‫د اÙ?غانستان د سرچینو دهلÛ?ز ستراتیژي او پالن‬ ‫لنډیز‬ ‫د اÙ?غانستان پراخه طبیعي سرچینÛ? په زیاته اندازه وروسته پاتÛ? دي‪ .‬د Ù‡Û?واد سرچینÛ? پر مسو‪ ،‬د ډبرو‬ ‫ً Ù„Û?تیم او نورو منرالونو باندÛ? مشتملÛ? دي‪ .‬د اوسپنÛ? (حاجیګک)‪ ،‬مسو‬ ‫سکارو‪ ،‬اوسپنÛ? ‪ ،‬طال‪ ،‬تÛ?Ù„ او ګاز‪ ،‬او امکانا‬ ‫(عینک) او تÛ?لو او ګازو (آمو سیند او ا Ù?غان‪-‬تاجک حوزÛ?) ذخایر د Ú‰Û?ر اهمیت ÙˆÚ“ دي‪ .‬د دÛ? ترڅنګ ‪ ۱۱‬نورÛ?‬ ‫منرالي سرچینÛ? هم Ù¾Û?ژندل شوی دي‪ .‬د Ú?ینو ذخایرو د پراختیا قراردادونه ال دمخه ترسره شوی او Ú?ینÛ? نوریÛ? بیا د‬ ‫داوطلبÛ? د پروسÛ? الندÛ? دي‪.‬‬ ‫که Ú…Ù‡ هم د Ú?ینو خوشبینه اټکلونو له مخÛ? د زیرمو سکتور ممکن په راتلونکÛ? لسیزه Ú©Û? د ‪۱۱‬‬ ‫میلیارډو ډالرو په اندازه یا د دÛ? څخه زیاته بهرنی پانګونه راجلب Ú©Ú“ÙŠ ‪ ،‬خو نوموړی سکتور په یواÚ?Û? Ú?ان د‬ ‫پراخÛ? ودÛ? باعث نشي ګرÚ?Û?دلÛ?‪ .‬د استخراج سکتور به ته تر ‪۰۱۰۱‬مو کلونو پورÛ? یواÚ?Û? له ‪ ۱۱۱۱۱‬تر‬ ‫‪ ۰۱۱۱۱‬وګړو ته د دندو زمینه برابره Ú©Ú“ÛŒ شي‪ .‬حتی Ú©Ù‡ اړونده زیربناوÛ? او د عرضÛ? په زنÚ?Ú?یر باندÛ? غیر‬ ‫مسقیم اغÛ?ز هم په پام Ú©Û? ونیول شي‪ ،‬دغه سکتور ممکن Ú†Û? له ‪ ۱۱۱۱۱۱‬څخه تر ‪ ۱۰۰۱۱۱‬پورÛ? خلکو ته د‬ ‫کار زمینه برابره Ú©Ú“ÙŠ ‪ ،‬هغه هم پدÛ? شرط Ú©Ù‡ چیرÛ? ټولو زÛ?رمو ته پراختیا ورکړل شي او زیربناوÛ? جوړÛ?‬ ‫کړی شي‪ .‬د اوسنیو اټکلونو له مخÛ? یاد سکتور کوالی شي د دولت په عوایدو Ú©Û? له ‪ ۰۱۱‬میلیونو څخه تر‪۱.۰‬‬ ‫میلیارډ ډالرو پورÛ? زیاتوالÛ? راولي‪ .‬که Ú…Ù‡ هم دا عواید د پام ÙˆÚ“ دي خو د اوسنیو ملکي مرستو له درÛ?یمÛ? برخÛ?‬ ‫سره برابریږي او مالي تشه نشÛ? ډکوالی‪ .‬پر دÛ? سربÛ?ره‪ ،‬د دÛ? پانګو د اغÛ?ز Ú‰Û?رÛ?دنه د یوÛ? قوي او غښتلÛ?‬ ‫ادارÛ? څخه پرته ممکنه نه برÛ?ښي‪.‬‬ ‫پر دÛ? سربÛ?ره‪ ،‬د اÙ?غانستان منرالي پوتانسیال ‪،‬سره له دÛ? Ú†Û? د پام ÙˆÚ“ دی‪ ،‬تر ډیره مبهم او نامعلوم پاتÛ?‬ ‫دÛ?‪ :‬التر اوسه اساسي او مهم کاني سرچینÛ? په Ù†ÚšÙ‡ شوی نه دي‪ ،‬د اجناسو د قیمتونو بÛ? ثباتي وړاندوینÛ? او‬ ‫تحلیلونه الپسی ستونزمن Ú©Ú“ÙŠ دي‪ .