ ំណើនរ យុទ្ធសាស្តក វែងរបស់ទីក្រុងនេះ ក៏ដូចជា​ ​យៈពេល​ ការ​ បង្កើតន ​ ូវប ​ រិយាកាស​ សម្រាបកា ដែលអំណោយផល​ ​ ម​ ់​ រអនុវត្តតា នេះ ដូចជា ការបង្កើតន ផែនការ​ ​ ្រព័នច ​ ូវប ្ធ​ ្បាប់ និងល ​ ិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិ សម្រាប់គាំទដ ្រ​ ល់កា សម្រេចតា ​ រ​ ​ មផែនការស្តីពីការ​ ​បស់សាធារណជន​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី ជាដើម។ ការចូលរួមរ ក្នុងកា ​ ររៀបចំប ​ ្លង់ទស្សនទាន និងប ​ ្លង់គោល ក៏កា គចា ​ ន់តែត្រូវបាន​ េ​ ត់​ ថាជា​ ទុក​ ផ្នែកម ​ ួយដ៏សំខាន់ន ​ ដ ៃ​ ំណើរការ​ ផង​ រៀបចំផែនការ​ ដែរ។​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 61 3>4 វិនិយោគ​លហ ប្រកប​ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុង​ និរន្តរភាព ដោយ​ 91> ផ្នែក​សម្រាប់ការវិនិយោគជាអាទិភាព - ដូចប ​ ្នែក ១.៥ និង ១.៦ ទីក្រុងភ ​ ្នុងផ ​ ង្ហាញក ​ ្នំពេញប ​ ្រឈម​ ​ ញ្ហា​ នឹងប ជាច្រើន ន ្ធ ឹងកា ពាក់ព័ន​ ផ្តលស ​ រ​ ់​ េវា​ ក្នុងទីក្រុង។ បញ្ហាទាំងនេះក ​ ើតឡើងដោ ​ យសារតែ​ រៀបចំក្រុង និងអ សមត្ថភាព​ ​ រងារ​ ​ នុវត្តកា នៅ​ ​ យសារតែ​ មានកម្រិត និងដោ ពង្រីក និងកា ការ​ ​ហ័សកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក៏ដូចជា​ ​ រអភិវឌ្ឍទីក្រុងយ៉ាងឆាប់រ ដោយសារតែ​ ​ិស័យឯកជន​ ការអភិវឌ្ឍវ ​ ្មានកា ដែលគ ​ រ​ ត្រួតពិនិត្យត ​ ្រឹមត ​ ិរញ្ញវត្ថុផង ទាំងប ​ ្រូវ។ ចាំបាច់ត្រូវមានការវិនិយោគ (ទាំងហ ​ ច្ចេក​ ​ ង) ដើម្បប ទេសផ ​ ូវក ី​ ង្កើតន ​ ្របខ័ណគ ្ឌ​ តិយុតអ ្តិ​ ំណោយផល ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរឹង និងស ប្រតិបត្តិការ​ ​ មត្ថភាព​ ​ ែទាំ និងថ ី​ ំពេញត (O&M) ដើម្បប នកា ​ ម្រូវការ​ ៃ​ រផ្តល់សេវាក ​ ្នុងទីក្រុងដ ​ ែលច កើនឡើងព ​ េះតែមានការ​ ​ ីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។ វិស័យ​ ់​ិនិយោគជាអាទិភាព រួមមាន៖ សម្រាបវ ​ ្នុងទីក្រុង៖ ការ​ ™™ ការដឹកជញ្ជូនក ​ ធារណៈ ការ​ ដឹកជញ្ជូនសា កែលំអក គ្រប់គ្រងចរាចរណ៍ ការ​ ​ ម្រាប់ថ្មើរជើង ដូចជា ​ ន្លែងស ​ ្លូវ និងក ចិញ្ចើមផ គ្រប់គ្រងចរាចរណ៍ន ​ ន្លែងឆ្លងថ្នល់ ការ​ ​ ិងក ​ ន្លែងច ​ ត​ ចតគិតម៉ោង) និងកា យានយន្ត ប្រព័ន្ធ (ដូចជា ការ​ ​ រ​ ពង្រឹងការអនុវត្ត។​ ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង និងប ™™ ប្រព័នល ្ធ​ រពារទឹកជំនន់៖ ប្រព័នល ​ ្រព័នកា ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង និងប ​ ្រព័នកា ្ធ​ រពារ​ ​ ំនន់គ ទឹកជ ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ់ ណ្ឌ ជាយក្រុង លិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិនិងស សម្រាបខ ់​ រ​ ​ ្តង់ដាបច្ចេកទេស សម្រាបកា នៅនឹងកន្លែង។ រំដោះទឹកភ្លៀង​ ​ ឹកសំណល់៖ រោងចក្រសំអាតទឹកស្អុយន ™™ ការសំអាតទឹកស្អុយ និងទ ​ ឹកសំណល់ប ​ ិងទ ្ធ​ ្រមូលទ ​ ែបទំនើប (STP) ប្រព័នប ​ ឹក​ ​ ិងទ ស្អុយន ​ ្រប់ជ្រុងជ្រោយ សម្រាបខ ​ ឹកសំណល់គ ​ ទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងគោ ់ ណ្ឌ ជាយក្រុង លិខិតប ស្តីពីការ​ ​ លការណ៍ណែនាំ​ ​ ្រព័នល គ្រប់គ្រងប ូ​ំដោះទឹកភ្លៀង នៅ​ ្ធ​ រ តំបន់អ តាម​ ​ ភិវឌ្ឍន៍ខ្នាតធំ។​ ​ ក ™™ ការគ្រប់គ្រងសំណល់រឹង៖ ការវាយតម្លៃឡើងវិញល ប្រមូលស ើ​ ្របខ័ណ្ឌដែលមានស្រាប់ ដូចជា ការ​ ​ិធានការ​ ​ ំរាម និងវ ​ រិមាណសំរាម​ កាត់បន្ថយប ​ ដល់ក ដែលទៅ ​ ល​ ​ ន្លែងចោ ចុងក្រោយ (ដូចជា វិធីសាស្ត្រ 3R (កាត់បន្ថយ ប្រើប្រាស់ឡើងវិញ ​ ែច្នៃ) និងកា និងក ធ្វើប្រព្រឹត្តកម្មស ​ រ​ ​ ំរាម​ដូចជា ការ​ ផលិតជីកំប៉ុសិ៍្ត ការ​ បម្លែងសំរាមជា​ ​ រដុតក ថាមពល និងកា ​ ជាដើម)។ ​ ្នុងឡ ​ ណ្តាញ​ ™™ ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក៖ ការពង្រីកប ី​ ្គត់ផ្គង់ទឹកដ ចែកចាយ​ដើម្បផ ​ ំបន់អភិវឌ្ឍន៍ថ្មីៗនៅ​ ​ ល់ត ក្រុង។ ជាយ​ ​ ែលមានតម្លៃសមរម្យ៖ ការ​ ™™ លំនៅដ្ឋានដ ់​ ំនៅដ្ឋានតម្លៃសមរម្យដ ផ្តលល ​ ល់គ ​ ្រួសារ​ ដែលមាន​ ​ បនិងមធ្យម និងក ចំណូលទា ​ ្រុម​ ងាយរងគ្រោះ។​ កែលំអសហគមន៍៖ ការ​ ™™ ការ​ ​ ហគមន៍ដែលមានចំណូលទាប ដូចជា ការ​ កែលំអស ់​ េវា​ ផ្តលស ​ ូលដ្ឋាន ជាដើម។​ ជាម 92> ខណៈពេល​ដល ផល ែ អ្នក​ ្ត ជ ់ ន ំ យ ួ ជាច្រន ើ ​ ជយ បាន​ ួ ​ រៀបចំបង ្ល គោ ័ (ស្រប​ ់ លតាមវិសយ បង តាម​ ្ល ​ គោ ់ លរាជធានីភព េ ២០៣៥) ំ្ន ញ ិ ការវិនយោ របស់វស គ​ ិ យ ័ ឯកជន និង​ របស់អក ផល ្ន ​ ់ ន ្ត ជ ំ យ ួ ជារឿយៗ ធ្វ​ ឡ ើ ង ទៅតាម​ ើ ​ ផល របៀបវារៈ​ ា្ទ ខ ់ ន របស់ពក ួ្ល ​ ួ គេ ហើយ​ ​ រណីភាគច្រើន អនុវត្តដោ ក្នុងក ពមា ​ យ​ ុំ​ ន​ ផែនការ​ ច្បាស់លាស់។ មានការងារជាច្រើនដ សម្របស ​ ែលត្រូវធ្វើ ដូចជា ការ​ ​ ម្រួល ធ្វើសមាហរណកម្ម និងកា ការ​ ដាក់អាទិភាព​ ​ រ​ លកា ើ​ រ​ វិនិយោគ​ លហ ្ធ​ ្នុងទ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នក ​ ្នំពេញជា ​ ីក្រុងភ ​ ដើម។​ 93> ការកំណត់ឱយ្ បានច្បាស់លាស់ន ​វ ​ រទទួលខុសតវ ូ កា ូ្រ និងកា ​ រ​ ចល ​បស់អក ូ រួមរ ្ន ពា ​ ក់ពន ័ ្ធ - ចំណច ​ បា ុ ព មយ ិ ក​ ួ ​ ន​ៃ រ​ កា រៀបចំ​ ការ​ ​ រ​ ក្រុងឱ្យមានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ គឺកា ​ ្នកពា សម្របសម្រួលអ ​ នរបៀបវារៈ ផលប្រយោជន៍ និងអា ​ ក់ព័ន្ធ ដែលមា ​ ​ ទិភាព​ ​ ែលកា ខុសៗគ្នា។ ខណៈពេលដ ចូលរួមរបស់អ្នកពាក់ព័ន្ធ និងការ​ ​ រ​ ការឯកភាពគ្នា គឺជាអ្វីដែលមានសារៈសំខាន់ កសាង​ ់​ រ​ សម្រាបកា ​ រ​ រៀបចំក្រុង និងកា ធស្វើ​ មាហរណកម្មផ ​ ែនការនានាឱ្យទ ​ត ​ ទួលបានជោគជ័យ អ្វីដែលសំខាន់ផងដែរគ ឺ​ ្រូវមាន​ ​ នុវត្តត ការកំណត់ និងអ ​ រទទួលខុសត្រូវនៅ ​ ួនាទី និងកា ​ ក ​ ម្រិតរ ​ដ្ឋបាល​ របស់រដ្ឋាភិបាល (ដូចជា ក្រសួងន ផ្សេងៗ​ ​ ន្ទីរ​ ​ ិងម ​ ័ន្ធ សាលារាជធានីភ្នំពេញ ខណ្ឌ និងសង្កាត់ ជាដើម)។ វេទិកា ឬ​ ពាក់ព ់​ រសម្របស យន្តការ សម្រាបកា ធ្វើ​ ​ ម្រួល ការ​ 62 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ​ រវិនិយោគ នឹងទ សមាហរណកម្ម និងកា ប្រយោជន៍ប ​ ទួលបាន​ ​ ន្ថែមទៀតពីកា ​ រ​ ចូលរួមរ ​ិស័យឯកជន អ្នកផ ​បស់វ ់​ ំនួយ​ ​ ្តលជ ​ មាជិកអ អន្តរជាតិ និងស ​ ្នំពេញមា ​ ង្គការសង្គមស៊ីវិល។ ទីក្រុងភ ​ ន​ អ្វីដែលត ​ ្រូវ​ រៀន​ ​ កា យ៉ាងច្រើនព ​ ីបទ​ ី​ រអនុវត្តល្អៗ និងព ពិសោធន៍អន្តរជាតិ (ប្រអប់ ៣.៤)។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរ ដោយចីរភាព ក្រសួង​ ​បស់ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ប្រកប​ ​ លារាជធានីភ្នំពេញ ក្នុងកា បរិស្ថាន និងសា រៀបចំផ ​ រ​ យុទ្ធសាស្ត្រទីក្រុងបៃតង​ ​ ែនការ​ សម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញ ២០១៧- ​ ទាហរណ៍ម ២០២៦ គឺជាឧ ​ ង្ហាញពីជោគជ័យន ​ ួយ ដែលប ​ កា ៃ​ រ​ ចូលរួមរបស់អ្នកពា ​ េអាច​ ​ ក់ព័ន្ធ ដែលគ យកទៅប្រើប្រាស់ នាព សម្រាប់ការវិនិយោគ​ ​ ម្រាប់អនុវត្តគ ​ េលអនាគត និងស ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុងប ​ ម្រោងហ ដោយចីរភាព។​ ​ ្រកប​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 63 ទីក្រុងត ប្រអប់ ៣.៤៖ ករណីសិក្សា - ការរៀបចំក្រុង​នៅ​ ​ ូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន ​ ររៀបចំក្រុង គោលនយោបាយសាធារណៈ និងកា ​ មជា​ ក្នុងនា ​ ែលមានសារៈសំខាន់ផ រាជធានីដ ​ ្នែកស ​ ង្គមន ​ ិងស ​ េដ្ឋកិចរ ​ ូក្យូ​ គឺជាទ ្ច​បស់ប្រទេសជប៉ុន ទីក្រុងត ​ ែលមាន​ ​ ីក្រុងដ យ ិ ូរមកហើយខា ប្រវត្ត​ ការរៀបចំផ ​ ង​ ​ ែនការ​ យុទ្ធសាស្តរ ្រ​ួម​ ដោយ​ មាន​ សម្របស ការ​ ​ ្រឹមត្រូវ។ រួមចំណែកប ​ ម្រួលត ​ ្រមានជាជាង ​ លិតផលក្នុងស ១៩,៤% នៃផ ​ រុបរ ​ ្រុកស ​បស់ប ​ ្រទេស និងមា ​ ន​ ប្រមាណជាង ១៤ លាន​ ប្រជាជន​ ើ​ ឹង ១០,៥% នៃ​ នាក់ (ស្មន ​ ្នុងប ប្រជាជនសរុបក ​ ប៉ុន) រស់នៅក ​ ្រទេសជ ​ ្នុង​ ព្រំដែនយ ​ ុត្តាធិការ​ នៃរដ្ឋបាល​ ​ ូក្យូ (TMG) រដ្ឋបាល​ ទីក្រុងត ​ េះ​ របស់ទីក្រុងន មាន​ នយោបាយ​ អំណាច​ ក្នុងប ធំធេង​ ​ ្រទេសជប៉ុន។ រដ្ឋបាលទីក្រុងត ​ ូក្យគ ូ​ ្រប់គ្រងល ើ​ ង្កាត់ (Ku) ពិសេសច ​ ស ​ ំនួន ២៣ ក្នុងទីក្រុង​ សង្កាតន តូក្យូ (ដោយ​ ​ ន​ ់​ ីមួយមា ​ យ​ ទីក្រុងដោ ឡែកៗរៀងៗខ្លួន ទីក្រុង (shi) ចំនួន ២៦ ទីប្រជុំជន (Cho) ចំនួន ៥ និងភូមិ ​ ុទ្ធតែមាន​ (Son) ចំនួន ៨ (ដែលស រដ្ឋបាល​ រៀងៗខ្លួន) ដោយ​ មាន​ ការ​ ​ ៉ាងច្បាស់លាស់នូវត កំណត់យ ​ ួនាទី ការទទួលខុសត្រូវ ​ មត្ថកិចរ និងស ​ដ្ឋបាល​ ្ច​បស់រ ទីក្រុងត ​ ូក្យូ និងរ ​បស់សា ស្តីពីការរៀបចំក្រុង និងកា ​ លាក្រុង។ គោលនយោបាយ​ ​ ្រុង និង​ ​ រអភិវឌ្ឍក សម្រាប់ទីក្រុងត ប្លង់គោល​ រៀបចំឡើង នៅ​ ​ ូក្យូ ត្រូវបាន​ កម្រិតរដ្ឋបាល​ ទីក្រុង​ តូក្យូ ហើយ​ គម្រោងជា ​ ក់រ ​ ក់លា ​ ្រូវបាន​ ​បស់ក្រុងត ​ ក រៀបចំឡើងនៅ ​ លាក្រុង ដោយ​ ​ ម្រិតសា ផ្តល់ការគាំទ្រសមស្របពីរដ្ឋបាល​ មានការ​ ​ ូក្យូ។ ទីក្រុងត ូ​ កា រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យធ កំណត់ និង​ ្វើ​ រ​ ​ ំបន់ប បែងចែកត ​ ្លងគោ ់​ ល​ របស់ក ់​ ភិរក្សប ​ ្រុង (សម្រាបអ សម្រាបជ ​ រិស្ថាន ឬ​ ់​ ម្រុញឱ្យ​ ការអភិវឌ្ឍជារួម) តំបន់ល មាន​ ​ ម្ពសកា ​ ើកក ់​ រអភិវឌ្ឍក ​ ្នុងទីក្រុង និងត ​ ំបន់ស ់​ ភិវឌ្ឍន៍​ ​ ម្រាបអ ​ យមានការត្រួតពិនិត្យ ក្នុងទីក្រុងដោ ី​ នាឱ្យកា ដើម្បធា អភិវឌ្ឍ និងកា ​ រ​ ​ រ​ ពង្រីកទីក្រុងត ​ ូក្យូ អាច​ ដំណើរការ​ ប្រកប​ ទៅ​ តុល្យភាព និងន ដោយ​ ​ ិរន្តរភាព។ លើសពីនេះ ក៏​ រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យូ​ តួនាទី​ បំពេញ​ សំខាន់ ក្នុង​ ការរៀបចំ​ ផែនការ និង​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និង​ ការអភិវឌ្ឍ​ កន្លែងផ្តល់សេវា​ ក្នុងទ សំខាន់ៗ​ ​ ង​ ​ ីក្រុងផ ធ្វើការងារ​ ដែរ តាមរយៈការ​ យ៉ាង​ ជិតស្និទជា ​ មួយអ ​ ក់ព័នស ​ ្នកពា ​ កពីវ ្ធ​ ំខាន់ៗម ឯកជន។ ​ិស័យ​ ​ គោ ឋានានុក្រមន សាធារណៈ និងកា ៃ​ លនយោបាយ​ ​ ូក្យូ ​ ររៀបចំក្រុង សម្រាប់ទីក្រុងត គោលនយោបាយសាធារណៈ ចក្ខុវិស័យអភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុងតូក្យូ (រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យូ) (អនុវត្តក្នុងឆ្នាំ ២០០១ កែសម្រួលក្នុងឆ្នាំ ២០០៩) ការរៀបចំផែនការទីក្រុង ប្លង់គោលសម្រាប់រៀបចំក្រុង (រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យូ) (អនុវត្តក្នុងឆ្នាំ ២០០៤ កែសម្រួលក្នុងឆ្នាំ ២០១៤) ការរៀបចំផែនការទីក្រុង ប្លង់គោលរបស់ក្រុង (សាលាក្រុង) ផែនការនៅខាងលើ ផែនការជាក់លាក់ ការរៀបចំផែនការទីក្រុង (សាលាក្រុង) ប្លង់គោលរបស់ក្រុង ប្រភព៖ រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន 64 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ​ ំបន់ និងត ការបែងចែកត ​ ​ ម្រាបទ ​ ួនាទីស ​ ូក្យូ ់​ ីក្រុងត តំបន់កែលម្អបរិយាកាស តំបន់កែលម្អបរិយាកាស ក្នុងទីក្រុង នៅតំបន់កណ្តាលក្រុង តំបន់ប្រើប្រាស់ និងការពារ បរិស្ថានធម្មជាតិ តំបន់សហការថ្នាក់តំបន់រវាងទីក្រុងសំខាន់ៗ ​ ន្លេតូក្យូ តំបន់កែសម្រួលច្រាំងទ ផែនទីការបែងចែកត ​ ​ ំបន់ ប្រភព៖ រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន ​ ្បាលដី (Land Readjustment) ការកែសម្រួលក េ ទេសក បច្ចក ែ ម្រល ​ ស ​ បា ួ ក ្ លដី ត្រវ ូ បាន​ យកមក​ បប ្រា ប ្រើ ស ់ ក ​ ្រ ប​ ដោយ​ ជោគជ័យ​ ​ ់ ក សម្រាបល ើ ក ​ ម្ពសកា ​ ់ រអភិវឌ្ឍដ ​ធ ី ប ​ ្លី ក ​ ្រ ប​ ប្រសិទ្ធភាព និរន្តរភាព និងស ដោយ​ ​ មធម៌ ក្នុងប ​ ្រទេសជប៉ុន។ ការ​ កស ​ នកំណើតជា ែ​ ម្រួលក្បាលដីមា ាំ​ ុន និង​ ​ ង ១០០ ឆ្នម ​ ំខាន់ៗ ក្នុងកា មានតួនាទីស សម្រេចជោ ​ រ​ ​ គជ័យន ​ កា ៃ​ រអភិវឌ្ឍទ ​ ូក្យូ។ ច្បាប់ស ​ ីក្រុងត ដាក់បញ្ចូល​ ​ ្តីពីការរៀបចំក្រុងឆ្នាំ ១៩១៩ បាន​ ្តិ​ ្តីពីការ​ ប្បញ្ញតស កស ​ ្បាលដីនេះ ដែលនេះជា​ ែ​ ម្រួលក មូលដ្ឋានគ ​ តិយុតស ្តិ​ ម្រាបកា ់​ រ​ ​ ្បាលដី និងបា កែសម្រួលក ក្លាយ​ ​ ន​ ​ ្បាប់​ ជាច ី កា ស្តព កស ី រ​ ែ ម្រល ួ ក្បាលដី​ កង ឆដ ុ្ន ឆ្នំា ១៩៥៤។ នៅ​ ំ ង ំា្ន ប ូ ៗ ការកស ែ មល ួ្រ កបា តវ ្ លដី​ អនុវត្ត​ ូ្រ បាន​ ភាគចន ើ្រ ជា​ វធ ី ស្ត្រ សមប ិ សា ់ ្រា ​ តំបន់ត ស្ថាបនា​ ​ ្រោយ​ ​ ូក្យូឡើងវិញក ​ ីក្រុងធំៗ សម្រាប់ការសាងសង់ទីក្រុងឧស្សាហកម្មនៅ គ្រោះរញ្ជួយដីរួច សម្រាប់កែលំអទ ​ ​ ប្រទេស និង​ ទូទាំង​ ស្ថាបនាឡើងវិញ​ ការ​ ក្រោយ​ សង្គ្រាម​ លោក​ ទាំងនេះ បច្ចេទេស​ លើកទី ២។ តាមរយៈបទពិសោធន៍​ ក​ែ ​ ្បាលដី ត្រូវបាន​ សម្រួលក ​ ន្ថែមទៀត (ដូចជា កែលំអដ កែលំអប ​ ំណើរការ​ ផ្តលកា ់​ រ​ ​ ែសម្រួលប អនុម័ត បច្ចេកទេសក ​ រ​ ​ ្លង់ដី និងកា ់​ ិរញ្ញប្បទាន​ ផ្តលហ គិតរហូតមកទល់ន ជាដើម) ហើយ​ ​ ឹងព ​ េលបច្ចុប្បន្ននេះ បច្ចេកទេសនេះត ​ ្រូវបាន​ បប ់​ ម្រោង​ ្រើ​ ្រាស់ សម្រាបគ តាម​ ខ្នាតធំជាច្រើន នៅ​ ​ ែសម្រួលក ទីក្រុងធំៗ។ បច្ចុប្បន្ន បច្ចេទេសក ​ ្បាលដីត ​ ្រូវបាន​ ប្រើប្រាសស ់​ រ​ ់​ ម្រាបកា ​ ើងវិញ បង្កើតទីក្រុងឡ ការ​ ដែលជា​ ​ ិទដ បម្លែងស ្ធិ​ ីធ្លីក្នុងទ ​ ីតាំងគម្រោងណា​ទៅជា​ ផ្នែកមួយន ៃ​ ិទ្ធសាងសង់ តាមរយៈការប្រើប្រាសកា ​ ស បម្លែងសិទ្ធិដីធ្លី។ ់​ រ​ តំបន់​ ប្រសិនបើ​ ត្រូវ​ គម្រោង​ កំណត់ថាជា​ បាន​ តំបន់​ សម្រាប់​ ជម្រុញឱ្យមានការ​ ទីក្រុងឡើងវិញ​ បង្កើត​ ប្លង់គោល ឬ​ ក្នុង​ ប ំ ព េ ញ​ ​ តាម​ ទៅ​ ​ ្សេងទ លក្ខខណ្ឌផ ​ ៀត​ ជាច្រើន (ដូចជា កំណត់ជាត ​ ំបន់ប កម្រិតខ្ពស់ តំបន់ងាយរង​ ​ ្រើប្រាស់ដីធ្លី​ អគ្គីភ័យ ឬ​ គ្រោះ​ តំបន់​ ​ ្រសិទ្ធភាព​ សម្រាប់បង្កើនប ៃ​ រ​ នកា ប្រើប្រាស់ដីធ្លី ជាដើម) គម្រោងន ​ េះអា ​ ច​ ទទួលបា ់​ រ​ ​ នការអនុញ្ញាត សម្រាបកា ​ ្រុងឡ បង្កើតក ​ ើង​ ​ ច​ វិញ និងអា ឧបត្ថម្ភធនពីថ ទទួលបាន​ ​ ន។​ ​ ្នាក់ជាតិបា ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 65 ការកែសម្រួលក្បាលដី ​ ីក្រុងឡ ការបង្កើតទ ​ ើងវិញ កែសម្រួលក ប្រភព៖ ធនាគារពិភពលោក ករណីសិក្សាអំពីការ​ ​ ្រទេសជប៉ុន ​ ្បាលដី ក្នុងប ការគ្រប់គ្រងសារពើពន្ធ ់​ដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យូ គឺកា កត្តាអំណោយផលធំមួយ សម្រាបរ គ្រប់គ្រងសារពើពន្ធបា ​ រ​ ​ ្រសើររ ​ នល្អប ​បស់ទីក្រុងនេះ។ សម្រាប់​ ូ​ ្រូវបាន​ ចំណូល រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យត អនុញ្ញាតឱ្យក ​ ំណត់ និងប ​ ្រមូលព ​ ន្ធម ចំណូលពីប្រភពផ្ទាល់ខ្លួនមួយរ ​ ូលដ្ឋាន ដែលជា​ ​បស់​ កម្រិត ៨៣,៩% (ឆ្នាំសារពើពន្ធ ២០១៥) ចំណូលពីប្រភពផ្ទាល់ខ្លួនក ខ្លួន។ នៅ​ ​ ម្រិតដ ​ ្នុងក ​ ្តលល ​ ៏ខ្ពស់បែបនេះផ ់​ ទ្ធភាពឱ្យ​ ទីក្រុងតូក្យមា រដ្ឋបាល​ ភាពបត់បែនក ូ​ ន​ ​ រ​ ​ ្នុងកា គ្រប់គ្រងសា ​ រពើពន្ធរ ​បស់ខ្លួន មិនចាំបាច់ព ដោយ​ ​ ស្រ័យល ​ ឹងអា ើ​ដ្ឋាភិបាល​ ​ រ នៅ​ ់​ តិ។ ចំណូលពីប្រភពផ្ទាល់ខ្លួនរ ថ្នាកជា ​បស់រដ្ឋបាល​ ទីក្រុងត ​ ូក្យូ​ គឺបាន​ ពច ​ ូលដ្ឋាន ថ្លៃសេវាប ី​ ្រើនប្រភព ដូចជា ពន្ធម ​ ្រើប្រាស់ ់​ ម្រៃជើងសារ ចំណូលអ ប្រាកក ​ ្រភព​ ​ ចលនទ្រព្យ និងប ផ្សេងទៀត។ ដែល​ ខណៈពេល​ សារពើពន្ធ​ ការគ្រប់គ្រង​ របស់​ រឹងមាំ​ រដ្ឋបាល​ ទីក្រុង​ តូក្យូ​ ការគាំទ្រពី​ ទទួលបាន​ ពីប្រភព​ ចំណូល​ របស់ខ្លួន ដែ ល ​ ការចំ ណា យ​ ក្នុ ង ច្ បា ប់ ​ កំ ណ ត់ ​ ក្នុ ង ​ ក ម្រិ ត ​ មួ យ ទាបបង្ក ​ ល ក្ខ ណៈឱ្ យ ​ ភា ព​ មា ន​ ក្នុ ង ​ ប ត់ បែ ន ​ កា រគ្រ ប់ គ្រ ង សារពើ ព ន្ធ ។ ​ ថេរ​ ចំណាយ​ តម្រូវតាមច្បាប់​ របស់​ រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យូ (ដូចជា ចំណាយសម្រាប់​ ប្រាក់ខែ និង​ សម្រាប់​ ចំណាយ​ មូលបត្រ​ កម្រិតទាប ត្រឹមតែ ២៩% នៃច សាធារណៈ) មាន​ ​ ំណាយសរុបត ​ ែប៉ុណ្ណោះ។ នេះមា ​ នន័យថា គេអាច​ យក​ ​ ែលនៅ ថវិកាដ ​ ​ គោ ់ លបំណងផ្សេងទៀត ដូចជា ការវិនិយោគ និងកា សេសសល់ សម្រាប​ ្ភ​ វិកាដ ​ រឧបត្ថមថ ​ ង្កាត់ពិសេសៗ ជាដើម។​ ​ ល់ស ​ ច ការបែងចែកលំអិតន ​ ំណាយ​ ៃ​ ំណូល និងច ​ ូក្យូ (គណនីថវិកាទូទៅក របស់រដ្ឋបាលទីក្រុងត ​ ្នាំសារពើពន្ធ ២០១៥) ​ ្នុងឆ ចំណូលរបស់រដ្ឋបាលតូក្យូ ចំណាយរបស់រដ្ឋបាលតូក្យូ សរុប ៧,0 ទ្រីលានយ៉េន (FY2015) សរុប ៧,0 ទ្រីលានយ៉េន (FY2015) មូលប័ណ្ណរដ្ឋបាលថ្នាក់ជាតិ ៦,៥% ចំណូលផ្ទេរពីថ្នាក់ជាតិ ៨៣,៩% ២៩,0% ៩,៦% អត្រាចំណូលពី​ ជាកាតព្វកិច្ច​ ចំណាយថេរ​ ពីរដ្ឋបាលថ្នាក់ជាតិ ប្រភពផ្ទាល់ខ្លួន ចំណាយ​ លើប្រាក់បៀវត្សរ៍ ២២,១% ផ្សេងទៀត ផ្សេងទៀត ចំណាយសម្រាប់​ ១១,៧% ៤២,៣% មូលប័ណ្ណសាធារណៈ ពន្ធមូលដ្ឋាន* ៧,៩% ៧២,២% ៥,៩ ទ្រីលានយ៉េន ការវិនិយោគ ចំណាយលើ​ ១៤,៦ * ពន្ធមូលដ្ឋានបំបែកលំអិត៖ ៣៣,១% (ពន្ធសហគ្រាសសាជីវកម្មនិវេសនដ្ឋាន) ២៣,២% (ពន្ធអចលនទ្រព្យ) ១២,៩% (ពន្ធប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុក) ៣០,៩% (ផ្សេងទៀត) ជំនួយកែសម្រួលថវិកាសម្រាប់​ សង្កាត់ពិសេស ១៤,0% ៤៨,៧% ៨៣,៩% ៤០,១% ២៩,០% ជាអត្រាមធ្យមសម្រាប់​ អត្រាចំណូលផ្ទាល់ខ្លួន​ ជាអត្រាមធ្យមសម្រាប់​ ចំណាយថេរជាកាតព្វកិច្ច​ រដ្ឋបាលមូលដ្ឋានទាំងអស់ របស់រដ្ឋបាលក្រុងតូក្យូ រដ្ឋបាលមូលដ្ឋានទាំងអស់ របស់រដ្ឋបាលក្រុងតូក្យូ ប្រភព៖ រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន 66 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ​ មជាទីក្រុងដ ក្នុងនា ​ ន​ ​ ែលមា ប្រជាជនរស់នៅ ១៣ លាន​ នាក់ និងត ​ ្រូវបានចាត់ទុកថាជាទីក្រុងធ ំ​ ងគេមួយរ ​ ជា ​ ិភព​ ​បស់ព ូ​ នភារកិចដោ លោក រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យមា ្ច​ ះស្រាយ​ បញ្ហាប្រឈម​ ក្នុងទីក្រុងដ ​ ែលមា លក្ខណៈស្មុគស្មាញ។ បើទោះបីជាមា ​ ន​ ​ ន​ រៀបចំ និង​ ការ​ ​ លនយោបាយសាធារណៈ និងត ដាក់ចេញគោ ​ ួនាទីរ ​ ៀបចំក្រុង​ ការ​ កំណត់កា ​ ន្តការ​ ​ រទទួលខុសត្រូវ និងយ ផ្តល់​ យ៉ាងណា​ ការអនុញ្ញាតច្បាស់លាស់​ ដោយ ក៏​ រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យូ​ ត្រូវធ្វើការសម្របសម្រួល​ ជាមួយ​ នឹង​ ពាក់ព័ន្ធ​ អ្នក​ ច្រើន ជា​ ជាមួយន (ដូចជា​ ​ ឹងសា ​ លាក្រុង​ វិស័យឯកជន និងអ ​ ្នកពា ​ ក់ព័នជា ប្រើប្រាសប ្ធ​ ច្រើន)។ លើសពីនេះ តាមរយៈការ​ ់​ ច្ចេកទេស និង​ ​ ម្រាបអ ឧបករណ៍ស ​ ែសម្រួលក្បាលដីនិង​ ់​ ភិវឌ្ឍន៍ក្រុង ដូចជា បច្ចេកទេសក ទីក្រុងតូក្យូ អាច​ បង្កើតទីក្រុងឡើងវិញ រដ្ឋបាល​ ​ រអភិវឌ្ឍដីធដ ធ្វើឱ្យកា ប្រកប​ ្លី​ ំណើរការទៅបាន​ ប្រសិទ្ធភាព និរន្តរភាព និងស ដោយ​ ​ មធម៌។ ចុងក្រោយ ការគ្រប់គ្រងសារពើពន្ធ​ ​បស់រដ្ឋបាលទីក្រុងតូក្យូ (ចំណូលផ បានល្អប្រសើររ ់​ ្លួនមា ​ ្ទាលខ ច្រើនប្រភព នាំឱ្យមានការពឹងអាស្រ័យតិចតួចល ​ ន​ ើ​ដ្ឋាភិបាល​ ​ រ ​ ចំណាយ​ តម្រូវដោ ថ្នាក់ជាតិ ក៏ដូចជា​ ​ យច្បាប់មា ​ ន​ ចំនួនតិចតួច ដែលផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យមានភាពបត់បែនក ​ រ​ ​ ្នុងកា គ្រប់គ្រង​ ​ ន​ សារពើពន្ធ) គឺមា ់​ ្រតិបត្តិការ​ តួនាទីយ៉ាងសំខាន់ សម្រាបប ដោយ​ ប្រកប​ ជោគជ័យ។​ ​បស់វិស័យឯកជន ការចូលរួមរ ​ ន​ ប្រទេសជប៉ុនមា ិ​ យូរមកហើយខា ប្រវត្តជា ​ ង​ ទាញប្រយោជន៍ពកា ី​ រចូលរួម និងកា របស់វ ​ រវិនិយោគ​ ​ រ​ ​ិស័យឯកជន ក្នុងកា ​ ្រុង និងកា រៀបចំក ី​ ំពេញត ​ រអភិវឌ្ឍក្រុង ដើម្បប ​ ម្រូវការ​ រយៈពេលវែង​ របស់ទ ​ ពចម្រុះ ថាមភាព និងត ​ ីក្រុង និងបង្កើនភា ​ ុល្យភាព​ ្ច​បស់ទីក្រុងនេះ។​ នៅតាម​ សង្គមសេដ្ឋកិចរ ស្រុកជា ​ ច្រើន ម្ចាស់ដបា ី​ ន​ ផ្តួចផ្តើមប ​ ្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍មូលដ្ឋាន (ដែលមា ​ ង្កើតក ​ ន​ ​ ភិវឌ្ឍន៍ និងគ ឈ្មោះថា Machizukuri Kgyogikai - ក្រុមប្រឹក្សាអ ប្រើប្រាសអ ​ ្រប់គ្រងតំបន់) ដោយ​ ​ក ់​ ភិក្រមព ី​ ្រោមឡើងលើ ​ ធម្មតា ដឹកនាំដោ ដែលជា សម្ព័នក ​ យ​ អភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យ ឬ​ ្ធ​ ្រុមហ៊ុនឯកជន ដែលមានឯកទេសខាង​ អភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវរថភ្លើង និង​ កោះប្រជនា មានអំណាច​ ុ ប្រក ំុ នា។ ក្រម ឹ សា ្ អភិវឌ្ឍន៍មល ូ ដ្ឋន ា ទាំងនេះ​ បព េ ​ ំ ញ មខុ ងារ​ ជា​ វទ ិ ​ េ កា ្រ ​ សមប សមល ួ្រ ​ ការ​ ្​ អភិវឌឍ ្រ សមសប ​ ្រកប​ និងប ប្រសិទ្ធភាព តាមរយៈការ​ ដោយ​ របស់អ្នកពាក់ព័ននា សហការ​ ស្ថាប័ន​ ្ធ​ នា ដូចជា វិស័យឯកជន សង្គមស៊ីវិល និង​ ​ ង្ហាញពីជោគជ័យគ រដ្ឋាភិបាល​ ជាដើម។ ឧទាហរណ៍ប ​ក ​ ភិវឌ្ឍន៍ និងគ ឺ​ ្រុមប្រឹក្សាអ ​ ំបន់ របស់ស ​ ្រប់គ្រងត ​ ្រុក​ Otemachi, ​ ្រូវ​ Marunouchi និង Yurakucho ដែលត បង្កើតឡើងក បាន​ ​ ្នុងឆ ​ ្នាំ ១៩៨៨។ ​ ក្រុមប្រឹក្សាមា សមាជិក​ ​ ន​ ចំនួន ៦០ នាក់ មកពី​ ឯកជន និងវ វិស័យ​ ​ ភិវឌ្ឍ និងគ្រប់គ្រងស ​ិស័យសាធារណៈ មានតួនាទីអ ់​ ណិជ្ជកម្ម​ ជុំវិញស្ថានិយរថភ្លើងតូក្យូ។ ដូច​ ​ ង្កាតពា ​ ងក្រោម ក្រុមប្រឹក្សាន បង្ហាញខា ​ េះមា ​ នគណៈកម្មាធិការជា​ ច្រើន ដូចជា គណៈកម្មាធិការ​ ទទួលប ​ ៀបចំគោ ​ ន្ទុករ ​ លការណ៍ណែនាំ ​ ិងប និងគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍, អភិវឌ្ឍន៍ន ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ ​ ្រតិបត្តិការ​ ទីក្រុង (ដូចជា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុង និង​ ​ ំបន់) សកម្មភាពពាក់ព័នន ការគ្រប់គ្រងត ​ ំនាក់ទ ្ធ​ ឹងបរិស្ថាន និងទ ​ ្រូវបា ​ ំនងសាធារណៈ។ គណៈកម្មាធិការទាំងនេះត បង្កើត​ ​ ន​ សម្របសម្រួលដោ ឡើង និង​ ក្រុមហ៊ុន​ ​ យ​ ឯកជន។​​ ស្រដៀងគ្នជា ា​ មួយនឹងក ប្រទេសស ​ រណី​ ធានាឱ្យមានតុល្យភាព​ ​ ឹង្ហបុរីដែរ ការ​ ផល​ រវាង​ ​ ឹងកា ប្រយោជន៍ពាណិជ្ជកម្ម ជាមួយន ​ ំពោះ​ ​ រទទួលខុសត្រូវច ​ មាសភាគ​ ប្រជាជន និងសង្គមរបស់វិស័យឯកជន គឺជាស ់​ ង្កើតទ ដ៏សំខាន់មួយ សម្រាបប ខណ្ឌ) ដែលមា ​ ីក្រុង​(ឬ​ ​ នលក្ខណៈចម្រុះប ​ ្រកប​ ដោយ​ ​ ុងក្រោយធ្វើឱ្យត ថាមភាព ដែលច ​ ម្លៃដីមាន​ កើនឡ ការ​ ​ ើង។​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 67 ្ធ​បស់ក្រុមប្រឹក្សាអ រចនាសម្ព័នរ ​ ្រប់គ្រងតំបន់ របស់ខណ្ឌ ​ ភិវឌ្ឍន៍ និងគ ​ ីក្រុងតូក្យូ Otemachi, Marunouchi និង Yurakucho ក្នុងទ លេខាធិការ រដ្ឋសភា ក្រុមប្រឹក្សាភិបាល កិច្ចប្រជុំពេញអង្គ កិច្ចប្រជុំប្រតិបត្តិ គណៈកម្មាធិការរៀបចំ​ គណៈកម្មាធិការអភិវឌ្ឋន៍ និង គណៈកម្មាធិការទំនាក់ទំនង គណៈកម្មាធិការមុខងារទីក្រុង គោលការណ៍ណែនាំ ប្រតិបត្តិការក្នុងទីក្រុង សាធារណៈ yy រៀបចំ "គោលការណ៍ណែនាំស្តីពី​ yy រាល់បញ្ហាទាំងអស់ដែលពាក់ព័ន្ធ​ គណៈកម្មាធិការ yy ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុង​ yy ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ការអភិវឌ្ឍតំបន់ឡើងវិញ" នឹងមុខងារទីក្រុង គោលនយោបាយទីក្រុង (ទូរគមនាគមន៍។ល។) yy ការសម្របសម្រួលជាមួយ​ yy ចក្ខុវិស័យ និងសៀវភៅណែនាំ yy រាល់បញ្ហាទាំងអស់ពាក់ព័ន្ធនឹង​ yy រាល់បញ្ជាទាំងអស់ពាក់ព័ន្ធ​ ក្រុមប្រឹក្សា និងស្ថាប័នអភិវឌ្ឍន៍​ អំពកាី​ រអភិវឌ្ឍផ្សេងទៀត បរិស្ថាន yy ការណែនាំ និងកិច្ចសន្ទនា​ និងការគ្រប់គ្រងតំបន់ តំបន់ផ្សេងទៀត yy សម្របសម្រួល "ការអភិវឌ្ឍ yy ការសម្របសម្រួលជាមួយស្ថាប័ន​ គោលនយោបាយ yy ការសម្របសម្រួលជាមួយនឹង​ ឡើងវិញ" ប្រមូលព័ត៌មាន ដែលធ្វើការងារពាក់ព័ន្ធនឹងបរិស្ថាន ​ yy ការរៀបចំស្ថាប័ន ស្ថាប័នគ្រប់គ្រងតំបន់ និងចែករំលែកចំណេះដឹង ប្រធាន៖ អ្នកនាំមុខ៖ អ្នកនាំមុខ៖ អ្នកនាំមុខ៖ អ្នកនាំមុខ៖ yy ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍ធំមួយ yy ក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍ធំមួយ yy ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍ធំមួយ yy ក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យធំមួយ yy ក្រុមហ៊ុនប្រៃសណីយ៍ធំមួយ អនុប្រធាន៖ អនុប្រធាន៖ អនុប្រធាន៖ អនុប្រធាន៖ អនុប្រធាន៖ yy ធនាគារធំមួយ yy ក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់សម្ភារកម្តៅ yy ធនាគារធំមួយ yy ក្រុមហ៊ុនពាណិជ្ជកម្មធំមួយ yy ក្រុមហ៊ុនផ្សព្វផ្សាយធំមួយ ​ ភិវឌ្ឍន៍ និងគ ប្រភព៖ ក្រុមប្រឹក្សាអ ​ ្រប់គ្រងតំបន់ របស់ខណ្ឌ Otemachi, Marunouchi និង Yurakucho 94> អភិក្រមក ​ ្តោបរួម កន្លែង - វិធីសាស្ត្រមួយ ដើម្បីបង្កើតន តាម​ ​ ូវ “ឧទាហរណ៍​ របស់ប ​ ង្ហាញពីកា ​ ្រទេសកម្ពុជា” ដែលប ​ រ​ រួមប អភិវឌ្ឍ​ ដោយ​ ​ ្រកប​ និរន្តរភាព គឺតា ​ មរយៈអភិក្រម “កែលំអទ ​ ីក្រុង ឬ​ ​ ហគមន៍” (ជាជាងប្រើប្រាសអ កែលំអស ់​ ភិក្រម​ ្ធ​ ីក្រុងតា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័នទ ​ មវិស័យ) ដើម្បប ី​ ង្ហាញឱ្យឃើញថា ​ តើកា ​ រ​ សេវា​ ទទួលបាន​ ប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់ (ដូចជា ​ ន្លែងស ទឹកស្អាត អនាម័យ ដឹកជញ្ជូនសាធារណៈនិងក ​ ីកន្លែងសាធារណៈ) ត្រូវ​ ​ ម្រាប់ថ្មើរជើង សុខភាព ការអប់រំ និងទ ទៅ​ ដំណើរការ​ យ៉ាងដូចម្តេច ក្នុងប ​ រិបទ​ នប ​ ម្ពុជា។​អភិក្រមនេះក ៃ​ ្រទេសក យកមកពិចារណា តាមរយៈការពិគ្រោះ​ ​ ៏ត្រូវបាន​ ​ ៀបចំផ យោបល់រ យុទ្ធសាស្ត្រទីក្រុងបៃតង ២០១៦-២០២៥ សម្រាប់ទីក្រុងភ្នំពេញផងដែរ ហើយ​ ​ ែនការ​ ខណ្ឌដូនពេញ ​ ណ្តាលក្រុង) និងស (ខណ្ឌក ​ យក្រុងថ្មនៅ ​ ្រុកតាខ្មៅ (តំបន់ជា ភាគខាងត្បូង) ត្រូវបាន​ ី​ ​ ​ ភិវឌ្ឍន៍ប្រកប​ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអ ចីរភាព​ ដោយ​ ​ ម្រាប់សាកល្បង​ ជ្រើសរើសស ​ េះ។ អភិក្រមន តំបន់ទាំងពីរនេះត ​ ំណាង​ ​ ញ្ហាប្រឈម ឱ្យប ​ ួបប្រទះ​ ដែលជ ​ តំបន់ក ដោយ​ ​ ំបន់ជា ​ ណ្តាលក្រុង និងត ​ យក្រុងដ ​ ែលក ​ ំពុងមានការអភិវឌ្ឍយ នឹងផ ​ ៉ាងឆាប់រហ័ស ហើយ​ ់​ ូវឧ ​ ្តលន ​ ទាហរណ៍​ ី​ រអនុវត្តល្អៗខា អំពកា ការរៀបចំក្រុង សម្រាបប ​ ង​ ​ ម្ពុជា។43​ ់​ ្រទេសក 95> ដូចប ​ ង្ហាញក ​ ្នុងឧ ​ ហគមន៍ Cheonggyecheon (ប្រអប់ ៣.៥) អភិក្រមស ​ ទាហរណ៍អំពីគម្រោងស្តារស ​ ហគមន៍​ ​ ្តារស ​ ួយ​ មិនត្រឹមតែជ ​ ម្ពស់ជីវភាព​ លើកក រស់នៅប ​ ៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុនវា ្តែ​ ​ នឹងជ ​ រ​ ​ ួយជម្រុញកា ​ របង្កើតកា អភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងកា ​ រងារ​ ​ មូលដ្ឋានទៅផង ជាពិសេស នៅពេលដ នៅ​ ​ ភិក្រមនេះមា ​ ែលអ ​ ន​ មូលដ្ឋានផ ​ ្អែកល ើ​ រអភិវឌ្ឍត ​ កា ​ ែលមានសេវាចម្រុះ​ ​ ំបន់ដ នៅ​ ជុំវិញ នៅពេលដ ​ ែលកា ​ រវិនិយោគ​ ើ​ រ​ លកា ដឹកជ មាន​ ​ ញ្ជូនសាធារណៈ​ កើនឡើង ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ (ប្រអប់ ៣.៦)។ ការ​ ​ ែលអ នៅពេលដ ​ ង្ហាញឱ្យឃើញពីជោគជ័យ ​ ភិក្រមនេះប គេក៏អាច​ យក​ អភិក្រមនេះទៅ ​ ​ ​ ម​ អនុវត្តតា ​ ុទ្ធសាស្ត្រ​ តំបន់ជាយ ​ ៀត​ ផ្សេងទ ​ ីក្រុងផងដែរ។ ឧទាហរណ៍ព របស់ទ ​តី​ ំបន់ន ​ ីងបូ និងហ ​ ុងកុង បង្ហាញពីកា លើកក ​ រខិតខំ​ ់​ រអភិវឌ្ឍ និងកា ​ ម្ពសកា ​ រ​ ពង្រីកទ ​ ីក្រុងប ​ ្រកប​ និរន្តរភាព (ប្រអប់ ៣.៦ និង ៣.៧) ហើយ​ ដោយ​ អភិក្រមស្រដៀងគ្នានេះអា ​ ច​ មក​ យក​ កែសម្រួល​ ​ ីក្រុងភ្នំពេញ​និងអាច​ សម្រាប់ទ នាំមកនូវកា ​ រ​ ផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមានសម្រាបផ ់​ ្នែកនានា​ នទ ​ េះ។​ ៃ​ ីក្រុងន លទ្ធផលរកឃើញរបស់ក្រុម​ 43 ផ្អែកតាម​ ការងារ (ថ្ងៃទី ២-១០ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៧) 68 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ទីក្រុងសេអ៊ូល ប្រទេសកូរ៉េ ប្រអប់ ៣.