KẾ HOẠCH PHÃ?T TRIỂN DÂN TỘC THIỂU Sá»? (EMDP) SFG2178 V8 Dá»° Ã?N Ä?ẦU TƯ XÂY Dá»°NG CÔNG TRÃŒNH THỦY Ä?IỆN MƯỜNG KHƯƠNG Huyện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng tỉnh Lào Cai Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây dá»±ng LICOGI 18.3 TỪ VIẾT TẮT AH Há»™ BAH Há»™ bị ảnh hưởng AP NgÆ°á»?i BAH NgÆ°á»?i bị ảnh hưởng CPC UBND xã Ủy ban nhân dân xã CTTÄ? Công trình thủy Ä‘iện DMS Ä?iá»?u tra kiểm đếm chi tiết DPC UBND huyện Ủy ban nhân dân huyện DRC Há»™i đồng Ä?B-TÄ?C Há»™i đồng Ä‘á»?n bù tái định cÆ° cấp huyện EMPF Khung Chính sách Khung chính sách vá»? dân tá»™c thiểu số Kế hoạch phát triển EMDP DTTS Kế hoạch phát triển dân tá»™c thiểu số GOV Chính phủ Chính phủ Việt Nam HH Há»™ Há»™ IOL Kiểm đếm tài sản bị ảnh hưởng LAR Thu hồi đất và tái định cÆ° LURC Giấy CNQSDÄ? Giấy chứng nhận quyá»?n sá»­ dụng đất MOF Bá»™ TC Bá»™ Tài chính MOLISA Bá»™ LÄ?-TB-XH Bá»™ Lao Ä‘á»™ng, ThÆ°Æ¡ng binh, Xã há»™i NGO Tổ chức phi chính phủ Tổ chức phi chính phủ NHTG Ngân hàng Ngân hàng Thế giá»›i Chính sách hoạt Ä‘á»™ng vá»? Dân tá»™c thiểu số của OP 4.10 NHTG PPC UBND tỉnh Ủy ban nhân dân tỉnh ii RAP Kế hoạch TÄ?C Kế hoạch hành Ä‘á»™ng tái định cÆ° RSX Rừng sản xuất Ký hiệu của Bá»™ Tài nguyên và Môi trÆ°á»?ng TOR Ä?á»? cÆ°Æ¡ng tham chiếu USD Ä?ô la Ä?ô la Mỹ VND Ä?ồng Ä?ồng Việt Nam CÃ?C THUẬT NGá»® NgÆ°á»?i bị ảnh hưởng (BAH): nghÄ©a là bất kỳ ngÆ°á»?i nào, há»™ gia đình, công ty, tổ chức tÆ° nhân hoặc công cá»™ng, vì những thay đổi phát sinh từ dá»± án, mà (i) mức sống bị ảnh hưởng xấu; (ii) quyá»?n, quyá»?n sở hữu hoặc lợi ích thu được từ nhà, đất (kể cả đất ở, kinh doanh, nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối và/hoặc đất chăn thả), nguồn nÆ°á»›c hoặc bất kỳ tài sản có thể di chuyển hoặc cố định bị thu hồi, chiếm hữu, hạn chế hoặc nói khác Ä‘i, bị tác Ä‘á»™ng xấu, toàn bá»™ hay má»™t phần, vÄ©nh viá»…n hay tạm thá»?i; và / hoặc (iii) cÆ¡ sở kinh doanh, nghá»? nghiệp, nÆ¡i làm việc hoặc nÆ¡i ở, hoặc môi trÆ°á»?ng sống bị tác Ä‘á»™ng xấu, phải di rá»?i hoặc không phải di rá»?i. Trong trÆ°á»?ng hợp há»™ gia đình, thuật ngữ ngÆ°á»?i BAH bao gồm tất cả những thành viên sống trong cùng má»™t mái nhà và hoạt Ä‘á»™ng nhÆ° má»™t Ä‘Æ¡n vị kinh tế Ä‘á»™c lập, bị tác Ä‘á»™ng xấu bởi dá»± án hoặc bất kỳ hợp phần nào của dá»± án gây ra. Cá»™ng đồng bị ảnh hưởng: thôn/bản bị ảnh hưởng bởi (a) thu hồi đất do có bất kỳ hoạt Ä‘á»™ng nào của dá»± án, dù có bị di rá»?i hay không bị di rá»?i; (b) cá»™ng đồng tiếp nhận há»™ di rá»?i, hoặc (c) cá»™ng đồng ở xung quanh, và vá»? văn hóa hoặc xã há»™i, chắc chắn sẽ bị dá»± án tác Ä‘á»™ng theo hÆ°á»›ng tiêu cá»±c. Các nhóm dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng: những nhóm ngÆ°á»?i riêng biệt có thể bị ảnh hưởng thiếu cân đối hoặc phải đối diện vá»›i rủi ro do bị gạt ra hÆ¡n nữa ngoài lá»? phát triển xã há»™i bởi các hậu quả của việc mất tài sản và đất Ä‘ai hoặc tác Ä‘á»™ng khác của dá»± án. Kế hoạch Tái định cÆ° (RP) xác định các há»™ dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng là (1) các há»™ có phụ nữ làm chủ há»™ vá»›i nhiá»?u ăn theo; (2) ngÆ°á»?i Ä‘á»™c thân mù chữ; (3) há»™ có chủ há»™ bị tàn tật; (4) há»™ nghèo theo chuẩn nghèo của Bá»™ Lao Ä‘á»™ng. ThÆ°Æ¡ng binh và Xã há»™i; (5) các há»™ ngÆ°á»?i già và trẻ nhá»? không có đất và không có nguồn há»— trợ nào khác; (6) há»™ không có đất loại trừ các há»™ có thu nhập ổn định từ các nghá»? phi nông nghiệp; và (7) các há»™ bị ảnh hưởng nặng. NgÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số: Theo định nghÄ©a của WB, thuật ngữ NgÆ°á»?i bản địa được sá»­ dụng theo nghÄ©a rá»™ng để chỉ má»™t nhóm văn hóa và xã há»™i, dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng, riêng biệt có những đặc Ä‘iểm sau ở những mức Ä‘á»™ khác nhau: iii (i) Tá»± xác định là thành viên của má»™t nhóm văn hóa bản địa riêng biệt và được các nhóm khác công nhận bản sắc này; (ii) Gắn bó tập thể vá»›i môi trÆ°á»?ng sống riêng biệt vá»? mặt địa lý hoặc những lãnh thổ mà tổ tiên để lại trong vùng dá»± án và gắn bó vá»›i các nguồn tài nguyên thiên nhiên trong các môi trÆ°á»?ng sống và các vùng lãnh thổ này; (iii) Có các thể chế chính trị hoặc xã há»™i, kinh tế, văn hóa theo tập tục khác biệt so vá»›i các thể chế của ná»?n văn hóa và xã há»™i Ä‘a số; và (iv) Có ngôn ngữ riêng, thÆ°á»?ng khác so vá»›i ngôn ngữ chính thức của quốc gia hay khu vá»±c. Ở Việt Nam, thuật ngữ ngÆ°á»?i bản địa chỉ ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số. Sá»± đồng ý của các cá»™ng đồng dân tá»™c bản địa bị ảnh hưởng: Ä?ối vá»›i mục đích áp dụng chính sách thuật ngữ này nói đến sá»± biểu hiện tập thể của các cá»™ng đồng dân tá»™c bản địa bị ảnh hưởng, thông qua các cá nhân và/hoặc đại diện được công nhận của há»?, vá»? sá»± ủng há»™ rá»™ng rãi của cá»™ng đồng đối vá»›i các hoạt Ä‘á»™ng của dá»± án. Cá»™ng đồng vẫn có thể có sá»± ủng há»™ rá»™ng rãi kể cả khi má»™t số cá nhân hay nhóm cá nhân trong cá»™ng đồng phản đối các hoạt Ä‘á»™ng của dá»± án. Sá»± ủng há»™ rá»™ng rãi của cá»™ng đồng: Ä?ảm bảo chắc chắn có sá»± đồng ý của các cá»™ng đồng dân tá»™c bản địa bị ảnh hưởng đối vá»›i các hoạt Ä‘á»™ng dá»± án mà các nhóm dân tá»™c bản địa được cho rằng sẽ bị ảnh hưởng cụ thể. Tham vấn thiết thá»±c: Má»™t quy trình (i) bắt đầu sá»›m ngay từ giai Ä‘oạn chuẩn bị dá»± án và được tiến hành liên tục trong suốt chu trình dá»± án; (ii) kịp thá»?i công bố đầy đủ các thông tin liên quan, dá»… hiểu và dá»… tiếp cận đối vá»›i các đối tượng bị ảnh hưởng; (iii) tiến hành trong môi trÆ°á»?ng không có Ä‘e dá»?a và cưỡng ép; (iv) hòa nhập và đáp ứng giá»›i, được Ä‘iá»?u chỉnh theo nhu cầu của các nhóm thiệt thòi và dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng; và (v) tạo Ä‘iá»?u kiện Ä‘Æ°a các quan Ä‘iểm liên quan của các đối tượng bị ảnh hưởng và các bên có liên quan khác vào quy trình ra quyết định nhÆ° thiết kế dá»± án, các biện pháp giảm nhẹ, chia sẻ lợi ích và cÆ¡ há»™i phát triển, và các vấn Ä‘á»? thá»±c hiện. iv MỤC LỤC TÓM TẮT vii I. GIỚI THIỆU 11 A. Tổng quan vá»? dá»± án phát triển năng lượng tái tạo ....................................................... 11 B. Giá»›i thiệu công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng......................................................... 12 C. Mục tiêu của Kế hoạch phát triển DTTS ................................................................... 16 II. KHUNG PHÃ?P LÃ? CỦA KẾ HOẠCH PHÃ?T TRIỂN DTTS 18 A. Các văn bản pháp lý và chính sách quốc gia vá»? cá»™ng đồng ngÆ°á»?i DTTS........................ 18 B. Chính sách và các ChÆ°Æ¡ng trình cho cá»™ng đồng ngÆ°á»?i DTTS ...................................... 20 C. Chính sách của Ngân hàng thế giá»›i vá»›i cá»™ng đồng ngÆ°á»?i DTTS................................... 22 III. Ä?ẶC Ä?IỂM KINH TẾ Xà HỘI CỘNG Ä?á»’NG DTTS VÙNG Dá»° Ã?N 24 A. Tổng quan vá»? các DTTS tại khu vá»±c dá»± án ................................................................ 24 B. Kết quả Ä‘iá»?u tra kinh tế xã há»™i ngÆ°á»?i DTTS bị ảnh hưởng bởi công trình ...................... 25 IV. THAM VẤN CỘNG Ä?á»’NG DTTS VÀ PHá»” BIẾN THÔNG TIN 27 A. Tham vấn cá»™ng đồng DTTS..................................................................................... 27 1. Mục tiêu của tham vấn cá»™ng đồng ............................................................................ 27 2. PhÆ°Æ¡ng pháp tham vấn ........................................................................................... 27 3. Kết quả tham vấn ................................................................................................... 27 4. Tham vấn cá»™ng đồng trong quá trình thá»±c hiện EMDP ................................................ 28 B. Phổ biến thông tin .................................................................................................. 29 V. Ä?Ã?NH GIÃ? CÃ?C TÃ?C Ä?ỘNG CỦA CÔNG TRÃŒNH Ä?ẾN NGƯỜI DTTS 30 A. Các tác Ä‘á»™ng tích cá»±c.............................................................................................. 30 B. Các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c.............................................................................................. 32 VI. CÃ?C BIỆN PHÃ?P GIẢM THIỂU VÀ PHÃ?T TRIỂN DTTS 36 A. Các biện pháp giảm thiểu ........................................................................................ 36 B. Các biện pháp phát triển DTTS ................................................................................ 40 VII. Bá»? TRÃ? THỂ CHẾ VÀ KẾ HOẠCH THá»°C HIỆN 42 A. Sắp xếp thể chế thá»±c hiện ........................................................................................ 42 B. Kế hoạch thá»±c hiện ................................................................................................. 42 VIII. CÆ  CHẾ KHIẾU NẠI VÀ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI 44 IX. GIÃ?M SÃ?T VÀ Ä?Ã?NH GIÃ? 46 A. Yêu cầu chung vá»? giám sát và đánh giá ..................................................................... 46 B. Các chỉ số giám sát ................................................................................................. 47 X. KINH PHÃ? VÀ KẾ HOẠCH GIẢI NGÂN 49 v Danh mục bảng Bảng I-1: Các thông số và chỉ tiêu chính của công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng............................... 13 Bảng II-1: Các văn bản pháp lý của Chính phủ Việt Nam đối vá»›i ngÆ°á»?i DTTS .................................... 18 Bảng III-1: Số há»™ và dân tá»™c các há»™ BAH................................................................................................ 26 Bảng III-2 Các tác Ä‘á»™ng tích cá»±c của công trình thủy Ä‘iện ...................................................................... 30 Bảng III-3 Các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c của công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng ........................................... 32 Bảng VI-1 Các biện pháp giảm thiểu ....................................................................................................... 36 Bảng VI-2 Các biện pháp phát triển DTTS .............................................................................................. 40 Bảng VII-1 Tiến Ä‘á»™ thá»±c hiện Kế hoạch phát triển DTTS ....................................................................... 43 Bảng IX-1 Các chỉ số giám sát thá»±c hiện Kế hoạch phát triển DTTS...................................................... 47 Bảng X-1 Tổng hợp kinh phí thá»±c hiện kế hoạch phát triển DTTS ......................................................... 49 Phụ lục Phụ lục 1: Danh sách há»™ BAH Phụ lục 2: Danh sách há»™ tham dá»± há»?p tham vấn Phụ lục 3: Biên bản há»?p tham vấn cá»™ng đồng Phụ lục 4: Má»™t số hình ảnh của dá»± án vi TÓM TẮT Giá»›i thiệu 1. Mục tiêu chung của Dá»± án Phát triển Năng lượng Tái tạo là nhằm trợ giúp phát triển các nguồn năng lượng tái tạo cung cấp Ä‘iện vá»›i chi phí thấp nhất lên lÆ°á»›i Ä‘iện quốc gia trên cÆ¡ sở bá»?n vững thÆ°Æ¡ng mại, đồng thá»?i đảm bảo tính bá»?n vững xã há»™i và môi trÆ°á»?ng. 2. Dá»± án thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng do Công ty Cổ phần đầu tÆ° và xây dá»±ng số 18 (LICOGI 18) làm chủ đầu tÆ°. Thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng nằm trên dòng chính suối Làn Tá»­ Hồ thuá»™c địa phận các xã Dìn Chin và Nấm LÆ°, huyện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng, tỉnh Lào Cai. Suối Làn Tá»­ Hồ là nhánh cấp I nằm bên phải sông Chảy, bắt nguồn từ vùng núi cao trên 1.200m thuá»™c tỉnh Hà Giang. Suối Làn Tá»­ Hồ nhập lÆ°u vá»›i Sông Chảy tại Lào Cai tiếp tục chảy qua Yên Bái rồi nhập vào Sông Lô ở Phú Thá»?. Diện tích xây dá»±ng các hạng mục công trình chính nằm hoàn toàn thuá»™c xã Dìn Chin, chỉ có khoảng má»™t ná»­a diện tích lòng hồ thuá»™c địa phận xã Nấm LÆ°. Tuyến công trình nằm cách trung tâm thị trấn MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng khoảng 10.0 Km. Vị trí nhà máy nằm cách Ä‘Æ°á»?ng Quốc lá»™ 4D khoảng 15km, cách Ä‘Æ°á»?ng liên xã 5km, vị trí tuyến đập cách Quốc lá»™ 4D khoảng 12,5km, cách Ä‘Æ°á»?ng liên xã 2,5km. 3. Toạ Ä‘á»™ địa lý của tuyến đập: 1040 11’ 08’’ Kinh Ä‘á»™ Ä?ông, 220 44’ 46â€? VÄ© Ä‘á»™ Bắc. Toạ Ä‘á»™ địa lý của tuyến nhà máy: 1040 11’ 30’’ Kinh Ä‘á»™ Ä?ông, 220 44’ 18â€? VÄ© Ä‘á»™ Bắc. 4. Thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng có công suất lắp máy 8,2 MW, sản lượng Ä‘iện trung bình năm khoảng 37,94 triệu kWh, thuá»™c loại thủy Ä‘iện dẫn dòng, có hồ chứa Ä‘iá»?u tiết ngày. Các thông số chính: diện tích lÆ°u vá»±c đến tuyến chá»?n: 95 km2, lÆ°u lượng bình quân năm Qo: 4,13 m3/s; lÆ°u lượng nhá»? nhất Qmin: 0,41 m3/s; lÆ°u lượng lá»›n nhất Qmax: 5,15 m3/s; má»±c nÆ°á»›c dâng bình thÆ°á»?ng MNDBT: 378 m; má»±c nÆ°á»›c chết: 373,5 m; diện tích mặt hồ ứng vá»›i MNDBT: 1,58 ha; dung tích hồ toàn bá»™ hồ chứa Vtb: 0,11 triệu m3; dung tích hồ hữu ích Vhi: 0,07 triệu m3; chiá»?u cao đập tràn: 14,6 m; chiá»?u cao đập dâng: 14,25 m; cấp Ä‘iện áp 35 kV 5. Mục tiêu của Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số (EMDP) là đảm bảo rằng quá trình thá»±c hiện tiểu dá»± án sẽ tôn trá»?ng những giá trị, quyá»?n con ngÆ°á»?i và văn hóa riêng của đồng bào các dân tá»™c thiểu số trong khu vá»±c bị ảnh hưởng của dá»± án và cÅ©ng xem xét tá»›i nguyện vá»?ng và nhu cầu phát triển kinh tế của cá»™ng đồng ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số. Khung pháp lý của kế hoạch phát triển DTTS 6. Hiến pháp Việt Nam năm 1946, 1959, 1980 và 1992 cùng vá»›i những văn bản pháp lý khác (được cập nhật đến năm 2016) liên quan đến công tác và chiến lược phát triển dân tá»™c thiểu số cÅ©ng nhÆ° chính sách phát triển dân tá»™c thiểu số của Ngân hàng vii thế giá»›i (WB) – OP4.10 là các cÆ¡ sở pháp lý quan trá»?ng trong quá trình chuẩn bị kế hoạch phát triển dân tá»™c thiểu số cho công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng, các chính sách vá»? dân tá»™c thiểu số của Chính Phủ, của Ngân hàng Thế giá»›i, và của địa phÆ°Æ¡ng đã được vận dụng kết hợp trong Kế hoạch Dân tá»™c thiểu số này để đảm bảo rằng cá»™ng đồng dân tá»™c thiểu số trong khu vá»±c Công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng được tham vấn và cung cấp thông tin đầy đủ, được tham gia vào các giai Ä‘oạn triển khai thá»±c hiện của công trình, được hưởng lợi từ công trình và các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c đến văn hóa, kinh tế, xã há»™i được giảm thiểu tối Ä‘a. Ä?ặc Ä‘iểm kinh tế xã há»™i cá»™ng đồng ngÆ°á»?i DTTS khu vá»±c dá»± án 7. Ä?iá»?u tra khảo sát kinh tế xã há»™i của khu vá»±c và các há»™ bị ảnh hưởng bởi công trình đã được thá»±c hiện vào tháng 12 năm 2016 vá»›i 100% số há»™ (74 há»™). 100% số há»™ BAH là ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số. Nguồn thu nhập của các há»™ bị ảnh hưởng phụ thuá»™c vào sản xuất nông nghiệp (74/74 há»™). Sản xuất nông nghiệp phụ thuá»™c vào thá»?i tiết, quỹ đất hạn hẹp, trình Ä‘á»™ canh tác hạn chế nên thu nhập của các há»™ còn thấp (phần lá»›n các há»™ có thu nhập trung bình 15-20 triệu đồng/ năm), tá»· lệ há»™ nghèo 88% (65/74 há»™). Phổ biến thông tin và tham vấn cá»™ng đồng 8. Các cuá»™c há»?p tham vấn, thảo luận nhóm đã được tổ chức vào tháng 12/2016, vá»›i các bên liên quan, đặc biệt là chính quyá»?n địa phÆ°Æ¡ng và ngÆ°á»?i bị ảnh hưởng để phổ biến đến ngÆ°á»?i dân và chính quyá»?n địa phÆ°Æ¡ng đầy đủ các thông tin liên quan đến công trình và các hoạt Ä‘á»™ng của công trình từ giai Ä‘oạn chuẩn bị cho đến giai Ä‘oạn vận hành, chính sách bồi thÆ°á»?ng và há»— trợ, kế hoạch triển khai, ghi nhận các ý kiến hay phản ánh của ngÆ°á»?i dân làm cÆ¡ sở Ä‘á»? xuất các biện pháp trong kế hoạch phát triển này. 9. Trong giai Ä‘oạn tiếp theo, việc phổ biến và há»?p tham vấn vá»›i chính quyá»?n địa phÆ°Æ¡ng cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»?i dân sẽ thÆ°á»?ng xuyên được tổ chức ở má»—i giai Ä‘oạn quan trá»?ng hoặc những thá»?i Ä‘iểm cần thiết. Ä?ánh giá các tác Ä‘á»™ng của dá»± án 10. Các tác Ä‘á»™ng tiá»?m tàng của công trình bao gồm những ảnh hưởng tích cá»±c và tiêu cá»±c đã được thảo luận kỹ lưỡng tại các cuá»™c há»?p tham vấn và thảo luận nhóm giữa Ä‘Æ¡n vị thá»±c hiện công trình và các cÆ¡ quan liên quan cÅ©ng nhÆ° vá»›i ngÆ°á»?i dân vùng bị ảnh hưởng. Vá»? cÆ¡ bản, các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c của công trình không có những ảnh hưởng nghiêm trá»?ng đối vá»›i Ä‘á»?i sống sản xuất và hoạt Ä‘á»™ng văn hóa tín ngưỡng cÅ©ng nhÆ° phong tục tập quán của ngÆ°á»?i dân địa phÆ°Æ¡ng. Các biện pháp giảm thiểu và phát triển DTTS 11. Việc xây dá»±ng công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng do cần phải thu hồi má»™t số diện tích đất sản xuất (Ä?ất lúa, đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất viii trồng rừng sản xuất...); và những hoạt Ä‘á»™ng trong quá trình thi công công trình, nên khó có thể tránh khá»?i những ảnh hưởng không mong muốn. Do đó, tất cả các tác Ä‘á»™ng tích cá»±c và tiêu cá»±c Ä‘á»?u được nghiên cứu, thảo luận nhằm Ä‘á»? xuất các biện pháp giảm thiểu để khắc phục hoặc há»— trợ ngÆ°á»?i DTTS sá»›m ổn định Ä‘á»?i sống sinh hoạt. Bố trí thể chế và kế hoạch thá»±c hiện 12. Việc thá»±c hiện Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số cần có sá»± phối hợp của nhiá»?u ban, ngành và của các cấp từ tỉnh đến huyện, xã, thôn và cá»™ng đồng DTTS tại địa phÆ°Æ¡ng. Chủ đầu tÆ° Công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng sẽ là Ä‘Æ¡n vị chủ trì và phối hợp vá»›i các Ä‘Æ¡n vị khác để thá»±c hiện. Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây dá»±ng LICOGI 18 chịu trách nhiệm cung cấp kinh phí cho việc thá»±c hiện toàn bá»™ các hoạt Ä‘á»™ng được Ä‘á»? ra Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số và thá»±c hiện báo cáo cho các Ä‘Æ¡n vị có liên quan. CÆ¡ chế khiếu nại và giải quyết khiếu nại 13. CÆ¡ chế khiếu nại và giải quyết khiếu nại trong kế hoạch phát triển DTTS này đã được xây dá»±ng dá»±a trên luật khiếu nại tố cáo của Việt Nam, được tham vấn vá»›i chính quyá»?n, cá»™ng đồng DTTS địa phÆ°Æ¡ng và có tính đến đặc Ä‘iểm văn hóa riêng biệt cÅ©ng nhÆ° các cÆ¡ chế văn hóa truyá»?n thống của ngÆ°á»?i DTTS tại khu vá»±c công trình. Giám sát và đánh giá 14. Các biện pháp Ä‘á»? xuất và khung thá»?i gian thá»±c hiện Kế hoạch phát triển DTTS cho công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng sẽ được giám sát chặt chẽ để (i) đảm bảo tiến Ä‘á»™ thá»±c hiện kế hoạch phát triển DTTS; (ii) các biện pháp giảm thiểu và phát triển DTTS được thá»±c hiện đúng; (iii) đánh giá tính hiệu quả của các biện pháp và Ä‘á»? xuất các biện pháp tăng cÆ°á»?ng nếu cần thiết; (iv) xác định các vấn Ä‘á»? phát sinh hoặc tiá»?m ẩn đối vá»›i cá»™ng đồng DTTS trong quá trình thá»±c hiện; và (v) xác định các biện pháp ứng phó để giảm thiểu những vấn Ä‘á»? đó. 15. Hệ thống giám sát ná»™i bá»™ và Ä‘á»™c lập sẽ được thiết lập vá»›i các Ä‘á»™i ngÅ© chuyên gia có chuyên môn và kinh nghiệm trong lÄ©nh vá»±c phát triển cá»™ng đồng và DTTS, Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây dá»±ng LICOGI 18.3 sẽ chịu trách nhiệm giám sát ná»™i bá»™, các báo cáo giám sát hàng tháng, quý sẽ được đệ trình cho Ban quản lý dá»± án và Ngân hàng thế giá»›i (WB). Ä?Æ¡n vị giám sát Ä‘á»™c lập sẽ được tuyển dụng để thá»±c hiện giám sát Ä‘á»™c lập, và đánh giá Ä‘á»™c lập sẽ được thá»±c hiện định kỳ hàng năm, trừ trÆ°á»?ng hợp trong giai Ä‘oạn đầu có thể yêu cầu giám sát 02 lần má»™t năm. Kinh phí và kế hoạch giải ngân Tổng kinh phí để thá»±c hiện các biện pháp phát triển trong kế hoạch phát triển DTTS là 816.200.000 VNÄ? (tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 35.861 USD,tá»· giá 22.760 bao gồm 10% dá»± phòng). Kinh phí thá»±c hiện sẽ được chi trả từ Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây dá»±ng LICOGI ix 18.3, Ä‘Æ¡n vị chịu trách nhiệm cung cấp kinh phí cho việc thá»±c hiện toàn bá»™ các hoạt Ä‘á»™ng được Ä‘á»? ra Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số. x I. GIỚI THIỆU A. Tổng quan vá»? dá»± án phát triển năng lượng tái tạo 16. Mục tiêu của Dá»± án Phát triển Năng lượng Tái tạo là nhằm trợ giúp phát triển các nguồn năng lượng tái tạo cung cấp Ä‘iện vá»›i chi phí thấp nhất lên lÆ°á»›i Ä‘iện quốc gia trên cÆ¡ sở bá»?n vững thÆ°Æ¡ng mại, đồng thá»?i đảm bảo tính bá»?n vững xã há»™i và môi trÆ°á»?ng. Dá»± án có 03 hợp phần bao gồm: (i) Hợp phần thá»±c hiện dá»± án đầu tÆ°; (ii) Hợp phần xây dá»±ng thể chế; và (iii) Hợp phần phát triển kênh thông tin. 17. Hợp phần thá»±c hiện dá»± án đầu tÆ° sẽ bao gồm (i) Cho các ngân hàng thÆ°Æ¡ng mại tham gia vay lại vốn để cung cấp các khoản vay cho các dá»± án năng lượng tái tạo hợp lệ vá»›i công suất không quá 30 MW do các chủ đầu tÆ° tÆ° nhân đầu tÆ°, và (ii) Há»— trợ kỹ thuật để nâng cao năng lá»±c cho các ngân hàng tham gia và các chủ đầu tÆ° tiểu dá»± án trong việc chuẩn bị, thẩm định, cấp vốn và thá»±c hiện các dá»± án năng lượng tái tạo theo các thông lệ quốc tế. Hợp phần này sẽ do Ban Quản lý Dá»± án Ä‘iện nông thôn và năng lượng tái tạo (BQLDA) thuá»™c Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘iá»?u phối. Hợp phần này có hai tiểu hợp phần, đó là: ï‚· Cung cấp tín dụng để há»— trợ đầu tÆ° năng lượng tái tạo: Các chủ đầu tÆ° tÆ° nhân sẽ xây dá»±ng các tiểu dá»± án trong lÄ©nh vá»±c thủy Ä‘iện nhá»?, Ä‘iện gió vá»›i công suất không quá 30 MW theo các tiêu chí của Dá»± án phát triển năng lượng tái tạo bao gồm các tiêu chí an toàn môi trÆ°á»?ng và xã há»™i. Các chủ đầu tÆ° cam kết đóng góp vốn chủ sở hữu ít nhất 20% tổng vốn đầu tÆ° và sẽ vay từ các ngân hàng tham gia tối Ä‘a 80% tổng số vốn đầu tÆ° của tiểu dá»± án. ï‚· Các ngân hàng tham gia được lá»±a chá»?n trên cÆ¡ sở cạnh tranh, sẽ chịu trách nhiệm thẩm định các tiểu dá»± án năng lượng tái tạo hợp lệ do các chủ đầu tÆ° Ä‘á»? xuất và cung cấp các khoản vay cho các dá»± án đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của các ngân hàng tham gia. Các ngân hàng tham gia sẽ cho các tiểu dá»± án vay theo các Ä‘iá»?u khoản thÆ°Æ¡ng mại do thị trÆ°á»?ng xác định và sẽ chịu toàn bá»™ rủi ro tín dụng đối vá»›i khoản cho vay. ï‚· Các khoản cho vay hợp lệ sẽ được tái cấp vốn đến 80% giá trị khoản vay cho các ngân hàng tham gia hoặc 64% tổng giá trị đầu tÆ° của tiểu dá»± án, có nghÄ©a là các ngân hàng tham gia sẽ cam kết cho vay ít nhất 16% tổng giá trị đầu tÆ° đối vá»›i má»—i tiểu dá»± án từ nguồn vốn của há»? và các chủ đầu tÆ° sẽ đóng góp vốn chủ sở hữu 20% tổng vốn đầu tÆ°. Sau khi các Ä‘Æ¡n Ä‘á»? nghị vay lại được phê duyệt, ngân hàng tham gia sẽ nhận được khoản vay lại từ Dá»± án phát triển năng lượng tái tạo (Ngân hàng thế giá»›i -WB) thông qua Bá»™ Tài Chính (BTC). Khoản vay lại từ Dá»± án phát triển năng lượng tái tạo sẽ được tài trợ từ nguồn vốn WB cho BTC vay theo các Ä‘iá»?u khoản của WB. 11 ï‚· Dá»± kiến có khoảng 20-25 tiểu dá»± án sẽ được há»— trợ thông qua cÆ¡ chế cho vay lại. Khi Ä‘i vào hoạt Ä‘á»™ng, tổng công suất thiết kế của các dá»± án này dá»± kiến đạt 210 MW và cung cấp khoảng 880 GWh sản lượng Ä‘iện hàng năm. ï‚· Há»— trợ kỹ thuật để thá»±c hiện dá»± án đầu tÆ°: Phần há»— trợ kỹ thuật của Hợp phần 1 sẽ há»— trợ việc quản lý chung của Dá»± án phát triển năng lượng tái tạo, kiểm tra tính hợp lệ của các khoản cho vay lại và nâng cao năng lá»±c cho các ngân hàng tham gia, các chủ đầu tÆ° và các bên có liên quan khác. Phần há»— trợ kỹ thuật sẽ do BQLDA quản lý. Há»— trợ kỹ thuật sẽ tập trung hÆ°á»›ng dẫn các chủ đầu tÆ° dá»± án các kỹ năng cần thiết để xác định các dá»± án khả thi và chuẩn bị các Ä‘á»? xuất vay vốn ngân hàng thông qua quá trình thẩm định và đàm phán vay vốn. ï‚· Ngoài ra, phần há»— trợ kỹ thuật cÅ©ng sẽ tập trung đào tạo cách lập các nghiên cứu khả thi, tối Æ°u hóa thiết kế, quản lý xây dá»±ng, vận hành, bảo dưỡng, quản lý rủi ro tài chính và cân nhắc các vấn Ä‘á»? an toàn xã há»™i và môi trÆ°á»?ng. Các ngân hàng sẽ được há»— trợ nâng cao năng lá»±c hiểu các rủi ro đầu tÆ° vào các dá»± án năng lượng tái tạo, giám sát dá»± án để đảm bảo tính an toàn, xây dá»±ng các chính sách tín dụng và thẩm định các tiểu dá»± án theo các chính sách này. Phần há»— trợ cÅ©ng sẽ há»— trợ cho BQLDA trong việc quản lý Dá»± án phát triển năng lượng tái tạo. B. Giá»›i thiệu công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng 1. CÆ¡ sở pháp lý - Quyết định số 3383/QÄ?