‬پدغه سکتور Ú©Û? ژمنÛ? شوی پانګونÛ? Ú?Ù†Ú‰Û?دالی شي او د دÛ? ترڅنګ محلي‪،‬‬ ‫والیتي‪ ،‬ملي او سیمه ایز سیاسي او امنیتي پراختیاوÛ? هم د دغه سکتور په وده باندÛ? اغÛ?ز لرلÛ? Ø´Û? ‪ .‬د دÛ?‬ ‫سکتور پراختیا ته متوجه بÛ?البÛ?Ù„ خطرات باید راکم شي او د بالقوه پرمختګ وړتیا باید پراختیا ومومي‪ .‬د دÛ? لپاره‬ ‫یوÛ? انعطاÙ? منونکÛ? او همغږÛ? طرحÛ? او پالن او په تÛ?ره بیا‪ ،‬د Ù‡Û?واد په دولتي او خصوصي سکټورونو Ú©Û? د‬ ‫اداري وړتیاو او محلي مهارتونو لوړاوي ته اړتیا لیدل Ú©Û?ږي‪.‬‬ ‫که چبرÛ? غواړو Ú†ÛŒ په استخراجي صنعتونو Ú©Û? کیدونکي پانګونه د بو Ù?عاله او پراخه اقتصادي ودي‬ ‫لپاره وکارول شي‪ ،‬نو الزم ده Ú†ÛŒ یو Ù„Ú“ سنجول شوي او پالن شوي ګامونه پورته Ú©Ú“ÛŒ شي‪.‬ا Ù„Ú©Ù‡ د مهارتونو‪،‬‬ ‫کلتوري ساتنÛ? او د ډله ایزو همکاریو سازمانونو په ګډون د Ù?زیکي او ټولنیز زیربناوو د پراختیا لپاره اقدامات‬ ‫ترسره Ú©Ú“ÛŒ شي‪ .‬بناْ د سرچینیز دهلÛ?ز تګالرÛ? خپلول به د دغه Ù?عالیتونو د تنظیم او انسجام لپاره د یوÛ? وسیلÛ?‬ ‫کار ورکړي‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫دا سند د ‪ Executive Summary – Afghanistan Resource Corridor‬چی په Ù…ÛŒ ‪ ۳۱۰۲‬کی ترسره شوی‬ ‫ده او لیوالو کسانو ته د یو خدمت په توګه وړاندی کیږیږ‪ .‬د اختالÙ? په صورت Ú©Û? د دÛ? سند انګلیسÛ? متن ته غوره‬ ‫توب ورکول کیږي‬ ‫‪ .۱‬محدوده او صحنÛ?‬ ‫په لنډ مهاله او منÚ? مهاله Ú©Û?‪ ،‬اقدامات باید په الندÛ? څلورو جغراÙ?یایي برخوکÛ? متمرکز Ú©Ú“ÛŒ شي‪:‬‬ ‫په شمال Ú©Û? هایدروکاربونونه‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫په ختیÚ? Ú©Û? عینک‪ ،‬د ډبرو د سکرو ساحه او د قره زاغان د طالو ذخیره‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫د سالنګ تونل‪/‬د هندوکش په امتداد‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫د حاجیګک په شاوخوا Ú©Û? انرژي او Ù?والد‪..‬‬ ‫‪‬‬ ‫په اوږد مهاله Ú©Û?‪ ،‬دغه Ù„Ú“ÙŠ امکان لري Ú†ÛŒ الندÛ? درÛ? برخو ته وغÚ?ول شي‪:‬‬ ‫جنوب خوا ته د مسو د Ú©Ú“Û? غÚ?