Page 1 “ Aberon yarmadasnda b rk m i t tullantlarnn kompleks idar edilm si” “ traf mühit t sirin qiym l ndirilm si” “Yenid n m skunlama siyas tinin ç rçiv s n di” layih l rin in ictimai müzakir s inin Protokolu Bak h ri, 20 fevral 2008 -ci il tirakçlar: 1. Fuad hm dov – XTY öb sinin Xarici investisiya müqavil l ri v investisiya layih l ri sektorunun müdiri 2. Könül Alyeva – XTY öb sinin Xarici investisiya müqavil l ri v investisiya layih l ri sektorunun ba m sl h tçisi 3. Hamlet smaylov – XTY öb sinin Xarici investisiya müqavil l ri v investisiya layih l ri sektorunun aparc m sl h tçisi 4. P rviz Yusifov – XTY yardm GTZ layih sinin m sl h tçisi; 5. S id Barov - Dünya Banknn nümay nd si 6. B hram H s nov – AMEA- nn nümay nd si 7. Elb y Abdullay ev - UP nternatinal irk tinin nümay nd si 8. Rauf Muradov - Currie & Brown irk ti, layih meneceri 9. Fuad Mirkiiyev – Sinergetiks irk ti, Direktor 10. Yulya Adilova – Sinergetiks irk ti, sosioloq 11. Tofiq H s nov – Ekoteks irk tinin nümay nd si 12. Abbas M lik -Yeyanov – Sabunçu rayonu icra hakimiyy tinin nümay nd si 13. Cavanir M mm dov – Balaxan b l diyy nümay nd si 14. F rhad Qurbanov – Balaxan q s b nümay nd si 15. Yuri V liyev – QHT 16. Fuad Axundzad - Milli QHT forumu 17. Çimnaz abanova – Ekoskope QHT 18. Elvina Aliina – Fineko/abc.az (müxbir) E1827 V2 Page 2 T dbiri giri sözü il açan N - nin XTY öb sinin Xarici investisiya müqavil l ri v investisiya layih l ri sektorunun müdiri F. hm dov müzakir si n z rd tutulan layih s n dl ri v bu s n dl rin sasland dövl t proqramlar v s r ncamlar bar d qsa m lumat verdi. Daha sonra söz XTY yardm GTZ layih sinin m sl h tç isi P.Yusifova verildi. P.Yusifov m i t tullantlarnn ylmas, danmas v yerl dirilm si prosesl rinin mövcud v ziyy tini özünd ks etdir n t qdimat itirakçlara nümayi etdirdi. T qdimatda Bak h rinin 10 rayonunun m i t tullantlarnn dand Balaxan poliqonunun mövcud v ziyy ti v bu problemin h lli yollarn ks etdir n slaydlar da itirakçlarn diqq tin çatdrld. T qdimatn sonunda Dünya Banknn “Aberonun Ekoloji B rpas proqram” ç rçiv sind h yata keçiril c k “Aberon Yarmadasnda m i t tullantlarnn idar etm si üzr vahid sistem” layih si üzr h yata keçiril c k il r haqqnda m lumat verildi. B rk m i t tullantlarnn idar edilm si sah sind m sl h tçi irk t qismind c lb edilmi Currie & Brown irk ti il m kdlqdan söhb t açan P.Yusifov daha sonra sözü Currie &Brown irk tinin m ruz çisi R.Muradova verdi. R.Muradov “ traf mühit t sirin ç rçiv s n di ”ni itirakçlarn diqq tin ça tdrd, aparlm t hlill rin v analizl rin n tic l rini açqlad. Qeyd etdi ki, Bal axan poliqonunun bugünkü v ziyy tinin ekoloji t hlilini aparmaq üçün havadan, yeralt qrunt sularndan v yaxnlqdak Böyük or Gölünd n nümun l r götürül r k analizl ri aparlmdr v h r üç analzin n tic si z r rli madd l rin normadan yüks k olduunu göst rmidi. R.Muradov problemd n çx yolu kimi n optimal variantn poliqonun üstünün t dric n örtülm si, sonradan quyular qazlaraq yaranm metan qaznn ylmas olduunu vurulad. R.Muradov podratç irk tl r t qdim edilmi T klifl r Sorusunda n söhb t açd v qeyd etdiki T klifl r Sorusu Ekologiya v T bii S rv tl r Nazirliyi t r find n qoyulmu t l bl r i özünd tam ks etdirir . Daha sonra söz Synergetiks QHT-nin nümay nd si xanm Yulya Adilova verildi. Xanm Adilova “Yenid n m skunlama siyas t inin ç rçiv s n di ”nin layih sini t qdim etdi. Xanm Adilova poliqon içil rinin v yaxnlqda m skunlam ail l rin mövcud sosial -iqtisadi v ziyy ti bar d aparlm t hlill rd n dand. Qeyd olundu ki, sosial iqtisadi qiym tl