‫نسخه ‪۴ .۰‬‬ ‫گزارش حوزه دریای کابل‬ ‫پل Ù?رشمن‬ ‫توسعه دهلیز منابع اÙ?غانستان‬ ‫ستراتیژی آب‬ ‫گزارش نهایی حوزه دریای کابل‬ ‫نسخه ‪۰،۴‬‬ ‫سند هذا ترجمه ‪Executive Summary - Afghanistan Resource Corridor Development- Water Strategy Final‬‬ ‫‪ Kabul River Basin report- Version 4.0‬میباشد Ú©Ù‡ در جون ‪ ۱۰۲۱‬صورت گرÙ?ته است Ùˆ به عنوان خدمت به اشخاص‬ ‫عالقه مند پیشکش میگردد‪ .‬درصورت اختالÙ?‪ ،‬به متن انگلیسی این سند ترجیح داده میشود‪.‬‬ ‫نسخه ‪۴ .۰‬‬ ‫گزارش حوزه دریای کابل‬ ‫بانک جهانی در این اواخر یک تیم را تنظیم نموده تا دولت جمهوری اسالمی اÙ?غانستان را در قسمت تهیه یک ستراتیژی‬ ‫"دهلیز رشد منابع" در پیوند با سرمایه گذاری های بزرگ معدنکاری پیش رو Ú©Ù‡ در آن عینک Ùˆ حاجی Ú¯Ú© با کابل‬ ‫منحیث نقطه مرکزی قرار دارند‪ ،‬همکاری نماید ‪ .‬اولین معدن عمده Ú©Ù‡ به Ù?عالیت عملی تولید نزدیک Ù…ÛŒ شود‪ ،‬معدن مس‬ ‫عینک با بالک های Ù†Ù?ت آمو دریا Ù…ÛŒ باشد Ú©Ù‡ متعاقب آن استخراج سنگ آهن حاجی گک‪ ،‬و بعدا‬ ‫ً بالک های گاز شبرغان‬ ‫می باشد‪.‬‬ ‫این گزارش در رابطه به بررسی اسناد قبلی مرتبط به توزیع آب به کابل Ùˆ معدن مس عینک‪ ،‬و تاثیرات آنها باالی یک‬ ‫ستراتژی رسمی برای حوزه دریای کابل Ù…ÛŒ باشد‪.‬‬ ‫حوزه دریای کابل به سه حوزه عمده Ù?رعی‪ ،‬کابل علیا‪-‬لوگر‪ ،‬پنجشیر Ùˆ کابل سÙ?لی‪ ،‬منقسم Ù…ÛŒ گردد‪ .‬حوزه کلیدی Ù?رعی‬ ‫علیا‪-‬لوگر تنها ‪ 5.2‬Ù?یصد حد اوسط جریان ساالنه این حوزه در سرحد با پاکستان را تشکیل میدهد‪ ،‬پنجشیر بصورت‬ ‫تخمینی ‪ 41‬Ù?یصد‪ ،‬کابل سÙ?Ù„ÛŒ Ùˆ شاخه های مهم آن بخش عمده جریان ساالنه این دریا را تشکیل میدهند‪ .‬انتقال آب از‬ ‫حوزه کابل سÙ?Ù„ÛŒ بمنظور توزیع آب به کابل یک امر ممکن بوده اما مسائل مهم تخنیکی Ùˆ مالی را بار Ù…ÛŒ آورد؛ به این‬ ‫معنی Ú©Ù‡ راه حل های کوتاه Ùˆ میان مدت باید متکی به منابع قابل دسترس آب حوزه کابل علیا‪-‬لوگر یا به وسیله انتقال از‬ ‫حوزه پنجشیر باشد‪.‬‬ ‫ماستر پالن کابل مبین توسعه قابل مالحظه Ù†Ù?وس‪ ،‬بیشتر از ‪ ۲۰۰‬Ù?یصد‪ ،‬در ‪ Û±Û°-۲۰‬سال با اÙ?زایش چشمگیر تقاضای آب‬ ‫سرانه تا ‪ ۰۰۰‬Ù?یصد Ù…ÛŒ باشد‪ .‬این اÙ?زایش در تقاضای آب Ù…ÛŒ تواند با Ù?