ول‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫هرات ته د شمالي Ú©Ú“Û? ورغÚ?ول‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫له حاجیګک څخه جنوب شرق خوا ته د انرژÛ? او Ù?والدو د Ú©Ú“Û? غÚ?ول‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫له یادÛ? هرÛ? برخÛ? او له دهلÛ?ز سره په مجموع Ú©Û? Ú‰Û?ر ابهامونه او بÛ? باوری تړلÛ? دي‪ .‬د دÛ? لپاره یوÛ? انعطاÙ?‬ ‫منونکي استراتÛ?Ú˜Û? ته اړتیا ده Ú†Û? Ùˆ کوالی شي په لومړي (‪ )۱‬جدول Ú©Û? خالصه شوو پنÚ?Ùˆ صحنو سره سمون او‬ ‫مطابقت ولري‪:‬‬ ‫لومړی جدول‪:‬صحنÛ? او عواقب‬ ‫د ستراتÛ?Ú˜Û? لپاره الرښونÛ?‬ ‫صحنه‬ ‫په لنډ مهال Ú©Û? هغه پانګونو ته Ú†Û? د سرچینو د دهلیز‬ ‫(سقوط) پانګه اچونه Ú‰Û?ره Ú?نډیږي یا بیخي صورت نه‬ ‫نه بیل په مستقله یوه قوي دلیل ولري‪ ،‬لومړیتوب ورکړل‬ ‫مومي‪ .‬په اړونده زÛ?ربناوو Ú©Û? پانګونه ضایع کیږي‪.‬‬ ‫شي‪.‬‬ ‫په لنډمهاله Ú©Û? په نرمÛ? زÛ?ربنا باندÛ? Ú‰Û?ر تمرکز وشي‪،‬‬ ‫خصوصي پانګونه صورت مومي مګر محدوده پاتÛ?‬ ‫څو به خصوصي سکټور Ú©Û? خنډونه له منÚ?Ù‡ یوسي‪،‬‬ ‫کÛ?Ú–ÙŠ او Ù?رعي Ú«Ù¼Û? نلري‬ ‫ً د کرنÛ? اړوند او د ÚšÛ? حکومتداری په برخه‬ ‫خصوصا‬ ‫کÛ?‬ ‫د پانګونÛ? د وختي تیارÛ? سره انعطاÙ? له Ú?ای ورکول‬ ‫یواÚ?Û? یوه برخه Ù?عاله اوسیږي او Ú‰Û?ره پراختیا منÚ?ته‬ ‫راپیداکول‪ ،‬د انتخابونو لست جوړول تر Ú…Ùˆ په هره نقطه‬ ‫ً سیمه ایزه نابرابری او شخړÛ?‬ ‫راوړي‪ ،‬او امکانا‬ ‫زمان Ú©Û? ترÛ? څخه غوره انتخاب خوښ شي‪.‬‬ ‫رامنÚ?ته کړي‬ ‫همغږو او د چاپÛ?ریالیزو تغییراتو سره سم د نویو‬ ‫متعددÛ? برخÛ? جوړÛ? شوي دي‪ ،‬مګر مجموعي‬ ‫انتخابونو رامنÚ?ته کوونکو پانګونو ته د لومړیتوب‬ ‫اقتصادي چاپیریال کمزورÛ? دی‪ ،‬د دهلÛ?ز کورني او‬ ‫ورکولو له الرÛ? انعطاÙ? رامنÚ?ته کول‪.‬‬ ‫اقتصادي عواید Ú©Ù… کړي‬ ‫د یوه بریالي او بشپړ دهلیز مکمله پراختیا Ú†Û? ستره‬ ‫‪2‬‬ ‫دا سند د ‪ Executive Summary – Afghanistan Resource Corridor‬چی په Ù…ÛŒ ‪ ۳۱۰۲‬کی ترسره شوی‬ ‫ده او لیوالو کسانو ته د یو خدمت په توګه وړاندی کیږیږ‪ .