-UBND ngày 10/10/2016 của UBND tỉnh Lào Cai quyết định chủ trÆ°Æ¡ng đầu tÆ° dá»± án thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng - Hợp đồng tín dụng số 01/2017/231355/HÄ?DA ngày 12/04/2017 giữa BIDV Bắc HÆ°ng Yên và Công ty cổ phần đầu tÆ° xây dá»±ng số 18.3 - Văn bản số 4583/EVNNPC-KD ngày 02/11/2016 của Tổng công ty Ä‘iện lá»±c miá»?n Bắc vá»? việc chấp thuận mua Ä‘iện của dá»± án thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng - Quyết định số 4047/QÄ?-UBND ngày 13/10/2016 của UBND huyện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng vá»? việc thành lập Há»™i đồng Ä‘á»?n bù GPMD dá»± án thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng - Văn bản số 191/TTr-UBND ngày 12/09/2016 của UBND tỉnh Lào Cai bổ sung danh mục thu hồi đất dá»± án thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng - Văn bản số 11/HÄ?ND-TT ngày 21/09/2016 của HÄ?ND tỉnh Lào Cai thá»?a thuận tá»? trình bổ sung danh mục thu hồi đất dá»± án thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng - Quyết định số 4239/QÄ?-UBND ngày 28/11/2016 Phê duyệt báo cáo đánh giá tác Ä‘á»™ng môi trÆ°á»?ng Dá»± án thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng - Quyết định số 4202/QÄ?-UBND ngày 24/11/2016 V/v Ä‘iá»?u chỉnh cục bá»™ quy hoạch sá»­ dụng đất đến năm 2020 và bổ sung kế hoạch sá»­ dụng đất năm 2016 huyện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng 12 - Kết quả thẩm định thiết kế cÆ¡ sở của sở Công ThÆ°Æ¡ng tỉnh Lào Cai tại văn bản số 288/SCT-NL ngày 13/03/2017 2. Ä?ặc Ä‘iểm công trình 18. Thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng nằm trên dòng chính suối Làn Tá»­ Hồ thuá»™c địa phận các xã Dìn Chin và Nấm LÆ°, huyện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng, tỉnh Lào Cai. Suối Làn Tá»­ Hồ là nhánh cấp I nằm bên phải sông Chảy, bắt nguồn từ vùng núi cao trên 1.200m thuá»™c tỉnh Hà Giang. Suối Làn Tá»­ Hồ nhập lÆ°u vá»›i Sông Chảy tại Lào Cai tiếp tục chảy qua Yên Bái rồi nhập vào Sông Lô ở Phú Thá»?. Diện tích xây dá»±ng các hạng mục công trình chính nằm hoàn toàn thuá»™c xã Dìn Chin, chỉ có khoảng má»™t ná»­a diện tích lòng hồ thuá»™c địa phận xã Nấm LÆ°. Tuyến công trình nằm cách trung tâm thị trấn MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng khoảng 10.0 Km. Vị trí nhà máy nằm cách Ä‘Æ°á»?ng Quốc lá»™ 4D khoảng 15km, cách Ä‘Æ°á»?ng liên xã 5km, vị trí tuyến đập cách Quốc lá»™ 4D khoảng 12,5km, cách Ä‘Æ°á»?ng liên xã 2,5km. 19. Toạ Ä‘á»™ địa lý của tuyến đập: 1040 11’ 08’’ Kinh Ä‘á»™ Ä?ông, 220 44’ 46â€? VÄ© Ä‘á»™ Bắc. Toạ Ä‘á»™ địa lý của tuyến nhà máy: 1040 11’ 30’’ Kinh Ä‘á»™ Ä?ông, 220 44’ 18â€? VÄ© Ä‘á»™ Bắc. 20. Thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng có công suất lắp máy 8,2 MW, sản lượng Ä‘iện trung bình năm khoảng 37,94 triệu kWh, thuá»™c loại thủy Ä‘iện dẫn dòng, có hồ chứa Ä‘iá»?u tiết ngày. Các thông số chính: diện tích lÆ°u vá»±c đến tuyến chá»?n: 95 km2, lÆ°u lượng bình quân năm Qo: 4,13 m3/s; lÆ°u lượng nhá»? nhất Qmin: 0,41 m3/s; lÆ°u lượng lá»›n nhất Qmax: 5,15 m3/s; má»±c nÆ°á»›c dâng bình thÆ°á»?ng MNDBT: 378 m; má»±c nÆ°á»›c chết: 373,5 m; diện tích mặt 3 hồ ứng vá»›i MNDBT: 1,58 ha; dung tích hồ toàn bá»™ hồ chứa Vtb: 0,11 triệu m ; dung tích hồ hữu ích Vhi: 0,07 triệu m3; chiá»?u cao đập tràn: 14,6 m; chiá»?u cao đập dâng: 14,25 m; cấp Ä‘iện áp 35 kV; 21. Nguồn cung cấp Ä‘iện cho thi công là từ tuyến 35kv hiện có dá»?c theo quốc lá»™ 4D lân cận khu vá»±c dá»± án kéo đến công trÆ°á»?ng tại các khu vá»±c sá»­ dụng Ä‘iện nhÆ° mặt bằng trung tâm đầu mối. Sẽ xây dá»±ng các trạm biến áp 35/0,4 kv, các trạm hạ thế này được thiết kế theo kiểu treo. 22. NÆ°á»›c cung cấp cho sản xuất và sinh hoạt được bÆ¡m trá»±c tiếp từ nguồn nÆ°á»›c mặt là các dạng nhánh suối. NÆ°á»›c bÆ¡m lên các bể chứa, tiến hành xá»­ lý thích hợp rồi phân phối bằng hệ thống Ä‘Æ°á»?ng ống đến các nÆ¡i tiêu thụ Bảng I-1: Các thông số và chỉ tiêu chính của công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng STT Ä?ặc Ä‘iểm công trình Ä?Æ¡n vị Thông số 1 Ä?ặc trÆ°ng lÆ°u vá»±c - Diện tích lÆ°u vá»±c km2 95 - Chiá»?u dài sông chính km 17.0 - LÆ°u lượng trung bình năm Qo m3/s 4.13 13 LÆ°u lượng lÅ© kiểm tra ứng vá»›i tần suất P=0,5% m3/s 1200 LÆ°u lượng lÅ© thiết kế ứng vá»›i tần suất P=1,5% m3/s 950 2 Hồ chứa - Má»±c nÆ°á»›c lÅ© thiết kế (P=1,5%) m 382,95 - Má»±c nÆ°á»›c lÅ© kiểm tra (p=0,5%) m 383,84 - Má»±c nÆ°á»›c dâng bình thÆ°á»?ng (MNDBT) m 378 - Má»±c nÆ°á»›c chết (MNC) m 373,5 - Dung tích toàn bá»™ Wtb 106m3 0,11 - Dung tích hữu ích Whi 106m3 0,07 - Dung tích chết Wc 106m3 0,04 - Diện tích mặt hồ ứng vá»›i MNDBT ha 1,58 3 Ä?ập dâng (BTCT) - Cao trình đỉnh đập m 384,50 - Chiá»?u cao đập lá»›n nhất m 14,25 - Tổng chiá»?u dài đỉnh đập (gồm cả CLN) m 82,5 - Chiá»?u rá»™ng đỉnh đập bá»? trái & bá»? phải m 4,5 & 3,5 4 Ä?ập tràn (BTCT) - Cao trình ngưỡng tràn m 378 - Chiá»?u cao đập lá»›n nhất m 14,6 Chiá»?u rá»™ng đỉnh tràn m 40 - Chiá»?u rá»™ng mÅ©i phóng m 34 - Cao trình mÅ©i phóng m 371,5 5 Cống xả cát - Khẩu diện cống xả cát bxh m 2x3 - Cao trình ngưỡng m 368 6 Cá»­a lấy nÆ°á»›c - tràn xả thừa đầu kênh (BTCT) - Chiá»?u cao cá»­a lấy nÆ°á»›c m 14,50 - Cao trình ngưỡng cá»­a lấy nÆ°á»›c m 371,5 - Cao trình đỉnh m 384,50 - Số khoang cá»­a khoang 1 - Khẩu diện cá»­a lấy nÆ°á»›c BxH m 2x2 - LÆ°u lượng thiết kế m3/s 5,15 - Chiá»?u dài tràn xả thừa đầu kênh m 13 - Cao trình ngưỡng tràn xả thừa m 372,6 - Khẩu diện bể lắng cát BxH m 3x3 - Chiá»?u dài bể m 23 - Khẩu Ä‘iện cá»­a xả cát m 1x1 7 Kênh dẫn nÆ°á»›c (BTCT) - Chiá»?u dài kênh dẫn m 804 - Khẩu diện kênh BxH m 2x2 - Cao trình đầu kênh m 371,5 14 - Cao trình cuối kênh m 370,7 - Ä?á»™ dốc đáy kênh % 0,1 8 Bể áp lá»±c - cá»­a lấy nÆ°á»›c (BTCT) - Khẩu diện bể áp lá»±c m 7x7.5 - Chiá»?u dài bể m 36 - Chiá»?u rá»™ng tràn xả thừa cuối kênh m 15 - Khẩu Ä‘iện cá»­a xả cát BxH m 1.5x1.5 - Khẩu Ä‘iện cá»­a nhận nÆ°á»›c BxH m 1,3x1,3 9 Ä?Æ°á»?ng ống áp lá»±c (thép) - Chiá»?u dài Ä‘Æ°á»?ng ống áp lá»±c m 349 - Ä?Æ°á»?ng kính ống m 1,3 10 Nhà máy thủy Ä‘iện (BTCT) - Kích thÆ°á»›c nhà máy BxLxH m 20x37,7x20,9 - LÆ°u lượng max qua nhà máy Qmax m3/s 5,15 - Cá»™t nÆ°á»›c lá»›n nhất, Hmax m 197,22 - Cá»™t nÆ°á»›c nhá»? nhất, Hmin m 187,45 - Cá»™t nÆ°á»›c tính toán Htt m 187,45 - Công suất lắp máy Nlm MW 8,2 - Công suất đảm bảo NÄ‘b tần suất 85% MW 2 - Ä?iện lượng trung bình năm Etb 106kWh 37,94 - Số giá»? sá»­ dụng công suất lắp máy giá»? 4630 11 Kênh xả nhà máy - LÆ°u lượng thiết kế m3/s 5,15 - Chiá»?u dài kênh xả m 52,3 - Chiá»?u rá»™ng đáy kênh xả m 4 - Hệ số mái kênh xả m 1 12 Khối lượng chủ yếu a. Xây dá»±ng - Ä?ào đất, cát 103m3 131.11 - Ä?ào đá hở 103m3 79.03 - Ä?ắp đất đá 103m3 14.11 - Bê tông 103m3 26.18 Bê tông M10 103m3 0.31 Bê tông M15 103m3 5.78 Bê tông cốt thép M20 103m3 14.84 Bê tông cốt thép M25 103m3 5.26 - Cốt thép T ấn 775.09 - Khoan phun chống thấm 103m 0.6 - Khoan phun gia cố 103m 0.7 b. Thiết bị - Thiết bị cÆ¡ khí thủy công T ấn 270.9 15 - Thiết bị cÆ¡ khí thuá»· lá»±c T ấn 180 - Thiết bị Ä‘iện MW 8.2 13 Tổng mức đầu tÆ° ( sau thuế ) 109vnÄ‘ 274.085 - Chi phí xây dá»±ng 109vnÄ‘ 117.322 - Chi phí thiết bị 109vnÄ‘ 83.847 - Chi phí Ä‘á»?n bù giải phóng mặt bằng 109vnÄ‘ 4.200 - Chi phí quản lý dá»± án 109vnÄ‘ 3.654 - Chi phí tÆ° vấn đầu tÆ° xây dá»±ng 109vnÄ‘ 13.564 - Chi phí khác của dá»± án 109vnÄ‘ 15.335 - Chi phí lãi vay 109vnÄ‘ 16.521 - Chi phí dá»± phòng khối lượng 5%, trượt giá 5% 109vnÄ‘ 19.642 14 Các chỉ tiêu kinh tế - Vốn đầu tÆ° thuần 109vnÄ‘ 234.53 - EIRR % 14.62 - B/C 1.37 - NPV 109vnÄ‘ 46.61 - Giá thành đồng/kWh 887.40 - Giá bán Ä‘iện đồng/kWh 1051.12 - Thá»?i gian hoàn vốn năm 14 C. Mục tiêu của Kế hoạch phát triển DTTS 23. Chính sách WB OP4.10 Ä‘Æ°a ra các yêu cầu mà bên vay cần đáp ứng để thá»±c hiện các biện pháp bảo trợ cho Dân tá»™c thiểu số trong các dá»± án há»— trợ bởi WB. Tài liệu bàn luận các mục tiêu và quy mô áp dụng, và nhấn mạnh các yêu cầu vá»?: (i) quy trình đánh giá tác Ä‘á»™ng xã há»™i và lập kế hoạch; (ii) chuẩn bị các báo cáo đánh giá tác Ä‘á»™ng xã há»™i và các tài liệu lập kế hoạch; (iii) công bố thông tin và tiến hành tham vấn bao gồm cả việc đảm bảo có được sá»± đồng ý của cá»™ng đồng dân tá»™c thiểu số bị ảnh hưởng đối vá»›i các hoạt Ä‘á»™ng dá»± án được chá»?n; (iv) thiết lập cÆ¡ chế giải quyết khiếu nại, và (v) theo dõi giám sát và báo cáo. Các yêu cầu chính sách này sẽ bảo vệ quyá»?n của dân tá»™c thiểu số được duy trì, và gìn giữ các bản sắc văn hóa, các hoạt Ä‘á»™ng và môi trÆ°á»?ng sống của há»? và để đảm bảo các dá»± án có ảnh hưởng đến há»? sẽ thá»±c hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ những quyá»?n này. 24. Mục tiêu chung của EMDP này nhằm: (i) giảm thiểu và giảm nhẹ tác Ä‘á»™ng của dá»± án đối vá»›i sinh kế của ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số trong khu vá»±c bị ảnh hưởng bởi dá»± án; (ii) đảm bảo quy trình thá»±c hiện dá»± án thúc đẩy sá»± tôn trá»?ng đầy đủ quyá»?n con ngÆ°á»?i, bản sắc văn hóa Ä‘á»™c đáo, sá»± khác biệt của dân tá»™c thiểu số trong khu vá»±c bị ảnh hưởng bởi dá»± án, và ghi nhận những nhu cầu và nguyện vá»?ng phát triển của há»?; (iii) chỉ ra những tác Ä‘á»™ng của dá»± án đối vá»›i ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số và tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c tiá»?m ẩn sẽ được phòng tránh hay giảm thiểu nhÆ° thế nào; (iv) đảm bảo các lợi ích được thá»±c hiện là phù hợp vá»? mặt văn hóa; (v) đảm bảo các cá»™ng đồng bị ảnh hưởng được tham vấn vá»? các tác Ä‘á»™ng tiá»?m 16 tàng và các biện pháp giảm thiểu, và há»? có thể tham dá»± đầy đủ vào quá trình ra quyết định, thá»±c hiện và giám sát; và (vi) Ä‘Æ°a ra má»™t kế hoạch thá»±c hiện cụ thể có giá»›i hạn thá»?i gian; có bố trí ngân sách và thể chế, thiết lập vai trò và trách nhiệm của các cÆ¡ quan khác nhau trong việc thá»±c hiện, giám sát và theo dõi tất cả các hoạt Ä‘á»™ng nêu trong EMDP. 25. Do vậy, kế hoạch phát triển dân tá»™c thiểu số nhằm (i) ghi lại quá trình tham vấn tá»± do trÆ°á»›c và thông tin cho ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số tại các cá»™ng đồng bị ảnh hưởng vá»? các tác Ä‘á»™ng của dá»± án và các biện pháp giảm thiểu theo Kế hoạch Tái định cÆ° (RP) và EMDP trong giai Ä‘oạn thá»±c hiện dá»± án, và chứng tá»? sá»± ủng há»™ rá»™ng rãi của cá»™ng đồng; (ii) Ä‘Æ°a ra khung tham gia và tham vấn để thá»±c hiện EMDP; (iii) thiết lập các biện pháp chung để giảm thiểu hoặc xá»­ lý các tác Ä‘á»™ng dá»± án trong các cá»™ng đồng dân tá»™c thiểu số, được tài trợ thông qua RP và EMDP; và (iv) lập ngân sách để quản lý các rủi ro tiá»?m tàng vá»? tác Ä‘á»™ng dá»± án đã được dá»± báo trÆ°á»›c cho giai Ä‘oạn thá»±c hiện. 17 II. KHUNG PHÃ?P LÃ? CỦA KẾ HOẠCH PHÃ?T TRIỂN DTTS A. Các văn bản pháp lý và chính sách quốc gia vá»? cá»™ng đồng ngÆ°á»?i DTTS 26. Hiến pháp năm 1946, 1959, 1980,1992, 2003 và 2013 quy định “Nhà nÆ°á»›c thá»±c hiện chính sách bình đẳng, Ä‘oàn kết, tÆ°Æ¡ng trợ giữa các dân tá»™c, tạo Ä‘iá»?u kiện cho các dân tá»™c phát triển trong xã há»™i văn minh, và tôn trá»?ng lợi ích, văn hóa truyá»?n thống, ngôn ngữ và phong tục tập quán của các dân tá»™câ€? 27. Khung luật pháp trong nÆ°á»›c được cập nhật năm 2016 vá»›i má»™t số văn bản liên quan đến công tác dân tá»™c thiểu số và chính sách há»— trợ pháp lý tăng cÆ°á»?ng nhận thức pháp luật của ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số đặc biệt tại các huyện nghèo. Các văn bản pháp lý được tham khảo được nêu cụ thể tại Bảng II.1 dÆ°á»›i đây. Bảng II-1: Các văn bản pháp lý của Chính phủ Việt Nam đối vá»›i ngÆ°á»?i DTTS Năm ban Số tham chiếu và ná»™i dung văn bản hành 2016 Thông báo số 1423/VPCP-KTTH ngày 04 tháng 7 năm 2016 vá»? việc bổ sung đối tượng và kéo dài thá»?i gian giải ngân vốn vay thá»±c hiện theo các Quyết định 54/2012/QÄ?-TTg, 29/QÄ?-TTg và 755/QÄ?-TTg của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ 2013 Quyết định số 29/2013/QÄ?-TTg ngày 20/5/2013 của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ vá»? má»™t số chính sách há»— trợ giải quyết đất ở và giải quyết việc làm cho đồng bào DTTS nghèo, Ä‘á»?i sống khó khăn vùng Ä?ồng bằng sông Cá»­u Long giai Ä‘oạn 2013-2015 2013 Quyết định số 755/QÄ?-TTg, ngày 20/5/2013 Chính sách há»— trợ đất ở, đất sản xuất nÆ°á»›c sinh hoạt cho há»™ đồng bào dân tá»™c thiểu số nghèo và há»™ nghèo ở xã , thôn, bản đặc biệt khó khăn 2013 Quyết định số 2356/QÄ?