៥៖ ករណីសិក្សា​- ការស្តារសហគមន៍​នៅ​ ​ ីប្រជុំជន​ ការបង្កើតទ ក្នុងក្រុង តាមរយៈការស្តារអូរ Cheonggyecheon អូរចាស់មួយ ដែលមា គម្រោងស្តារអូ Cheonggyecheon ក្នុងទីក្រុងសេអ៊ូល ប្រទេសកូរ៉េ មានការស្តារ​ ស្ពានអា ​ ន​ ​ កាស​ ​ ប់ទសវត្សរ៍មកហើយ។ នេះគ បែងចែកជា ១៨ ជួរ ឆ្លងកាត់រា ​ ិច្ចខិតខំប្រឹងប ​ ឺជាក ​ ្រែង ដើម្បប ី​ ង្កើតទ ​ ីប្រជុំជន​ ​ ីក្រុងស ក្នុងទ ​ េអ៊ូល​ ​ ន្ថយថ ឡើងវិញ។ ទីប្រជុំជននេះប ​ ្រជាជន និងស ​ យចុះចំនួនប ពាណិជ្ជកម្ម និងស ​ កម្មភាព​ ​ េដ្ឋកិច្ច។ លើសពីនេះ គម្រោងនេះ​ ចាត់ទុកថាជា​ ក៏ត្រូវបាន​ ឱកាស​ មួយ សម្រាបប ់​ ង្កើតក្របខ័ណ្ឌថ្មី សម្រាបស ់​ ្តារ​ ​ ណ្តាលក្រុងផងដែរ។ គម្រោងនេះបា តំបន់ក ​ ន​ ការ​ ជម្រុញឱ្យមាន​ ​ ែនការអភិវឌ្ឍន បង្កើតផ ​ទ ​ ្លង់គោល​ ៍​ ីប្រជុំជន (២០០៤) ប្លង់គោលទីក្រុងសេអ៊ូលឆ្នាំ ២០២០ (២០០៤) និងប ​ ន​ ស្តារទីក្រុង (២០០៧) និងបា បង្កើតឱកាស​ ឱ្យមានការ​ កែទម្រងប ់​ ្រព័នដ របស់ទ ្ធ​ ឹកជញ្ជូនសាធារណៈ​ ​ ីក្រុងសេអ៊ូល។ ​ រស្តារ​ ស្របពេលដែលកា ​ េះបា ឡើងវិញន ​ ន​ ផ្តលគ ់​ ុណតម្លដ ៃ​ ល់ស អភិរក្សប ​ ហគមន៍នេះ តាមរយៈការ​ កែ​ ​ រិស្ថានធម្មជាតិ ការ​ បរិយាកាសក្នុងទីក្រុង និង​ លំអ​ សេដ្ឋកិច្ច គម្រោងនេះ​ ការជម្រុញឱ្យមានការអភិវឌ្ឍ​ គេចរួចពី​ មិនអាច​ ក្នុងការ​ បញ្ហាប្រឈម​ ​ រ​ អនុវត្ត និងកា តម្រូវឱ្យមានការ​ ប្រឆាំងជំទាស់ឡើយ។ គម្រោងនេះ​ ផ្លូវធ្វើចរាចរណ៍សរុប ១៨ ជួរ ក្នុងត លុបចោល​ ​ ្រជុំជន​ ​ ំបន់ប បង្កឱ្យមាន​ នេះ និងអាច​ ខូចខាតដែលមិនធ្លាប់មានដល់ល ការ​ ​ ំហូរច ​ រាចរណ៍ជារួមរ ​បស់ទីក្រុងសេអ៊ូល និងប ​ ររំខាន​ ​ ង្កកា យ៉ាង​ សកម្មភាព​ ច្រើន ដល់​ ​ ហគមន៍នេះ។ លើសពីនេះ ការងារស្តារសហគមន៍នេះក ពាណិជ្ជកម្ម ក្នុងស បញ្ហាប្រឈម​ ​ ៏នាំឱ្យមាន​ ​ េសមួយចំនួនផងដែរ ដូចជា ការ​ បច្ចេកទ ពាក់ព័នន ​ លំបាក​ ្ធ​ ឹងកា ​ រ​ ទឹកស្អុយ និងកា សំអាត​ ការពារទឹកជំនន់ជាដើម។ ការរៀបចំ​ ​ រ​ ​ រ​ ផែនការ ការអនុវត្ត និងកា ់​ ិរញ្ញប្បទាន គឺជាប ផ្តលហ ព្រួយបារម្ភធ ​ ញ្ហា​ ​ ្ងន់ធ្ងរផងដែរ។​ ី​ ះស្រាយ​ ដើម្បដោ ​បស់គម្រោងនេះ អង្គភាពចំនួន ៣ ត្រូវបាន​ បញ្ហាស្មុគស្មាញរ ី​ ្រប់គ្រងល បង្កើតឡើង ដើម្បគ ើ​ មាសភាគ​ ​ ស ​ នៃគម្រោងនេះ។ ក្នុងឆ្នាំ ២០០២ ការិយាល័យគម្រោង​ ផ្សេងៗ​ ត្រូវ​ បាន​ បង្កើតឡើង ក្នុង​ បំពេញ​ សាលាក្រុង ដែល​ មុខងារ​ ​ អង្គភាពអនុវត្តគម្រោង ទទួលខុសត្រូវ​ ជា​ លើ​ ការ​ គ្រប់​ ការអនុវត្ត​ គ្រង ការរៀបចំផែនការ និង​ គម្រោង។ ក្រុមស្រាវជ្រាវ បាន​ Cheonggyecheon ត្រូវ​ ​ ើង ក្រោមឳ បង្កើតឡ ​ វាទ​ វិទ្យាស្ថានអ ​ ភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុងសេអ៊ូល សម្រាប់គាំទដ ​ ម្រោងស ្រ​ ល់គ ​ ្តារ​ តំបន់ Cheonggyecheon ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បប ឡើងវិញនេះ។ គណៈកម្មាធិការប្រជាជន​ ​ ្រកផ ី​ ំពេញតួនាទីជាច ​ ្លូវការ ់​ ្រមូលគ សម្រាបប ​ ំនិតយោបល់ និងកា ​ រ​ ព្រួយបារម្ភរ ​បស់ប ្ធ​ ឹងគ ​ ្រជាពលរដ្ឋ​ពាក់ព័នន ​ ម្រោងនេះ។​ ​ ែបត្រីកោណសម្រាប់គម្រោងស្តារត ប្រព័ន្ធអនុវត្តប ​ ើងវិញ ​ ំបន់ឡ គណៈកម្មាធិការប្រជាពលរដ្ឋ yyរៀបចំគោលការណ៍សមប ់ រស្តរ ្រា កា ា ឡើងវិញ yyប្រមូលមតិសាធារណជន yyលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងសាធារណៈ ការិយាល័យគម្រោង មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ គម្រោងស្តារតំបន់​ រៀបចំផែនការគម្រោង yy រៀបចំគោលនយោបាយ yy Cheonggyecheon អនុវត្តផែនការគម្រោង yy ធ្វើការអង្កេត yy ឡើងវិញ បង្កើតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ yy ជាមួយក្រុម​ ការសិក្សាសមិទ្ធិលទ្ធភាព yy ពាក់ព័ន្ធ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 69 ​ នបញ្ហាប្រឈម និងភា បើទោះបីជាមា ​ ៉ាងណាក៏ដោយ តំបន់ Cheonggyechoen ត្រូវបានបើកទ ​ ពស្មុគស្មាញយ ​ ទួល​ ​ ្រូវបានទទួលស្គាល់ថាជា​ សាធារណជន ក្នុងខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០០៥ និងត ធំធេងម ជោគជ័យ​ ​ រ​ ​ ួយ ក្នុងកា កែប្រែមុខមាត់ និង​ ​ ទីក្រុង។ លទ្ធផលធំៗដ សោភណភាព​ ​ ែលសម្រេចបានពីគម្រោងន ​ េះមា ​ នពីរ៖ លទ្ធផល​ ់​ ែលក ផ្ទាលដ ​ ើតចេញពីការស្តារអូរ និង​ បង្កើនត លទ្ធផលប្រយោល​ដូចជា ការ​ ៃ​ ចលនទ្រព្យ សម្រាប់តំបន់ដែលនៅ ​ ម្លអ ក្បែរខាង។ លទ្ធផល​ ​ ​ ់​ ីការស្តារអូរ រួមមាន ផ្ទាលព បង្កើតទ ការ​ ​ ធារណៈ និងប ​ ីកន្លែងសា ​ រិស្ថានធម្មជាតិ បណ្តាញ​ សួនបៃតងសាធារណៈ​ នៅ​ ​ រស្តារ​ កណ្តាលក្រុង និងកា ប្រព័ន្ធ​ ​ ើងវិញ ដើម្បជ បរិស្ថានឡ ​ ន្ទាបស ី​ ួយប ​ ីតុណ្ហភាព​ ក្នុងទ ​ ីក្រុង។ លើសពីនេះ អូរដ រួមចំណែកក ​ ែលត្រូវបានស្តាររួចនេះ បាន​ ​ ែប្រែ​ ​ ំបន់កណ្តាលទ មុខមាត់ត ​ ​ ​ ីក្រុងសេអ៊ូល ដែលនៅ ទក ទ្រឹងមួយរយៈផងដែរ ធ្វើឱ្យ​ ី​ ន្លែងន ​ េះក្លាយ​ ​ ន្លែងទា ជាក ខ្លាំង។ តំបន់ ​ ក់ទាញ​ ក្លាយ​ Cheonggyecheon ក៏បាន​ ​ ន្លែងរ ជាក ​ ៀបចំព្រឹត្តិការណ៍វ ​ប្បធម៌ជា ​ ច្រើនប្រភេទផ ​ ួយឱ្យត ​ ងដែរ ដែលច ​ ្លាយ​ ​ ំបន់អូរនេះក ​ កន្លែងស ជា​ ​ ម្រាបស ់​ កម្មភាព​ វប្បធម៌ និងក ​ ម្សាន្ត។ តំបន់កណ្តាលក្រុងដ ​ ្រូវបាន​ ​ ែលត កែលំអមុខមាត់​ ស្តារឡើងវិញនេះត្រូវបាន​ បច្ចុប្បន្ននេះ បានទាក់ទាញ​ ឡើងវិញ ហើយ​ សកម្មភាព​ របស់ប្រជាជន និងស ​ កម្មភាព​ អាជីវកម្មជា ែ​ ូលទ ​ ច្រើន។ កាន់តទ ំ​ ូលាយ​ ​ ំឱ្យមានការ​ ទៀតនោះ ការស្តារឡើងវិញនេះនា ​ រ​ ផ្លាស់ប្តូរកា ល់ដឹងរ ​បស់ប ​ ្រជាពលរដ្ឋ​ ក៏ដូចជា​ ​ ន​ នាំឱ្យមា ​ ុទ្ធសាស្ត្រ​ ការរៀបចំយ ​ ្រុង ដែលនាំឱ្យមានការ​ រៀបចំក ផ្លាស់ប្តូរមុខមាត់ត ​ ំបន់កណ្តាលក្រុង និងកា ​ រ​ ដឹកជ ​ ឹងកា ​ ញ្ជូនសាធារណៈ។ ផ្ទុយន ​ ររំពឹងទុក បញ្ហា​ ស្ទះចរាចរណ៍ក កក​ ការ​ ​ ្រោយ​ បញ្ចប់គម្រោងនេះម ​ ិនបា ​ ន​ ​ ះ​ កើនឡើងធ្ងន់ធ្ងរជាងមុននោ ទេ។​ មុនគម្រោង ក្រោយគម្រោង ក្រោយគម្រោង ​ ីក្រុងឡើងវិញ - មគ្គុទេសក៍សម្រាប់អ្នកអនុវត្តអំពីការ​ ប្រភព៖ ធនាគារពិភពលោក ឆ្នាំ ២០១៦ ការបង្កើតដ ប្រយោជន៍ព ទាញ​ ី​ រវិនិយោគ​ ​ កា ទីក្រុងសេអ៊ូល ឯកជន រដ្ឋបាល​ 70 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា គម្រោងអ ប្រអប់ ៣.៦៖  ​ ភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុង​Ningbo ប្រកបដោយ​ ផ្លាស់ប្តូរម ចីរភាព - ការ​ ​ ំបន់​ ​ ុខមាត់ត សាធារណៈ​ ​ ​ រ​ ក្នុងទីក្រុង ការធ្វើដំណើរក្នុងទីក្រុង និងកា ​ និភ័យន កាត់បន្ថយហា ​ ទៃ​ ឹកជំនន់ ​ រ​ គម្រោងនេះមានគោលបំណងកែលំអកា ប្រើប្រាស់ទីកន្លែងសាធារណៈ​ ក្នុងទីក្រុង និងកា ​ រ​ ធដ ក្នុងទីក្រុង និងកា ្វើ​ ំណើរ​ ​ ត់​ ហានិភ័យទ បន្ថយ​ ខោនធីជាច្រើន ក្នុងទ ​ ឹកជំនន់ នៅតាម​ ​ ីក្រុង Ningbo។​គម្រោងន ​ េះមា ​ ន​ ដាក់បញ្ចូលកា វិនិយោគ​ ​ រ​ ើ​ រដឹក​ លកា ​ ្នុងទីក្រុង (ការ​ ជញ្ជូនក ​ មត្ថភាព ភាពអាច​ បង្កើនស ​ ុណភាពសេវារ ជឿទុកចិត្តបាន និងគ ​ថយន្តក្រុង), ការកាត់បន្ថយទឹកជំនន់ វិនិយោគ​ (ការ​ លហើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្ត និងម ​ ិនមែនរូបវ័ន្ត ដើម្បកា ី​ ន់តែអាច​ ត្រៀម​ ទ្រព្យសម្បត្តិសំខាន់ៗ និងប ការពារ​ ​ ្រជាជន​ ​ រ​ ងាយរងគ្រោះ ពីកា ដែលអាច​ ខូចខាត​ បង្កឡើងដោ ​ យ​ ទឹកជំនន់) និងកា ​ រ​ ​ ីក្រុងឡើងវិញ។​ ក្រោមស បង្កើតទ បង្កើត​ ​ មាសភាគ​ ​ ើងវិញ គោលបំណង​ ទីក្រុងឡ គប សំខាន់​ ឺ​ ង្កើតប ​ រិយាកាស​ ទីក្រុងដ ​ រ​ ​ ែលពោ ​ ុវត្ថិភាព តាមរយៈ​ ពេញដោយភាពរស់រវើក និងស បង្កើនគុណភាព​ ការ​ នទៃ​ ីកន្លែងសាធារណៈ ដោយ​ ប្រើប្រាសយ ់​ ុទ្ធសាស្ត្ររៀបចំផ្តោតល ​ ើតម្រូវការ​ ​ ង្រីកវ មនុស្ស និងព ​ិសាលភាព ​ ម្រិតន និងក ៃ​ រ​ ​ កា ផ្តលស ់​ េវា របស់អង្គភាព​ ផ្តល់សេវាក ​ ្នុងទីក្រុង។ គម្រោងក មាន​ ​ សាងទីក្រុងឡើងវិញនេះ​ ់​ិនិយោគ​ កញ្ចបវ គ្រប់​ ជ្រោយ​ ជ្រុង​ លហើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈ និងកា ​ រផ្តល់សេវា នៅ​ តាម​ ​ ែលមានស្រាប់។ សមាសភាគនេះន តំបន់ទីក្រុងដ ​ ឹង​ ថ ់ វិកាដ ផ្តល​ ​ កម្មភាព​ ​ ល់ស នានា ដូចជា ការ​ កែលំអទ ​ ីកន្លែងសាធារណៈ នៅ​ ច្រករបៀង​ តាម​ ​ ្លូវពាណិជ្ជកម្ម​ ដឹកជញ្ជូន​ និងផ ី​ ង្កើនភាពទាក់ទាញ​ សំខាន់ៗ ដើម្បប នត ​ ណ្តាលក្រុងដ ៃ​ ំបន់ក ​ ំបន់ដែលមា ​ ែលមានស្រាប់ ការកែប្រែមុខមាត់ត ​ នប្រជាពលរដ្ឋ​ ​ ីលំនៅ តាមរយៈ​ តាំងទ ផ្តលស ការ​ ់​ េវា​ ផ្គតផ ់​ ្គង់ទឹក បំពាក់ប្រព័នល ​ រ​ ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង ប្រព័ន្ធសំអាតទឹកស្អុយ និងកា ប្រមូល​ ់រឹង ភ្លើងបំភ្លឺ កន្លែងច សំណល​ ​ ំបន់បៃតង ក៏ដូចជា​ ​ តយានយន្ត និងត ​ ម្រាប់ថ្មើរជើង និងអ បង្កើនសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ស ​ ង់ ​ ្នកជិះក រយៈការរៀបចំកន្លង តាម​ ចណ ែ ឆ្លងថ្នល់ និង​ ំ ច ុ ប្រសព្វផវ ូ្ល ឱយ ្ បាន​ ល ែ ប កាន់ត​ ្អ ស ្រ រ ើ ជាងមុន និង​ ើ ​ បង្កន ្រ ទ បស ិ ភា ្ធ ព​ ន​ៃ រ​ កា គប ់ ង ្រ គ ្រ ប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា ICT និងឧ ចរាចរណ៍ ដោយ​ ​ េឡិចត្រូនិច។​ ​ បករណ៍អ ប្រភព៖ ឯកសារវាយតម្លៃគម្រោងរបស់ធនាគារពិភពលោក ឆ្នាំ ២០១៦ ​ រ​ ប្រអប់ ៣.៧៖ ការកែលំអកា ​ រ​ ធ្វើដំណើរ និងកា ​ ង់ស៊ីតេ៖ ករណីសិក្សាទីក្រុងហុងកុង បង្កើនដ ពាក់កណ្តាលទីពីរន នៅ​ ​ នកំណើនប ​ ៃទសវត្សរ៍ ១៩៧០ ទីក្រុងហុងកុងមា ក្នុងមួយឆ្នាំ គួបផ្សន ​ ្រមាណជា ១០ ភាគរយ​ ​ រ​ ំ​ ឹងកា ​ នអន្តោប្រវេសន៍ និងកា ហូរចូលជ កើនឡើងនូវត ​ រ​ ​ ម្រូវការ​ រថយន្តឯ ​ កជន។ ក្នុងរ តែមួយទសវត្សរ៍ ការ​ ​យៈពេល​ ចុះបញ្ជីរថយន្ត​ ​ ងទ្វេដង។ លទ្ធផលធ្វើឱ្យរ កើនឡើងជា តាមរថយន្តឯកជន និងរ ​យៈពេលធ្វើដំណើរ​ ​ ើនឡើង ក៏​ ​បស់អ្នកដឹកជញ្ជូនទំនិញក នាំឱ្យមាន​ ដូចជា​ ប៉ះពាល់ម ផល​ លស ​ ក​ ើ​ ុខភាព ដោយសារតែ​ ការ​ ​ ន​ បំពុលខ្យល់។ មន្ទីរដឹកជញ្ជូនបា បញ្ហានេះ​ ជា​ ដោះស្រាយ​ ​ ឹងវ មួយន ឆ្នាំ ១៩៧៩ មន្ទីរនេះបា ​ិធានការតឹងរ៉ឹង។ ក្នុង​ ​ ន​ ដាក់ចេញន ​ ូវគោ ​ លនយោបាយ​ ​ ួយ ដើម្បប ដឹកជញ្ជូនម ​ មត្ថភាព​ ី​ ង្កើនស ​ ង្រីក​និងក របស់ខ្លួន និងព ​ ្រព័នដ ​ ែលំអប ្ធ​ ឹកជញ្ជូនសាធារណៈ។ បាន​ រដ្ឋាភិបាល​ ​ ្លៃសេវាអា បង្កើនថ ​ ជ្ញាប័ណរ ្ណ​ថយន្តប ​ ្រចាំឆ្នាំបីដង បង្កើនថ្លៃចុះបញ្ជរ ​ ើកដ ី​ថយន្តល ​ ំបូងពីរដង (ចន្លោះពី ៧០ ​ ្លៃនាំចូលយានយន្ត) និងប ទៅ ៩០ ភាគរយ នៃថ ​ ន្ធឥន្ធនៈពីរដង។ កម្មសិទយា ​ ង្កើនព ​ កជន និងសា ្ធិ​ នយន្តឯ ​ ធារណៈ បាន​ ​ ៉ាងគំហ៊ុក។ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៥ រថយន្តឯក​ ថយចុះយ ជន​ ដែលបា ​ ន​ ចុះបញ្ជី​ថយចុះ​ នៅ​ មក​ ត្រឹម ៥០ ភាគរយ ក្នុងនោះ ១០ ភាគរយ ្ធ​ ឹកជញ្ជូនសាធារណៈ​ ជារថយន្តតាក់ស៊ី។ ប្រព័នដ ផ្លូវរថភ្លើងក រួមមាន​ ​ ីប្រវែង ៧៤ គីឡូម៉ែត្រ, ផ្លូវរថភ្លើងធ ​ ្រោមដ ​ ុនធ្ងន់ប្រវែង ៣៤ ​ ឹងប គីឡូម៉ែត្រ (ភ្ជាប់តំបន់ Kowloon ជាមួយន ្ធ​ ្លូវរថភ្លើងធ ​ ្រទេសចិន) និងប្រព័នផ ​ ្រវែង ៣២ គីឡូម៉ែត្រ នៅ​ ​ ុនស្រាលប ​ ដ ប៉ែកពាយព្យន ​ ្លូវរ ៃ​ ែនដីថ្មី និងផ ​ថភ្លើងអគ្គិសនី (tram) ប្រវែង ៣២ គីឡូម៉ែត្រ នៅ​ ភាគ​ ខាង​ ​ ៃ​ ជើងន កោះហុងកុង។ ក្រុមហ៊ុន​ ចំនួន ៥ បាន​ រថយន្តក្រុងឯកជន​ ដំណើរការសេវា​ កម្មរ ​បស់ខ ​ ្លួនជា ​ ឹងរ ​ មួយន ​ថយន្តក្រុងជាង ៦០០០ គ្រឿង។ ក្រៅពីនេះ មាន​ ក្រុងតូចៗ​ ដែលយ រថយន្ត​ ​ ទួលបានសិទ្ធិផ្តាច់មុខ ដើម្បផ ​ កថ្លៃថេរ និងទ ី​ ្តល់សេវានៅ ​ តាម​ ផ្លូវមួយចំនួន។ ការ​ ក្នុងទ ចូលមក​ ​ ីផ្សារ​ ​ ្រូវបាន​ នេះត ់​ ្រងយ គ្របគ ​ ៉ាងតឹងរ៉ឹង។ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 71 យកថ្លៃ​ បច្ចុប្បន្ន ការ​ ​ ្នុងទីក្រុងហុងកុង ត្រូវបាន​ ផ្លូវក គេចាត់ទុកថាជា​ មធ្យោបាយមួយ មិនត ​ ្រឹមត ែ​ ើម្បីកាត់បន្ថយប ​ ដ ​ ញ្ហាកក​ ​ ើម្បទ ស្ទះចរាចរណ៍ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងដ ​ របំពុលខ្យល់ និងកា ី​ ប់ទល់កា រក្សា​ ​ រ​ ភាពទាក់ទាញរបស់ទីក្រុងទៀតផង។ ទីក្រុង​ ​ ប់ច ហុងកុងជា ​ ន្ទទស្សន៍​ ​ ំណាត់ថ្នាក់ទី ៥ ក្នុងស ​បាយការណ៍ស្តីពីភាពប្រកួតប្រជែងសកល ដោយ​ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ នៃរ ទទួល​ ​ ​ េះទ បានពិន្ទុ ៦,២ លើ ៧។ ទីក្រុងន ប្រសិទ្ធភាព​ ​ ទួលជាប់លេខ ១ ខាង​ ​ ពទំនើបន ទីផ្សារផលិតផល និងភា ហិរញ្ញវត្ថុ។​ ​ ៃទីផ្សារ​ ធ្វើដំណើរការ​ ™™ រថយន្តឯកជនអាច​ មិនងាយ​ ទៅកាន់តែកន្លែងមានកំណត់មួយចំនួន និង​ ​ ្រើប្រាសក ស្រួលប ់​ ្នុងទីក្រុងនេះ។ បើ​ ​ មា ទោះបីជាព បញ្ហាកកស្ទះចរាចរណ៍ និងកា ុំ​ ន​ ​ រ​ យកថ្លៃសេវាចត​ យានយន្តក ចាត់វិធានការសារពើពន្ធតឹងរ៉ឹងម ​ ៏ដោយ ការ​ ​ ិន​ ​ ឹកចិត្តឱ្យមានការទិញរ លើកទ ​ ្ទាល់ខ្លួន អាច​ ​ថយន្តផ ​ ំនួនរ កាត់បន្ថយច ​ថយន្តឯកជនក្នុងទីក្រុងបាន។ គ្រប់គ្រងលើរថយន្តក្រុង ជាពិសេស រថយន្តក ™™ មានការ​ ី​ ញ្ចៀស​ ​ ្រុងខ្នាតតូចៗ ដើម្បប កកស្ទះច បញ្ហា​ ​ ំណាយ​ ​ រាចរណ៍ និងច ់​ ម្រាប់ការធ្វើដំណើរ។​ ខ្ពសស ប្រភព៖ ធនាគារពិភពលោក ២០០៩ 3>5 ការធានាអភិក្រម​ប្រកប​ដោយ​បរិយាប័ន្ន 96> ប្រយោជន៍ដែលបានពីការ​អភិវឌ្ឍ និងកា ពង្រីកទីក្រុង ត្រូវជួបនឹងកា ​ រ​ ​ រ​ បន្ទុចបង្អាក់ នៅពេលដ ​ ែលព ​ មា ការ​ ុំ​ ន​ រៀបចំក្រុង ​ ន​ ឬការគ្រប់គ្រងទីក្រុងបា ​ ពេលដ ត្រឹមត្រូវ និងនៅ ​ ុំមានការ​ ​ ែលព បំពេញទៅ ​ ​ តាម​ របស់ប តម្រូវការ​ ក្នុងក ​ ្រជាជន​ ​ ែលចេះ​ ​ ្រុងដ ចំនួនក តែមាន​ ​ ើនឡើង។ កង្វះការរៀបចំផ ​ ែនការ​ សម្រាបហ ់​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នរ ​ ំនៅដ្ឋាន ការផ្តល់សេវាមា ្ធ​ូបវ័ន្ត និងល ​ នភាព​ ការដឹកជញ្ជូននិងកា យឺតយ៉ាវ ​ ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង​ ​ រ​ ក្នុងទ ​ ីក្រុងម ​ ិនគ្រប់គ្រាន់ អាច​ នាំឱ្យមាន​ កើនឡើងន ការ​ ​ិសមភាព​ ​ ូវវ រវាង​ ​ ្នុងទ ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅក មិនត្រឹមតែគ ​ ីក្រុង។ វិសមភាព​ ​ ំរាមកំហែងដ ​ ល់ន ​ ិរន្តរភាព​ នដ កំណើនប ៃ​ ំណើរការ​ ​ ៉ុណ្ណោះទេ នាំឱ្យមា វាក៏អាច​ ការ​ ​ ន​ និងជ បែកបាក់ ​ ​ ម្លោះ​ ក្នុងសង្គមផងដែរ ជាពិសេស នៅ​ តាម​ ​ ែលមាន​ តំបន់ដ រស់នៅកក​ ប្រជាជន​ កុញ ​បស់អ ដែលជីវភាពរស់នៅរ ​ ្នកមា ​ ន និងអ ​ ្នកក ​ ្រមានភាពខុសប្លែកគ្នាខ្លាំង។ ​ ្រជាជន​ ​ គោលនយោបាយជួយឱ្យប ដែលមាន​ តិចអាច​ ចំណូល​ ក្នុងទីផ្សារការងារ អាចរកបាន​ ចូលរួម​ នូវ​ លំនៅដ្ឋាន​ ដែលមាន​ សមរម្យ អាច​ តម្លៃ​ សេវាជា​ ទទួលបាន​ ​ ន​ មូលដ្ឋាន និងមា ​ ្នុងកា សម្លេងក ​ រធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត ជួយធា ​ នាឱ្យគ ​ ្របគ អាចទទួលបាន​ ់​ ្នា​ ី​ រអភិវឌ្ឍ និង​ ប្រយោជន៍ពកា ​ ន​ ការពង្រីកក្រុងបា យ៉ាងទូលំទូលាយ។​ 97> មានអភិក្រមជាច្រើន សម្រាប់ជួយល ់​ រិយាប័នក ​ ើកកម្ពសប ផ្តោតជុំវិញប ្ន​ ្នុងទីក្រុង ដោយ​ ​ េដ្ឋកិច្ច ភូមិសាស្ត្រ និង​ ​ រិយាប័នស សង្គម ដែលស ​ ុទ្ធតែជាអ ​ ែលមា ​ ភិក្រមដ ​ នភាព​ ពាក់ព័ន្ធ សម្រាប់ទីក្រុងភ ់​ រពិភាក្សាបន្ថែម សូមម ​ ើល​ ​ ្នំពេញ។ (សម្រាបកា ​ ឹងបោ ឯកសារដែលន ក្នុងពេលឆា ​ ះពុម្ពផ្សាយ​ ​ នាគារ​ ​ ប់ៗនេះរបស់ធ ពិភពលោក)។​ 98> បរិយាប័ន្ន​សេដ្ឋកិច្ច ​ កា - បរិយាប័ន្នសេដ្ឋកិច្ច សំដៅល មាន​ ើ​ រ​ ការងារធ្វើ និងរ ​កចំណូលបា ​ ន​ ប្រកប​ ​ សមធម៌ ក្នុង​ ដោយ​ ​ នសារៈសំខាន់ សម្រាបកា ទីក្រុង ដែលមា កាត់បន្ថយភា ់​ រ​ ​ ពក្រីក្រ និងកា ​ រ​ លើកក ់​ រិយាប័នស ​ ម្ពសប ្ន​ េដ្ឋកិច្ច។ ចំណុចសំខាន់​ ការ​ ផងដែរ គឺ​ ប្រជាពលរដ្ឋក ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង​ ​ ្រីកក ្រ​ ្នុងទីក្រុងជា ​ មួយន ​ ឹង​ ការ​ ទីផ្សារការងារ តាមរយៈ​ ់​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ ផ្តលហ សេវា​ ដឹកជញ្ជូន និង​ ផ្សេងៗឱ្យបាន​ កម្ម​ កាន់តល ែ​ ប ្អ​ ្រសើរ​ ជាងមុន ​ ី​ ្យស ដើម្បឱ ្រ​ ន់តែងាយធ្វើដំណើរពីកន្លែង​ ​ ហគមន៍ក្រីកកា មួយ ទៅ​ កន្លែងមួយទៀតបាន។ អ្វដ ​ ម្រាប់ជោគជ័យន ី​ ែលស ​ ំខាន់ស ​ កា ៃ​ រ​ ពង្រីកខ ​ ្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ (សូម​ ​ ្សែរថយន្តក្រុងក មើលប្រអប់ ២.១) គឺកា ជ្រើសរើសច ​ រ​ ​ ្លូវរត់របស់រថយន្តក្រុង ដែលអា ​ ំណតរថយន្តក្រុង និងផ ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាង​ ​ ច​ ​ ្រីក្រ ដែលផ សហគមន៍ក ៃ​ ល់ម ​ ្តល់តម្លដ ដឹកជញ្ជូនសាធារណៈ ​ ធ្យោបាយ​ ទៅ​ កាន់ម ​ ណិជ្ជកម្ម ​ ជ្ឈមណ្ឌលពា ​ ំបន់​ និងត ​ តំបន់ប្រមូលផ្តុំ​ ឧស្សាហកម្ម ដែលជា ឱកាសការងារ​ កម្រិតខ្ពស់។ ការ​ ធ្វើបែបនេះ រួមជា ​ មួយនឹងកា កែលំអស ​ រ​ ​ ្ថានភាព​ បង្កើតផ្លូវតែសម្រាប់រថយន្តក្រុង) អាច​ ចរាចរណ៍សម្រាប់រថយន្តក្រុងផង (ដូចជា ការ​ ឥទ្ធិពល​ មាន​ ​ ប ធំធេងល ើ​ រិយាប័ន្ន​ សេដ្ឋកិច្ច។​ 72 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ករណីសិក្សាប ប្រអប់ ៣.៨៖  ​ ្រព័ន្ធរថយន្តក្រុងសាធារណៈ (BRT) និងក ​ ំណែទម្រង់រថយន្តក្រុង និង​ ភាពងាយស្រួលក ​ រធ្វើដំណើរ​ ​ ្នុងកា ​ ន្លែងធ ទៅដល់ក ​ ូកូតា ប្រទេសកូឡុំប៊ី ​ ្វើការ​ក្នុងទីក្រុងប ្ធ​ថយន្តក្រុងសាធារណៈ (Bus Rapid Transit - BRT) Transmilenio របស់ទីក្រុងប ប្រព័នរ ្ធ​ ន​ ​ ូកូតា គឺជាប្រព័នមា ​ ្រព័ន្ធនេះមា ឈ្មោះបោះសម្លេង ដោយសារតែលទ្ធផលជាវិជ្ជមាន ដែលប មកលើទ ​ ន​ ​យៈពេលធ្វើដំណើរ​ ​ ីក្រុង ដូចជា កាត់បន្ថយរ ់​ ធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនដ ផ្តលម ែ​ មរម្យ (ជាពិសេស សម្រាបប ​ ែលមានតម្លៃកាន់តស ​ ែលមានចំណូលទាប) កាត់បន្ថយ​ ់​ ្រជាពលរដ្ឋដ កកស្ទះចរាចរណ៍ និងប ការ​ ​ ង្កើនស ​ ុវត្ថិភាពផ្លូវ។ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ទីក្រុងនេះក ​ ៏បាន​ ដាក់ឱ្យអនុវត្តប ្ធ​ ែទម្រងរ ​ ្រព័នក ់​ថយន្តក្រុង​ របស់ខ្លួនផងដែរ ដូចជា ការ​ សាធារណៈ​ ​ ំនើបកម្មស ធ្វើសមាហរណកម្ម និងទ រថយន្តក្រុងរបស់ទីក្រុង ការ​ ​ េវា​ ​ ្លូវរត់របស់​ រៀបចំផ ដាក់ឱ្យអនុវត្តកា រថយន្តក្រុងឡើងវិញ ការ​ ​ រ​ ​ រទូទាត់តាមស្មាតខាត (smart card) និងកា ​ ្មាន​ ជំនួសរថយន្តក្រុងចាស់ៗគ ចេញ។​ សុវត្ថិភាព​ ការងារ​ ក្រុម​ បាន​ របស់ធនាគារពិភពលោក​ ធ្វើការវិភាគ​ មួយ​ លើ​ របស់​ ការកែទម្រង់រថយន្តក្រុង​ ពី​ ទីក្រុងនេះ ដើម្បីវាស់វែង​ ​ ងាយស្រួលក ភាព​ ​ រធ្វើដំណើរ​ ​ ្នុងកា ទៅដល់ក ​ ន្លែងធ ​ ្វើការ និងភា ​ ពសមរម្យន ការចំណាយ​ ​ ៃ​ ើ​ រ​ លកា ប្រើប្រាស់​ ធ្វើដំណើរ។ ដោយ​ ដែលបានពីប ឧបករណ៍វិភាគ​ ចំហ ក្រុមការងារ​ ​ ្រភព​ ចំនួនកា បានធ្វើការប្រៀបធៀប​ ដែលងាយស្រួលទៅដល់​ តាមរយៈការ​ ​ រងារ​ ក្រោមមួយម៉ោង មុន និងក ធ្វើដំណើរ​ ​ ន​ ​ ្រោយពេលមា ការកែទម្រង់នេះ និងច ​ ំណាយ​ សម្រាបធ ​ ន្លែងធ ់​ ្វើដំណើរទៅដល់ក ​ ្វើការទាំង​ នេះ។ កើនឡើងន ™™ ការ​ ​ ើតឡ ​ ូវភាពងាយស្រួលភាគច្រើនក ​ ើងម ​ ិនម ​ ែនដោ ​ យសារតែកា កែទម្រងរ ​ រ​ ្តែ​ យសារ​ ់​ថយន្តក្រុងនោះ ប៉ុនដោ ពង្រីក​ ការ​ ប្រកប​ បណ្តាញរថយន្តក្រុងសាធារណៈ​ ដោយ​ ជោគជ័យ។ នៅតំបន់​ ដែលបណ្តាញ​ រថយន្ត​ ទើប​ ក្រុង​ នឹងដា តែ​ ​ ក់​ ដណ ឱ្យ​ ើ​ ំ រការ​ កាលពីពល េ ថ្មៗ ី នេះ មាន​ កន ការ​ នវ ើ ឡើង​ ូ ភាពងាយសល ួ្រ ក្នង ុ ​ ើ ណ ការធ្វដំ រ ើ​ ទៅដល់​ កន្លងធកា ែ ​ ្រោ ៤០% ើ្វ រកម កើតឡើង​ បន្តិចបន្តួច។ នេះ​ រថយន្ត​ ដោយសារតែ​ ក្រុង​ សាធារណៈថ្មីនេះ​ ផ្តល់​ ញឹកញាប់ជាងមុន និង​ ការធ្វើដំណើរ​ ផ្តល់​ ធដ ការ​ ំ រ ើ្វ ណ ើ​ កង លប ុ្ន ​ លឿនជាងមុន (ដោយសារតមា ្ ឿន​ ែ នការ​ រៀបចំ​ ផវ ពស ូ្ល ​ េ ​ ិ ស សមប ្រា ​ រ ់ ថយន្ត​ កង ទាង ុ្រ សាធារណៈ​ ំ នេះ)។ ™™ ឥឡូវនេះ ជាសាធារណៈក្នុង​ ការធ្វើដំណើរ​ បូកូតា ទីក្រុង​ ​ មរថយន្តក្រុង ប៉ុនភា ៧០% គឺធ្វើឡើងតា ងាយស្រួលក ្តែ​ ព​ ​ ្នុង​ ទៅដល់​ ការធ្វើដំណើរ​ ធើ្វការពុំបាន​ កន្លែង​ ឡើង​ កើន​ គួរឱ្យកត់​ ់​ ើយ។ ជាមួយន សម្គាលឡ ​ រ​ ​ ឹងកា ​ ្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធថ្មីនេះ ដាក់ឱ្យប ​ ្នុងកា ភាពងាយស្រួលក ទៅដល់ក ​ រធ្វើដំណើរ​ ​ ្វើការ កើន​ ​ ន្លែងធ ប្រើប្រាស់​ ឡើងតិចតួច (អ្នក​ រស់នៅតាមតំបន់ពណ៌​ ដែល​ ​ លផ លឿង​ ែ ទី​ ើ ន អាច​ ទៅដល់​ ​ កន្លង ើ រ​ ែ ធ្វកា ើ្រ ជាងមុន ១០% ចន ​ ្នុងរ តែក ថយចុះជាងមុន (អ្នកដ ​យៈពេល ៦០ នាទី) ឬ​ ​ ែល​ ​ ្នុងត រស់នៅក ​ ំបន់មានពណ៌បៃតងខ្ចី ​ ៃតងចាស់) និងប ជា​ ​ ន​ ពិសេស សហគមន៍មា ចំណូលទាបមួយចំនួន ដែលរស់នៅ​ ​ គ​ ជាយក្រុងភា ត្បូង។​ ខាង​ ​ ី​ រដឹកជញ្ជូនសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍរ ប្រភព៖ គេហទំព័រអំពកា ​បស់ធនាគារពិភពលោក ២០១៧ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 73 ់​ថយន្តក្រុងមា លទ្ធផលដែលការកែទម្រងរ លកា ​ ន​ ើ​ រ​ បង្កើនភាពងាយស្រួលក ​ ្នុងការ​ ំ​ ន​ ធ្វើដំណើរ ពុមា កម្រិតខ្ពស់ ដូចដែល​ ​ ្រើប្រាស់សេវារថយន្តក្រុងបា បានរំពឹងទុកនោះទេ។ អ្នកប លើកឡើងថា​ ​ ន​ រត់​ ខ្សែ​ ​បស់រថយន្តក្រុង ភាពញឹកញាប់​ យូរជាងមុនរ ​ ច តិចជាងមុន ការតម្រង់ជួរវែងនៅ ​ មត្ថភាព​ ​ ំណតរថយន្តក្រុង បណ្តាញស្មុគស្មាញពេក និងស ទាបរបស់ទីភ្នាក់ងារអនុវត្តក្នុង​ ផ្តលព ការ​ ់​ ័ត៌មាន​ បច្ចុប្បន្នភាព​ ភ្លាមៗ គឺជាក ​ ត្តាដែលរារាំងដល់ការ​ ្ធ​ េះប ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធរថយន្តក្រុង។ ប្រព័នន ​ ៉ាន់ស្មានពីតម្រូវការ​ លើសពីកម្រិតជា សេវា​ បច្ចុប្បន្នន ​ ក់ស្តែង ហើយ​ ​ េះ ត្រូវ​ ដំណើរការ​ ជាមួយនឹងកា ​ រ​ ​ ិរញ្ញវត្ថុ។ ដូច្នេះ បញ្ហា​ ខាតបង់ផ្នែកហ ប្រឈម​ ​ ្រឹមតែក សំខាន់មួយ មិនត ​ ្នុងគ ​ ្នុងទីក្រុងបូកូតានោះទេ ប៉ុន្ថែថែមទាំងក ​ ស់​ ដែលមានបំណងចង់កែទម្រងប ​ ្រប់ទីក្រុងទាំងអ ់​ ្រព័ន្ធ​ ​ ្រូវ​ ដឹកជញ្ជូនសាធារណៈផង គឺត ់​ ូវជម្រើសមួយ​ ដែលមា ផ្តលន តម្លៃសមរម្យ ផ្តល់ភាពងាយស្រួល និងអា ​ ន​ ​ ចជឿទុកចិត្តបាន ជម្រើសម ​ ជាង​ ​ កជន ឬ​ ​ ធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនឯ ​ ្រជាពលរដ្ឋក មធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនសាធារណៈក្រៅផ្លូវការ ដែលប ​ ្នុងទីក្រុងអាច​ ់​ ន។ ប្រើប្រាសបា 99> ប្រជាជន​ ដោយសារតែ​ មានចំណូលទាបជាច្រើននា ​ ក់ជា ​ អ្នកប ​ ្រកបមុខរបរដោយខ្លួនឯង និងព ុំ​ ន​ ​ មា ​ ្នុង​ ភាពងាយស្រួលក ធ្វើដំណើរ​ ការ​ កាន់រាជធានី ដើម្បីឱ្យអាជីវកម្មរ មក​ ​ ម្ពស់បរិយាប័ន្ន​ អាចធ្វើទៅបាន ​បស់ខ្លួនមានការរីកចម្រើន ការលើកក ពង្រីកល តាមរយៈការ​ គ្រឹះស្ថានម ​ ទ្ធភាពទទួលបានឥណទាន។ ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ មាន​ ្រូ​ ិរញ្ញវត្ថជា ​ ីកហ ្តែ​ ្រួសារ​ ុ​ ច្រើន ប៉ុនគ ្រ​ នការលំបាក ក្នុងកា ក្រីកមា លក្ខខណ្ឌ សម្រាបខ ​ របំពេញទៅតាម​ ់​ ្ចីកម្ចី ហើយ​ ជារឿយៗ ត្រូវ​ ជាប់ន ​ ំណុលជា ​ ឹងប ​ ឹង​ ​ មួយន ពួកគេ​ ម្ចាស់បំណុលច្រើននាក់ ដោយ​ ី​ ួយ ទៅសង់មួយទៀត ដែលធ ខ្ចីពម ​ ន​ ​ ្វើឱ្យពួកគេមា ឱកាសតិចតួច សម្រាប់​ ​ លស វិនិយោគ​ ើ​ កម្មភាព​ ដែលផ ​ ្តលផ លើកទឹកចិត្តឱ្យគ្រឹះស្ថានម ់​ លមកវិញ។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ គួរមានការ​ ​ ីក្រូ​ ​ ្តលន ហិរញ្ញវត្ថុទាំងនេះផ ​ េវាគាំទអា ់​ ូវស ​ ឹងកា ្រ​ ជីវកម្មអមជាមួយន ​ រ​ ផ្តលក ់​ ម្ចរ ី​ ង្កើនល ី​បស់ពួកគេ ដើម្បប ​ ​ ​ ទ្ធភាពចំណេញន ៃ ​ ្នាតតូចបំផុត និង​ សហគ្រាសខ ខ្នាតតូចទាំងនោះ។ ដោយសារតែ​ ការ​ ប្រកប​ មុខរបរផ្ទាល់ខ្លួនងា នឹងប ​ យ​ ​ រាជ័យខ្ពស់ និង​ ចណ មាន​ ូ ​ ំ ល មន លក ិ ឋិតឋេរ ការ​ ើ ​ ទក ឱ ្ត យ ឹ ចិត​ សដ ្ មានការអភិវឌ្ឍ​ េ ក ្ឋ ច ​ ្ច ទ ិ គា ដ ំ ​ ្រ ល់ប ​ ជា ្រ ជន​ កក បណ្តះ ី្រ ្រ តាមរយៈការ​ ា ​ ុ បណ្តល ក៏អាច​ ជំនាញ​ ់​ ួយឱ្យគ ជាមធ្យោបាយ សម្រាបជ ្រ​ ើបខ្លួនចេញព ​ ្រួសារក្រីកង ផ្តល់លទ្ធភាព ​ ីភាពក្រីក្រផងដែរ តាមរយៈការ​ ​ ុគ្គលម្នាក់ៗអាច​ ឱ្យប ​ ន់តែសកម្ម ក្នុងទ ប្រកួតប្រជែងកា ការងារ។​ ​ ីផ្សារ​ 100> មានឧទាហរណ៍ជាច្រើនបង្ហាញពីស ​ ្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ​ ហគ្រាសសង្គមក ​ េត្តផ្សេងទៀត ក្នុងប និងខ ​ ម្ពុជា ដែល​ ​ ្រទេសក ​ ួយឱ កំពុងជ ​ ្រួសារក្រីក្រ និងងា ​ ្យគ ជំនាញវិជ្ជាជីវៈជាក់លា ​ យរងគ្រោះ អាចទទួលបាន​ ​ ក់ ក៏ដូចជា “ជំនាញទន់” ដែល​ ​ក្សាការងារ​ ចាំបាច់ សម្រាប់កំណត់ ទទួលបាន និងរ ដែលមានគុណភាព​ ខ្ពស់ និងមា ​ ន​ សក្តានុពល​ ់​ ំណូលបា ផ្តលច ​ ន​ ​បស់អង្គការ Friends ដែលផ ឋិតឋេរ។ ឧទាហរណ៍ ភោជនីយដ្ឋានរ ់​ េវា​ ​ ្តលស ​ រ​ ប្រឹក្សាយោបល់ និងកា បណ្តុះបណ្តាល​ ​ ន្លែងធ្វើការផ្ទាល់ ដល់អ នៅនឹងក អនាថា និងយ ​ តីតកុមារ​ ​ ីក្រុងភ្នំពេញ។ ការបង្កើនភា ​ ុវជនបាត់បង់ឱកាស​ ក្នុងទ ធន់​ ​ ព​ វិបត្តិនានា ​ ចំពោះ​ ជាពិសេស វិបត្តិ​ ដែលក ​ ើតឡ ​ យសារតែមុខសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់ធម្មជាតិ ​ ើងដោ ក៏មានសារៈសំខាន់ ់​ ើកកម្ពស់បរិយាប័ន្ន និងមា សម្រាបល ​ ែលងា ​ នភាពពាក់ព័ន្ធពិសេស សម្រាប់អ្នកដ ​ យរងគ្រោះដោយសារទឹកជំនន់ ក្នុង​ ​ ្នំពេញផងដែឬ។ ឧទាហរណ៍ ក្នុងទ ទីក្រុងភ ្ធ​ ្តល់ព័ត៌មានឱ្យបានទាន់ពេលវេលា ​ ីក្រុងចាការតា ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ប្រព័នផ ​ ំនន់ ត្រូវបាន​ អំពីទឹកជ របស់ប ប្រើប្រាស់ ដើម្បីកសាងសមត្ថភាព​ ​ ្រជាជន​ ក្នុង​ មូលដ្ឋាន ក្នុងកា គ្រប់គ្រងហា ​ រ​ ​ ្រោះ​ ​ និភ័យគ ប្រើប្រាសកា មហន្តរាយ ដោយ​ បែបចូលរួម រាប់បញ្ចូលទាំងក ់​ ររៀបចំផែនការ​ ​ ្នុងស ​ ហគមន៍ដ ​ ែលមាន​ ​ ប​ ចំណូលទា ផង​ ដែរ។​ 74 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 101> បរិយាប័ន្នភូមិសាស្ត្រ - កត្តាភូមិសាស្រក ​ ត្តម ្ត​ ្នុងទីក្រុង គឺជាក ា​ ួយ ក្នុងច ​ ំណោម​ កត្តាជាច្រើន ដែលមា ​ ន​ លកា ឥទ្ធិពល​ ើ​ រ​ ​បស់ប ចូលរួមរ ​ ្រីកក ​ ្រជាពលរដ្ឋក ្រ​ ្នុងទីក្រុង និងអា ​ ចទទួលរងឥទ្ធិពលពីកា ​ រ​ ធានា​ ការ​ ឱ្យមាន​ ្រ​វាង​ តម្រឹមទីតាំងភូមិសាស្តរ ​ ម្សាន្ត និងល ការងារ ទីផ្សារ ការដឹកជញ្ជូនសាធារណៈ សេវាសុខភាពនិងអប់រំ តំបន់ក បង្កើនកា ​ ំនៅដ្ឋានសមរម្យ។ ការ​ ​ រ​ ការរៀបចំក្រុង ជាពិសេស ក្នុងទ យកចិត្តទុកដាក់ចំពោះ​ ​ ែលទើបតែស ​ ីក្រុងដ ​ ្ថិតក ​ ្នុងដ ​ ំណាក់កាលដំបូងៗ​ ៃ​ រ​ នកា អភិវឌ្ឍ ​ រពង្រីក គឺមានសារៈសំខាន់ ដើម្បមា និងកា លគ ី​ នឥទ្ធិពល​ ើ​ ន្លងនៃកំណើន និងអា ​ ចបញ្ចៀសបាន​ ​ ញ្ហា​ នូវប នានា ដូចជា សាងសង់អគារ​ ការ​ សណ្តាប់ធ្នាប់ ការ​ ពុំមាន​ ​ ំបន់តាំងទីលំនៅមិនរៀបរយ និងកា កើតឡើងនូវត ​ រកកស្ទះចរាចរណ៍។ ការ​ ថា​ ប្លងគោ ធានា​ ប្រើប្រាស់ដីធ្លី ត្រូវបាន​ ់​ ល​ បញ្ចូលទៅក្នុងផ ​ ែនការ​ ប្រព័នគ ្ធ​ មនាគមន៍បា យ៉ាងល្អប្រសើរ អាច​ ​ ន​ កាត់​ ជួយ​ ​ិសមភាព ក្នុងកា បន្ថយវ ​ រទទួលបាន​ ឱកាស និងស ​ េវា​ សំខាន់ៗក អាច​ ​ ្នុងទីក្រុង។​ ការកាត់បន្ថយវិសមភាព​ សម្រេចទៅ​ ​យៈពេលមួយ ដូចជា នៅ​ បាន ក្នុងរ ​ ្រទេសក ក្នុងប ​ ូរ៉េ ជប៉ុន និងស ​ ឹង្ហបុរី ជាដើម។ ការ​ លើកក ់​ ទ្ធភាព​ ​ ម្ពសល ទទួល​ ពិនិត្យឡ បានលំនៅដ្ឋានសមរម្យ តាមរយៈការ​ ​ ស ​ ើងវិញល ើ​ ្តង់ដាដ ​ ែលក ​ ំណត់ទំហដ ី​ ប្បបរមា ផលធៀប​ ំ​ អ កម្រិត​ ផ្ទៃបាត​ ​ រ​ អតិបរមា និងកា ​ ំបន់ ដើម្បីធានាឱ្យស្របតាម​ បែងចែកត ការអនុវត្តល ​ ្អ និងកា ​ រវិនិយោគ​ លហ ្ធ​ ្រកប​ ើ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័នប ចីរភាព ដូចពិភាក្សាខាងលើ។​ ដោយ​ 102> ការវិនិយោគ​លទ ​ រ​ ើ​ ឹកស្អាត អនាម័យ និងកា សហគមន៍ដែលមាន​ ប្រមូលសំណល់រឹង នៅតាម​ ​ ប អាច​ ចំណូលទា មាន​ ​ ស ឥទ្ធិពលធំធេងល ​ ុខុមាលភាព។ ការធ្វើវិមជ្ឈការ​ ើ​ ុខភាព ផលិតភាព និងស មួយចំនួន ក្នុងច សេវា​ ​ ំណោមសេវាទាំងនេះ ចាប់ផ្តើមជា ដោយ​ ​ រ​ ​ មួយនឹងកា ផ្ទេរការទទួលខុសត្រូវប ​ ្រមូលស ​ ំរាម ទៅ​ ថ្នាក់ខណ្ឌ នឹងអា ​ រ​ ​ ចបង្កើនកា ់​ េវានេះ​ ប្រើប្រាសស ​ ពឆ្លើយតបរបស់សេវានេះផង ជាពិសេស នៅ​ ផង និងភា ​ ែលព តាមតំបន់ដ ទទួលសេវាឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ នៅ​ ​ ុំបាន​ ​ ្រូវ​ តាមខណ្ឌជាយក្រុង។ ការផ្លាស់ប្តូរបែបនេះត ដោយ​ មានអម​ ការកសាងសមត្ថភាព ដើម្បផ ី​ ្តល់លទ្ធភាពឱ្យមន្ត្រីខណ្ឌ សង្កាត់ អាច​ និង​ គ្រប់គ្រងកា ​ រ​ ផ្តលស ់​ េវាប្រកប​ ប្រសិទ្ធភាព និងអា ដោយ​ ​ ចជម្រុញឱ្យមានការសហការពីវិស័យឯកជន ​ ន​ ដើម្បីឱ្យមា ផ្តលស ការ​ ់​ េវា​ ប្រកប​ ដោយគុណភាព និងប ​ ្រសិទ្ធភាព។ នៅពេល​ ​ ីក្រុងកា ដែលទ ឱ្យមាន​ ​ ន់តែរីកធំ ការធានា​ ្ធ​ ឹកជញ្ជូនដ ប្រព័នដ ​ ែលអស់ចំណាយសមរម្យ នឹងផ ​ ្តល់លទ្ធភាពឱ្យប ​ ្រជាពលរដ្ឋអា ​ ច​ ឱកាស​ ទទួលបាន​ រកចំណូល និង​ ​ ន្ទីរពេទ្យ​ ជាដើម និងអាច​ សេវានានា ដូចជា សាលារៀន គ្លីនិក និងម ​ ម្លាតរវាងភូមិសាស្ត្រមួយ និង​ កាត់បន្ថយគ ្រ​ ួយផ ភូមិសាស្តម ​ ងដែរ។​ 103> បរិយាប័ន្នសង្គម - ទិដ្ឋភាពសង្គមន ៃ​ រិយាប័នទ ​ ប ្ន​ ីក្រុង គឺមា ​ ន​ ទំនាក់ទំនង​ ជាមួយន ​ ិទ្ធិ សេចក្តថ ​ ឹងស ី​ ្លៃថ្នូរ សមធម៌ និង​ របស់បុគ្គល និងក សន្តិសុខ​ ​ ីក្រុងដ ​ ្រុម។ បរិយាប័ន្នសង្គម មានសារៈសំខាន់ជាពិសេស ក្នុងទ េ​ ្រជាជន​ ​ ែលមានដង់ស៊ីតប រវាង​ ខ្ពស់ មានភាពខុសប្លែកគ្នាស្រលះ​ ក្រុមអ្នកមា ​ ន និងអ ​ ្នកក ​ ្រ។ ភាព​ ​ ចបង្កើនការមិនស ខុសប្លែកគ្នាបែបនេះអា ​ ប្បាយ​ ​ ំឱ្យមាន​ ចិត្ត និងនា ​ ើតឡើង។ ដើម្បស ជម្លោះក ី​ ម្រេចឱ្យបា ​ ន​ នូវបរិយាប័ន្នសង្គមស ់​ ្រជាពលរដ្ឋក ​ ម្រាបប ្រ​ ្នុងទីក្រុង គេ​ ​ ្រីកក ​ ផ្តោតការ​ អាច​ យកចិត្តទុកដាក់​ ផ្តល់​ ប្រយោជន៍​ ដល់​ ទទទួលបាន​ អ្នកមិនអាច​ ទីផ្សារការងារ ប្រយោជន៍ពេញលេញពី​ មូលហេតនា ដោយសារតែ​ សំណាញ់សុវត្ថិភាពសង្គម ជាពិសេស ការ​ ុ​ នា។ កម្មវិធី​ ់​ យ​ ផ្ទេរប្រាកដោ លក្ខខណ្ឌ និង​ មាន​ ​ ធ្វើការ​ ឱកាស​ ​ សាច់ប្រាក់ អាច​ ប្តូរជា កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងប ជម្រុញឱ្យមានការ​ ​ រិយាប័ន្ន នៅតាមទីក្រុងនានា តាម​ ការ​ រយៈ​ ​ ូវយ បង្កើតន ​ ្រុមដែលងា ​ ន្តការ ដើម្បីឱ្យក ជាងមុន។​ ​ យរងគ្រោះកាន់តែមានលទ្ធភាព​ 104> បច្ចុប្បន្នន ំ​ ន់មា ​ េះ ពុទា ​ ន​ ការទាញប្រយោជន៍ពីសក្តានុពល​ នប ​ ្រួសារ​ ៃ​ ្រព័ន្ធអត្តសញ្ញាណកម្មគ ី​ ្តល់សេវាក