‬د اختالÙ? په صورت Ú©Û? د دÛ? سند انګلیسÛ? متن ته غوره‬ ‫توب ورکول کیږي‬ ‫اقتصادي پراختیا رامنÚ?ته کوي‬ ‫‪ .۰‬د اقدام ساحات‬ ‫د دهلÛ?ز تګالره د هغه Ú…Ù‡ په ګوته کولو غوښتنه کوي Ú†Û? سرچینیز سکتورورته د زÛ?ربنا‪ ،‬اجناسو او خدماتو به برخه‬ ‫کÛ? ضرورت لري او هم دا رنګه د اقدام په څلورو ساحو Ú©Û? د یو پراخ اقتصادي بدلون په موخه د عمومي پانګوني‬ ‫د طراحي په برخه Ú©Û? هم ورته اړتیا لري‪.‬‬ ‫په راروانه لسیزه Ú©Û? د Ù?عالیتونو ساحÛ? په الندÛ? ډول دي‪:‬‬ ‫الÙ?‪ .‬زÛ?ربنایي لومړیتوبونه‬ ‫د Ù†Û?ږدÛ? ‪ ۰۰۱۱‬کÛ?لومترو په اندازه د سړکونو جوړونه یا بیا رغونه‪ .‬هر یو ÛŒÛ? د سرچینیز پروژو ترڅنګ یو قوي‬ ‫ستراتیژیک دلیل هم لري او د Ù‡Û?واد Ú?ینÛ? Ú‰Û?رÛ? Ú«Ú¼ Ù…Û?شتÛ? سیمÛ? سره نښلوي‪ .‬دÛ? کار ته په لسو کلونو Ú©Û? ‪ ۱‬عشاریه ‪۵۰‬‬ ‫بیلیونه امریکایي ډالر پکار دي Ú†Û? ‪ ۰۰۱‬میلیونه ورته ال د مخه Ú?انګړي شویدي‪.‬‬ ‫په اغیزمنه توګه د مهمو سړکونو د دمراقبت او ترمیم چارÛ? تنظیمول ‪ .‬وجوه ÛŒÛ? د Ù†Ù?تو د مالیÛ? په اخیستلو او د‬ ‫تمویلوونکو ادارو له مرستو څخه الس ته راÚ?ي‪ .‬د نوموړو وجوهو د کارولو لپاره اداراتي تشیکالت Ù„Ú©Ù‡ سرکونو‬ ‫اداره باید تÙ?صیالً ډیزاین او زرتر زره جوړ شي‪.‬‬ ‫د عینک او حاجیګک د برÛ?ښنا د کارخانو څخه په ګټه اخیستنه کابل د برÛ?ښنا شبکه پیاوړي کول Ú…Ùˆ دغه ښار ته د‬ ‫باور ÙˆÚ“ بریښنا ورکړه یقیني شي‪ .‬په ډیزاین Ú©Û? باید ترهغه Ú†ÛŒ الزیات معلومات په الس راÚ?Û? او په اساس ÛŒÛ? یو‬ ‫غوره پریکړه کیږي‪ ،‬بیالبÛ?Ù„ انتخابونه په پام Ú©Û? ونیول شي‪.‬‬ ‫د سوداګریزÛ? کاروونÛ? ÙˆÚ“ رÛ?Ù„ پټلÛ? ته د شمال په لور پراختیا ورکول له (الÙ?) مزار شریÙ? تر اندخوی‪( ،‬ب) له‬ ‫هراته تر د ایراني رÛ?Ù„ شبکÛ? او (ج) حاجیګک د دره صوÙ? د ډبرو د سکرو د تصÙ?ÛŒÛ? بالقوه ساحو پورÛ? او همداسÛ?‬ ‫وړاندÛ? تر مزار شریÙ?‪ .‬په دغه کار Ú©Û? باید د ډول ډول ریل ټرمینلونو جوړونÛ? په ګډون Ø­Ù?اظتي مقرراتو ته پام‬ ‫وشي‪.‬‬ ‫ب‪ .‬معیشت‬ ‫د کان کیندنÛ? د ارزښت زنÚ?Ú?