راهم نمودن ذخیره گاه ها‪ ،‬استخراج Ùˆ انتقال آب از‬ ‫منبع دوردست دره پنجشیر مرÙ?وع گردد‪ ،‬اما هزینه های سرمایه ای Ùˆ عملیاتی چنین یک شبکه قابل مالحظه است‪.‬‬ ‫عرضه Ùˆ تقاضای آب‬ ‫توازن ممکنه عرضه Ùˆ تقاضا برای یک دوره ‪ ۱۰‬ساله در جدول های الÙ?‪ ،‬ب Ùˆ ج در زیر نشان داده شده است‪:‬‬ ‫جدول الÙ?‪ :‬شهر کابل – تخمین Ù†Ù?وس‬ ‫این تخمین های Ù†Ù?وس با توجه به محدوده های مندرج معلومات قابل دسترس از منابع بخش ‪ ۱،۲‬مشخص شده است‪.‬‬ ‫‪۲۴۰۲‬‬ ‫‪۲۴۲۲‬‬ ‫‪۲۴۰۲‬‬ ‫نÙ?وس شهر کابل‬ ‫‪۴۰۰۰۰۰۰‬‬ ‫‪۰۰۰۰۰۰۰‬‬ ‫‪۰۱۰۰۰۰۰‬‬ ‫حد پایین‬ ‫‪۰۰۰۰۰۰۰‬‬ ‫‪۰۰۰۰۰۰۰‬‬ ‫‪۴۰۰۰۰۰۰‬‬ ‫حد متوسط‬ ‫‪۰۰۰۰۰۰۰‬‬ ‫‪۰۲۰۰۰۰۰‬‬ ‫‪۰۰۰۰۰۰۰‬‬ ‫حد باال‬ ‫جدول ب‪ :‬شهر کابل – خالصه تخمین های تقاضای آب‬ ‫محدوده مجموع تقاضای آب بشمول چاه های شخصی با استÙ?اده از محدوده های تقاضای سرانه بر اساس معلومات قابل‬ ‫دسترس از منابع بخش ‪ ،۱،۲‬تخمین شده است‪ .‬ارقام به Ø´Ú©Ù„ مجموعی بوده Ú©Ù‡ شامل زیان شبکه Ùˆ آب محاسبه ناشده نیز‬ ‫می باشد‪.‬‬ ‫‪۲۴۰۲‬‬ ‫‪۲۴۲۲‬‬ ‫‪۲۴۰۲‬‬ ‫تقاضای آب شهر کابل‬ ‫(متر مکعب‪/‬روز)‬ ‫(متر مکعب‪/‬روز)‬ ‫(متر مکعب‪/‬روز)‬ ‫‪۴۰۰۰۰۰‬‬ ‫‪۲۰۰۰۰۰‬‬ ‫‪۰۰۰۰‬‬ ‫حد پایین‬ ‫سند هذا ترجمه ‪Executive Summary - Afghanistan Resource Corridor Development- Water Strategy Final‬‬ ‫‪ Kabul River Basin report- Version 4.0‬میباشد Ú©Ù‡ در جون ‪ ۱۰۲۱‬صورت گرÙ?ته است Ùˆ به عنوان خدمت به اشخاص‬ ‫عالقه مند پیشکش میگردد‪ .‬درصورت اختالÙ?‪ ،‬به متن انگلیسی این سند ترجیح داده میشود‪.‬‬ ‫نسخه ‪۴ .۰‬‬ ‫گزارش حوزه دریای کابل‬ ‫‪۲۱۰۰۰۰‬‬ ‫احتمال‬ ‫‪۰۰۱۰۰۰‬‬ ‫‪۰۱۰۰۰۰‬‬ ‫‪۲۰۴۰۰۰‬‬ ‫حد باال‬ ‫معدن عینک‬ ‫‪۰۰۰۰۰‬‬ ‫‪۰۰۰۰۰‬‬ ‫تخمین شده‬ ‫‪۰۰۴۰۰۰‬‬ ‫‪۱۰۰۰۰۰‬‬ ‫‪۲۱۰۰۰۰‬‬ ‫مجموع (حد متوسط)‬ ‫جدول ج‪ :‬توزیع بالقوه آب‬ ‫خالصه توزیع بالقوه آب از منابع شامل بخش ‪ ،۰4۴‬جدول ‪ ،۰4۰‬اخذ گردیده است‪.‬‬ ‫‪2102‬‬ ‫‪2122‬‬ ‫‪2102‬‬ ‫مجموع توزیع آب‬ ‫(متر مکعب‪/‬روز)‬ ‫(متر مکعب‪/‬روز)‬ ‫(متر مکعب‪/‬روز)‬ ‫‪۰۱۲۰۰۰‬‬ ‫‪۴۰۲۰۰۰‬‬ ‫قابل دسترس بعد از سرمایه ‪۲۲۱۰۰۰‬‬ ‫گذاری‬ ‫‪۰۲۵۱۴۴۴‬‬ ‫‪۱۰۰۴۴۴‬‬ ‫‪۰۲۰۱۴۴‬‬ ‫مجموع محصوالت بالقوه‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬شهر کابل متکی به چهار حوزه آب زیر زمینی در حوزه دریای کابل علیا‪-‬لوگر Ù…ÛŒ باشد‪ .