-TTg ngày 4/12/2013 của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ vá»? việc ban hành ChÆ°Æ¡ng trình hành Ä‘á»™ng thá»±c hiện chiến lược công tác DTTS đến năm 2020. 2013 Quyết định số 449/QÄ?-TTg ngày 12/3/2013 của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ vá»? việc phê duyệt chiến lược công tác dân tá»™c thiểu số đến năm 2020. 2013 Quyết định số 551/QÄ?-TTg, ngày 04/04/2013 ChÆ°Æ¡ng trình 135 vá»? há»— trợ đầu tÆ° cÆ¡ sở hạ tầng, há»— trợ phát triển sản xuất cho các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giá»›i, xã an toàn khu, các thôn, bản đặc biệt khó khăn 18 Năm ban Số tham chiếu và ná»™i dung văn bản hành 2013 Quyết định số 1489/QÄ?-TTg ngày 8/10/2012: Phê duyệt ChÆ°Æ¡ng trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bá»?n vững giai Ä‘oạn 2012-2015 Quyết định số 2214/QÄ?-TTg, ngày 18/11/2013 Phê duyệt Ä?á»? án Tăng cÆ°á»?ng hợp tác quốc tế há»— trợ phát triển kinh tế -xã há»™i vùng đồng bào dân tá»™c thiểu số 2012 1776/QÄ?-TTg, ngày 21/11/2012. Phê duyệt chÆ°Æ¡ng trình bố trí dân cÆ° các vùng: thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giá»›i, hải đảo, di cÆ° tá»± do, khu rừng đặc dụng giai Ä‘oạn 2013 - 2015 và định hÆ°á»›ng đến năm 2020 2012 Quyết định 54/2012/QÄ?-TTg ngày 04/12/2012 của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ vá»? chính sách cho vay vốn phát triển sản xuất đối vá»›i há»™ dân tá»™c thiểu số (DTTS) đặc biệt khó khăn giai Ä‘oạn 2012-2015 2012 Quyết định số 59/2012/QÄ?-TTg, ngày 24/12/2012 Quyết định củaTthủ tÆ°á»›ng Chính phủ ban hành chính sách trợ giúp pháp lý cho ngÆ°á»?i nghèo, đồng bào dân tá»™c thiểu số tại xã nghèo giai Ä‘oạn 2013-2020 2012 Quyết định số 1212/QÄ?-TTg, ngày 05/9/2012: ChÆ°Æ¡ng trình mục tiêu quốc gia Ä‘Æ°a thông tin vá»? cÆ¡ sở miá»?n núi, vùng sâu, vùng xa, biên giá»›i, hải đảo giai Ä‘oạn 2012-2015 2011 Quyết định số 1270/2011/QÄ?-TTg, ngày 27/7/2011 Vá»? việc phê duyệt Ä?á»? án "Bảo tồn, phát triển văn hóa các dân tá»™c Việt Nam đến năm 2020" 2011 Nghị định số 05/2011/NÄ?-CP vá»? công tác Dân tá»™c thiểu số. Nghị định này mô tả các hoạt Ä‘á»™ng của công tác Dân tá»™c thiểu số để đảm bảo và thúc đẩy tính bình đẳng, Ä‘oàn kết và tÆ°Æ¡ng trợ lẫn nhau để cùng phát triển và tôn trá»?ng lẫn nhau và giữ gìn bản sắc dân tá»™c sinh sống trên lãnh thổ nÆ°á»›c Cá»™ng hòa Xã há»™i Chủ nghÄ©a Việt Nam. 2010 . Quyết định số 75/2010/QÄ?-TTg, ngày 29/11/2010: Chính sách cho tổ chức, Ä‘Æ¡n vị sá»­ dụng lao Ä‘á»™ng là ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số cÆ° trú hợp pháp tại các tỉnh Tây Nguyên 19 Năm ban Số tham chiếu và ná»™i dung văn bản hành 2010 Quyết định số 52/2010/QÄ?-TTg của Chính phủ vá»? chính sách há»— trợ pháp lý để tăng cÆ°á»?ng nhận thức và hiểu biết vá»? pháp luật vá»? ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số nghèo tại các huyện nghèo trong giai Ä‘oạn 2011-2020. 2008 289/QÄ?-TTg ngày 18/3/2008 Quyết định vá»? ban hành má»™t số chính sách há»— trợ đồng bào dân tá»™c thiểu số, há»™ thuá»™c diện chính sách, há»™ nghèo, há»™ cận nghèo và ngÆ° dân 2008 Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP ngày 27/12/2008: Nghị quyết vá»? ChÆ°Æ¡ng trình há»— trợ giảm nghèo nhanh và bá»?n vững đối vá»›i 61 huyện nghèo. 2007 Quyết định số 112/2007/QÄ?-TTg ngày 20/7/2007 vá»? chính sách há»— trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao Ä‘á»?i sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuá»™c chÆ°Æ¡ng trình 135 giai Ä‘oạn II 2007 Quyết định số 33/2007/QÄ?-TTg ngày 5/3/2007 của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ vá»? chính sách há»— trợ di dân thá»±c hiện định canh định cÆ° cho đồng bào dân tá»™c thiểu số giai Ä‘oạn 2007-2020 2006 Quyết định số 82/2006/QÄ?-TTg, ngày 14/4/2006 Vá»? Ä‘iá»?u chỉnh mức há»?c bổng chính sách đối vá»›i há»?c sinh, sinh viên là ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số tại các trÆ°á»?ng phổ thông dân tá»™c ná»™i trú và trÆ°á»?ng dá»± bị đại há»?c. B. Chính sách và các ChÆ°Æ¡ng trình cho cá»™ng đồng ngÆ°á»?i DTTS 28. Việc áp dụng các chính sách xã há»™i và kinh tế cho phù hợp vá»›i từng vùng, vá»›i má»—i dân tá»™c, có quan tâm tá»›i nhu cầu của các nhóm dân tá»™c thiểu số, là má»™t yêu cầu. DÆ°á»›i đây mô tả cụ thể các chính sách đối vá»›i ngÆ°á»?i DTTS nhÆ° sau: ï‚· Chính sách há»— trợ đầu tÆ° cÆ¡ sở hạ tầng bao gồm: Quyết định số 551/QÄ?-TTg, ngày 04/04/2013: ChÆ°Æ¡ng trình 135 vá»? há»— trợ đầu tÆ° cÆ¡ sở hạ tầng, há»— trợ phát triển sản xuất cho các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giá»›i, xã an toàn khu, các thôn, bản đặc biệt khó khăn. Quyết định số 755/QÄ?-TTg, ngày 20/5/2013: Chính sách há»— trợ đất ở, đất sản xuất nÆ°á»›c sinh hoạt cho há»™ đồng bào dân tá»™c thiểu số nghèo và há»™ nghèo ở xã , thôn, bản đặc biệt khó khăn. Quyết định số 1489/QÄ?-TTg ngày 20 8/10/2012: Phê duyệt ChÆ°Æ¡ng trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bá»?n vững giai Ä‘oạn 2012-2015. ï‚· Chính sách há»— trợ an sinh xã há»™i: Theo quyết định số 29/2013/QÄ?-TTg, ngày 20/5/2013: Chính sách há»— trợ giải quyết đất ở và giải quyết việc làm cho há»™ đồng bào dân tá»™c thiểu số nghèo, Ä‘á»?i sống khó khăn vùng đồng bằng sông Cá»­u Long giai Ä‘oạn 2013-2015. Quyết định số 75/2010/QÄ?-TTg, ngày 29/11/2010: Chính sách cho tổ chức, Ä‘Æ¡n vị sá»­ dụng lao Ä‘á»™ng là ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số cÆ° trú hợp pháp tại các tỉnh Tây Nguyên. Quyết định số 2356/QÄ?-TTg, ngày 04/12/2013 ChÆ°Æ¡ng trình hành Ä‘á»™ng thá»±c hiện Chiến lược công tác dân tá»™c đến năm 2020. Quyết định số 59/2012/QÄ?-TTg, ngày 24/12/2012 Quyết định củaTthủ tÆ°á»›ng Chính phủ ban hành chính sách trợ giúp pháp lý cho ngÆ°á»?i nghèo, đồng bào dân tá»™c thiểu số tại xã nghèo giai Ä‘oạn 2013-2020. Quyết định số 2214/QÄ?-TTg, ngày 18/11/2013 Phê duyệt Ä?á»? án Tăng cÆ°á»?ng hợp tác quốc tế há»— trợ phát triển kinh tế - xã há»™i vùng đồng bào dân tá»™c thiểu số ï‚· Chính sách há»— trợ sinh kế, định canh, Ä‘inh cÆ° đối vá»›i há»™ đồng bào DTTS: Quyết định số 289/QÄ?-TTg ngày 18/3/2008 Quyết định vá»? ban hành má»™t số chính sách há»— trợ đồng bào dân tá»™c thiểu số, há»™ thuá»™c diện chính sách, há»™ nghèo, há»™ cận nghèo và ngÆ° dân. Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP ngày 27/12/2008: Nghị quyết vá»? ChÆ°Æ¡ng trình há»— trợ giảm nghèo nhanh và bá»?n vững đối vá»›i 61 huyện nghèo. Quyết định số 54/2012/QÄ?-TTg ngày 04/12/2012: Chính sách cho vay vốn phát triển sản xuất đối vá»›i há»™ dân tá»™c thiểu số đặc biệt khó khăn giai Ä‘oạn 2012- 2015. Quyết định số 304/2005/QÄ?-TTg ngày 23/11/2005: Vá»? việc thí Ä‘iểm giao rừng, khoán bảo vệ rừng cho há»™ gia đình và cá»™ng đồng là đồng bào dân tá»™c thiểu số tại chá»— ở các tỉnh Tây nguyên. Quyết định số 146/2005/QÄ?-TTg: Vế chính sách thu hồi đất sản xuất của các nông trÆ°á»?ng, lâm trÆ°á»?ng để giao cho há»™ dân tá»™c thiểu số nghèo. Quyết định 1776/QÄ?-TTg, ngày 21/11/2012. Phê duyệt chÆ°Æ¡ng trình bố trí dân cÆ° các vùng: thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giá»›i, hải đảo, di cÆ° tá»± do, khu rừng đặc dụng giai Ä‘oạn 2013 - 2015 và định hÆ°á»›ng đến năm 2020. Quyết định số 33/2007/QÄ?-TTg vá»? chính sách há»— trợ di dân thá»±c hiện định canh định cÆ° cho đồng bào DTTS giai Ä‘oạn 2007 – 2020. ï‚· Chính sách vá»? giáo dục, văn hóa: Quyết định số 267/2005/QÄ?-TTg Chính sách dạy nghá»? đối vá»›i há»?c sinh dân tá»™c thiểu số ná»™i trú áp dụng rá»™ng rãi trong cả nÆ°á»›c. Quyết định số 82/2006/QÄ?-TTg, ngày 14/4/2006 Vá»? Ä‘iá»?u chỉnh mức há»?c bổng chính sách đối vá»›i há»?c sinh, sinh viên là ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số tại các trÆ°á»?ng phổ thông dân tá»™c ná»™i trú và trÆ°á»?ng dá»± bị đại há»?c. Quyết định số 1270/2011/QÄ?-TTg, ngày 27/7/2011 Vá»? việc phê duyệt Ä?á»? án "Bảo tồn, phát triển văn hóa các dân tá»™c Việt Nam đến năm 2020" Quyết định số 1212/QÄ?-TTg, ngày 05/9/2012: ChÆ°Æ¡ng trình mục tiêu quốc gia Ä‘Æ°a thông tin vá»? cÆ¡ sở miá»?n núi, vùng sâu, vùng xa, biên 21 giá»›i, hải đảo giai Ä‘oạn 2012-2015 Quyết định số 52/2010/QÄ?-TTg, ngày 18/08/2010 Vá»? chính sách há»— trợ pháp lý nhằm nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật cho ngÆ°á»?i nghèo, đồng bào dân tá»™c thiểu số tại các huyện nghèo giai Ä‘oạn 2011-2020. C. Chính sách của Ngân hàng thế giá»›i vá»›i cá»™ng đồng ngÆ°á»?i DTTS 29. Ä?ể đảm bảo quá trình phát triển thúc đẩy má»?i mặt vá»? nhân phẩm, nhân quyá»?n và bản sắc văn hoá của các dân tá»™c bản địa. Ä?ặc biệt hÆ¡n, là để đảm bảo các dân tá»™c bản địa không bị ảnh hưởng tiêu cá»±c trong quá trình phát triển và há»? nhận được những lợi íc h phù hợp vá»›i văn hoá của há»?. Ngân hàng Thế giá»›i đã xây dá»±ng, cập nhật và đã ban hành chính sách thá»±c thi “OP 4.10 – Dân tá»™c bản địaâ€?, để áp dụng cho tất cả các dá»± án được tài trợ bởi Ngân hàng thế giá»›i mà có những ảnh hưởng nhất định đến ngÆ°á»?i dân tá»™c bản địa. 30. Theo chính sách OP4.10 của Ngân hàng thế giá»›i, các dá»± án Ä‘á»? xuất để được Ngân hàng Thế giá»›i tài trợ có ảnh hưởng nhất định tá»›i dân tá»™c thiểu số phải tuân theo các bÆ°á»›c sau đây: ï‚· Sàng lá»?c để xác định liệu có ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số Ä‘ang sinh sống ở đó hoặc có sá»± gắn bó tập thể tá»›i khu vá»±c dá»± án hay không; ï‚· Nếu có ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số Ä‘ang sinh sống, Ä?ánh giá xã há»™i sẽ được thá»±c hiện để xác định các ảnh hưởng tiá»?m ẩn tích cá»±c và tiêu cá»±c của dá»± án và để tiến hành sá»­a đổi thiết kế của dá»± án nhằm giảm thiểu các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c và tăng lợi ích tích cá»±c; ï‚· Quá trình tham vấn trÆ°á»›c, ngÆ°á»?i dân được cung cấp đầy đủ thông tin và tá»± do tham gia cho cá»™ng đồng dân tá»™c thiểu số bị ảnh hưởng để xác định được quan Ä‘iểm của ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số vá»? dá»± án và để khẳng định rằng liệu dá»± án có nhận được sá»± ủng há»™ rá»™ng rãi của cá»™ng đồng hay không; ï‚· Kế hoạch phát triển dân tá»™c thiểu số (EMDP) sẽ được chuẩn bị vá»›i sá»± tham vấn của cá»™ng đồng, phác thảo các lợi ích mà cá»™ng đồng sẽ nhận được từ dá»± án và cách thức giảm thiểu các tác Ä‘á»™ng bất lợi; và Công bố thông tin rá»™ng rãi kế hoạch. 31. Các qui định trên nhằm tạo Ä‘iá»?u kiện thuận lợi cho các nhóm dân tá»™c thích ứng vá»›i các cÆ¡ há»™i tức là để tham gia thiết kế các hoạt Ä‘á»™ng dá»± án có tác Ä‘á»™ng tá»›i há»?; và để đảm bảo rằng các cÆ¡ há»™i cho những nhóm dân tá»™c đó đã tính tá»›i các lợi ích phù hợp vá»? văn hoá, phong tục tập quán; và để đảm bảo rằng bất kỳ tác Ä‘á»™ng dá»± án nào có ảnh hưởng tiêu cá»±c tá»›i há»? Ä‘á»?u được tránh hoặc nếu không Ä‘á»?u được giảm thiểu và giảm nhẹ. 32. Thuật ngữ “Dân tá»™c bản địaâ€? sá»­ dụng trong OP 4.10 của Ngân hàng thế giá»›i được dùng theo nghÄ©a rá»™ng để chỉ má»™t nhóm văn hóa, xã há»™i, dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng, khác biệt có các tính chất sau ở những mức Ä‘á»™ khác nhau: ï‚· Tá»± xác định mình là thành viên của má»™t nhóm văn hóa riêng biệt và Ä‘iá»?u đó được các nhóm khác công nhận; 22 ï‚· Gắn bó tập thể tá»›i môi trÆ°á»?ng sống riêng biệt vá»? mặt địa lý và hoặc lãnh thổ của tổ tiên để lại nằm trong vùng dá»± án và cùng chung nguồn tài nguyên thiên nhiên trong những môi trÆ°á»?ng và lãnh thổ đó; ï‚· Có các thể chế văn hóa, kinh tế, xã há»™i hay chính trị,phong tục tập quán riêng biệt khác vá»›i phong tục tập quán của xã há»™i và văn hóa chủ đạo; và ï‚· Có ngôn ngữ riêng biệt, thÆ°á»?ng khác vá»›i ngôn ngữ chính thức của quốc gia hay của vùng. 33. Trong quá trình chuẩn bị kế hoạch phát triển dân tá»™c thiểu số cho công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng, các chính sách vá»? dân tá»™c thiểu số của Chính Phủ, của Ngân hàng Thế giá»›i, và của địa phÆ°Æ¡ng đã được vận dụng kết hợp trong Kế hoạch Dân tá»™c thiểu số này để đảm bảo rằng cá»™ng đồng dân tá»™c thiểu số trong khu vá»±c công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng được tham vấn và cung cấp thông tin đầy đủ, được tham gia vào các giai Ä‘oạn triển khai thá»±c hiện của công trình, được hưởng lợi từ công trình và giảm thiểu các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c đến văn hóa, kinh tế, xã há»™i. 23 III. Ä?ẶC Ä?IỂM KINH TẾ Xà HỘI CỘNG Ä?á»’NG DTTS VÙNG Dá»° Ã?N A. Tổng quan vá»? các DTTS tại khu vá»±c dá»± án 1. Giá»›i thiệu chung 34. Công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng nằm trên địa bàn huyện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng, tỉnh Lào Cai. Hai xã chịu ảnh hưởng bởi dá»± án là xã Dìn Chin và Nấm LÆ° huyện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng. Các thiệt hại chủ yếu nằm ở xã Dìn Chin vá»›i 158.244,7/ 175.779,4 m2 đất bị chiếm dụng và 71/74 há»™ bị ảnh hưởng. 35. Xã Dìn Chin và xã Nấm LÆ° chịu ảnh hưởng trá»±c tiếp từ dá»± án là hai xã vùng cao biên giá»›i đặc biệt khó khăn của huyện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng, cách trung tâm huyện 6-8km vá»? phía Ä?ông-Nam. Xã Dìn Chin có 662 há»™, dân số 3391 ngÆ°á»?i, gồm 8 dân tá»™c (ngÆ°á»?i Mông chiếm 60%, Nùng 30%, 10% còn lại là ngÆ°á»?i Pa Dí, MÆ°á»?ng, Kinh, Tu Dí, Dao, Tày). Xã Nấm LÆ° oó 713 há»™, dân số 3344 ngÆ°á»?i, 5 dân tá»™c chung sống là ngÆ°á»?i Nùng chiếm 81%, ngÆ°á»?i Mông 15%, 4% còn lại là ngÆ°á»?i Phù Lá, Pa Dí, Tu Dí). Dìn Chin và Nấm LÆ° địa hình đồi núi dốc nên giao thông Ä‘i lại khó khăn, đặc biệt vào mùa mÆ°a bão do Ä‘Æ°á»?ng hầu nhÆ° chÆ°a được rải nhá»±a. Hai xã có 13/30 bản chÆ°a có Ä‘iện lÆ°á»›i quốc gia.Dìn Chin và Nấm LÆ° là hai xã thuần nông, ná»?n kinh tế phụ thuá»™c vào sản xuất nông nghiệp. Ngành trồng trá»?t trên địa bàn xã phụ thuá»™c vào thá»?i tiết, chÆ°a chủ Ä‘á»™ng được tÆ°á»›i tiêu; ngành chăn nuôi mang tính tá»± cung tá»± cấp, manh mún, tá»± phát. Các sản phẩm sau khi thu hoạch phụ thuá»™c rất nhiá»?u vào giá cả thị thÆ°á»?ng, không có đầu ra ổn định nên thu nhập của nhân dân địa phÆ°Æ¡ng thiếu sá»± bá»?n vững. Tá»· lệ há»™ nghèo của 2 xã cá»?n rất cao. Xã Dìn chin: 68,28% , xã Nấm LÆ°: 68,8%. 36. 100% há»™ dân chịu ảnh hưởng của dá»± án là ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số. Các há»™ dân bị ảnh hưởng chủ yếu là dân tá»™c Nùng (71 há»™), Pa Dí 2 há»™, Tu Dí 1 há»™. 2. Ä?ặc Ä‘iểm các DTTS sống tại các khu vá»±c dá»± án Dân tá»™c Nùng 37. Thuá»™c nhóm ngôn ngữ Tày-Thái của hệ ngôn ngữ Thái-Kadai sống tập trung ở các tỉnh đông bắc Bắc Bá»™ nhÆ° Lạng SÆ¡n, Cao Bằng, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Bắc Giang, Tuyên Quang v.v (chiếm tá»›i 84 %). Hiện tại, má»™t lượng lá»›n đã di cÆ° vào các tỉnh Tây Nguyên (11 %), chủ yếu tại Ä?ắk Lắk. NgÆ°á»?i Nùng có quan hệ gần gÅ©i vá»›i ngÆ°á»?i Tày và ngÆ°á»?i Choang (Zhuang) sống dá»?c biên giá»›i vá»›i Trung Quốc. Tại Trung Quốc, ngÆ°á»?i Nùng cùng vá»›i ngÆ°á»?i Tày được xếp chung vào dân tá»™c Choang. 38. Dân số theo Thống kê dân số Việt Nam năm 1999 là 856.412 ngÆ°á»?i Ä?ặc Ä‘iểm kinh tế 39. Nguồn sống chính của ngÆ°á»?i Nùng là lúa và ngô. Há»? kết hợp làm ruá»™ng nÆ°á»›c ở các vùng khe dá»?c vá»›i trồng lúa cạn trên các sÆ°á»?n đồi. Ä?ồng bào Nùng còn trồng nhiá»?u cây công nghiệp, cây ăn quả lâu năm nhÆ° quýt, hồng... Hồi là cây quí nhất của đồng bào, hàng 24 năm mang lại nguồn lợi đáng kể. Các ngành nghá»? thủ công đã phát triển, phổ biến nhất là nghá»? dệt, tiếp đến là nghá»? má»™c, Ä‘an lát và nghá»? rèn, nghá»? gốm. Văn hóa 40. Ä?ồng bào Nùng có má»™t kho tàng văn hóa dân gian phong phú và có nhiá»?u làn Ä‘iệu dân ca đậm đà màu sắc dân tá»™c. 41. Lá»… há»™i nổi tiếng thu hút được nhiá»?u ngÆ°á»?i, nhiá»?u lứa tuổi khác nhau là há»™i "Lùng tùng" (còn có nghÄ©a là há»™i xuống đồng) được tổ chức vào tháng giêng hàng năm. Trang phục 42. Nam, nữ đến tuổi trưởng thành Ä‘á»?u bịt má»™t chiếc răng bằng vàng ở hàm trên và nhÆ° thế được xem là làm đẹp, là ngÆ°á»?i sang trá»?ng. Phụ nữ mặc áo năm thân và cài má»™t hàng cúc bằng nút vải phía bên nách phải. Tùy từng nhóm Nùng địa phÆ°Æ¡ng mà áo dài, ngắn, rá»™ng, hẹp khác nhau, nhÆ°ng ở Ä‘oạn cổ tay và lá sen bao giá»? cÅ©ng đắp má»™t miếng vải và bốn túi áo không có nắp. Nam, nữ Ä‘á»?u mặc má»™t loại quần nhuá»™m màu chàm, cạp to, ống rá»™ng, dài tá»›i tận mắt cá chân. Phụ nữ Nùng thÆ°á»?ng Ä‘eo tạp dá»? trÆ°á»›c bụng, khi gồng gánh còn mang thêm miếng nệm vai. Ä?iểm khác nhau giữa các nhóm, má»™t trong những biểu hiện là cách Ä‘á»™i khăn và các loại khăn trang trí khác nhau đôi chút. Nhà cá»­a 43. NgÆ°á»?i Nùng thÆ°á»?ng ở nhà sàn và nhà ná»­a sàn ná»­a đất, trong đó nhà sàn là kiểu nhà truyá»?n thống Æ°a thích của há»?. Nhà thÆ°á»?ng khá to, rá»™ng, có ba gian, vách thÆ°á»?ng bằng gá»— và lợp ngói máng. Nhà đất hiện nay khá phổ biến ở vùng đồng bào Nùng. Tín ngưỡng 44. NgÆ°á»?i Nùng thá»? cúng tổ tiên trong nhà. Bàn thá»? tổ tiên có bài vị, lÆ° hÆ°Æ¡ng và được đặt vào nÆ¡i trang trá»?ng nhất. Ngoài ra, má»—i nhà còn thá»? bà mụ Mẹ Hoa (Thần bảo há»™ trẻ nhá»?), mẹ cá»­a (thần trông nhà). Vào những ngày đầu tháng, ngày rằm há»? thÆ°á»?ng đốt hÆ°Æ¡ng. Ngày lá»…, tết có cúng chè, rượu và các món ăn. Chữ viết 45. NgÆ°á»?i Nùng dùng chữ Hán hay chữ Nôm Nùng (được phát triển khoảng thế ká»· 17) để ghi chép thÆ¡ ca và truyện cổ dân gian. 46. TrÆ°á»›c đây, hầu hết ngÆ°á»?i Nùng Ä‘á»?u mù chữ, chỉ có những ngÆ°á»?i giàu có má»›i được Ä‘i há»?c, nhÆ°ng là há»?c chữ Hán hoặc tiếng Pháp, để làm thầy cúng, thông ngôn. Hiện nay, phần lá»›n ngÆ°á»?i Nùng Ä‘á»?u không biết viết chữ của dân tá»™c mình. Má»?i ngÆ°á»?i Ä‘á»?u được há»?c chữ quốc ngữ của ngÆ°á»?i Việt. B. Kết quả Ä‘iá»?u tra kinh tế xã há»™i ngÆ°á»?i DTTS bị ảnh hưởng bởi công trình 47. Ä?iá»?u tra kinh tế - xã há»™i các há»™ DTTS được tiến hành vá»›i 74/74 há»™ bị ảnh hưởng trên địa bàn các xã: Dìn Chin, Nấm LÆ° cho thấy 100% số há»™ chịu ảnh hưởng của việc xây dá»±ng dá»± án là ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số. Bảng III-1 cho thấy số há»™ và dân tá»™c BAH của má»—i xã. 25 Bảng III-1: Số há»™ và dân tá»™c các há»™ BAH Dân tá»™c Tổng số há»™ Xã Nùng Pa Dí Tu Dí BAH Dìn Chin 42 - - 42 Nấm LÆ° 29 2 1 32 Tổng số 71 2 1 74 26 IV. THAM VẤN CỘNG Ä?á»’NG DTTS VÀ PHá»” BIẾN THÔNG TIN A. Tham vấn cá»™ng đồng DTTS 1. Mục tiêu của tham vấn cá»™ng đồng 48. Tham vấn ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số trong vùng dá»± án đã được tiến hành má»™t cách tá»± do, được thông báo trÆ°á»›c và có sá»± tham gia theo chính sách OP 4.10 của Ngân hàng Thế giá»›i. Mục đích của tham vấn là để a) thông báo cho các dân tá»™c thiểu số trong khu vá»±c tiểu dá»± án các tác Ä‘á»™ng tiá»?m tàng của dá»± án (tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c và và tác Ä‘á»™ng tích cá»±c), b) ý kiến phản hồi từ các dân tá»™c thiểu số (trên cÆ¡ sở tác Ä‘á»™ng được xác định), và c) Ä‘á»? xuất các hoạt Ä‘á»™ng phát triển để đảm bảo ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số trong khu vá»±c tiểu dá»± án có thể nhận được các lợi ích kinh tế xã há»™i (từ dá»± án) phù hợp văn hóa vá»›i há»?, và trên cÆ¡ sở đó xác nhận sá»± ủng há»™ rá»™ng rãi của DTTS đối vá»›i việc thá»±c hiện dá»± án 2. PhÆ°Æ¡ng pháp tham vấn 49. Có nhiá»?u công cụ Ä‘iá»?u tra khác nhau, nhÆ° các thảo luận nhóm, phá»?ng vấn sâu, quan sát hiện trÆ°á»?ng và Ä‘iá»?u tra há»™ gia đình, được sá»­ dụng để thu thập thông tin phản hồi từ các dân tá»™c thiểu số. Tham vấn tá»± do, được thông báo trÆ°á»›c theo chính sách OP 4.10 của Ngân hàng Thế giá»›i được duy trì trong suốt quá trình tham vấn. ï‚· Công cụ Ä‘iá»?u tra: NgÆ°á»?i được phá»?ng vấn được tá»± do lá»±a chá»?n ngôn ngữ khi tham vấn, trong dá»± án này, ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số là ngÆ°á»?i Nùng, tuy nhiên há»? đã xác nhận trÆ°á»›c khi phá»?ng vấn há»? cảm thấy thoải mái vá»›i ngôn ngữ là tiếng Việt. Do đó, các cuá»™c tham vấn đã được tiến hành bằng cách sá»­ dụng ngôn ngữ tiếng Việt. Ä?ể đảm bảo sá»± tá»± do ngôn ngữ cho ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số được tham vấn, Má»™t ngÆ°á»?i dân địa phÆ°Æ¡ng thông thạo cả tiếng Việt và Nùng đã được má»?i tham gia quá trình tham vấn trong trÆ°á»?ng hợp ngôn ngữ dân tá»™c Nùng là cần thiết để trao đổi thông tin thông suốt giữa ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số và nhóm tÆ° vấn. ï‚· Quá trình tham vấn: các cuá»™c tham vấn đã được tiến hành vào tháng 12/2016. Các cuá»™c tham vấn sá»­ dụng cả Ä‘iá»?u tra há»™ gia đình, và thảo luận nhóm/há»?p cá»™ng đồng (nhÆ° đã Ä‘á»? cập ở trên) trong suốt quá trình tham vấn. Có cả nam giá»›i và phụ nữ tham gia tham vấn. Ä?ặc biệt phụ nữ DTTS đã được khuyến khích Ä‘Æ°a ra ý kiến/thắc mắc của mình.. 3. Kết quả tham vấn 50. Trong quá trình chuẩn bị EMDP, tham vấn cá»™ng đồng đối vá»›i nhóm DTTS đã được thá»±c hiện vào ngày 10/12/2016 tại Thôn Cốc Cán, xã Dìn Chin vá»›i 40 há»™ bị ảnh hưởng (35 nam và 5 nữ) cho kết quả nhÆ° sau: 27 a) Cá»™ng đồng ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số và những há»™ gia đình dân tá»™c thiểu số được tham vấn Ä‘á»?u xác nhận rằng há»? đã được thông báo vá»? dá»± án. Các há»™ dân tá»™c thiểu số Ä‘á»?u ủng há»™ việc tiến hành thá»±c hiện dá»± án vì các lý do sau: - Dá»± án làm Ä‘Æ°á»?ng giúp bà con Ä‘i làm đồng, làm nÆ°Æ¡ng rẫy, thu hoạch các sản phẩm nông nghiệp thuận tiện hÆ¡n. Bà con cÅ©ng có thể dùng Ä‘iện từ các trạm Ä‘iện hạ thế của dá»± án. - Dá»± án giúp kinh tế xã há»™i phát triên, bà con có thêm công ăn việc làm. b) Các há»™ gia đình EM và các cá»™ng đồng DTTS hiểu được tác Ä‘á»™ng tích cá»±c của dá»± án. Há»? cÅ©ng hiểu được tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c của dá»± án và há»? đã đồng ý vá»›i Ä‘á»? xuất các biện pháp giảm thiểu những tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c cÅ©ng nhÆ° những biện pháp há»— trợ bổ sung sẽ được thá»±c hiện thông qua EMDP này để đảm bảo các dân tá»™c thiểu số hiện nay trong khu vá»±c dá»± án có thể nhận được lợi ích kinh tế xã há»™i phù hợp vá»›i văn hóa của há»?. Trên cÆ¡ sở các tác Ä‘á»™ng của dá»± án và các biện pháp giảm thiểu Ä‘á»? xuất, các EM và các cá»™ng đồng DTTS thể hiện sá»± há»— trợ rá»™ng rãi cho thá»±c hiện dá»± án. Ngoài ra, há»? có những ý kiến cụ thể nhÆ° sau: - Các há»™ bị ảnh hưởng Ä‘á»? nghị việc bồi thÆ°á»?ng phải theo đúng vá»›i chính sách và Ä‘Æ¡n giá bồi thÆ°á»?ng của dá»± án phải sát vá»›i giá thá»±c tế. - Ä?á»? nghị chủ đầu tÆ° có thông báo khi nổ mìn thi công để đảm bảo an toàn cho ngÆ°á»?i dân và gia súc chăn thả. - Ä?á»? nghị chủ đầu tÆ° há»— trợ xây dá»±ng nhà văn hóa thôn - Ä?á»? nghị chủ đầu tÆ° Æ°u tiên bố trí công việc cho bà con bị ảnh hưởng trong thá»?i gian thi công và vận hành nhà máy Các hoạt Ä‘á»™ng phát triển cá»™ng đồng - Há»— trợ há»— trợ xây dá»±ng nhà văn hóa thôn - Tổ chức tập huấn vá»? an toàn sá»­ dụng Ä‘iên - Há»— trợ các mô hình chăn nuôi. 4. Tham vấn cá»™ng đồng trong quá trình thá»±c hiện EMDP 51. Ä?ể đảm bảo việc tham vấn tá»± do và được thông báo trÆ°á»›c vá»›i ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số trong quá trình thá»±c hiện EMDP Ä‘Æ°Æ¡c tiếp tục, khung tham vấn cá»™ng đồng dân tá»™c thiểu số sau đây sẽ được sá»­ dụng trong quá trình thá»±c hiện EMDP, nhÆ° được tóm tắt dÆ°á»›i đây: 52. Trong quá trình thá»±c hiện EMDP, cách tiếp cận tham vấn cÅ©ng giống trong quá trình chuẩn bị EMDP. Cụ thể, TÆ° vấn sẽ dá»±a trên cách thức tá»± do tham gia, được thông báo trÆ°á»›c và cung cấp đầy đủ thông tin. Ä?iá»?u này để đảm bảo thông tin phản hồi từ cá»™ng 28 đồng DTTS được thá»±c hiện dá»±a trên nhu cầu phát sinh thá»±c tế của EM trong khi thá»±c hiện EMDP vá»? các tác Ä‘á»™ng bất lợi không lÆ°á»?ng trÆ°á»›c và để có các biện pháp giảm thiểu thích hợp được cập nhật và đảm bảo các hoạt Ä‘á»™ng phát triển được thá»±c hiện nhằm phục hồi sinh kế và phát triển cho ngÆ°á»?i DTTS (phù hợp vá»›i mục tiêu của dá»± án). 53. Cá»™ng đồng ngÆ°á»?i DTTS sẽ được tham vấn vá»? tất cả các hoạt Ä‘á»™ng của dá»± án trong suốt các giai Ä‘oạn thá»±c hiện của dá»± án. 54. Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây dá»±ng LICOGI 18, các tổ chức chinh trị xã há»™i và các cÆ¡ quan địa phÆ°Æ¡ng chịu trách nhiệm vá»? công tác dân tá»™c thiểu số sẽ đảm bảo ngÆ°á»?i DTTS tham gia vào các hoạt Ä‘á»™ng của dá»± án. Các cuá»™c há»?p và tham vấn sẽ được thá»±c hiện riêng đối vá»›i nhóm DTTS nam và nhóm DTTS nữ để nhận được sá»± phản hồi của há»? vá»? các hoạt Ä‘á»™ng của dá»± án cÅ©ng nhÆ° xác định các tác Ä‘á»™ng tích cá»±c và tiêu cá»±c của dá»± án gây ra đối vá»›i cuá»™c sống của há»?. 