یر‬ ‫د لویو معادنو څخه منÚ? ته راغلیو غیر مستقیمو دندو شمÛ?ره به د مستقیم استخدام په نسبت له یو نیم څخه نیولÛ? تر‬ ‫درÛ? واره پورÛ? زیاتÛ? ÙˆÛ?‪ .‬پدÛ? معنا Ú†Û? Ú©Ù‡ Ú†Û?رÛ? د Ù?رصت څخه مناسبه ګټه پورته Ú©Ú“ÛŒ شي‪ ،‬نو د اÙ?غانستان د‬ ‫سرچینو سکټور کوالی شي له ‪ ۰۰۱۱۱‬څخه نیولÛ? تر ‪ ۰۱۱۱۱‬پورÛ? خلکو ته کاري Ù?رصتونه برابر Ú©Ú“ÙŠ ‪ .‬نه‬ ‫یواÚ?Û? د ښاري سیمو Ú‰Û?ر مسلکي او نیمه مسلکي خلکو ته به دندÛ? Ù¾Û?دا شي بلکه د کلیوالي سیمو Ú‰Û?ر بÛ?وزله‬ ‫کسان به هم په کار وګومارل شي‪.‬‬ ‫د سرچینو سکتور کوالی Ø´Û? له کورني خصوصي سکټور څخه اجناس او خدمات تر السه Ú©Ú“ÙŠ کوم Ú†Û? (الÙ?)‬ ‫‪3‬‬ ‫دا سند د ‪ Executive Summary – Afghanistan Resource Corridor‬چی په Ù…ÛŒ ‪ ۳۱۰۲‬کی ترسره شوی‬ ‫ده او لیوالو کسانو ته د یو خدمت په توګه وړاندی کیږیږ‪ .‬د اختالÙ? په صورت Ú©Û? د دÛ? سند انګلیسÛ? متن ته غوره‬ ‫توب ورکول کیږي‬ ‫تیار موجود او په شرایطو برابر دي او کوم Ú†Û? (ب) د اړینÛ? تیارÛ? او مرستÛ? څخه وروسته السته راتلالی شي‪.‬‬ ‫غوره معلوماتو ته له السرسÛ? پرته کورني خصوصي سکتور نشي کوالی Ú†Û? له لومړني Ù?رصت څخه ګټه پورته‬ ‫کړي‪ .‬د دÛ? معلوماتي تشÛ? د ډکولو لپاره یو دولتي‪-‬خصوصي میکانیزم جوړولو ته اړتیا ده Ú†Û? د مثال په ډول‬ ‫هغه به Ù?ني مشخصات له کانونو څخه عرضه کوونکو ته او باوري قیمتونه اومعیارونه له عرضه کوونکو څخه‬ ‫کانونو ته ورکوي‪ .‬له بله اړخه د داخلي وړتیاو د لوړولو لپاره تر Ú…Ùˆ لوړکیÙ?یته اجناس او خدمات وړاندÛ? Ú©Ú“Û?‬ ‫شي‪ ،‬نوموړی میکانیزم باید نور پراخه کاروبار او Ù?ني همکاریو ته الر هواره Ú©Ú“ÙŠ او همدارنګه مالي سرچینواو‬ ‫د زیانونو د کموالي وسیلو ته السرسÛ? پیدا کړي‪ .‬په نورو Ú?ایونو Ú©Û? د ورته تجاربو څخه په ګټه پورته کونه به‬ ‫دغه پروګرام لومړی په ازمایښتي ډول د عینک او آمو سیند د پروژو لپاره Ù¾Û?Ù„ او وروسته به بیا ټول سکټور ته‬ ‫وغزول شي‪ .‬د خصوصي سکټور له اړتیاو سره د مهارتونو د پراختیایي پروګرامونو د مطابقت لپاره هم موازي‬ ‫هڅÛ? الزمÛ? بلل کیږي‪.‬‬ ‫کرنه او کرنیزه سوداګري‬ ‫د دهلÛ?