‬توقع میرود که‬ ‫معدن مس مورد نظر Ùˆ تسهیالت پروسس سنگ معدنی آن نیز متکی به یک حوزه آب زیرزمینی از همان حوزه دریا‬ ‫باشد‪ .‬هرگاه پیش بینی های تقاضای حقیقی آب پذیرÙ?ته شده Ùˆ تهیه آب برای معدن مس عینک به حد اقل برسد‪ ،‬آب کاÙ?ی‬ ‫می تواند‪ ،‬با استÙ?اده از منابع زیر Ùˆ برای مدت ‪ ۲۰‬سال‪ ،‬به شهر کابل Ùˆ معدن مس عینک Ù?راهم گردد‪:‬‬ ‫منابع آب زیرزمینی در اطراÙ? نزدیک کابل؛‬ ‫‪-‬‬ ‫به اضاÙ?Ù‡ تهیه یک ذخیره برای آب سطحی (شاتوت)؛‬ ‫‪-‬‬ ‫و استÙ?اده بیشتر از حوزه های آب زیرزمینی دریای لوگر‬ ‫‪-‬‬ ‫این تنها زمانیست Ú©Ù‡ سرمایه گذاری قابل مالحظه در بخش تاسیسات آب Ùˆ جمع آوری Ù?اضالب در ساحات شهری کابل‬ ‫صورت گیرد‪ ،‬سپس تقاضا به آب اÙ?زایش Ù…ÛŒ یابد‪ ،‬و بالخره شبکه پرهزینه انتقال از دره پنجشیر نیاز Ù…ÛŒ شود‪.‬‬ ‫تهیه آب به معدن مس عینک‪ ،‬با توجه به تکنالوجی جدید پروسس آب‪ ،‬باید به پایین ترین سطح ممکنه آن کاهش یابد‪ .‬منبع‬ ‫ابتدایی این آب حوزه آب زیرزمینی لوگر وسطی بوده Ú©Ù‡ در جریان کار ساختمان Ùˆ استخراج معدن‪ ،‬با شهر کابل شریک‬ ‫خواهد شد‪ .‬چنین یک طرح به مطالعا ت بیشتر بمنظور تعیین بازدهی قابل اعتماد از حوزه آبی Ùˆ تاثیر پمپ آب به استÙ?اده‬ ‫کننده های محلی بشمول آب زراعتی به ساحه نزدیک چاه‪ ،‬وابسته Ù…ÛŒ باشد‪ .‬سرمایه گذاری مرتبط به معدن باید بمنظور‬ ‫Ù?راهم نمودن ذخیره اضاÙ?ÛŒ باالی دریای لوگر یا شاخه های آن استÙ?اده شود‪ .‬این ذخیره بمنظور جبران استخراج معدن و‬ ‫تغذیه دریا‪/‬حوزه آب زیرزمینی در جریان هوای خشک‪ ،‬یا مجادله با نامتعادل شدن عرضه Ùˆ تقاضا‪ ،‬مورد استÙ?اده قرار‬ ‫خواهد گرÙ?ت‪.‬‬ ‫ً حل گردد اÙ?زایش سطح ملوث شدن حوزه آب مرکزی Ú©Ù‡ به اکثریت شهروندان کابل آب‬ ‫یک مسئله عمده Ú©Ù‡ باید Ù?ورا‬ ‫میرساند‪ ،‬می باشد‪ .‬با توجه به حقیقت نبود تاسیسات جمع آوری Ùˆ پروسس آب های اضاÙ?ی‪ ،‬هرگونه اÙ?زایش در تقاضا و‬ ‫تمدید شبکه پایپی آب نوشیدنی به سادگی منجر به ملوث شدن منابع موجوده آب زیرزمینی Ù…ÛŒ گردد‪ .‬تمدید شبکه آب‬ ‫نوشیدنی‪ ،‬بدون حل معضل Ù?