55. Các hoạt Ä‘á»™ng thông tin, truyá»?n thông sẽ được tiến hành liên tục trong quá trình thá»±c hiện dá»± ánnhằm đảm bảo rằng tất cả những ngÆ°á»?i liên quan Ä‘á»?u nhận thức đầy đủ và hiểu vá»? ná»™i dung dá»± án. Những hoạt Ä‘á»™ng truyá»?n thông bao gồm việc phân phát thông tin, tổ chức các cuá»™c há»?p, tiến hành các phá»?ng vấn và thu nhận các phản hồi từ nhóm cá»™ng đồng DTTS. Các phản hồi trên cần được xem xét, xác định và giải quyết kịp thá»?i. 56. Các cuá»™c tham vấn, há»?p cá»™ng đồng sẽ được tài liệu hóa và trình cho WB xem xét và kiểm tra. 57. Trong quá trình thá»±c hiện dá»± án, tham vấn và phổ biến thông tin tá»›i cá»™ng đồng DTTS cần sá»­ dụng các phÆ°Æ¡ng pháp và phÆ°Æ¡ng thức phù hợp vá»›i văn hóa và giá»›i để không tạo ra các rào cản trong giao tiếp. Ä?iá»?u này có thể bao gồm dịch tài liệu sang tiếng dân tá»™c, sá»­ dụng phiên dịch trong các cuá»™c tham vấn cá»™ng đồng, sá»­ dụng các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»?n thông trá»±c quan, và tổ chức các cuá»™c há»?p riêng việt vá»›i nhóm nam và nhóm nữ. B. Phổ biến thông tin 58. Trong quá trình chuẩn bị, bản cuối cùng của EMDP/RP sẽ được công bố rá»™ng rãi trong cá»™ng đồng tại những nÆ¡i công cá»™ng, bao gồm trụ sở UBND xã/ huyện, các nhà cá»™ng đồng và phải được trình bày theo má»™t ngôn ngữ và bố cục mà ngÆ°á»?i DTTS và tất cả những bên liên quan có thể Ä‘á»?c và hiểu được. Các văn bản này cÅ©ng sẽ được công bố tại văn phòng thông tin của WB tại Washington D.C, trÆ°á»›c khi trình duyệt dá»± án. 59. Trong quá trình thá»±c hiện dá»± án, Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây dá»±ng LICOGI 18 và chính quyá»?n địa phÆ°Æ¡ng các cấp phải đảm bảo chắc chắn rằng tất cả các há»™ dân tá»™c thiểu số bị ảnh hưởng trong khu vá»±c dá»± án Ä‘i qua sẽ nhận được đầy đủ thông tin và được má»?i tham dá»± các buổi tham vấn trong quá trình thá»±c hiện EMDP. 29 V. Ä?Ã?NH GIÃ? CÃ?C TÃ?C Ä?ỘNG CỦA CÔNG TRÃŒNH Ä?ẾN NGƯỜI DTTS 60. Ä?ể chuẩn bị cho việc xây dá»±ng công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng, nhiá»?u cuá»™c há»?p tham vấn vá»›i chính quyá»?n địa phÆ°Æ¡ng, các cÆ¡ quan liên quan cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»?i dân địa phÆ°Æ¡ng đã được tổ chức vá»›i mục đích phổ biến các thông tin và các hoạt Ä‘á»™ng liên quan đến công trình từ giai Ä‘oạn chuẩn bị, thiết kế, xây dá»±ng đến giai Ä‘oạn vận hành. Qua đó, chủ đầu tÆ° công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng, chính quyá»?n địa phÆ°Æ¡ng và ngÆ°á»?i dân có thể xác định được các tác Ä‘á»™ng tiá»?m tàng do các hoạt Ä‘á»™ng của công trình gây ra trong quá trình triển khai thá»±c hiện bao gồm cả tác Ä‘á»™ng tích cá»±c và tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c, ảnh hưởng đến Ä‘á»?i sống và văn hóa của ngÆ°á»?i DTTS tại khu vá»±c xây dá»±ng công trình. A. Các tác Ä‘á»™ng tích cá»±c 61. Công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng là công trình có qui mô vá»›i nhiá»?u hạng mục phụ trợ được xây dá»±ng để đáp ứng cho việc vận hành hiệu quả, do đó việc xây dá»±ng công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng sẽ có nhiá»?u tác Ä‘á»™ng tích cá»±c và mang ý nghÄ©a đối vá»›i Ä‘á»?i sống sản xuất cÅ©ng nhÆ° hoạt Ä‘á»™ng văn hóa xã há»™i của ngÆ°á»?i dân tại khu vá»±c của công trình và các vùng lận cận. Cụ thể các tác Ä‘á»™ng tích cá»±c được mô tả chi tiết nhÆ° bảng V-1 dÆ°á»›i đây. Bảng III-2 Các tác Ä‘á»™ng tích cá»±c của công trình thủy Ä‘iện Ảnh hưởng tích cá»±c Mô tả Quy mô ảnh hưởng - Giảm khô hạn, tăng diện tích - Xã Dìn Chin, Nấm LÆ° tÆ°á»›i được hưởng lợi từ dá»± án. 1. Tạo Ä‘iá»?u kiện thuận - Nâng câp tuyến Ä‘Æ°á»?ng ná»™i lợi cho các hoạt Ä‘á»™ng đồng từ Ä‘Æ°á»?ng liên xã vào khu sản xuất. vá»±c dá»± án tạo Ä‘iá»?u kiện thuận lợi cho bà con chăm sóc và thu hoạch nông sản - Hồ chứa rá»™ng 1,58 ha, - Cung cấp nÆ°á»›c sinh hoạt cho cá»™ng đồng. dung tích 0,11 triệu m3; - Cung cấp và bổ sung nguồn Công suất máy 8,2 MW, 2. Cải thiện Ä‘iá»?u kiện Ä‘iện lÆ°á»›i Ä‘iện quốc gia… hàng năm cung cấp cho hệ sinh hoạt cho vùng dá»± thống Ä‘iện Quốc gia - Tuyến Ä‘Æ°á»?ng liên xã từ QL 37,94 x106kWh án 4D và tuyến Ä‘Æ°á»?ng ná»™i đồng từ Ä‘Æ°á»?ng liên xã vào khu vá»±c dá»± án được nâng cấp tạo Ä‘iá»?u kiện thuận lợi cho việc sinh 30 Ảnh hưởng tích cá»±c Mô tả Quy mô ảnh hưởng hoạt và Ä‘i lại hàng ngày của ngÆ°á»?i dân vùng dá»± án. - Các bản bị ảnh hưởng được sá»­ dụng Ä‘iện lÆ°á»›i từ các trạm hạ áp của dá»± án. - Tạo cÆ¡ há»™i việc làm cho lao Ä‘á»™ng phổ thông của địa phÆ°Æ¡ng, đặc biệt là các há»™ trá»±c tiếp bị ảnh hưởng trong giai Ä‘oạn thi công, xây dá»±ng. - Tăng cÆ¡ há»™i việc làm cho cÆ° - Tạo công ăn việc làm cho dân địa phÆ°Æ¡ng khi dá»± án Ä‘i khoảng 100 công nhân 3. Tạo thêm công ăn vào hoạt Ä‘á»™ng và vận hành. trong thá»?i gian thi cống tại việc làm cho ngÆ°á»?i dân - Cung cấp các dịch vụ cho các khu vá»±c dá»± án và khoảng địa phÆ°Æ¡ng nhà thầu và chủ đầu tÆ°. 5 công nhân trong thá»?i - Phát triển dịch vụ ăn uống, gian vận hành. các cÆ¡ há»™i việc làm má»›i cho ngÆ°á»?i dân địa phÆ°Æ¡ng. - Vùng lòng hồ tạo Ä‘iá»?u kiện cho các há»™ dân nuôi Cá bè trên sông. - Tăng thu nhập và đóng góp - Xã Nấm LÆ°, xã Dìn Chin cho ngân sách địa phÆ°Æ¡ng. được hưởng lợi từ dá»± án. - Bổ sung nguồn Ä‘iện sinh hoạt 4. Ä?óng góp tích cá»±c và Ä‘iện sản xuất ổn định cho vào các phong trào phát địa phÆ°Æ¡ng. triển của địa phÆ°Æ¡ng - Tiá»?n Ä‘iện thu được hàng năm góp phần vào việc tăng thu nhập và đóng góp nguồn ngân sách cho địa phÆ°Æ¡ng. 5. Ảnh hưởng khác … - Thu hút đầu tÆ° - Huyện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng, - Tăng cÆ°á»?ng khả năng truyá»?n xã Dìn Chin, Nấm LÆ° 31 Ảnh hưởng tích cá»±c Mô tả Quy mô ảnh hưởng thông… được hưởng lợi từ dá»± án. - Tăng cÆ¡ há»™i giao lÆ°u văn hóa giữa các địa phÆ°Æ¡ng. - Giao thông thuận lợi, Ä‘iện năng phát triển thu hút các nhà đầu tÆ° vào địa bàn, thu hút được nhiá»?u dá»± án đầu tÆ°. B. Các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c 62. Bên cạnh những tác Ä‘á»™ng tích cá»±c, công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng được triển khai xây dá»±ngsẽ có những tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c ảnh hưởng đến Ä‘á»?i sống sản xuất và sinh hoạt của ngÆ°á»?i dân, đặc biệt là ngÆ°á»?i DTTS tại khu vá»±c của công trình. Vì vậy, tại các cuá»™c há»?p tham vấn và phá»?ng vấn sâu vá»›i chính quyá»?n cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»?i dân địa phÆ°Æ¡ng, các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c đã được xem xét và thảo luận rất kỹ càng nhằm xác định đúng và đủ các tác Ä‘á»™ng từ giai Ä‘oạn chuẩn bị cho đến giai Ä‘oạn vận hành. 63. Nhìn chung, công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng không có những ảnh hưởng lá»›n đến Ä‘á»?i sống văn hóa của ngÆ°á»?i DTTS, đặc biệt là những ảnh hưởng liên quan đến phong tục tập quán, tín ngưỡng tôn giáo và mối liên kết thôn bản. Theo nhÆ° kết quả Ä‘iá»?u tra thiệt hại cho thấy khi xây dá»±ng công trình không ảnh hưởng đến nhà cá»­a, các vật kiến trúc của các há»™ dân, không có há»™ nào phải di dá»?i. Tuy nhiên, để đảm bảo Ä‘á»?i sống cho các há»™ trong khu vá»±c công trình, các tác Ä‘á»™ng nhá»? nhất cÅ©ng phải được tính đến và xem xét cụ thể trong suốt quá trình chuẩn bị, thông qua các cuá»™c há»?p tham vấn và thảo luận nhóm vá»›i địa phÆ°Æ¡ng. (Xem mô tả chi tiết các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c tại bảng V-2). Bảng III-3 Các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c của công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng Ảnh hưởng tiêu cá»±c Mô tả Quy mô ảnh hưởng - Dá»± án chiếm dụng vÄ©nh viá»…n Ảnh hưởng đến thu 152.461,3m2 đất nông nghiệp ảnh - 74 há»™ gia đình các xã nhập, sinh kế của hưởng đến sản xuất/việc làm và sinh Dìn Chin, Nấm LÆ°. ngÆ°á»?i dân kế/nguồn thu nhập của ngÆ°á»?i dân. Ảnh hưởng tá»›i việc sá»­ - Khi thá»±c hiện xây dá»±ng dá»± án, việc dụng nguồn nÆ°á»›c ngăn đập tích nÆ°á»›c sẽ làm thay đổi (sinh hoạt, tÆ°á»›i tiêu) ở dòng chảy của sông từ trạng thái chảy hạ lÆ°u liên tục sang trạng thái hồ chứa. Khi việc ngăn đập tích nÆ°á»›c được tiến 32 Ảnh hưởng tiêu cá»±c Mô tả Quy mô ảnh hưởng hành, dòng chảy nÆ°á»›c suối Làn Từ Hồ sẽ thay đổi, lÆ°u lượng nÆ°á»›c khu vá»±c sau đập giảm. - Tuy nhiên Ä?ối vá»›i hồ chứa suối Làn Từ Hồ, Nhà máy kiểu hở, hồ chứa hoạt Ä‘á»™ng theo chế Ä‘á»™ Ä‘iá»?u tiết ngày đêm, dung tích Ä‘iá»?u tiết nhá»?. Do vậy sá»± thay đổi đối vá»›i chế Ä‘á»™ dòng chảy hạ lÆ°u nhá»? không đáng kể. - Khi có thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng (Ä‘iá»?u tiết ngày đêm vá»›i số giá»? phát Ä‘iện là 5 giá»?/ngày), nÆ°á»›c sau khi qua turbin theo kênh xả đổ trả lại dòng chính suối Làn Từ Hồ - Khu vá»±c hạ lÆ°u ngÆ°á»?i dân sá»­ dụng nÆ°á»›c khe, , Hai bên bá»? suố chủ yếu là ruá»™ng bậc thang, nÆ°á»›c sá»­ dụng cho tÆ°á»›i tiêu chủ yếu dùng nÆ°á»›c khe, nÆ°á»›c mó, do vậy tác Ä‘á»™ng đến việc sá»­ dụng nÆ°á»›c của ngÆ°á»?i dân hạ lÆ°u là nhá»?. - Trong quá trình thi công có thể bị ảnh hưởng và làm gián Ä‘oạn đến nguồn Ä‘iện, giao thông Ä‘i lại của ngÆ°á»?i dân Ảnh hưởng tạm thá»?i và cá»™ng đồng địa phÆ°Æ¡ng. Khu vá»±c dá»± án thuá»™c các đến các hoạt Ä‘á»™ng sản - Trong quá trình thi công có thể ảnh xã Dìn Chin, Nấm LÆ°. xuất của ngÆ°á»?i dân hưởng đến sản xuất của ngÆ°á»?i dân do hoạt Ä‘á»™ng nổ mìn, san ủi tại công trÆ°á»?ng và sạt lở do đất đá lăn khi thi công. - Trong giai Ä‘oạn thi công, xe chở vật - Các tuyến Ä‘Æ°á»?ng có xe liệu Ä‘i lại nhiá»?u sẽ gây bụi bẩn cho chở vật liệu Ä‘i qua. Ô nhiá»…m môi trÆ°á»?ng khu vá»±c dá»± án. - Khu vá»±c dá»± án và vùng - Tình trạng nổ mìn để san lấp mặt lân cận có thể sẽ bị ảnh 33 Ảnh hưởng tiêu cá»±c Mô tả Quy mô ảnh hưởng bằng cÅ©ng gây nên tình trạng ô nhiá»…m hưởng bởi hoạt Ä‘á»™ng nổ môi trÆ°á»?ng. mìn. Ảnh hưởng đến văn - Trong giai Ä‘oạn thi công, lượng công hóa bản địa và an nhân đến nhiá»?u có thể ảnh hưởng đến ninh xã há»™i của cá»™ng văn hóa bản địa trong quan hệ giao đồng dân tá»™c thiểu số tiếp vá»›i cá»™ng đồng. địa phÆ°Æ¡ng - Lán trại công nhân của các nhà thầu Khu vá»±c dá»± án thuá»™c các tại công trÆ°á»?ng có nguy cÆ¡ ảnh xã Dìn Chin, Nấm LÆ°. hưởng tá»›i an ninh trật tá»± tại địa phÆ°Æ¡ng. - Các hoạt Ä‘á»™ng văn hóa của công nhân có thể ảnh hưởng đến văn hóa bản địa. - Làm thay đổi thói quen, phong tục - Cá»™ng đồng dân cÆ° 3 xã Ảnh hưởng đến tập tập quán của ngÆ°á»?i dân tá»™c. BAH quán sinh hoạt của - Dá»… bị du nhập các văn hóa đồi trụy ngÆ°á»?i dân không phù hợp vá»›i nếp sống của ngÆ°á»?i dân địa phÆ°Æ¡ng. - Trong giai Ä‘oạn thi công có thể xảy ra tai nạn lao Ä‘á»™ng nếu không tuân thủ đúng quy định vá»? an toàn lao Ä‘á»™ng tại công trÆ°á»?ng. - Công trÆ°á»?ng xây dá»±ng và Nguy cÆ¡ xảy ra tai các tuyến Ä‘Æ°á»?ng có xe nạn lao Ä‘á»™ng - Hoạt Ä‘á»™ng nổ mìn… chở vật liệu Ä‘i qua. - Quá trình vận chuyển vật liệu để thi công công trình có thể gây ra những tại nạn trên Ä‘Æ°á»?ng vận chuyển Nguy cÆ¡ xảy ra tình - Công nhân công trÆ°á»?ng tập trung trạng buôn bán phụ đông ngÆ°á»?i có thể xảy ra các tệ nạn - Công trÆ°á»?ng xây dá»±ng nữ, lây nhiá»…m xã há»™i, nhÆ° bài bạc, buôn bán ma túy, và khu dân cÆ° lân cận. HIV/AIDS, các tệ nạn trá»™m cắp và nạn buôn bán phụ nữ/trẻ xã há»™i em, nguy cÆ¡ lây nhiá»…m HIV/AIDS và 34 Ảnh hưởng tiêu cá»±c Mô tả Quy mô ảnh hưởng các tệ nạn xã há»™i khác… Công nhân nÆ¡i khác - Dá»± án triển khai có má»™t bá»™ phận cán - Công trÆ°á»?ng xây dá»±ng và đến có nguy cÆ¡ trá»™m bá»™, công nhân đến địa bàn sinh sống khu dân cÆ° lân cận. cắp, cá»? bạc và nghiện và làm việc do vậy dá»… nảy sinh má»™t ngập, buôn bán ma số tệ nạn nhÆ° trá»™m cắp, cá»? bạc, ma túy túy. 35 VI. CÃ?C BIỆN PHÃ?P GIẢM THIỂU VÀ PHÃ?T TRIỂN DTTS 64. Dá»±a trên các tác Ä‘á»™ng tiá»?m tàng đã được xác định bao gồm cả ảnh hưởng tích cá»±c và tiêu cá»±c, chủ đầu tÆ° công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng cùng vá»›i chính quyá»?n địa phÆ°Æ¡ng, ngÆ°á»?i dân trong khu vá»±c dá»± án đã sàng lá»?c và tính toán để xây dá»±ng các biện pháp giảm thiểu đối vá»›i các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c và các biện pháp duy trì, nâng cao đối vá»›i các tác Ä‘á»™ng tích cá»±c nhằm khắc phục và há»— trợ tối Ä‘a cho những ngÆ°á»?i bị ảnh hưởng bởi công trình sá»›m phục hồi Ä‘iá»?u kiện sống ít nhất bằng nhÆ° trÆ°á»›c khi có công trình. A. Các biện pháp giảm thiểu 65. Ä?