ndirm zaman poliqon yaxnlnda yerl n 6 ail v 51 poliqon içisi soruda itirak etmidir. Layih l rin t qdimat baa çatdqdan sonra söz ictimaiyy t nümay nd l rin verildi. lk olaraq Ekoteks irk tinin nümay nd si T.H s nov söz ald. Balaxan poliqonunun örtülm si v metan qaznn ylas fikrini d st kl diyni bildirdi. T.H s nov m s l il laq dar olaraq tikintisi n z rd tutulan zibilyandrma zavodu il bal bir neç sual verdi. Keçmi zibilyandrma zavodundan danaraq onun m nfi n tic l rini vurulad . Bildirdi ki, zibilin yandrlmas n tic sind 30% zola m l g l c k ki, bunun da basdrlmas problem ola c aqdr. Cavab olaraq R.Muradov bildirdi ki, müasir texnologiya n tic sind zibill rin yandrlmas zaman c mi 7% zola m l g lir. Page 3 Daha sonra Ekoskop t kilatnn nümay nd si Ç.abanova söz ald v zibilyandrma zavodu il bal öz fikirl rini bildirdi. Zibill rin yandrlmasnn ekoloji t sirind n dandi v qeyd etdi ki, sözüged n zavodlar üçün n z rd tutula n t mizl yici qurular zavodun özünd n baha baa g lir, odur ki, zibill rin növl dirilm si v yenid n emal daha yax seçim olard. P. Yusifov cavab olaraq bildirdi ki, müzakir olunan layih l r ancaq Balaxan poliqonundak ylb qalm tullantlar h at edir v zibilyandrma zavodunun f aliyy ti il bal m s l l ri bu gün ki müzakir y daxil etm m yimiz m qs d uyun olard. Balaxan q s b nümay nd si F.Qurbanov n z rd tutulmu layih l rin q s b halisi üçün n kimi faydas olacan, s hiy y qurumlar t r find n haliy hans köm kliyin göst ril c yi, yerli halinin il t min olunmasnda hans köm klikl rin olaca bar d suallar verdi. H mçinin g l c kd burda il rin aparlmas il laq dar q s b d h r k t ed n texnikann çoxalmas s s -küyün ar tmasna v müvafiq olaraq yollar çirkl nm sin s b b olacan bildirdi . Bununla laq dar hökum t h r hans addmlar atmaq fikrind dirmi? F. hm dov qeyd etdi ki, yerli hali üçün n böy ük fayda ekoloji fayda olacaqdr, poliqonun idar etm nin normallamas v balanmas q s b halisinin salamlna birbaa t sir ed n amildir. Bundan baqa h m zavodun tikilm si, h mçinin poliqondak il r zaman yerli halinin i c lb edilm si is layih d n z r alnacaqdr. H mçinin hal - hazrda müzakir l r olduu üçü n biz Sizin t klifl ri n z r alaraq danqlar zaman bu m s l l r qayda bil rik. Dünya Banknn nümay nd si S.Barova söz alaraq bildirdi ki, t xmin n 47 mln.$ qiym tind olan bu layih aprel aynn ortalarnda hökum tl danqlara çxarlacaqdr. yul aynda is Direktorlar urasnda t sdiql nm si n z rd tutulur. Hazrda aparlan bu müzakir l rin m qs di hesabatda n z rd n qaçan m s l l rin mü yy n edil si v qiym tl ndirm s n dl ri hazrlanark n onlarn da n z r alnmasdr. Sonra UP nternational irk tinin nümay nd si E.Abdullayev söz ald v layih il bal iki m s l y etirazn bildirdi. Birinci qeyd etdi ki, tullant sah sind m ul olan iç il ri n strukturu v say hesabatda düzgün ks etdirilm midir. kincisi, Poliqonun razisind n keç n neft (Bak -Novorosiysk) v qaz k m ri bar d hesa batda m lumat verilm midir. E.Abdullayev eyni zamanda layih il bal T -nin hazrlanmasnda , düzgün m lumatlara istinad edilm li v tullant sah sind çalan insanlar haqqnda pis düünülm m lidir. Bu fikr c nab hm dov fikir bildir r k qeyd etdi ki, hal - hazrda bizim sas problemimizin statistik r q ml rl olduunu bildirdi. Bak h rinin halisi d qiq heç bir m nb d yoxdur, buna müvafiq olaraq tullantlarn h cmini d bilm k mümkün deyil. Balaxan poliqonuna da g l n tullant h cmi is r smi olaraq danan zibilin h cmini ks etdirir. Bununla da, c nab hm dov qarlql fikir mübadil si raitd keç n ctimai müzakir l ri baa çatdn itirakçlarn n z rin çatdrd. Page 4