ក្រីក្រ ដើម្បផ ​ ្នុង​ ទីក្រុង ​ រគាំទ្រនានាទៅដល់អ និងកា ​ ែលមានតម្រូវការជាងគេនោះទេ។ ​ ្នកដ ​ េះ ក្នុងទីក្រុងន មានតំបន់មួយភាគធំ ​ ិនទាន់មានការ​ ជាពិសេស តំបន់កណ្តាលក្រុង ដែលម ​ ្រួសារ​ ធ្វើអត្តសញ្ញាណកម្មគ ្រ​ ​ ក្រីកនៅ ឡើយ។ ឧទាហរណ៍ ក្រុម​ ម្តាយ​ គោលដៅ ដូចជា ​ ​ ំពុងធ ដែលក ​ ្វើការ ដែលគ្មានប្តីនៅជា ​ មួយ ​ ជាដើម អាចរកការងារធ្វពា ​ ៀបរយ​ ើ​ ក់កណ្តាលរ តាម​ ី​កចំណូល​ប៉ុនព រោងចក្រកាត់ដរ ដើម្បរ ​ ចពុមា ្តែ​ ួកគេអា ំ​ ន​ លទ្ធភាព​ បង់ថថ រក្សាគ្រួសារ​ ្លៃ​ ែទាំសុខភាព ឬ​ ដែលមានកូនបាន ព ែ ក ដោយសារត​ នៅឆ ួ គេ​ ​ យ ា្ង ពី​ គសា ដល ួ្រ រ​ ែ អាចជួយដល់ពក ួ គេផង និង​ ខះ សមប ្វ ធនធាន​ ្រា រ ់ កសេវាថទា ែ ​ ំ ខ ស ុ ភាពមាតា ​ េវា​ និងស ថែទាក ំ​ ូនផង។ សេវា​ ដែលផ្តោតល ​ កា ​ រថែទាំកូន ដូចជា សេវាដែលផ្តល់ដោយ​ ើ​ រគាំទ្រគ្រួសារ និងកា អង្គការ ផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យម្តាយដ Enfants & Developpment ជាដើម អាច​ ​ ំពុងធ ​ ែលក មាន​ ​ ្វើការ ហើយ​ ក្រីក្រ អាច​ ជីវភាព​ ្រ​ នា ដើម្បីអាចចូលរួមកា ទទួលបានសេវាគាំទនា ​ ន្តរីកច្រើនក ​ ន់តែសកម្ម និងប ​ ជីពការងាររបស់ព ​ ្នុងអា ក្នុង​ ​ ួកគេ ហើយ​ ​ មួយគ្ននៅ ពេលជា ា​ តែអាច​ បំពេញត ​ ម្រូវការសុខភាព និងត ​ ម្រូវការ​ ំ​បស់កូនៗពួកគេបា អប់ររ ​ ន។ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 75 105> បង្កើនកា ចូលរួមរបស់សហគមន៍ - ចុងក្រោយ​ ការ​ ​ រ​ ពង្រឹងអភិបាលកិច្ចមូលដ្ឋាន និងកា ​ រ​ ជម្រុញឱ ​ ្យមា ការចូលរួមព ​ ន​ ​ ី​ បង្កើនបរិយាបន្នផងដែរ។ ការ​ ប្រជាជន ក៏អាច​ ជម្រុញឱ្យប ​ ្រជាពលរដ្ឋក ​ ្រីកច ្រ​ ូលរួមក ​ ំណើរការ​ ​ ្នុងដ ធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត គោលនយោបាយ កែលំអកា គឺមានសារៈសំខាន់ សម្រាប់ការពង្រឹង​ ផ្តលស ​ រ​ ​ នាឱ្យមានស្ថិរភាពសង្គម​ ក្នុង​ ់​ េវា និងធា ​ ្រជាពលរដ្ឋដ ទីក្រុង។ ការផ្តល់អំណាចឱ្យប ​ ្នុងទីក្រុង អាច​ ​ ែលរស់នៅក ​ួមចំណែកយ ចូលរួម និងរ ​ ៉ាងសកម្ម ក្នុងទីក្រុង​ ​ ួកគេ គឺជាវ របស់ព ្រ​ ៏មានអាទិភាពមួយ សម្រាបជ ​ិធីសាស្តដ ​ ើកក ់​ ម្រុញល ្ន​ ង្គម។ នីតិវិធីមូលនិធិឃុំសង្កាត់ ​ ម្ពស់បរិយាប័នស មូលនិធិឃុំសង្កាត់ ផ្តល់នូវស និង​ ់​ ្តល់ភាពអង់អាចដល់សហគមន៍ក ​ ក្តានុពល សម្រាបផ ​ េះដឹកនាំកា ​ ្នុងទីក្រុងភ្នំពេញឱ្យច ​ រ​ ​ ្នុងទ អភិវឌ្ឍក ​ េះ ​ ីក្រុងន តាមរយៈការ​ កំណត់អាទិភាព​ ដែលអា ​ ចអនុវត្តដោ ប្រើប្រាសម ​ យ​ ់​ យ​ ់​ ូលនិធិឃុំសង្កាតដោ ផ្ទាល់។ ី​ ម្រាប់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋច ប៉ុន្តែ នីតិវិធស ​ ្នុងកា ​ ូលរួមក ដែលប ​ រអនុវត្តសកម្មភាព​ ​ ្រូវបាន​ ​ ្រើប្រាស់មូលនិធិឃុំសង្កាត់នេះ មិនត ​ ្រើប្រាស់ឱ្យអស់សក្តានុពល ដែលនាំឱ្យកា គេប ​ ្នុងកា ​ រចូលរួមក ្ត​ ន​ ​ រធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិតមា ​ ប ជាពិសេស ការ​ កម្រិតទា ​បស់ប ចូលរួមរ ​ ច​ ​ ្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ ដែលអា ទទួលបាន​ ប្រយោជន៍ច ​ ្រើនប វិនិយោគ​ ​ ំផុតពីការ​ បែបនេះ។​ ចាំបាច់ត្រូវមាន​ ​ ើកក កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងល ​ ្នុងសកម្មភាពដែលប ​ ម្ពស់ការចូលរួមក ់​ ូលនិធិឃុំសង្កាត់ ដោយ​ ​ ្រើប្រាសម ត្រូវមានការផ្តោតការ ​ រ​ យកចិត្តទុកដាក់ពិសេសលើកា ់​ ព​ ផ្តលភា អង់អាច​ ឱ្យប ​ ្រជាពលរដ្ឋក ចូលរួម ​ ្រីក្រអាច​ ​ ំណើរការធ្វើសេចក្តីសម្រេច​ ក្នុងដ ​ ំណត់រក​ ចិត្ត និងក ​ យ ដែលផ្តលប ការវិនិយោគទាំងឡា ់​ ្រយោជន៍បំផុតដល់ពួកគេ។ លើសពីនេះ ប្រភេទសកម្មភាព​ ថវិកាក ដែលទទួលបាន​ ​ ូលនិធិឃុំសង្កាត់ ក៏ដូចជា​ ​ ្រោមម កម្មវិធដ ី​ ែលប ​ ្រើប្រាសប ្ធ​ េះ ដូចជា គម្រោងល ់​ ្រព័នន ​ ម្ពស់​ ​ ើកក ​ ប្រជាជនក្រីក្រ (LEAP) ក្រោមថ ជីវភាព​ លើសពីកា ​ វិកាឧបត្ថម្ភរបស់ធនាគារពិភពលោក អាចពង្រីកបន្ថែមទៀត​ ​ រ​ ​ លកា វិនិយោគ​ ើ​ រថែទាផ ំ​ ្លូវថ្នល់ និងប ​ ្រព័ន្ធលូរំដោះទឹកភ្លៀង ដើម្បប ី​ ញ្ចូលស ​ នា ដូចជា សេវា​ ​ េវាសង្គមនា សុខភាព​ កែលំអទីផ្សារ និងកា និងសេវាថែទាំកុមារ ភ្លើងបំភ្លឺផ្លូវ ការ​ លកា ​ រវិនិយោគ​ បង្កើនចំណូលផ ើ​ រ​ ​ ៀត ដែលផ្តល់​ ​ ្សេងទ ​ ពិសេសដ ប្រយោជន៍ជា ​ ្រួសារ​ ​ ល់គ ក្រីក្រ។​ 106> កម្មវិធនា ី​ នា ី​ ែលំអហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុងក ដូចជា សម្ព័ន្ធអាស៊ីដើម្បីសកម្មភាពសហគមន៍ (ACCA) កម្មវិធក ​ ្នុង​ ​ ម្មវិធអ ប្រទេសវៀតណាម និងក ​ ្នុងប ី​ ភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ទីក្រុងក ​ ណ្ឌូនេស៊ី (PNPM) លើកទឹកចិតប ​ ្រទេសឥ ្ត​ ្រជាជន​ ​ ្នុងទីក្រុងឱ ដែលរស់នៅក ​ ំពេញត ​ ្យប កាន់តែសកម្ម ក្នុងកា ​ ួនាទីឱ្យបាន​ កំណត់ពីអាទិភាពនានារបស់សហគមន៍ កែលំអ​ ​ រ​ ជាមួយន ទំនាក់ទំនង​ ​ដ្ឋបាលមូលដ្ឋាន និងរ ​ ឹងរ ​ ៀបចំន ​ ិងអ ​ នុវត្តកា ​ រ​ ​ ្នំពេញអា កែលំអតាមសហគមន៍។ ទីក្រុងភ ប្រើប្រាស់​ ​ ច​ ី​ ញ​ ភាពជាដៃគូរបស់ខ្លួនជាមួយ ACCA ដើម្បទា ី​ ូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ (CDF) និងគំនិតផ្តួចផ្តើម​ ប្រយោជន៍ពម ា​ ្សេងទៀត ស្រដៀងគ្នផ ់​ ្តលហ សម្រាបផ ់​ ិរញ្ញប្បទាន និងកា ​ រគាំទឱ ្រ​ ្យប ​ ច​ ​ ្រជាពលរដ្ឋអា លំនៅដ្ឋានក ទទួលបាន​ ​ ្នុងតម្លៃ​ ​ិនិយោគ​ សមរម្យ និងវ លើការ​ ​ កែលំអតា ​ មក្រួសារ ដែលជ ​ ួយប ​ ម្លៃអចលនទ្រព្យ និងផ ​ ង្កើនត ​ ្រជាពលរដ្ឋ​ ​ ្តល់ឱកាសឱ្យប ប្រកប​ អាច​ សហការគ្នា​ របរតាមគ្រួសារ។ ចុងក្រោយ ការ​ បែបនេះ​ ក៏អាចជួយ​ ផ្តល់ភាពអង់អាច​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ ឱ្យ​ តាម​ ចងក្រងគ្នាជាក្រុម សម្រាប់គំនិតផ្តួចផ្តើម និងផ មូលដ្ឋាន អាច​ ​ ្សេងទៀត​ ​ លប្រយោជន៍ផ ​ ង្រឹងភា របស់សហគមន៍ និងព ​ ព​ ចុះសម្រុងគ្នក ក្នុងទីក្រុង (ប្រអប់ ៣.៩)។ ា​ ្នុងសង្គម នៅ​ 76 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ប្រអប់ ៣.៩៖ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុង សម្រាប់សហគមន៍ដែលមានចំណូលទាប កែលំអហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុង ក្នុងប ការ​ ​ ្នាំ ២០០៤ គម្រោងក ​ ្រទេសវៀតណាម - ក្នុងឆ ​ ីក្រុងសម្រាប់ទីក្រុងចំនួន ៤​ ​ ែលំអទ ផ្តួចផ្តើមប ត្រូវបាន​ ​ ំនួយរ ​ ង្កើតឡើង ក្រោមជ ​ លបំណង​ ​បស់ធនាគារពិភពលោក ក្នុងគោ ្រ​ ្នុងទីក្រុង តាម​ កាត់បន្ថយភាពក្រីកក ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ តំបន់ដែលមា រយៈការកែលំអហ ចំណូលទាបជាង ២០០ (ដែលមា ​ ន​ ប្រជាពលរដ្ឋយ ​ ន​ ​ ៉ាងហោចណាស់ ​ ្រោមប ៤០% រស់នៅក ់​ ភា ​ ន្ទាតន ៃ​ ព​ ក្រីក្រ) ត្រូវបាន​ កំណត់ ហើយ​ ​ ្រូវបានស្នើឱ្យធ្វើការវាយតម្លថា សហគមន៍ត ​ រកែលំអ​ ៃ​ តើកា ដែលមា មួយណា​ កែលំអកា ​ នប្រយោជន៍សម្រាប់ពួកគេ។ ការ​ ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង ការ​ ​ រផ្គត់ផ្គង់ទឹក ប្រព័នល ​ ស៊ូថ្នល់ ការ​ ក្រាលកៅ ​ មផ្ទះ និងស ភ្ជាប់បណ្តាញអគ្គិសនីតា ​ រគ្រប់គ្រងសំណល់រឹង គឺជាស ​ េវាអនាម័យ និងកា ដែលអស់ចំណាយតិចជាង​ ​ េវា​ យក​ ការ​ ​ ីតាំងថ្មដ គ្រួសារទាំងនេះទៅរស់នៅទ ី​ ែលពិបាកទៅដល់។ គំនិតផ្តួចផ ​ ្តើមនេះក ​ ៏មាន​ បញ្ចូលស មីកហ ​ មាសភាគ​ ្រូ​ ិរញ្ញវត្ថុផងដែរ ប្រើប្រាស់សម្រាបក ដែល​ ់​ ែលំអផ ​ ្ទះសម្បែង ឬ​ សម្រាប់គោលបំណង​ រកចំណូល ដែលអាចជួយឆ ឧបសគ្គម ​ ្លើយតបចំពោះ​ ​ ួយ​ ពាក់ព័នន ចំនួន​ ​ រ​ ្ធ​ ឹងកា ទទួលបា ​ ន​ ឥណទាន​ ដែលប ្រ​ ្នុងទីក្រុងជ ​ ្រជាពលដ្ឋក្រីកក កក ​ ួបប្រទះ។ គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០១៤ ប្រជាជន​ ្រី​ ្រ​ នាក់ បាន​ ក្នុងទីក្រុងចំនួន ២,៥ លាន​ ទទួលប ​ ្រយោជន៍ដោ ​ យ​ ផ្ទាល់ពីគម្រោងនេះ ដោយ ៥ លាន​ ​ ៀត បាន​ នាក់ទ ទទួល​ ​ កា ប្រយោជន៍ព កែលំអហ ី​ រ​ ្ធ​ (ធនាគារពិភពលោក ២០១៦b) ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន។ ្ធ​ ហគមន៍ ក្នុងប ការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័នស ័​ ស ​ ្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី - កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនា-សម្ពន ្ធ​ ហគមន៍ ក្នុង​ ​ ណ្ឌូនេស៊ី (Program Nasional Pemberdayaan Masyarakat - PNPM) ផ្តល់ជំនួយស ប្រទេសឥ ់​ េដ្ឋារចនា​ ​ ម្រាបហ ្ធ​ ​ សម្ព័ននៅ កម្រិតសហគមន៍ និងព ​ ង្រីក​ ដល់គ្រប់សង្កាតក ់​ ្នុងទីក្រុងទាំង ១១០០០។ កម្មវិធីនេះផ ់​ រគាំទហ ​ ្តលកា ្រ​ ិរញ្ញវត្ថុផង និង​ ​ ្តលល បច្ចេកទេសផង ដល់សហគមន៍ក្រីក្រ ដែលផ ឆ្លើយតបទៅ​ ់​ ទ្ធភាពឱ្យពួកគេអាច​ ​ ម្រូវការ​ នឹងត ្ធ​ ន្ទាន់ៗ។ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័នប ី​ ង្រឹងកា ដើម្បព ចូលរួម និងប ​ រ​ ​ ណ្តាញ​ ក្នុងម ​ ូលដ្ឋាន អង្គការ​ តាមសហគមន៍បា ដឹកនាំកា ​ ន​ តម្រូវការ និងកា ​ រវាយតម្លៃ​ ​ ររៀបចំ​ ​ មួយនឹងគ គម្រោង។ កម្មវិធី PNPM បានទទួលជោគជ័យជា ​ ូចៗ ប៉ុនម ​ ម្រោងត ្តែ​ ិនមែនជា​ កម្មវិធដ ី​ ែលជ ​ រ​ ​ ំនួសឱ្យកា ដឹកនាំ​ ្រោ ​ អនុវត្តគមង ហដេ រ ា្ឋ ចនាសម្ពន ័ ​្ធ បស់រដ្ឋភ រ ិ ល ដែល​ ា បា តមវ ូ្រ ឱយ ្ មានការ​ សមប សមល ្រ ​ ការ​ ួ្រ ឬ​ ផសា្ល ប ់ រ ំ ​ ូ្ត ទីលនៅ ្រ ពលរដ្ឋ របស់បជា ​ ណ្តាញ​ (ឧទាហរណ៍ ការអភិវឌ្ឍប ផ្លូវថ្នល់ នោះទេ)។ គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០១៣ កម្មវិធីនេះបា ​ ន​ ផ្តលហ ់​ ិរញ្ញប្បទាន​ ​ រ​ ដល់កា សាងសង់​ ប្រវែង ៣១១០០ គីឡូម៉ែត្រ ប្រព័នល ផ្លូវតូចៗ​ កន្លែងប្រមូលសំណល់រឹង ១៦៤៨០០០ ្ធ​ ូរំដោះទឹកភ្លៀង ៨៨០០ គីឡូម៉ែត្រ ​ ​ ួសជុលក ទីតាំង មូលដ្ឋានសុខាភិបាល ៩៤៥០ ទីតាំង និងជ ​ ្ទះ ១២៦៨០០ ខ្នង (ធនាគារពិភពលោក ២០១៣e). ​ ែលំអផ ​ ភិវឌ្ឍន វិទ្យាស្ថានអ ​បស់ប ​ ៍អង្គការសហគមន៍រ ្រ​ ី​ វិទ្យាស្ថាន​ ​ ្រទេសថៃ (CODI) - ដោយមានការគាំទព ​ ៍អង្គការ​ អភិវឌ្ឍន ​បស់ប សហគមន៍រ ​ ម​ ​ ្រទេសថៃ (CODI) ប្រជាជនក្រីក្រ​ ដែលរស់នៅតា ​ ្នុងប សហគមន៍ក ​ ្រទេសថៃ មានភាពអង់អាចជាងមុន ​ រ​ ក្នុងកា ​ រអភិវឌ្ឍរ ឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការនៃកា ​ ួកគេ។ CODI គ្រប់គ្រងម ​បស់ព ​ ្តល់ប្រាក់​ ​ ូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ និងផ ​ នពីរដ្ឋាភិបាល ដើម្បជ ដែលបា ​ ល់ប ី​ ួយដ ​ ្រជាជនក្រីកក ្រ​ ្នុងទ ​ ីក្រុង ក្នុងរ ជំនួយឥតសំណង និងក ​ូបភាពជា​ ​ ម្ចី។​ ​ ្នុងរ សកម្មភាពជាច្រើនរបស់ CODI ធ្វើឡើងក ​ូបភាពជា​ ការ​ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ប៉ុនក កែលំអហ ៏​ ន​ ្តែ​ មា ការ​ ​ ន្តរាគមន៍ បញ្ចូលអ សង្គម ក្នុង​ ទៅ​ កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ​ ការវិនិយោគ​ ផងដែរ។ មូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍​ សហគមន៍​ សម្រាប់​ ផ្តល់ថវិកា​ កម្ពស់​ លើក​ ភាពសហគមន៍ ដោយ​ សុខុមាល​ ​ ចា ផ្តោតល ៃ​ លារៀន​ ើ​ ស់ជរា ថ្លសា ​ ហារសម្រាប់សមាជិកសហគមន៍​ សម្រាប់យុវជន និងអា ​ ្នកដ ផ្ទុកមេរោគអេដស៍ និងអ ជំងឺផ្សេងទៀត។ ការគាំទផ ​ ែលមាន​ ​ ៏មានប្រយោជន៍ជាពិសេស សម្រាប់​ ្រ​ ្នែកសុខុមាលភាពនេះក ​ រឿយៗ​ ចាស់ជរា ដែលជា ត្រូវងាយរង​ គ្រោះ និង​ ធ្លាក់ចូលទៅ​ ក្នុងភាពក្រីក្រ ដោយ​ ុំ​ ន​ ពមា ប្រាក់សោធននិវត្តន៍គ្រប់គ្រាន់ ខ្វះ​ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 77 ធ្វើការងារ ឬ​ ឱកាស​ ខ្វះសេវា។ CODI បាន​ បង្កើតម ​ ូលនិធិសុខុមាលភាព​ មនុស្សចាស់មួយ សម្រាបផ ់​ ិរញ្ញប្បទាន​ ់​ ្តលហ ដល់​ ​ ច្រើនប្រភេទ ដូចជា ជំនួយសម្រាប់ការថែទាំសុខភាព អាហារ ការ​ គម្រោងជា ចំណាយសម្រាប់បុណ្យសព សកម្មភាពសង្គម​ ​ ំហាត់ប្រាណ តន្ត្រី និងកា ដូចជា ក្រុមល ចុះតាមវត្តអា ​ រ​ ​ ូលនិធិវិលជុំ សម្រាបប ​ រាម និងម ​ ំពេញតម្រូវការ​ ់​ ង្កើនចំណូល និងប ​ ំពកា ថែទាំសុខភាព។ ឧទាហរណ៍អ ី​ រ​ ប្រើប្រាសម ់​ ូលនិធិសុខុមាលភាព​ តាម​ ​ ហគមន៍ Satun ដែលម បែបច្នៃប្រឌិតថ្មី គឺស ​ នុស្ស​ ​ ន​ ចាស់បា ់​ វិកា CODI មួយផ្នែករ សម្រេចចិត្តប្រើប្រាសថ ់​ ង្កើតច ​បស់ពួកគេ សម្រាបប ី​ ្តល់ឱកាស​ ​ ំការកៅស៊ូសហគមន៍ ដើម្បផ ​ ល់ម បង្កើតចំណូលដ ​ នុស្សចាស់។​ ​ ៉ាស៊ីហ្វិច៖ ពង្រីកឱកាស​ ប្រភព៖ ធនាគារពិភពលោក ទីក្រុងនៅអាស៊ីបូព៌ា និងប សម្រាបប ់​ ្រជាពលរដ្ឋក ​ ្រីកក ្រ​ ្នុងទ ​ ឹងច ​ ីក្រុង ដែលន ​ េញផ្សាយ​ នាពេលឆាប់ៗនេះ 78 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ឧបសម្ព័ន្ធ  កសារគោលនយោបាយ​ តារាងឧបសម្ព័ន្ធទី ១៖ ឯ ​ ្បាប់ពាក់ព័នន ពាក់ព័ន្ធ និងច ្ធ​ ឹង​ ​ ្រទេសកម្ពុជា នគរូបនីយកម្ម ក្នុងប ឆ្នាំ ​ ិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិនានា ច្បាប់ និងល ២០០១ ច្បាប់ភូមិបាល ២០០២ ្ឌ​ ុទ្ធសាស្ត្រគោលនយោបាយដីធ្លី ក្របខ័ណយ ២០០៨ រាជធានី​ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ “ច្បាប់រៀបចំអ ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាល​ ​ ង្គការ” ២០០៩ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល​ សេចក្តីប្រកាស​ ដីធ្លី ស្តីពីគោលនយោបាយ​ ២០១០ ច្បាប់ស្តីពីអស្សាមិករណ៍ ២០១១ ​ ្តីពីការរៀបចំផែនការភូមិសាស្ត្រ គោលនយោបាយជាតិស ២០១១ ​ ្តីពីការរៀបចំ​និងគ អនុក្រឹត្យស ​ ុរី ​ ្រប់គ្រងប ​ គារសហកម្មសិទ្ធិ) (ការគ្រប់គ្រងផ្ទះវីឡា អាផាតមិន និងអ ២០១២ ដីធ្លីគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ "ឯកសារស" គោលនយោបាយ​ ២០១២ ​ នុក្រឹត្យ​(លេខ ៧៧) ស្តីពកា ព្រះរាជក្រឹត្យ (លេខ នស/រកត/០៥១២/៤៦៣) និងអ បង្កើតគ ី​ រ​ ​ ណៈកម្មាធិការ​ ​ ែនដី និងន គ្រប់គ្រងដ ​ គរូបនីយកម្ម ២០១៣ ​ ំបន់ឆ្នេរន សរាចរណ៍ស្តីពីការអភិវឌ្ឍត ​ ព ៃ​ ្រះរាជាណាចក្រ​ កម្ពុជា និងក ​ ្របខ័ណផ ​ ដែលពាក់ព័ន្ធ ្ឌ​ ែនការ​ ២០១៣ សៀវភៅណែនាំស្តីពីការរៀបចំផែនការភូមិសាស្ត្រ៖ ការរៀបចំផែនការភូមិសាស្ត្រខេត្ត ២០១៣ ​ ែនការយុទ្ធសាស្រ្តស្តីពកា គោលនយោបាយជាតិ និងផ ី​ រអភិវឌ្ឍបៃតង ២០១៣-២០៣០ ២០១៣ យុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណ ដំណាក់កាលទី ៣ ២០១៣ សម្របសម្រួលកា កម្រងឯកសារស្តីពីយន្តការ​ ​ គរូបនីយកម្ម ក្នុងប ​ រគ្រប់គ្រងដែនដី និងន ​ ម្ពុជា ​ ្រទេសក ២០១៤ ​ គរូបនីយកម្ម (ពង្រាង) ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងដែនដី និងន ២០១៤ គោលនយោបាយជាតិលំនៅដ្ឋាន ២០១៤ យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ ២០១៤-២០១៨ ផែនការ​ ២០១៥ ​ ស្សាហកម្ម គោលនយោបាយស្តីពីការអភិវឌ្ឍឧ ២០១៥ ្ឌ​ ុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្តីពីការអភិវឌ្ឍទីក្រុង (ពង្រាង) ក្របខ័ណយ ២០១៦ ​ រិស្ថាន និងធ ក្រមប ​ នធានធម្មជាតិជាតិ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា 79 ​ ម្រាប់ទីក្រុងភ្នំពេញ ប្រអប់ឧបសម្ព័ន្ធទី ១៖​ចក្ខុវិស័យស ​ ្រូវបាន​ អាទិភាព ដែលត ​ ្នុងអ ដាក់ចេញក ​ ្លង់គោលរាជធានីភ្នំពេញ ២០៣៥ រួមមាន៖ ​ នុក្រឹត្យលេខ ១៨១ និងប ​ ភិវឌ្ឍន៍ហ ™™ ការស្តារ និងអ ​ ្លូវក្រវ៉ាត់ក្រុង ផែដ ​ េដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្ត ដូចជា៖ បណ្តាញផ្លូវជាតិ និងផ ​ ញ្ជូន និងភស្តុភារ ​ ឹកជ ផ្លូវដែក និងផ បណ្តាញ​ ​ ែលប ​ ែស្ងួតដ ​ ំពេញមុខងារច្រើនយ៉ាង ែ ការ​ ™™ ការរៀបចំផន ុ្រ សមប អភិវឌ្ឍន៍កង ់ ជធានីទាង ្រា រា ផត ំ មូល ដោយ​ ោ្ត ​ ការយកចិតទ ុ ដាក់ល៖ ្ត ក ា ទីកន្លង ើ បណ្តញ ែ ​សាធារណៈ ុំ​ េវាទីក្រុង ក្រៅពខ បណ្តាញផ្លូវថ្នល់ ទីកន្លែងបៃតង មជ្ឈមណ្ឌលប្រមូលផ្តស ​ ្រព័ន្ធភស្តុភារ។​ ី​ ណ្ឌកណ្តាលក្រុងទាំង ៤ និងប ​ េតិកភណ្ឌពិសេស និងកា ™™ តំបន់ប ​ ំបន់បឹងកក់ ការអភិវឌ្ឍ​ ​ រអភិរក្សតំបន់បៃតង ដូចជា ការអភិវឌ្ឍទីតាំងចតុមុខ ការអភិវឌ្ឍត ​ រសំអាតទឹកនិងអាងស្តុក ការគ្របគ បឹងនៅប៉ែកខាងជើង ការគ្រប់គ្រងកា ​ ីលានចាក់សំរាម ការ​ ់​ ្រងទ ​ កា ដាក់កំហិតល ើ​ រ​ ​ គារខ្ពស់ៗ និងគោ សាងសង់អ ស្តីពដ ​ លនយោបាយ​ ​ ចលនទ្រព្យ។​ ី​ ីធ្លី លំនៅដ្ឋាន និងអ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបង្កើត “ចក្ខុវិស័យអភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុងស ​ ម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញ” ទទួលកា បាន​ ឯកភាពពីអ្នក​ ​ រ​ ពាក់ព័ន្ធ​ នានា​ ​ ន​ តាមរយៈអនុក្រឹត្យ ហើយប្លង់គោលតាមវិស័យជាច្រើនបា ​ ម​ តម្រឹមស្របតា ​ ៃការអភិវឌ្ឍ សម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញ ដូច​ ចក្ខុវិស័យន ​ូបភាព ១.១១។​ ​ ្នុងរ បង្ហាញក រូបភាពទី ១៖ ចក្ខុវិស័យអភិវឌ្ឍន៍រាជធានីភ្នំពេញ ប្លង់គោលប្រើប្រាស់ដីធ្លីសម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញ ២០៣៥ ចក្ខុវិស័យ៖ រាជធានីភ្នំពេញជាមជ្ឈមណ្ឌលនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច ធុរកិច្ច និងវប្បធម៌ប្រកបដោយភាពប្រកួតប្រជែងរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ជាមួយនឹងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព​និងសមធម៌ ២០១៥ (សាលារាជធានីភ្នំពេញ ការិយាល័យកិច្ចការក្រុងរបស់បារាំង) ប្លង់គោលប្រព័ន្ធគមនាគមន៍ទីក្រុង ២០៣៥ ប្លង់គោលនៃគម្រោងកែលំអប្រព័ន្ធលូរំដោះ​ គោលដៅ៖ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាដឹកជញ្ជូនបច្ចុប្បន្ន និង ទឹកភ្លៀង និងប្រព័ន្ធលូទឹកស្អុយ គាំទ្រដល់ចក្ចុវិស័យទីក្រុង និងរចនាសម្ព័ន្ធទី្រុងឆ្នាំ ចក្ខុវិស័យគោលដៅ៖ នឹងត្រូវកំណត់ ២០៣៥ ២០១៧ (ក្រសួងសាធារណការ JICA) ២០១៤ (ក្រសួងសាធារណការ JICA) ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រទីក្រុងបៃតងសម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញ ២០១៦-២០២៥ ចក្ខុវិស័យ៖ ត្រឹមឆ្នាំ ២០២៥ ទីក្រុងភ្នំពេញនឹងក្លាយជាទីក្រុងស្អាត បៃតង និងពោរពេញដោយភាពប្រកួតប្រជែង ដែលផ្តល់នូវបែបផែន​ នៃការរស់នៅប្រកបដោយគុណភាព និងសុវត្ថិភាពដល់ប្រជាជនរបស់ខ្លួន គោលដៅ៖ • បង្កើនកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ដោយមិនធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់លើបរិស្ថាន • បង្កើនបរិយាប័ន្ធសង្គម កាត់បន្ថយកម្រិតនៃភាពក្រីក្រ និងលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពក្នុងទីក្រុង ់ ពធន់កង • ផ្តលភា ុ្រ ដល់បជា ុ្ន ទីកង ្រ ពលរដ្ឋទាង ំ អស់ ដើមប ្ទ ី ប់ទល់នង ័ ធម្មជាតិ ហានិភយ ឹ ហានិភយ ័ ផ្សង ័ អាកាសធាតុ និងហានិភយ េ ទៀត • ធានាថាទីក្រុងមានភាពប្រកួតប្រជែង និងទាក់ទាញចំពោះសហគ្រាសនានា ២០១៦ (ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព ក្រសួងបរិស្ថាន GGGI) យុទ្ធសាស្ត្រទីក្រុងបៃតង សម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញ ២០១៧-២០២៦ ប្រភព៖ GGGI, ២០១៦ ផែនការ​ 80 ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ក្រុមធនាគារពិភពលោក ការិយាល័យប្រចាំនៅកម្ពុជា អគារ​Exchange Square ជាន់ទី10 IBRD និងជាន់ទី 11 IFC ផ្លូវលេខ 51-61 និងផ្លូវលេខ 102-106 សង្កាត់វត្តភ្នំ ខ័ណ្ឌដូនពេញ ភ្នំពេញ កម្ពុជា www.worldbank.org/cambodia