ể đảm bảo an sinh Ä‘á»?i sống cho các há»™ đặc biệt là các há»™ DTTS, các tác Ä‘á»™ng nhá»? nhất cÅ©ng cần phải được xem xét kỹ lưỡng và theo đó xây dá»±ng các biện pháp giảm thiểu tÆ°Æ¡ng ứng, phù hợp vá»›i Ä‘iá»?u kiện thá»±c tế và đạt được sá»± đồng thuận giữa các bên liên quan. Bảng VI-1 dÆ°á»›i đây mô tả chi tiết những biện pháp giảm thiểu đã được thống nhất tại các cuá»™c há»?p tham vấn, thảo luận nhóm vá»›i địa phÆ°Æ¡ng trong quá trình chuẩn bị cho công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng. Bảng VI-1 Các biện pháp giảm thiểu Ảnh hưởng tiêu Biện pháp giảm thiểu Ä?Æ¡n vị thá»±c hiện cá»±c Thá»±c hiện có hiệu quả các chÆ°Æ¡ng trình há»— Công ty Cổ phần trợ, sinh kế và phục hồi thu nhập cho các há»™ Ä?ầu tÆ° và Xây BAH. dá»±ng LICOGI 18.3; Chiếm dụng sản Há»™i đồng Ä‘á»?n bù, xuất nông lâm há»— trợ huyện nghiệp ảnh hưởng MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng; đến sinh kế của Các cÆ¡ quan ngÆ°á»?i dân chuyên môn, các Ä‘oàn thể xã há»™i các xã bị ảnh hưởng - Chủ đầu tÆ° lập quy trình Ä‘iá»?u tiết hồ chứa trình UBND tỉnh Lào Cai phê duyệt đồng Ảnh hưởng tá»›i việc thá»?i vá»›i việc phê duyệt thiết kế cÆ¡ sở. Chủ sá»­ dụng nguồn nÆ°á»›c đầu tÆ° cam kết tuân thủ nghiêm chỉnh quy (sinh hoạt, tÆ°á»›i tiêu) định vận hành hồ chứa được phê duyệt, các ở hạ lÆ°u quy định vá»? xả nÆ°á»›c, xả lÅ© và luôn thông tin kịp thá»?i cho chính quyá»?n địa phÆ°Æ¡ng sau đập phía hạ du để hạn chế tối Ä‘a thiệt 36 Ảnh hưởng tiêu Biện pháp giảm thiểu Ä?Æ¡n vị thá»±c hiện cá»±c hại vá»? nÆ°á»?i và tài sản của ngÆ°á»?i dân - chủ đầu tÆ° cam kết tuân thủ nghiêm ngặt quy định vá»? dòng chảy môi trÆ°á»?ng và quy trình vận hành hồ chứa để đảm bảo duy trì dòng chảy tối thiểu nhằm duy trì hệ sinh thái nÆ°á»›c Ä‘oạn sông sau đập trong thá»?i gian mùa khô. - Trong quá trình vận hành, chủ đầu tÆ° thÆ°á»?ng xuyên phối hợp vá»›i chính quyá»?n địa phÆ°Æ¡ng trong công tác giám sát dòng chảy (quan trắc lÆ°u lượng, má»±c nÆ°á»›c) và xói lở bá»? để Ä‘Æ°a ra biện pháp giảm thiểu hợp lý. - Quản lý chặt chẽ các công nhân xây dá»±ng Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây của nhà thầu thá»±c hiện theo qui định cụ thể để không làm ảnh hưởng đến Ä‘á»?i sống dá»±ng LICOGI ngÆ°á»?i dân. 18.3,các Nhà thầu - Vận chuyển vật liệu chỉ được sá»­ dụng thi công, TÆ° vấn những tuyến Ä‘Æ°á»?ng đã đăng ký vá»›i địa giám sát phÆ°Æ¡ng và phải thá»±c hiện duy tu bảo dưỡng Ảnh hưởng đến tập thÆ°á»?ng xuyên để đảm bảo giao thông quán sinh hoạt của không bị gián Ä‘oạn. ngÆ°á»?i dân - Ä?ối vá»›i những hoạt Ä‘á»™ng thi công gần khu dân cÆ°, phải được bố trí thá»?i gian hợp lý tránh ảnh hưởng đến Ä‘á»?i sống của ngÆ°á»?i dân. - Các công trình công cá»™ng bị ảnh hưởng, phải hoàn thành việc xây dá»±ng công trình thay thế trÆ°á»›c khi triển khai di dá»?i, phá dỡ - Thá»?i gian thi công sẽ được báo trÆ°á»›c cho Công ty Cổ phần Ảnh hưởng tạm thá»?i ngÆ°á»?i dân và chỉ thá»±c hiện san, gạt sau khi Ä?ầu tÆ° và Xây đến các hoạt Ä‘á»™ng ngÆ°á»?i dân đã thu hoạch xong hoa màu. dá»±ng LICOGI 18.3, sản xuất của ngÆ°á»?i dân - Các nhà thầu sẽ được huy Ä‘á»™ng tối Ä‘a để và các Nhà thầu thi rút ngắn thá»?i gian xây dá»±ng công trình, công 37 Ảnh hưởng tiêu Biện pháp giảm thiểu Ä?Æ¡n vị thá»±c hiện cá»±c giảm thiểu thá»?i gian gây ảnh hưởng đến hoạt Ä‘á»™ng sản xuất của cá»™ng đồng. - NÆ¡i tập kết vật liệu xây dá»±ng, máy móc được quy hoạch xa khu dân cÆ°. Các quy định vá»? việc cất trữ và bảo quản vật liệu được thá»±c hiện nghiêm chỉnh, tránh những sá»± cố, tai nạn, ảnh hưởng đến Ä‘á»?i sống và sản xuất của ngÆ°á»?i dân. - Việc san ủi phải được thá»±c hiện theo đúng thiết kế đã được phê duyệt. Việc giám sát các hoạt Ä‘á»™ng san ủi phải được thá»±c hiện chặt chẽ nhằm hạn chế tối Ä‘a đất đá rÆ¡i xuống ruá»™ng của ngÆ°á»?i dân. - Thá»±c hiện đúng theo các biện pháp thi công đã được phê duyệt. - Các xe chở nguyên vật liệu phải Ä‘Æ°Æ¡c che- Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây chắn cẩn thận tránh rÆ¡i vãi vật liệu, ảnh hưởng đến ngÆ°á»?i dân, nhất là các há»™ sốngdá»±ng LICOGI 18.3, dá»?c hai ven Ä‘Æ°á»?ng vận hành. Nhà thầu thi công, - Các xe chuyên chở phải tránh vận chuyển TÆ° vấn giám sát, trong khu vá»±c dân cÆ° vào giá»? nghỉ nhằm Chính quyá»?n địa giảm thiểu tiếng ồn, thÆ°á»?ng xuyên phun phÆ°Æ¡ng nÆ°á»›c hạn chế tình trạng ô nhiá»…m khói bụi Ô nhiá»…m môi trÆ°á»?ng trên các Ä‘oạn Ä‘Æ°á»?ng vận hành có dân cÆ° sinh sống. - Các nguyên vật liệu, xăng dầu phải được bảo quản cẩn thận tránh tình trạng cháy nổ, rò rỉ hay bị lÅ© cuốn làm ảnh hưởng đến Ä‘á»?i sống, sản xuất của ngÆ°á»?i dân. - Sau khi hoàn thành công trình, các bãi thải, khu vá»±c xây dá»±ng… được san lấp hoàn trả 38 Ảnh hưởng tiêu Biện pháp giảm thiểu Ä?Æ¡n vị thá»±c hiện cá»±c lại mặt bằng, đầm nén lá»›p đất bá»? mặt, sau đó được trồng phủ cây xanh lên trên bá»? mặt để tránh xói mòn, rá»­a trôi. Ảnh hưởng đến Ä‘á»?i - Các quy chế quản lý công nhân phải được Công ty Cổ phần sống, sinh hoạt thá»±c hiện nghiêm chỉnh. Các hoạt Ä‘á»™ng Ä?ầu tÆ° và Xây hàng ngày của quản lý công nhân phải được phối hợp chặt dá»±ng LICOGI 18.3, ngÆ°á»?i dân chẽ giữa nhà thầu và công an địa phÆ°Æ¡ng Chính quyá»?n các cùng các Ä‘Æ¡n vị liên quan. xã, đặc biệt là công - Các công nhân phải được tuyên truyá»?n giáo an. dục ý thức giữ gìn vệ sinh môi trÆ°á»?ng và ý thức tôn trá»?ng các giá trị văn hóa của ngÆ°á»?i bản địa. - NÆ¡i ở, lán trại của công nhân xây dá»±ng phải được quy hoạch riêng biệt, không để công nhân ở lẫn vá»›i các gia đình ngÆ°á»?i dân tại cá»™ng đồng. - NÆ¡i tập kết vật liệu, máy móc phải được - Công ty Cổ phần đặt ở xa khu dân cÆ° và được giám sát chặt Ä?ầu tÆ° và Xây chẽ để tránh các nguy cÆ¡ có thể gây ra tai dá»±ng LICOGI 18.3, nạn. Nhà thầu thi công - NgÆ°á»?i dân địa phÆ°Æ¡ng và công nhân công trình phải được tuyên truyá»?n giáo dục vá»? ý Nguy cÆ¡ xảy ra tai thức phòng ngừa tai nạn lao Ä‘á»™ng. nạn lao Ä‘á»™ng - Các công nhân được tuyển dụng, nhất là các lao Ä‘á»™ng phổ thông của địa phÆ°Æ¡ng phải được đào tạo các kỹ năng cần thiết và các yêu cầu vá»? đảm bảo an toàn lao Ä‘á»™ng. - Công nhân phải được trang bị đầy đủ các trang thiết bị bảo há»™ lao Ä‘á»™ng cần thiết và phải được mua bảo hiểm lao Ä‘á»™ng 39 Ảnh hưởng tiêu Biện pháp giảm thiểu Ä?Æ¡n vị thá»±c hiện cá»±c - NgÆ°á»?i dân địa phÆ°Æ¡ng và công nhân xây Công ty Cổ phần Nguy cÆ¡ xảy ra tình dá»±ng trên địa bàn dá»± án phải được tuyên Ä?ầu tÆ° và Xây trạng buôn bán phụ truyá»?n vá»? nguy cÆ¡ cÅ©ng nhÆ° các biện pháp dá»±ng LICOGI 18.3 nữ, trẻ em, lây phòng chống HIV/AIDS, buôn bán phụ nữ phối hợp vá»›i chính nhiá»…m HIV/AIDS, và các tệ nạn xã há»™i khác quyá»?n xã, công an, các tệ nạn xã há»™i các há»™i phụ nữ B. Các biện pháp phát triển DTTS NhÆ° đã Ä‘á»? cập ở trên, EMDP nhằm mục đích cung cấp thêm các lợi ích kinh tế xã há»™i cho các há»™ gia đình EM theo OP 4.10. Qua các phát hiện từ khảo sát thá»±c tế và ná»™i dung trao đổi vá»›i các cÆ¡ quan liên quan và tham vấn ngÆ°á»?i dân địa phÆ°Æ¡ng tại vùng ảnh hưởng của công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng được thá»±c hiện trong tháng 12/2016, bên cạnh các biện pháp giảm thiểu được Ä‘á»? xuất ở các phần trÆ°á»›c. Má»™t số biện pháp khác cÅ©ng đã được Ä‘á»? xuất vá»›i mục đích há»— trợ và khắc phục khó khăn cho ngÆ°á»?i DTTS. Cụ thể các biện pháp được Ä‘á»? xuất nhÆ° sau: Bảng VI-2 Các biện pháp phát triển DTTS TT Biện pháp phát Ná»™i dung há»— trợ Ä?Æ¡n vị chịu trách nhiệm triển Ä‘á»? xuất Các bản BAH hiện chÆ°a có Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Ä‘iện lựới, để đảm bảo an Xây dá»±ng LICOGI 18.3, toàn cho ngÆ°á»?i sá»­ dụng, các chính quyá»?n địa phÆ°Æ¡ng Há»— trợ tập huấn buổi tập huấn vá»? sá»­ dụng 1 vá»? sá»­ dụng Ä‘iên Ä‘iện sẽ được tổ chức. an toàn. Các tài liệu vá»? sá»­ dụng Ä‘iện an toàn sẽ được phát cho các há»™ dân khu vá»±c dá»± án. Há»— trợ xây dá»±ng nhà văn Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Há»— trợ xây nhà 2 hóa thôn Cốc Cán, nÆ¡i có Xây dá»±ng LICOGI 18.3 văn hóa phần lá»›n há»™ BAH Ä?ào tạo lao Ä‘á»™ng làm Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Há»— trợ đào tạo những công việc phổ thông Xây dá»±ng LICOGI 18.3 3 nghá»? khi nhà máy nhà máy Ä‘i vào vận hành. Ưu tiên con em 40 TT Biện pháp phát Ná»™i dung há»— trợ Ä?Æ¡n vị chịu trách nhiệm triển Ä‘á»? xuất những há»™ mất trên 10% đất nông nghiệp Há»— trợ xây dá»±ng mô hình Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và nuôi bò thịt và sinh sản, Xây dá»±ng LICOGI 18.3, hình thức chăn nuôi theo phòng nông nghiệp huyện nhóm há»™, 2 há»™ sẽ nuôi má»™t MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng. con bò giống (bò cái có khả năng sinh sản, ít nhất 12 tháng tuổi). Ưu tiên các mất trên 30% đất nông nghiệp. Khi bò sinh sản, bê con sẽ Há»— trợ xây dá»±ng thuá»™c quyá»?n sở hữu vÄ©nh 4 mô hình nuôi bò viá»…n của há»™ chăn nuôi năm thịt và sinh sản đầu tiên và bò mẹ được chuyển sang cho há»™ thứ 2 sau khi bê con có khả năng tách mẹ, ít nhất 6 tháng tuổi. Sau khi 2 há»™ đã nhận đủ bò giống, bò mẹ sẽ chuyển sang các há»™ BAH từ 10% . Há»— trợ 10 con bò mẹ và tập huấn kỹ thuật chăn nuôi. 41 VII. Bá»? TRÃ? THỂ CHẾ VÀ KẾ HOẠCH THá»°C HIỆN A. Sắp xếp thể chế thá»±c hiện 66. Việc thá»±c hiện Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số cần có sá»± phối hợp của nhiá»?u ban, ngành và của các cấp từ tỉnh đến huyện, xã, thôn và cá»™ng đồng dân tá»™c thiểu số địa phÆ°Æ¡ng. Chủ đầu tÆ° công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng sẽ là Ä‘Æ¡n vị chủ trì và phối hợp vá»›i các Ä‘Æ¡n vị khác để thá»±c hiện. Tổ chức thá»±c hiện Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số được cụ thể hóa nhÆ° sau: - Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây dá»±ng LICOGI 18.3 chịu trách nhiệm cung cấp kinh phí cho việc thá»±c hiện toàn bá»™ các hoạt Ä‘á»™ng được Ä‘á»? ra Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số; xây dá»±ng các quy định và giám sát công nhân, tập kết nguyên vật liệu; thá»±c hiện tham vấn cá»™ng đồng; giám sát Ä‘á»?n bù tái định cÆ°; thá»±c hiện và phối hợp thá»±c hiện các biện pháp giảm thiểu tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c của công trình; và thá»±c hiện báo cáo cho các cÆ¡ quan có liên quan. - Há»™i đồng Ä‘á»?n bù giải phóng mặt bằng huyện chịu trách nhiệm Ä‘á»?n bù chính xác; Ä‘á»?n bù theo giá thị trÆ°á»?ng; Ä‘á»?n bù, há»— trợ má»™t lần cho những há»™ bị ảnh hưởng. - Há»™i Phụ nữ huyện phối hợp vá»›i chi há»™i Phụ nữ xã và các chi há»™i phụ nữ thôn có liên quan để thá»±c hiện hiệu quả ChÆ°Æ¡ng trình truyá»?n thông vá»? Giá»›i và vai trò của phụ nữ; các đợt truyá»?n thông vá»? phòng chống HIV/AIDS và buôn bán phụ nữ. - Chính quyá»?n xã sẽ há»— trợ Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây dá»±ng LICOGI 18 trong việc quản lý nhân công; ngăn chặn tệ nạn xã há»™i; giám sát và phối hợp giám sát vá»›i các ban ngành của Huyện cùng vá»›i Ban Dân tá»™c tỉnh đối vá»›i việc thá»±c hiện Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số của Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây dá»±ng LICOGI 18. 67. Chủ đầu tÆ° phối hợp cùng vá»›i các ban ngành của xã, thôn thÆ°á»?ng xuyên cập nhật thông tin vá»? tiến Ä‘á»™, hiệu quả của việc thá»±c hiện Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số cho cá»™ng đồng dân tá»™c thiểu số; tiến hành giám sát và thông báo kết quả giám sát cho UBND xã và nhà đầu tÆ°; há»— trợ ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số khiếu nại có hiệu quả. 68. Lãnh đạo các thôn, các tổ chức xã há»™i và ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số sẽ thá»±c hiện giám sát, đánh giá việc thá»±c hiện Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số của chủ đầu tÆ° công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ng. 69. Ban Dân tá»™c tỉnh sẽ thÆ°á»?ng xuyên kiểm tra và có ý kiến vá»? kết quả thá»±c hiện Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số của Công ty Cổ phần Ä?ầu tÆ° và Xây dá»±ng LICOGI 18. B. Kế hoạch thá»±c hiện 70. EMDP được thá»±c hiện nhÆ° là má»™t chÆ°Æ¡ng trình riêng biệt song song cùng vá»›i các hoạt Ä‘á»™ng triển khai Kế hoạch tái định cÆ° của dá»± án, bảng VII.1 dÆ°á»›i đây trình bày chi tiết kế hoạch thá»±c hiện các giai Ä‘oạn chính, các mốc tác Ä‘á»™ng dá»± án, các hoạt Ä‘á»™ng trong EMDP và quản lý cÅ©ng nhÆ° giám sát và đánh giá EMDP, má»™t số hoạt Ä‘á»™ng đã Ä‘Æ°a vào trong RP (xem RP). 