ز د پراخه ودÛ? رامنÚ?ته کولو بهترین Ù?رصت په کرنه Ú©Û? پروت دی‪ .‬د کرنیز سکټور روانه Ú…Û?ړنه باید د کرنیزÛ?‬ ‫پراختیا پر وړاندÛ? پراته خنډونه واضحه کړي‪.‬‬ ‫Ù?رعي پراختیاوÛ?‬ ‫یواÚ?Û? د Ù?والدو متوقع کارخانه کومه Ú†Û? د حاجیګک په پراختیا پورÛ? تړلÛ? ده‪ ،‬د کاري Ù?رصتونو د رامنÚ?ته کولو‬ ‫ستره سرچینه به وي‪ .‬او Ú©Ù‡ د کاني او Ù?رعي خدماتو سره پراختیایي Ù?رصتونه Ù„Ú©Ù‡ د مراقبت او ترمیم اړتیاوÛ? او همدا‬ ‫رنګه د Ù?رعی تولیداتو پروسس هم په نظر Ú©Û? ونیول شي‪ ،‬نو دغه شمیر لسګونو زرو ته رسیږي‪ .‬د دغه کار تحقق د‬ ‫دره صوÙ? او مزار شریÙ? تر منÚ? د رÛ?Ù„ د پټړی په جوړولو Ú©Û? دولتي پانګونÛ? د الرÛ? ممکن دی‪ .‬پردÛ? سربÛ?ره‪ ،‬د‬ ‫آمو سیند د تÛ?لو د چاڼ په مقصد د یوÛ? کارخانÛ? د جوړولو لپاره څیړنیز مطالعات ادامه لري‪ .‬د دÛ? Ù?ابریکÛ? په‬ ‫جوړونÛ? سره به د Ù†Ù?تو قیمتونه Ú©Ù… او د تادیاتو بیالنس تقویه Ø´Û?‪.‬‬ ‫ج‪ .‬چاپیریالیز او ټولنیز اثرات‬ ‫اوبه‬ ‫د دÛ? غټ خطر شته Ú†Û? د عینک پروژه به د کابل د اوبو سرچینÛ? Ú†Û? ال دمخه Ù„Ú–Û? دي ‪ ،‬نورÛ? هم‬ ‫محدودÛ? کړي‪ .‬د کانو څخه السته راغلÛ? مالی سرچینو په وسیله د ښار د اوبو د اړتیا پوره کونه د پانګونÛ? د یوÛ?‬ ‫غښتلÛ? ستراتÛ?Ú˜Û? غوښتنه کوي‪ .‬د منÚ?ني او پورتني لوګر د اوبو د سرچینو پراختیا به د کابل د اوبو اړتیا‪ ،‬د ساحÛ?‬ ‫اوبه خور‪ ،‬او عینک تر پوښښ الندÛ? ونیسي خو بسنه به Ùˆ نه کړي‪ .‬له دوه Ùˆ نږدÛ? ساحو څخه په یوه Ú©Û? د Ú‰Û?م‬ ‫جوړول به دا ستونزه له منÚ?Ù‡ یوسي مګر له ‪ ۰‬څخه تر ‪ ۱۱‬کلونو پورÛ? وخت او له ‪ ۵۱۱‬تر ‪ ۰۱۱‬میلیونه ډالرو‬ ‫پورÛ? پانګونه به وغواړي‪ .‬البته دغه پانګونه به یواÚ?Û? هله ګټوره وي Ú†Û? عینک د اوبو له همدÛ? سیستم سره وتړل‬ ‫شÛ? او د اوبو د استعمال لوړ قیمت وزغمالی شي‪.‬‬ ‫مÚ?که‬ ‫د سرچینیو دهلÛ?ز پراختیا به د Ú‰Û?رÛ? Ù…Ú?Ú©Û? استمالک ته اړتیا ولري‪ .‬د هیواد د Ù…Ú?Ú©Ùˆ د تنظیم سیستم ال‬ ‫تر اوسه د کمزوري قانوني چوکاټ او د تطبیق د کمزوري وړتیا له امله اغÛ?زمن دی‪ .