اضالب Ùˆ تسهیالت پروسس آن‪ ،‬نباید صورت گیرد‪.‬‬ ‫سند هذا ترجمه ‪Executive Summary - Afghanistan Resource Corridor Development- Water Strategy Final‬‬ ‫‪ Kabul River Basin report- Version 4.0‬میباشد Ú©Ù‡ در جون ‪ ۱۰۲۱‬صورت گرÙ?ته است Ùˆ به عنوان خدمت به اشخاص‬ ‫عالقه مند پیشکش میگردد‪ .‬درصورت اختالÙ?‪ ،‬به متن انگلیسی این سند ترجیح داده میشود‪.‬‬ ‫نسخه ‪۴ .۰‬‬ ‫گزارش حوزه دریای کابل‬ ‫برنامه میان مدت تمویل شده روی دست برای تاسیسات آب صحی کابل حدود ‪ ۲۰۰‬ملیون دالر بودجه دارد Ú©Ù‡ در مدت حد‬ ‫اکثر ‪ ۰‬سال تکمیل خواهد شد‪ .‬این سرمایه گذاری در مجموع باالی ظرÙ?یت آب زیرزمینی حوزه های محلی کابل متکی‬ ‫خواهد بود‪ .‬برنامه سرمایه گذاری میان مدت Ú©Ù‡ باید در ‪ Û²Û° – ۲۰‬سال تکمیل گردد‪ ،‬شامل سرمایه گذاری قابل مالحظه‬ ‫در جمع آوری Ùˆ پروسس آب های اضاÙ?ÛŒ گردیده Ùˆ نیازمند یک بودجه مجموعی حدود ‪ ۰۰۰‬ملیون دالر بشمول تخمین‬ ‫برنامه میان مدت‪ ،‬می باشد‪ .‬این سرمایه گذاری باالی تسهیالت یک ذخیره جدید Ùˆ استخراج اضاÙ?ÛŒ از حوزه های وسطی‬ ‫و باالیی دریای لوگر‪ ،‬اتکا Ù…ÛŒ نماید‪.‬‬ ‫یک برنامه درازمدت (‪ ۱۰‬سال آینده Ùˆ بیشتر) بمنظور Ù?راهم نمودن آب صحی Ùˆ جمع آوری Ù?اضالب Ùˆ پروسس آن برای‬ ‫ً ‪ ۲۰۰۰‬ملیون دالر‪ ،‬بشمول برنامه میان مدت Ùˆ سرمایه گذاری های میان‬ ‫اکثریت Ù†Ù?وس کابل یک بودجه تخمینی تقریبا‬ ‫مدت‪ ،‬دارد‪ .‬پیش بینی های تقاضا مبین آن است Ú©Ù‡ انتقاالت قابل مالحظه از حوزه پنجشیر نیاز خواهد بود‪.‬‬ ‫سرمایه گذاری های کوتاه مدت برای مطالعات کلیدی در حدود ‪ 7‬ملیون دالر بودجه داده شده است‪ .‬این مطالعات برای‬ ‫نهایی سازی پالن های موجوده Ùˆ جمع آوری معلومات کاÙ?ÛŒ بمنظور اخذ تصامیم مناسب برای کابل Ùˆ نیز عینک‪ ،‬از‬ ‫اهمیت الزم برخوردار است‪.‬‬ ‫وجوه سرمایه گذاری‬ ‫بالخره‪ ،‬اما بسیار مهم‪ ،‬اینکه الزم است تا میکانیزم های بودجه دهی برای شبکه های مختلÙ? Ùˆ هزینه های احتمالی‬ ‫سرمایه ای Ùˆ عملیاتی مشخص گردد‪.‬‬ ‫باید بخاطر داشت Ú©Ù‡ وجوه تمویل شده از طرÙ? بانک جهانی Ùˆ سایر نهاد های بین المللی ممکن با توجه به بعضی مسائل‬ ‫مرتبط به مواÙ?قتنامه جدید سرحد ترانزیت – حوزه دریای اندوس بین دولت های اÙ?