42 Bảng VII-1 Tiến Ä‘á»™ thá»±c hiện Kế hoạch phát triển DTTS Các hoạt Ä‘á»™ng Tiến Ä‘á»™ thá»±c hiện Phổ biến thông tin và tham vấn cá»™ng đồng Tháng 12/2016 Chuẩn bị Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số Tháng 1/2017- Tháng 5/2017 Ä?ệ trình Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số Tháng 5/2017 Phê duyệt Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số Tháng 5/2017 Phổ biến thông tin sau khi kế hoạch phát triển Tháng 5/2017 DTTS được phê duyệt Triển khai thá»±c hiện các biện pháp giảm thiểu tác Tháng 6/2017 - Tháng 12/2019 Ä‘á»™ng tiêu cá»±c của dá»± án Triển khai các há»— trợ phát triển hoặc tăng cÆ°á»?ng Tháng 6/2017 - Tháng 12/2019 cho ngÆ°á»?i DTTS Giám sát và đánh giá Tháng 6/2017 - Tháng 12/2019 Tiến hành thi công công trình Tháng 6/2017 - Tháng 12/2019 43 VIII. CÆ  CHẾ KHIẾU NẠI VÀ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI 71. Ä?ể đảm bảo rằng cÆ¡ chế khiếu nại và giải quyết khiếu nại được xây dá»±ng là thiết thá»±c và chấp nhận được đối vá»›i các há»™ bị ảnh hưởng, đặc biệt là cá»™ng đồng DTTS. Nên ná»™i dung này đã được tham vấn vá»›i chính quyá»?n và cá»™ng đồng DTTS địa phÆ°Æ¡ng có tính đến đặc Ä‘iểm văn hóa riêng biệt cÅ©ng nhÆ° các cÆ¡ chế văn hóa truyá»?n thống trong việc nêu và giải quyết các khiếu nại và trong các trÆ°á»?ng hợp cụ thể (nhÆ° các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c không được giảm thiểu hoặc phát sinh các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c má»›i, các kế hoạch phát triển dân tá»™c thiểu số không được thá»±c hiện…) ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số có thể khiếu nại cho quyá»?n lợi của mình. CÆ¡ chế giải quyết khiếu nại đã được trao đổi cụ thể nhÆ° sau. 72. Giai Ä‘oạn 1: Tại cấp xã: Má»™t há»™ bị ảnh hưởng có khiếu nại sẽ gá»­i khiếu nại của há»? tá»›i bá»™ phận tiếp dân của UBND xã để được tiếp nhận và hÆ°á»›ng dẫn các thủ tục cần thiết. UNBD xã sẽ làm việc riêng vá»›i há»™ có khiếu nại và sẽ có 30 ngày để giải quyết sau khi nhận được khiếu nại. UBND xã chịu trách nhiệm lập hồ sÆ¡ và lÆ°u trữ toàn bá»™ khiếu nại mà há»? Ä‘ang xá»­ lý. 73. Khi UBND xã ban hành quyết định, há»™ gia đình có thể kháng cáo trong vòng 30 ngày. Nếu quyết định lần hai đã được ban hành mà há»™ vẫn chÆ°a thá»?a mãn vá»›i quyết định đó, há»? có thể khiếu nại lên UBND huyện. Giai Ä‘oạn 2: Tại cấp huyện: Khi nhận được khiếu nại của há»™, UBND huyện sẽ có 30 - 45 ngày kể từ khi nhận khiếu nại để giải quyết trÆ°á»?ng hợp đó. UBND huyện chịu trách nhiệm lập hồ sÆ¡ và lÆ°u trữ tài liệu vá»? toàn bá»™ các khiếu nại mà há»? Ä‘ang xá»­ lý. Khi UBND huyện ban hành quyết định, há»™ gia đình có thể kháng cáo trong vòng 30 ngày. Nếu quyết định lần hai đã được ban hành mà há»™ vẫn chÆ°a hài lòng vá»›i quyết định đó, há»? có thể khiếu nại lên UBND tỉnh Giai Ä‘oạn 3: Tại cấp tỉnh: Khi nhận được khiếu nại của há»™, UBND tỉnh sẽ có 30 – 45 ngày kể từ khi nhận khiếu nại để giải quyết trÆ°á»?ng hợp đó. UBND tỉnh chịu trách nhiệm đối vá»›i việc lập hồ sÆ¡ và lÆ°u trữ tài liệu vá»? toàn bá»™ các khiếu nại được trình lên. 74. Khi UBND tỉnh ban hành Quyết định, há»™ gia đình có thể kháng cáo trong vòng 30 ngày. Nếu quyết định lần hai đã được ban hành mà há»™ vẫn chÆ°a thá»?a mãn vá»›i quyết định đó, há»? có thể khiếu nại lên tòa án trong vòng 45 ngày. . 75. Giai Ä‘oạn 4: Tòa án dân sá»±: Nếu ngÆ°á»?i khiếu nại ná»™p hồ sÆ¡ của vụ việc lên tòa án và toàn án ra quyết định đứng vá»? phía ngÆ°á»?i khiếu nại, khi đó chính quyá»?n tỉnh sẽ phải tăng mức Ä‘á»? bù lên mức mà tòa án quyết định. Trong trÆ°á»?ng hợp tòa án đứng vá»? phía UBND tỉnh, ngÆ°á»?i khiếu nại sẽ nhận được khoản tiá»?n đã ná»™p cho tòa án. 44 76. Quy trình giải quyết khiếu nại cho ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số đã được mô tả trong tài liệu “Thông tin vá»? Công trình thủy Ä‘iện MÆ°á»?ng KhÆ°Æ¡ngâ€? và đã được phát cho tất cả các há»™ dân tá»™c thiểu số tại cá»™ng đồng. Ä?ể tránh tình trạng ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số không biết gặp ai tại xã, huyện, tỉnh để giải quyết khiếu nại của mình, Tài liệu đã cung cấp tên, địa chỉ chính xác và số Ä‘iện thoại của những ngÆ°á»?i có nhiệm vụ trá»±c tiếp giải quyết khiếu nại để ngÆ°á»?ii dân tá»™c thiểu số có thể khiếu nại má»™t cách hiệu quả. NgÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số sẽ được miá»…n má»?i khoản chi phí liên quan đến thủ tục hành chính và pháp lý. Những khiếu nại toà án cÅ©ng có quyá»?n được miá»…n chi phí cho việc đệ trình Ä‘Æ¡n 77. CÆ¡ quan/tÆ° vấn giám sát Ä‘á»™c lập được tuyển dụng để giám sát và đánh giá Ä‘á»™c lập sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra vá»? thủ tục và tình hình giải quyết thắc mắc và khiếu nại. CÆ¡ quan giám sát Ä‘á»™c lập có thể kiến nghị các giải pháp khác (nếu cần thiết) để giải quyết những khiếu nại chÆ°a giải quyết được. 45 IX. GIÃ?M SÃ?T VÀ Ä?Ã?NH GIÃ? A. Yêu cầu chung vá»? giám sát và đánh giá 78. Hệ thống giám sát đánh giá ná»™i bá»™ và Ä‘á»™c lập sẽ được thiết lập để giám sát vá»? thá»±c hiện Kế hoạch phát triển DTTS. Mục đích chính của chÆ°Æ¡ng trình giám sát và đánh giá là để đảm bảo rằng tất cả các biện pháp Ä‘á»? xuất của Kế hoạch phát triển DTTS Ä‘á»?u được thá»±c hiện theo đúng chính sách và quy trình của Kế hoạch phát triển DTTS. Ä?ặc biệt giám sát và đánh giá Ä‘á»™c lập sẽ tập trung vào tác Ä‘á»™ng xã há»™i đối vá»›i những há»™ BAH và há»™ BAH có thể khôi phục lại mức sống ít nhất bằng hoặc tốt hÆ¡n so vá»›i mức sống của há»? trÆ°á»›c khi xây dá»±ng công trình. 79. Phạm vi của chÆ°Æ¡ng trình giám sát và đánh giá sẽ bao gồm các hoạt Ä‘á»™ng liên quan đến kế hoạch phát triển dân tá»™c thiểu số, cung cấp ý kiến phản hồi cho cÆ¡ quan quản lý vá»? công tác thá»±c hiện của há»?, xác định các vấn Ä‘á»? và thành công càng sá»›m càng tốt để tạo Ä‘iá»?u kiện có những chỉnh sá»­a kịp thá»?i trong tổ chức thá»±c hiện. 80. Mục tiêu của chÆ°Æ¡ng trình giám sát và đánh giá là (i) đảm bảo tiến Ä‘á»™ thá»±c hiện kế hoạch phát triển DTTS; (ii) các biện pháp giảm thiểu và phát triển DTTS được thá»±c hiện đúng; (iii) đánh giá tính hiệu quả của các biện pháp và Ä‘á»? xuất các biện pháp tăng cÆ°á»?ng nếu cần thiết; (iv) xác định các vấn Ä‘á»? phát sinh hoặc tiá»?m ẩn đối vá»›i cá»™ng đồng DTTS trong quá trình thá»±c hiện; và (v) xác định các biện pháp ứng phó ngay để giảm thiểu những vấn Ä‘á»? đó. 1. Giám sát ná»™i bá»™ 81. Chủ đầu tÆ° công trình sẽ chịu trách nhiệm giám sát ná»™i bá»™ việc thá»±c hiện Kế hoạch phát triển DTTS. Các báo cáo giám sát sẽ được chuẩn bị và đệ trình cho Ban quản lý dá»± án. Các báo cáo này sẽ là các báo tháng bắt đầu từ khi phân phát Tá»? rÆ¡i phổ biến thông tin công khai cho tá»›i khi giải ngân kinh phí Ä‘á»?n bù và hoàn thành các hoạt Ä‘á»™ng phát triển DTTS. 82. Báo cáo giám sát sẽ tóm tắt tiến Ä‘á»™ thá»±c hiện kế hoạch phát triển DTTS đối chiếu vá»›i các chỉ số giám sát; và khi cần thiết, kiến nghị thay đổi để đảm bảo thá»±c hiện kế hoạch phát triển DTTS theo các mục tiêu và các thủ tục trong kế hoạch phát triển DTTS. Báo cáo này là má»™t phần trong báo cáo giám sát Ä‘á»™c lập kế hoạch tái định cÆ° và gá»­i cho Ban quản lý dá»± án và WB xem xét. Ban quản lý dá»± án sẽ ná»™p báo cáo giám sát hàng quý lên WB. Các báo cáo này sẽ tóm tắt tiến Ä‘á»™ thá»±c hiện thu hồi đất và tái định cÆ° và EMDP cho dá»± án. 2. Giám sát Ä‘á»™c lập 83. Tổ chức giám sát Ä‘á»™c lập sẽ được tuyển dụng để đánh giá, giám sát, kiểm tra Ä‘á»™c lập việc thá»±c hiện Kế hoạch Dân tá»™c thiểu số. Giám sát, kiểm tra, đánh giá Ä‘á»™c lập sẽ được thá»±c hiện định kỳ hàng năm, trừ trÆ°á»?ng hợp trong giai Ä‘oạn đầu có thể yêu cầu giám sát 02 lần má»™t năm. 46 84. Giám sát và đánh giá Ä‘á»™c lập sẽ tập trung vào xem xét 05 vấn Ä‘á»? chính, đó là (i) các biện pháp giảm thiểu tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c đã Ä‘á»? ra được thá»±c hiện nhÆ° thế nào; (ii) có các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c nào khác đến dân tá»™c thiểu số mà chÆ°a được đánh giá, chÆ°a xác định biện pháp giảm thiểu; (iii) các há»— trợ phát triển cá»™ng đồng dân tá»™c thiểu số địa phÆ°Æ¡ng đã Ä‘á»? ra được thá»±c hiện nhÆ° thế nào; (iv) thông tin có được cung cấp đầy đủ hay không và quá trình tham vấn vá»›i ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số có được thá»±c hiện hay không và thá»±c hiện có hiệu quả hay không; và (v) quy trình giải quyết khiếu nại của ngÆ°á»?i dân tá»™c thiểu số đối vá»›i Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số và các vấn Ä‘á»? khác há»? Ä‘ang gặp phải. B. Các chỉ số giám sát 85. Các chỉ số trong bảng IX-1 sau đây cần được định kỳ giám sát trong khi thá»±c hiện EMDP bên cạnh các chỉ số giám sát đã nêu trong kế hoạch tái định cÆ°. Bảng IX-1 Các chỉ số giám sát thá»±c hiện Kế hoạch phát triển DTTS Các vấn Ä‘á»? giám sát, kiểm Các chỉ báo cÆ¡ bản tra, đánh giá 1. Tiến Ä‘á»™ thá»±c hiện Kế hoạch - Kế hoạch đã được trao đổi vá»›i cá»™ng đồng phát triển DTTS - Kế hoạch phù hợp vá»›i Ä‘iá»?u kiện thá»±c hiện của ngÆ°á»?i DTTS và có sá»± phối hợp của ngÆ°á»?i DTTS. - Kế hoạch có phù hợp/hợp lý vá»›i tiến Ä‘á»™ các hoạt Ä‘á»™ng khác. - Nhân lá»±c thá»±c hiện kế hoạch có đầy đủ - Kinh phí thá»±c hiện kế hoạch có đầy đủ 2. Thá»±c hiện tham vấn cá»™ng - Cá»™ng đồng DTTS địa phÆ°Æ¡ng, chính quyá»?n xã, lãnh đồng và sá»± tham gia của ngÆ°á»?i đạo thôn và các tổ chức Ä‘oàn thể được cung cấp đầy đủ DTTS thông tin vá»? Kế hoạch phát triển Dân tá»™c thiểu số, kế hoạch thá»±c hiện và cÆ¡ chế giải quyết khiếu nại. - Cá»™ng đồng DTTS địa phÆ°Æ¡ng, chính quyá»?n xã, lãnh đạo thôn và các tổ chức Ä‘oàn thể được tham gia vào các hoạt Ä‘á»™ng có liên quan, đặc biệt là giám sát việc thá»±c hiện Kế hoạch Dân tá»™c thiểu số 3. Việc thá»±c hiện các biện pháp - Tất cả các biện pháp giảm thiểu các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c giảm thiểu tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c từ công trình được thá»±c hiện và thá»±c hiện có hiệu quả. của công trình. - Không phát sinh các tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c khác từ công 47 Các vấn Ä‘á»? giám sát, kiểm Các chỉ báo cÆ¡ bản tra, đánh giá trình, nếu có phát sinh phải tham vấn vá»›i cá»™ng đồng vá»? biện pháp giảm thiểu và thá»±c hiện giảm thiểu. - Các ban, ngành phối hợp có hiệu quả trong việc thá»±c hiện các biện pháp giảm thiểu tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c từ công trình. 4. Thá»±c hiện các biện pháp duy - Tất cả các hoạt Ä‘á»™ng há»— trợ phát triển cá»™ng đồng trì, nâng cao, biện pháp há»— trợ DTTS được Ä‘á»? ra trong Kế hoạch phát triển Dân tá»™c phát triển cá»™ng đồng dân tá»™c thiểu số được thá»±c hiện và thá»±c hiện có hiệu quả. thiểu số địa phÆ°Æ¡ng - Các ban, ngành phối hợp có hiệu quả trong việc thá»±c hiện các há»— trợ phát triển cá»™ng đồng. 5. CÆ¡ chế khiếu nại - Cá»™ng đồng dân tá»™c thiểu số hiểu rõ cÆ¡ chế khiếu nại. - Há»™i đồng Ä‘á»?n bù giải phóng mặt bằng huyện, các tổ chức xã há»™ cấp xã/UBND xã hiểu rõ vá»? vá»? cÆ¡ chế khiếu nại và có thể há»— trợ ngÆ°á»?i DTTS thá»±c hiện khiếu nại nếu có. 48 X. KINH PHÃ? VÀ KẾ HOẠCH GIẢI NGÂN 86. Chi phí cÆ¡ bản của EMDP được dá»± toán là 816.200.000 VNÄ? (tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 35.861 USD,tá»· giá 22.760 bao gồm 10% dá»± phòng). Chi phí này bao gồm các biện pháp cụ thể và dá»± phòng. Ngân sách cho EMDP lấy từ vốn vay. Chi phí giám sát và đánh giá EMDP được tính trong chi phí RP. Bảng X-1 Tổng hợp kinh phí thá»±c hiện kế hoạch phát triển DTTS Số Ä?Æ¡n giá Thành tiá»?n TT Hạng mục Ghi chú lượng (VNÄ?) (VNÄ?) Há»— trợ tập huấn vá»? sá»­ dụng Ä‘iên an 1 toàn. 2 cuá»™c 15.000.000 30.000.000 Há»— trợ xây nhà văn 2 hóa 1 500.000.000 500.000.000 Kinh phí đào tạo Há»— trợ đào tạo công nhân vận 3 nghá»? 5 ngÆ°á»?i 12.000.000 60.000.000 hành: (5 ngÆ°á»?i) Há»— trợ bò giống: 11 con Há»— trợ xây dá»±ng 132.000.000đồng, mô hình nuôi bò tập huấn kỹ thuật 4 thịt và sinh sản 41 há»™ 152.000.000 20.000.000 đồng Tổng kinh phí há»— trợ 742.000.000 Kinh phí dá»± phòng (10%) 74.200.000 Tổng số 816.200.000 49