‬حقوقي اصالحات‪ ،‬د عقار د‬ ‫‪4‬‬ ‫دا سند د ‪ Executive Summary – Afghanistan Resource Corridor‬چی په Ù…ÛŒ ‪ ۳۱۰۲‬کی ترسره شوی‬ ‫ده او لیوالو کسانو ته د یو خدمت په توګه وړاندی کیږیږ‪ .‬د اختالÙ? په صورت Ú©Û? د دÛ? سند انګلیسÛ? متن ته غوره‬ ‫توب ورکول کیږي‬ ‫تصدیقولو په برخه Ú©Û? پانګونه‪ ،‬او د Ù…Ú?Ú©Ùˆ د استمالک د تنظیمولو لپاره د دولت د ظرÙ?یت لوړاوی د دهلÛ?ز د‬ ‫زÛ?ربنا د پراختیا لپاره الزم شرطونه دي Ú†Û? باید زر تر زره پیل شي‪.‬‬ ‫د محلي خلکو سره د ګټو ویشنه‬ ‫محلي خلکو ته د زیرمو له پراختیا څخه راوالړی شوی ګتو Ú©Û? Ú?ایی خلکو د شریکولو په مقصد ‪ ،‬د جواز په‬ ‫قرارداد Ú©Û? پر پانګه اچوونکو دا شرط ال د مخه منل شوÛ? دی Ú†Û? محلي خلکو ته به د مکتبونو او کلینیکونو په‬ ‫شان آسانتیاوÛ? برابروي‪ .‬د دÛ? تر شا‪ ،‬د پانګه اچوونکو او مدني ټولنو په همکارÛ? یو کارچوکاټ باید اوسنیو او‬ ‫راتلونکو منرالي پروژو ته د محلي آسانتیاو د زیاتولو لپاره معلومات ورکړي‪ .‬نړیوالÛ? تجربÛ? راښیي Ú†Û? د پانګه‬ ‫اچوونکو او د اغÛ?زمنه Ú?ایی خلکو تر منÚ?Ù‡ خبرو اترو په نتیجه Ú©Û? رامنÚ?ته شوي محلي پراختیایي قراردادونه باید‬ ‫په یاد چوکاټ Ú©Û? مرکزي حیثیت ولري‪ .‬محلي پراختیایي قراردادونه د هر چا رول او توقعات واضحه کوي او‬ ‫Ú?ایی خلکو ته اجازه ورکوي تر Ú…Ùˆ خپل لومړیتوبونه پخپله وټاکي‪.‬‬ ‫د‪ .‬اداره‬ ‫د ادارÛ? په برخه Ú©Û? باید الندÛ? Ù¼Ú©Ùˆ ته پاملرنه وشي‪:‬‬ ‫په هره Ú©Ú†Ù‡ د وړتیاوو پیاوړي کول‪ ،‬په Ú?انګړي ډول د پالن په برخه Ú©Û? او د بÛ?البÛ?لو ذیدخلو خواوو ترمنÚ?‬ ‫‪‬‬ ‫د پرانیستي او Ø´Ù?اÙ?Û? Ù…Ù?اهمÛ? او ارتباط د رامنÚ?ته کولو د وړتیا په برخه Ú©Û?‪.‬‬ ‫د Ø´Ù?اÙ? او پیاوړي بودیجوي جریان منÚ? ته راوړل Ú†Û? د عوایدو د مرکزي او والیتي برخو السته راغلی‬ ‫‪‬‬ ‫بیالنس هم په Ù†ÚšÙ‡ کوي‪.‬‬ ‫د قرارداد Ú©Ù„Ú©Ù‡ څارنه‪ ،‬په Ú?انګړي ډول د حجم او انتقال په قیمت ټاکنÛ? Ú©Û? تر Ú…Ùˆ د ضایعاتو مخه ونیول‬ ‫‪‬‬ ‫شي او بودیجÛ? ته د عوایدو رسÛ?دل یقیني کړي‪ .‬د کانو وزارت او مدني ټولنه دواړه باید په دÛ? هکله خپل‬ ‫رول ولوبوي البته د ظرÙ?