غانستان Ùˆ پاکستان‪ ،‬ممکن به تعویق اÙ?تد‪.‬‬ ‫در مقاله های روزنامه ها (بطور مثال پاکستان تودی ‪ )Û±Û°Û²Û±.Û±4۰۲‬در مورد مجلس کمیسیون مشترک اقتصادی اÙ?غانستان‬ ‫پاکستان Ú©Ù‡ ضمن آن تعهداتی بمنظور مذاکرات روی یک "معاهده جدید دریای کابل" صورت گرÙ?ته است‪ ،‬اشاراتی شده‪،‬‬ ‫اما این هنوز یک موضوع مورد منازعه Ù…ÛŒ باشد‪ .‬این مواÙ?قتنامه حدود مشخص ای را باالی پروژه های Ú©Ù‡ باید‪ ،‬بر مبنای‬ ‫نگرانی های Ø­Ù?ظ جریان در دریای اندوس Ùˆ شرایط مذاکره شده بین طرÙ?ین‪ ،‬در حوزه دریای کابل روی دست گرÙ?ته شود‪،‬‬ ‫معین Ù…ÛŒ نماید‪.‬‬ ‫مقررات دولتی‪ :‬مجوز Ùˆ نظارت‬ ‫پراکندگی در صدور جواز‬ ‫وضعیت صدور جواز آب با توجه به گزارش ها Ùˆ مطالعات انجام شده‪ ،‬واضح نمی باشد‪ .‬اجازه نامه های محیطی از جمله‬ ‫مسولیت های اداره ملی Ø­Ù?اظت از محیط زیست اÙ?غانستان Ù…ÛŒ باشد‪ ،‬اما هیچ مرجع مشخص بخاطر صدور مجوز آب‪ ،‬که‬ ‫در حال حاضر باید شامل مسولیت های وزارت آب Ùˆ برق باشد‪ ،‬وجود ندارد‪.‬‬ ‫بمنظور جلوگیری از تخلیه غیر پالنی منابع آب Ùˆ بمنظور مدیریت رقابت منابع آب‪ ،‬دولت باید یک رژیم صدور مجوز آب‬ ‫و نظارت از پراکندگی تمام آب های عامه‪ ،‬صنعتی‪ ،‬تجارتی Ùˆ زراعتی را تطبیق نماید‪ .‬این امر مستلزم یک اداره صدور‬ ‫جواز تحت اثر وزارت آب Ùˆ برق Ù…ÛŒ باشد تا یک روش تواÙ?Ù‚ شده تنظیم بازدهی قابل دسترس منابع آب Ùˆ تشریک سهمیه‬ ‫های جواز داده شده را تطبیق نماید‪.‬‬ ‫محصوالت آب‬ ‫سند هذا ترجمه ‪Executive Summary - Afghanistan Resource Corridor Development- Water Strategy Final‬‬ ‫‪ Kabul River Basin report- Version 4.0‬میباشد Ú©Ù‡ در جون ‪ ۱۰۲۱‬صورت گرÙ?ته است Ùˆ به عنوان خدمت به اشخاص‬ ‫عالقه مند پیشکش میگردد‪ .‬درصورت اختالÙ?‪ ،‬به متن انگلیسی این سند ترجیح داده میشود‪.‬‬ ‫نسخه ‪۴ .۰‬‬ ‫گزارش حوزه دریای کابل‬ ‫تعرÙ?Ù‡ های آب Ùˆ هزینه های Ù?اضالب از طریق ‪ AUWSSC‬قابل تطبیق Ù…ÛŒ باشد‪ ،‬اما تعداد محدود مشتریان این هزینه ها‬ ‫را تادیه Ù…ÛŒ کنند‪( .‬منبع‪ :‬مالقات با رئیس عمومی ‪ AUWSSC‬به تاریخ ‪ Û±Û°Û²Û±/Û°Û´/۰۰‬در کابل)‪ .‬تعرÙ?