یت لوړاوي ته اړتیا لري‪.‬‬ ‫‪ .۰‬مهال ویش‬ ‫لنډمهاله لومړیتوبونه په الندÛ? ډول دي‪:‬‬ ‫د نرمÛ? زÛ?ربنا جوړول‬ ‫‪‬‬ ‫د لویو او زیات وخت غوښتونکو اقالمو د تیارÛ? پیل کول‬ ‫‪‬‬ ‫د خصوصي سکټور د خطراتو پر ګوته کولو لپاره د وسایلو برابرول‬ ‫‪‬‬ ‫په Ú©Ù„Ú©Û? زÛ?ر بنا Ú©Û? Ú†Ù¼Ú©Û? او ÙˆÚ“Û? محرکÛ? پانګونÛ?‬ ‫‪‬‬ ‫د دغو لومړیتوبونو Ú‰Û?ر ÛŒÛ? ال دمخه د پراختیایي موسسو لخوا تمویل شوو پروګرامونو Ú©Û? په ګوته شویدي او نور‬ ‫به ÛŒÛ? د خصوصي سکټور لخوا تمویل شي‪ .‬مګر نوموړی پروګرام له ‪ ۰۱۱‬میلیونو څخه تر ‪ ۱‬عشاریه ‪ ۰‬میلیارډو‬ ‫ډالرو پورÛ? اضاÙ?ÙŠ ژمنو ته اړتیا لري‬ ‫‪5‬‬ ‫دا سند د ‪ Executive Summary – Afghanistan Resource Corridor‬چی په Ù…ÛŒ ‪ ۳۱۰۲‬کی ترسره شوی‬ ‫ده او لیوالو کسانو ته د یو خدمت په توګه وړاندی کیږیږ‪ .‬د اختالÙ? په صورت Ú©Û? د دÛ? سند انګلیسÛ? متن ته غوره‬ ‫توب ورکول کیږي‬ ‫په منÚ? مهالي اقداماتو Ú©Û? باید الندÛ? چارو ته پام وشي‬ ‫‪ -‬د Ú©Ù„Ú©Û? زÛ?ربنا په برخه Ú©Û? د Ú…Ùˆ لویو لومړیتوبونو تر مینÚ? انتخاب په اړه پرÛ?Ú©Ú“Ù‡ کول‪ ،‬او‬ ‫‪ -‬نرمÛ? زÛ?ربنا ته په توجه کولو کرنی ته الرخالصول او د حاجیګک د Ù?والدو له کارخانÛ? څخه سرچینه‬ ‫اخیستونکي نورو پراختیاوو ته زمینه برابرول‪.‬‬ ‫دا به ‪ ۱‬عشاریه ‪ ۵‬میلیارډو ډالرو په اندازه اضاÙ?ÙŠ دولتي پانګونÛ? ته اړتیا ولري‪.‬‬ ‫اوږد مهاله لومړیتوبونه په الندÛ? ډول دي‪:‬‬ ‫د لومړنی برخو بشپړول‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬جنوب شرق خوا ته د بالقوه غÚ?ونو الره خالصول‬ ‫‪ ‬د سرچینو له پروژو او کرنیز سوداګری څخه په مرسته د خصوصي سکټور د پراختیا‬ ‫ژورول‪.‬‬ ‫لومړی شکل‪ :‬د سرچینیز دهلیز برخÛ? او الحاقیÛ?‬ ‫مجموعي دهلیز‪ :‬لنډ مهاله او منÚ? مهاله برخÛ? له اوږد مهاله بالقوه الحاقیو سره‬ ‫‪6‬‬ ‫دا سند د ‪ Executive Summary – Afghanistan Resource Corridor‬چی په Ù…ÛŒ ‪ ۳۱۰۲‬کی ترسره شوی‬ ‫ده او لیوالو کسانو ته د یو خدمت په توګه وړاندی کیږیږ‪ .‬د اختالÙ? په صورت Ú©Û? د دÛ? سند انګلیسÛ? متن ته غوره‬ ‫توب ورکول کیږي‬