Ù‡ ها باید در‬ ‫چارچوب قوانین موجوده با روش واضح محاسبه عواید ناشی از این تادیات‪ ،‬تطبیق گردد‪ .‬بزرگترین چالش در این مورد‬ ‫توانمندی مشتریان برای تادیه محصول آب Ù…ÛŒ باشد‪ .‬توقع میرود Ú©Ù‡ با تمدید شبکه عامه آب استÙ?اده از چاه های شخصی‬ ‫تداوم پیدا کند تا باشد Ù…Ú©Ù„Ù?یت محصول دهی را به حد اقل آن کاهش دهد‪ .‬دولت در تنظیم محصول آب‪ ،‬وضعیت دشوار‬ ‫اقتصادی اکثریت Ù†Ù?وس اÙ?غانستان را در نظر خواهد داشت‪.‬‬ ‫جلوگیری از ملوث شدن آب Ùˆ اقدامات‬ ‫ملوث شدن آب زیرزمینی Ùˆ دریا های محلی یک نگرانی عمده برای ساحه شهر کابل بحساب میرود‪ .‬اقدامات ساده بمنظور‬ ‫کنترول ملوث شدن آب Ùˆ تحÙ?ظ آب زیرزمینی Ú©Ù‡ Ù?راهم کننده آب برای حدود ‪ ۴‬ملیون Ù†Ù?ر Ù…ÛŒ باشد‪ ،‬نیاز است‪ .‬منابع‬ ‫آلودگی بصورت گسترده متÙ?رق بوده Ùˆ تنها Ù…ÛŒ تواند با همکاری اکثریت مردم کنترول گردد‪.‬‬ ‫نیاز است تا در مقررات جدید دولت یک رژیم اصول Ùˆ اجراآت تنظیم شود‪ ،‬اما این امر موثر نخواهد بود مگر اینکه‬ ‫اقدامات عملی بمنظور قادر ساختن مردم در رÙ?ع Ù?اضالب مبرز های روی زمین Ùˆ سایر آلودگی ها بصورت مصئون‪،‬‬ ‫روی دست گرÙ?ته شود‪.‬‬ ‫ارزیابی صحت عامه‬ ‫با توجه به معلومات مندرج مطالعات مختلÙ?‪ ،‬چنین به نظر میرسد Ú©Ù‡ ارزیابی Ú©ÛŒÙ?یت آب‪ ،‬بمنظور استÙ?اده مردم یا خطرات‬ ‫محیطی آن‪ ،‬بسیار ناچیز بوده یا هیچگونه ارزیابی صورت نگرÙ?ته است‪ .‬این معضل به احتمال زیاد ناشی از عدم‬ ‫موجودیت البراتوار ها Ùˆ تجهیزات مناسب Ùˆ پرسونل آموزش دیده بخاطر تحلیل Ùˆ تجزیه نمونه ها‪ ،‬می باشد‪.‬‬ ‫تحلیل Ùˆ تجزیه سال ‪ ۱۰۰۰‬موسسه داکار از Ú©ÛŒÙ?یت آب های زیرزمینی شهر کابل بیانگر مشکالت جدی در Ú©ÛŒÙ?یت آب می‬ ‫باشد‪ .‬بخاطر Ø­Ù?ظ صحت عامه در حدود امکان‪ ،‬توزیع آب های عامه Ùˆ خصوصی باید به شیوه سیستماتیک تحلیل Ùˆ تجزیه‬ ‫گردد تا سطح خطرات ناشی از ملوث کننده ها مشخص گردد‪.‬‬ ‫سند هذا ترجمه ‪Executive Summary - Afghanistan Resource Corridor Development- Water Strategy Final‬‬ ‫‪ Kabul River Basin report- Version 4.0‬میباشد Ú©Ù‡ در جون ‪ ۱۰۲۱‬صورت گرÙ?ته است Ùˆ به عنوان خدمت به اشخاص‬ ‫عالقه مند پیشکش میگردد‪ .‬درصورت اختالÙ?‪ ،‬به متن انگلیسی این سند ترجیح داده میشود‪.‬‬